Πασχαλινά Έθιμα: Το κάψιμο του Ιούδα, τα «Μαζίδια» και οι «αυγομαχίες» στην ανατολική Μακεδονία

Σε πολλές περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας οι κάτοικοι συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να τιμούν τα έθιμα του Πάσχα, μέσα από αναπαραστάσεις αλλά και με την αναβίωση παραδοσιακών τελετουργιών.

Ο Επιτάφιος περνά, ο Ιούδας καίγεται την Μεγάλη Παρασκευή, οι πιστοί στη δημοτική κοινότητα της Νέας Ηρακλίτσας του δήμου Παγγαίου στο Νομό Καβάλας, ζουν τη συγκίνηση του Θείου Πάθους.

Μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα γίνεται η αποκαθήλωση του άχραντου σώματος του Ιησού Χριστού στο ύψωμα του παρεκκλησίου της Αγίας Μαρίνας στην τοποθεσία «Νησάκι» στην παραλία της Νέας Ηρακλίτσας.

Η ιερά πομπή ξεκινά από τον Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης όπου φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, την οποία σύμφωνα με την παράδοση αγιογράφησε ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς και κατευθύνεται στο Νησάκι όπου και πραγματοποιείται η τελετή της αποκαθήλωσης.

Μυροφόρες ραίνουν το άχραντο σώμα του Ιησού με λουλούδια κατά τη μεταφορά του στο ναό και την εναπόθεσή του στον τάφο.

Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, στη δημοτική κοινότητα της Νέας Περάμου του δήμου Παγγαίου, κατά την περιφορά του επιταφίου, οι κάτοικοι σε κάθε γειτονιά αναβιώνουν ένα πολύ παλιό έθιμο: Θα κάψουν από ένα ομοίωμα του Ιούδα τη στιγμή που η πομπή του επιταφίου θα περνάει από τους δρόμους.

Ολόκληρη η πόλη εκείνη τη νύχτα φωτίζεται από τις δεκάδες φωτιές που ανάβουν οι κάτοικοι στέλνοντας έτσι το μήνυμα της κάθαρσης αλλά και της αιώνιας ανάστασης.

Ελευθερές: Τα παραδοσιακά «Μαζίδια»

Την τρίτη μέρα του Πάσχα με συγκίνηση και ευλάβεια, στη δημοτική κοινότητα Ελευθερών αναβιώνουν τα παραδοσιακά «Μαζίδια». Πρόκειται για ένα έθιμο που χρονολογείται από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Οι πιστοί μεταφέρουν εν πομπή τα εικονίσματα από τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ταξιάρχη, την παλαιότερη εκκλησία της περιοχής, στα «Μαζίδια» όπου βρίσκεται το γραφικό εξωκλήσι των Αγίων Ραφήλ, Ειρήνης και Νικολάου.

Εκεί, τελούν αρτοκλασία και αγιασμό αναπέμποντας παρακλήσεις προς τον Αναστάντα Χριστό να ευλογήσει την καλλιεργητική περίοδο που ξεκινάει, ώστε να είναι αποδοτική και εύφορη. Οι πιστοί προσκυνούν τα εικονίσματα και εν πομπή επιστρέφουν στην εκκλησία του Αγίου Ταξιάρχη.

Στη συνέχεια, στην πλατεία του παλιού παραδοσιακού οικισμού στήνεται ένα μεγάλο γλέντι. Τον χορό αρχίζει ο ιερέας και ακολουθούν οι κάτοικοι του χωριού που χορεύουν και τραγουδούν τρία συγκεκριμένα τραγούδια, τα οποία διασώθηκαν με το πέρασμα των χρόνων.

Κρηνίδες Καβάλας: Η μάχη του τσουγκρίσματος

Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, στη Δημοτική Κοινότητα Κρηνίδων του δήμου Καβάλας εδώ και πάρα πολλά χρόνια αναβιώνουν οι «αυγομαχίες». Μικροί και μεγάλοι κάτοικοι της περιοχής με ιδιαίτερη φροντίδα παρουσιάζουν τα αυγά τους και ξεκινούν μια ιδιόμορφη μάχη τσουγκρίσματος. Νικητής είναι αυτός που θα έχει στην κατοχή του τα λιγότερα σπασμένα αυγά και άρα τα πιο δυνατά. Η προετοιμασία αυτής της γιορτής ξεκινάει εβδομάδες πριν, με την συγκέντρωση των καλύτερων αυγών από κότες και φραγκόκοτες, που σύμφωνα με τους διοργανωτές τρέφονται μόνο με υγιεινές τροφές για να εξασφαλίσουν καλή παραγωγή.

Σιταγροί Δράμας: Οι επισκέψεις στα μνήματα

Το δικό της χαρακτήρα έχει η Δευτέρα του Πάσχα στους Σιταγρούς, όπου οι εκεί εγκατεστημένοι Πόντιοι συνεχίζουν πανάρχαια έθιμα των κοιτίδων τους, όπως επισκέψεις στα μνήματα, όπου μοιράζουν κόκκινα αυγά και διάφορα εδέσματα, συνοδεία τραγουδιών και τηρώντας έθιμα που έχουν καθαρή αρχαϊκή μορφή με συνακόλουθες μεταφυσικές δοξασίες και αντιλήψεις.

Καλή Βρύση Δράμας: Η περιφορά της εικόνας της Αναστάσεως

Η πασχαλινή περίοδος έχει και στην περιοχή της Δράμας την ξεχωριστή της εθιμολογία, που αρχίζει από το Σάββατο του Λαζάρου με τις ομάδες των παιδιών που τραγουδούν τα πάθη του φίλου του Χριστού.

Τις πασχαλινές αυτές ημέρες ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η πομπική περιφορά της εικόνας της Αναστάσεως γύρω από το αγροτικό χωριό της Καλής Βρύσης την Πέμπτη της Διακαινησίμου, για προστασία του χωριού από κάθε κακό και ιδιαίτερα από το χαλάζι που είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για την παραγωγή την ανοιξιάτικη περίοδο.

Την επόμενη μέρα, Παρασκευή της Διακαινησίμου, εορτάζεται σε πολλά χωριά η Ζωοδόχος Πηγή, όπως στην Προσοτσάνη, στην Καλλίφυτο και στο Μοναστηράκι, όπου ο θρησκευτικός εορτασμός συνδυάζεται και με αξιόλογες τοπικές πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Πηγή:AΠΕ