“Debriefing The President: The Interrogation Of Saddam Hussein”. Δηλαδή “Ενημερώνοντας τον Πρόεδρο: Η ανάκριση του Σαντάμ Χουσείν”. Είναι ο τίτλος του βιβλίου του John Nixon, αναλυτή της CIA, ο οποίος συμμετείχε στις ανακρίσεις του “αδίστακτου δικτάτορα του Ιράκ”.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στις 29 Δεκεμβρίου του 2016 και αν κρίνουμε από το μεγάλο απόσπασμα που προδημοσιεύει η βρετανική Daily Mail, θα είναι πραγματικά συναρπαστικό.
Περιγράφει λεπτό προς λεπτό όλα όσα έγιναν. Από την στιγμή που βρήκαν τον Σαντάμ “σε μια τρύπα μέσα στη γη“, μέχρι τις πολύωρες ανακρίσεις και τελικά την εκτέλεσή του το 2006.
Περιγράφει επίσης κάτι που -για να μη γελιόμαστε- όλοι γνωρίζαμε ήδη. Πως ο Τζορτζ Μπους αποδείχτηκε και σε αυτή την περίπτωση κατώτερος των περιστάσεων, αφού μετά την εκτέλεση του Χουσεϊν, έκανε (κακό) χιούμορ σχετικά με τα “κρυμμένα” χημικά όπλα του άλλοτε ηγέτη του Ιράκ, την στιγμή που 4.000 αμερικανοί στρατιώτες είχαν ήδη χαθεί (σ.σ. ο Nixon στο βιβλίο του τον αποκαλεί μ@λ@κ@!).
Το πιο σημαντικό από όλα, ωστόσο, είναι το πώς αναλύει ο Nixon ότι όλα όσα (νόμιζαν πως) γνώριζαν οι ΗΠΑ για τον Σαντάμ και το Ιράκ, αποδείχτηκαν λανθασμένα…
Το συγκλονιστικό απόσπασμα που προδημοσιεύει η βρετανική εφημερίδα έχει ως εξής:
“Ήμουν ξύπνιος επί 27 ώρες και πραγματικά εξουθενωμένος, αλλά τα νέα έστειλαν… τραντάγματα ανδρεναλίνης στο κορμί μου με τρόπο που δεν είχα νιώσει ξανά στο παρελθόν.
Μία ομάδα των Ειδικών Δυνάμεων που καταδίωκε τον άνδρα που αποκαλούσαμε “Νούμερο 1 στόχο” είχε τραβήξει κάποιον από μία τρύπα στο έδαφος. Έμοιαζε με την περιγραφή. Και τα αφεντικά μου στη CIA πίεζαν εμένα, τον ειδικό. Θα μπορούσε αυτός ο εύσωμος, απεριποίητος άνδρας να είναι στ’ αλήθεια ο Σαντάμ Χουσεϊν, ο αδίστακτος δικτάτορας του Ιράκ; Ο νούμερο ένα καταζητούμενος άνθρωπος στον κόσμο;
Ήταν 13 Δεκεμβρίου του 2003, και βρισκόμουν ήδη στο Ιράκ για οκτώ εβδομάδες. Ένας αναλυτής της CIA που έψαχνε για στοιχεία που ίσως μας οδηγούσαν στον Σαντάμ και τους διαβόητους μπράβους του. Τότε ήταν που κλήθηκαν να συναντήσω τον Buzzy Krongard, τον εκτελεστικό διευθυντή της CIA (σ.σ. πρόκειται για το τρίτο τη τάξει στέλεχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών)”.
Για να συνεχίσει περιγράφοντας την… πίεση που του ασκήθηκε από τους ανωτέρους του για το πώς θα μπορούσε να επιβεβαιώσει 100% πως ο θηριώδης άνδρας με τα μούσια, που βρήκαν σε μία μικροσκοπική αποθήκη κάτω από το έδαφος στο χωριό του Σαντάμ, Tikrit, ήταν όντως ο στυγνός δικτάτορας.
“Τους είπα για τα tribal τατουάζ στο δεξί χέρι και τον δεξιό καρπό του Σαντάμ, την ουλή από μια σφαίρα στο αριστερό του πόδι και πως το κάτω χείκλος του έτεινε να “πέφτει” προς τη μία πλευρά, κάτι που είχα διακρίνει μετά από μελέτη μαγνητοσκοπημένου υλικού.
Ο Krongard με διέκοψε: “Πρέπει να σιγουρέψουμε ότι αυτός είναι ο Σαντάμ και όχι κάποιος από τους σωσίες του”.
Ο μύθος – και ήταν όντως μύθος- πως ο Σαντάμ είχε πολλούς σωσίες, ήταν ένα είδος πικρής διασκέδασης για εμάς που δουλεύαμε στις μυστικές υπηρεσίες, αλλά αποφάσισα πως η σιωπή ήταν το καλύτερο συστατικό της γενναιότητας και ξεκίνησα να φτιάχνω μία λίστα ερωτήσεων που μόνο ο δικτάτορας θα μπορούσε να απαντήσει.
Ο στρατός μετέφερε τον υποτιθέμενο Σαντάμ στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης εκείνο το βράδυ και είχε αποφασιστεί να κάνουμε την αναγνώριση εκεί.
Τα μεσάνυχτα, μετά από ώρες αναμονής, το κονβόι ήταν έτοιμο. Άνδρες με γυαλιά νυχτερινής όρασης μας οδήγησαν σε μια περιοχή που η κυκλοφορία απαγορεύονταν τη νύχτα. (…) Μέσα σε ένα κτίσμα, συνάντησα πανδαιμόνιο και μετά από λίγη ακόμη αναμονή ένας ανώτερος είπε επιτέλους: “Εντάξει παιδιά. Σειρά σας”.
Ξαφνικά η πόρτα άνοιξε και έπιασα τον εαυτό μου να παίρνει βαθιές ανάσες. Να τος. Καθόταν σε μια μεταλλική αναδιπλούμενη καρέκλα, φορώντας μια λευκή ρόμπα κι ένα μπλε αντιανεμικό καπιτονέ μπουφάν.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο άνδρας αυτός είχε χάρισμα. Ήταν τεράστιος και “καρδαμωμένος”. Ακόμη και ως φυλακισμένος που προορίζονταν για εκτέλεση, απέπνεε έναν αέρα σπουδαιότητας.
Μίλησα πρώτος με τη βοήθεια μεταφραστή. “Έχω κάποιες ερωτήσεις που θα ήθελα να σας κάνω και πρέπει να απαντήσετε ειλικρινά. Καταλαβαίνετε;”
Ο Σαντάμ έγνεψε καταφατικά. “Πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε τους γιους σας ζωντανούς;”.
Περίμενα να είναι αδιάφορος, αλλά εξεπλάγην με την επιθετικότητα της απάντησής του: “Ποιοί είστε; Είστε στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες; Mukhabarat; (σ.σ. κρατικές μυστικές υπηρεσίες). Απαντήστε μου. Αναφέρατε την ιδιότητά σας!”
Πρόσεξα τα tribal τατουάζ του και πως το στόμα του “έπεφτε”. Τώρα πρέπει να δω το τραύμα του από τη σφαίρα. Υπήρχαν τόσα πολλά που θέλαμε να μάθουμε. Πως απέδρασε από τη Βαγδάτη; Ποιός τον βοήθησε; Δεν θα μας έλεγε, θα απαντούσε μόνο στις ερωτήσεις που ήθελε.
“Γιατί δεν με ρωτάτε για πολιτική; Μπορείτε να μάθετε πολλά από εμένα” γάβγισε. Ήταν λαλίστατος όταν μιλούσε για την σκληρή μεταχείριση που είχε από τα στρατεύματα που τον μετέφεραν.
Ήμουν δύσπιστος. Είχα μπροστά μου έναν άνδρα που δεν το σκεφτόταν δεύτερη φορά πριν σκοτώσει τους ίδιους του τους άντρες και παραπονιόταν για μερικές γρατζουνιές. Σήκωσε τη ρόμπα του για να δείξει το τραύμα στο αριστερό του πόδι. Είδα μια παλιά ουλή. Τον ρώτησα αν ήταν η πληγή από τη σφαίρα. Το επιβεβαίωσε με… βαριά καρδιά. Η τελευταία απόδειξη. Τον είχαμε πιάσει”.
Το να αιχμαλωτίσουμε τον Σαντάμ ήταν πολύ καλό, αλλά έπρεπε τώρα να φτάσουμε στην αλήθεια για το καθεστώς του και συγκεκριμένα για τα όπλα μαζικής καταστροφής που αποτελούσαν και την αιτία της αμερικανικής εισβολής. Η απάντησή του ήταν απλά για να μας χλευάσει.
“Βρήκατε έναν προδότη που σας οδήγησε στον Σαντάμ Χουσεϊν. Δεν υπάρχει κι άλλος ένας για να σας πει που τα έχω”;
“Το Ιράκ δεν είναι κράτος τρομοκρατίας”, είπε. “Δεν είχαμε σχέση με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν και δεν είχαμε όπλα μαζικής καταστροφής… Και δεν αποτελούσαμε απειλή για τους γείτονές μας. Ο Τζορτζ Μπους όμως είπε ότι το Ιράκ ήθελε να επιτεθεί στον μπαμπάκα του και γι’ αυτό είπε ότι είχαμε όπλα μαζικής καταστροφής”.
Έπαιζε μαζί μας, διαστρεβλώνοντας την αλήθεια καθαρά από εγωϊσμό; Τον ρώτησα για τη χρήση χημικών όπλων εναντίον της κουρδικής πόλης Halabja κατά την διάρκεια του πολέμου μεταξύ Ιράν και Ιράκ. Έγινε έξαλλος. “Δεν φοβάμαι ούτε εσένα ούτε τον Πρόεδρό σου. Θα κάνω ό, τι χρειαστεί για να υπερασπιστώ τη χώρα μου!”
Τότε γύρισε σε μένα και είπε σαρκαστικά: “Αλλά δεν πήρα εγώ εκείνη την απόφαση”. Αποφασίσαμε να διακόψουμε την ανάκριση. Καθώς ο Σαντάμ έφευγε από το δωμάτιο με αγριοκοίταξε. Είχα ενοχλήσει ουκ ολίγους ανθρώπους στη ζωή μου, αλλά κανένας ποτέ στο παρελθόν δεν με είχε κοιτάξει με τόση δολοφονική απέχθεια.
Οι ανώτεροί μου ήταν ενθουσιασμένοι με την πρόοδο που κάναμε, αλλά κάτι με ενοχλούσε. Το ένστικτό μου έλεγε ότι υπήρχε μια δόση αλήθειας σε όσα έλεγε.
Τον ρώτησα για την πίστη της CIA πως υπέφερε από πόνους στην μέση και είχε κόψει το κόκκινο κρέας και το τσιγάρο. Μου είπε πως δεν ξέρει από που έπαιρνα τις πληροφορίες μου, αλλά ήταν λανθασμένες. Μου είπε ότι κάπνιζε τέσσερα τσιγάρα κάθε μέρα και λάτρευε το κόκκινο κρέας. Ήταν επίσης παραδόξως σε καλή κατάσταση.
Το προφίλ της CIA ανέφερε πως ήταν ένας παθολογικός ψεύτης, αλλά θα μπορούσε να είναι και αρκετά ειλικρινής. Η εντύπωσή μας πως διοικούσε με σιδερένια πυγμή ήταν επίσης λανθασμένη. Έγινε σαφές από τις ανακρίσεις, πως στα τελευταία του χρόνια ο Σαντάμ δεν είχε ιδέα για το τι γινόταν μέσα στο Ιράκ.
Ο Σαντάμ, επίσης, γρήγορα αρνήθηκε κάθε εμπλοκή στο τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου. “Κοιτάξτε ποιος ενεπλάκη”, είπε. “Από ποιές χώρες είχαν έρθει; Σαουδική Αραβία. Κι αυτός ο αρχηγός της συμμορίας, ο Muhammad Atta, ήταν Ιρακινός; Όχι. Ήταν Αιγύπτιος. Γιατί πιστεύετε ότι συμμετείχα στις επιθέσεις”;
Ο Σαντάμ όντως πίστεψε πως η 11η Σεπτεμβρίου θα έφερνε Ιράκ και ΗΠΑ πιο κοντά επειδή η Ουάσινγκτον θα χρειαζόταν την βοήθεια της κυβέρνησής του στην καταπολέμηση του φονταμενταλισμού. Πόσο θλιβερά λάθος ήμασταν. Κατά την διάρκεια των ανακρίσεων, συχνά ακούγαμε εκρήξεις. Ο Σαντάμ το χαιρόταν. “Θα αποτύχετε”, είπε. “Θα καταλάβετε ότι δεν είναι τόσο εύκολο να κυβερνάς το Ιράκ”. Η ιστορία τον δικαίωσε. Τότε όμως, ήμουν περίεργος σχετικά με το γιατί ένιωθε έτσι.
“Επειδή δεν ξέρετε τη γλώσσα, την ιστορία και την αραβική σκέψη”, είπε. “Είναι δύσκολο να γνωρίσεις τους Ιρακινούς χωρίς να ξέρεις τον καιρό ή την ιστορία της χώρας. Είναι η μέρα με τη νύχτα. Γι’ αυτό λένε ότι οι Ιρακινοί είναι ξεροκέφαλοι – λόγω της καλοκαιρινής ζέστης”.
Γέλασε και πρόσθεσε: “Το επόμενο καλοκαίρι, όταν θα έχει ζέστη, μπορεί να εξεγερθούν εναντίον σας. Το καλοκαίρι του 1958 έκανε λίγη ζέστη. Στη δεκαετία του ’60, όταν είχε ζέστη, κάναμε επανάσταση. Να το πεις αυτό στον Πρόεδρο Μπους!”.
Πέρασαν πολλά χρόνια πριν κληθώ να εξηγήσω την πραγματικότητα του Ιράκ στον Πρόεδρο, πρόσωπο με πρόσωπο. Μέχρι τότε, ο Σαντάμ είχε δικαστεί και εκτελεστεί το 2006.
Όμως στα τέλη του 2007 κλήθηκα να κάνω μια λεπτομερή παρουσίαση στον Τζορτζ Μπους, στο Οβάλ Γραφείο. “Τι σόι άνθρωπος ήταν ο Σαντάμ;”, με ρώτησε.
Του είπα πως ήταν επιθετικός στην αρχή και μετά αυτοσαρκάζονταν για να να χαλαρώσει. Ο Πρόεδρος έμοιαζε έτοιμος να χάσει την ψυχραιμία του. Εξήγησα γρήγορα πως ο αληθινός Σαντάμ ήταν σαρκαστικός, αλαζόνας και σαδιστής, κάτι που φάνηκε να ηρεμεί τον Μπους.
Κοίταξε τον Αντιπρόεδρο, Dick Cheney και φάνηκε πως συμφωνούσαν τα μάτια τους. Καθώς έφευγα, αστειεύτηκε: “Είσαι σίγουρος πως ο Σαντάμ δεν είπε που έβαλε τα φιαλίδια με τον άνθρακα;”
Όλοι γέλασαν, αλλά θεώρησα το αστείο του ανάρμοστο. Η Αμερική είχε χάσει περισσότερους από 4.000 στρατιώτες.
Αρκετούς μήνες αργότερα, μου ζητήθηκε να επιστρέψω στον Λευκό Οίκο. Αυτή τη φορά, ο Πρόεδρος έδειχνε ενοχλημένος και ζήτησε ενημέρωση σχετικά με τον σιίτη κληρικό που ονομάζονταν Muqtada al-Sadr, τον ηγέτη του Ιρακινού στρατού Mahdi. Αυτό δεν ήταν στην ατζέντα.
Προσπαθώντας να κερδίσω μερικά δευτερόλεπτα, είπα: “Λοιπόν, αυτή είναι η ερώτηση των 64.000 δολαρίων”.
Ο Μπους με κοίταξε και είπε: “Γιατί δεν το κάνεις την ερώτηση των 74.000 δολαρίων, ή τέλος πάντων όσο είναι ο μισθός σου και να απαντήσεις;”. Τι μ@λ@κ@ς!
Στην βιογραφία του το 2010, ο Μπους έγραψε: “Αποφάσισα να μην ασκήσω κριτική στους σκληρά εργαζόμενους πατριώτες της CIA για τις λανθασμένες πληροφορίες σχετικά με το Ιράκ”.
Αλλά αυτό ακριβώς έκανε. Κατηγόρησε την CIA για ό, τι πήγε στραβά και αποκάλεσε την ανάλυσή της “μαντεψιά”, αφού άκουγε μόνο ό, τι ήθελε να ακούσει.
Δεν είναι η πρόθεσή μου να υπονοήσω πως ο Σαντάμ ήταν αθώος. Ήταν ένας αδίστακτος δικτάτορας που βύθισε τη χώρα του στο χάος και προκάλεσε αιματοχυσία. Εκ των υστέρων όμως, η σκέψη να είχαμε έναν Σαντάμ που θα μεγάλωνε και θα απεμπλέκονταν από τις κρίσεις, μοιάζει σχεδόν παρήγορο, σε σύγκριση με την χαμένη προσπάθεια των γενναίων ανδρών και γυναικών μας και την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους, για να μην αναφέρω τα 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια που ξοδεύτηκαν για να χτιστεί ένα νέο Ιράκ”.
Πηγή: dailymail.co.uk
Φωτογραφίες αρχείου: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163