Είναι η “Μεγάλη Δευτέρα” της Ευρώπης. Η μέρα της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία, όπου οι 28 και ο Αχμέτ Νταβούτογλου καλούνται να κάνουν το καθήκον τους: να αντιμετωπίσουν την προσφυγική και μεταναστευτική κρίση, από την οποία επηρεάζονται εκατομμύρια άνθρωποι.
Η Ευρώπη φτάνει στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής της Δευτέρας διχασμένη. Βαθύτατα διχασμένη και πληγωμένη από τη στάση της Αυστρίας και των κρατών του Βίζεγκραντ, από το κλείσιμο των συνόρων και από δηλώσεις του τύπου «η Ελλάδα θα γίνει το μοναδικό hot spot της Ευρώπης» ή τις προτάσεις, όπως αυτή του Τσέχου προέδρου Μίλος Ζέμαν να γίνει η Ελλάδα ένας τεράστιος καταυλισμός όπου εκεί θα απελεύνονται από την υπόλοιπη Ευρώπη οι μετανάστες και σε αντάλλαγμα θα της… πετάξουν το τυράκι της μείωσης του χρέους. Μια πρόταση που ήδη δεν θέλει να συζητάει τουλάχιστον ένας άνθρωπος: ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε..
Και ενώ η Ευρώπη είναι ξανά διχασμένη, ο Αχμετ Νταβούτογλου έφτασε στις Βρυξέλλες για να δει πρώτα την Άνγκελα Μέρκελ και τον πρωθυπουργό της Ολλανδίας (χώρα που ασκεί την προεδρία της Ε.Ε.) με τη συνήθη στάση που έχει η Τουρκία: με απαιτήσεις και μόνο.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός θα συναντηθεί κατ’ ιδίαν και με τον Αλέξη Τσίπρα. Η συνάντησή τους έχει οριστεί στις 10:30 το πρωί της Δευτέρας (07.03.2016) και μισή ώρα αργότερα ο Έλληνας πρωθυπουργός θα δει και την Άνγκελα Μέρκελ. Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού θα ξεκινήσει με συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη (09:15), με τον Μαρκ Ρούτε (10:00). Το γεύμα εργασίας των αρχηγών των κρατών μελών της Ε.Ε. και του Νταβούτογλου θα ξεκινήσει στις 12:30 και θα ολοκληρωθεί στις 14:30, ενώ 15:00 με 17:00 θα γίνει η συνάντηση των 28.
Στη μάχη που θα δώσει με αντιπάλους κυρίως την Αυστρία και τις χώρες του Βιζεγκράντ ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει σύμμαχο την Άνγκελα Μέρκελ, η οποία, όμως, μέσω της Bild κάλεσε την Ελλάδα να υλοποιήσει τη δέσμευση για φιλοξενία 50.000 προσφύγων και να ολοκληρώσει άμεσα όλα όσα έχει υποσχεθεί. Ήδη η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή φιλοξενούνται 33.220 πρόσφυγες και άμεσα θα δημιουργηθούν 15 νέοι χώροι φιλοξενίας. Όλα αυτά ενώ από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ήρθε μια ακόμη σοκαριστική αλλά πέρα για πέρα αληθινή παραδοχή από τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα: Να είστε έτοιμοι για να δεχτούμε κι άλλους πρόσφυγες, είπε.
Πληροφορίες αναφέρουν πως στην Ελλάδα θα δοθεί περιθώριο δυο μηνών για να πάρει μέτρα για ουσιαστικότερο έλεγχο των συνόρων της, καθώς στα μέσα Απριλίου αναμένεται και νέος έλεγχος από την Κομισιόν. Την ίδια στιγμή, οι Σκοπιανοί σκαρφίζονται νέους τρόπους για να βάλουν εμπόδια στην αποσυμφόρηση στα σύνορα: Πλέον, αφήνουν, κι αν τους αφήνουν κι αυτούς, να περνούν μόνο Σύροι που κατάγονται από το Χαλέπι και απαγορεύουν να περνούν τα σύνορα είτε Σύροι από τη Δαμασκό (!) είτε Ιρακινοί.
Η ελληνική πλευρά δεν έχει βγάλει από το τραπέζι το θέμα του βέτο. Το άφησε ανοιχτό ξανά και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς μιλώντας στη Real News την Κυριακή. «Το βέτο είναι στοιχείο διαπραγμάτευσης. Εργαλείο προώθησης ορθών θέσεων. Πρέπει να χρησιμοποιείται με σύνεση και χωρίς φόβο», είπε, ενώ αναφερόμενος στο αν το προσφυγικό μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες, επεσήμανε ότι «κάποιοι τρίτοι δείχνουν να μην θεωρούν πρόβλημα τη διατάραξη των διακρατικών σχέσεων στην περιοχή μας. Γι’ αυτό θα κάνουν μεγάλο λάθος εκείνοι οι γείτονες που τυχόν εμπιστευτούν τυφλά αυτούς τους τρίτους. Θα υπάρξουν δε και συνέπειες».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ασκήσει πίεση στην Τουρκία ώστε η τελευταία να την βοηθήσει να ελέγξει την προσφυγική κρίση που θέτει σε κίνδυνο την ενότητά της και μεταφράσθηκε σε μια νέα τραγωδία η οποία στοίχισε τη ζωή σε 25 πρόσφυγες στο Αιγαίο.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή βρίσκονται ήδη 33.320 πρόσφυγες, ενώ τη Δευτέρα ξεκινούν οι εργασίες για τη δημιουργία 15 νέων καταυλισμών, καθώς η χώρα μας θα υποδεχτεί εώς τα τέλη Μαρτίου 100.000 ανθρώπους, προερχόμενους από την Τουρκία, ενώ η Ευρώπη υπόσχεται… οικονομική βοήθεια.
Οι “28” θα συμμετάσχουν αύριο σε ένα γεύμα εργασίας με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, τη στιγμή που η άφιξη 1,25 εκατ. αιτούντων άσυλο διχάζει όσο ποτέ άλλοτε τον ευρωπαϊκό συνασπισμό.
Αυτή η νέα έκτακτη Σύνοδος Κορυφής πραγματοποιείται σ’ ένα κλίμα επανερχόμενων τριβών ανάμεσα στην ΕΕ και την υποψήφια για ένταξη Τουρκία, καθώς οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για την καταστολή των μέσων ενημέρωσης που επικρίνουν τον ισλαμοσυντηρητικό πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Νταβούτογλου βρέθηκε από το βράδυ της Κυριακής στις Βρυξέλλες για να “προετοιμάσει τη Σύνοδο Κορυφής” κεκλεισμένων των θυρών με την γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, η χώρα του οποίου προεδρεύει κατά το τρέχον εξάμηνο της ΕΕ.
Πριν αναχωρήσει από την Κωνσταντινούπολη, ο Τούρκος πρωθυπουργός υποστήριξε πως η χώρα του έχει κάνει “σημαντικά βήματα” για να σεβαστεί αυτό που της αναλογεί από το “σχέδιο δράσης” που συμφώνησε τον Νοέμβριο με την ΕΕ για να σταματάει τους μετανάστες που εγκαταλείπουν κατά χιλιάδες τις τουρκικές ακτές με προορισμό τα ελληνικά νησιά.
Έπειτα από μια πρόσφατη περιοδεία στα Βαλκάνια, την Ελλάδα και την Τουρκία, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είπε πως διαπίστωσε “μια ευρωπαϊκή συναίνεση (…) γύρω από μια συνολική στρατηγική που, αν εφαρμοστεί πιστά, μπορεί να βοηθήσει να περιορισθούν οι (μεταναστευτικές) ροές”.
Η λύση του: να εφαρμοσθούν κατά γράμμα οι συμφωνίες ελεύθερης κυκλοφορίας του Σένγκεν, μην επιτρέποντας να εισέρχονται στην Ελλάδα παρά μόνο πρόσωπα που καταθέτουν αίτημα για άσυλο. Αυτό θα επιτρέψει να αρθούν ως τα τέλη του 2016 οι συνοριακοί έλεγχοι που αποφασίσθηκαν μονομερώς στο εσωτερικό της ΕΕ και στη συνέχεια να απελαθούν όλοι οι “οικονομικοί μετανάστες” στην Τουρκία, η οποία θα τους στείλει με τη σειρά της στις χώρες καταγωγής τους.
Μένει να πεισθεί η Άγκυρα να τηρήσει τις υποσχέσεις της, θέτοντας σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου μια συμφωνία “επανεισδοχής” στην Τουρκία των παράτυπων μεταναστών.
“Μπορούμε να μειώσουμε τη ροή με ταχείες και σε μεγάλη κλίμακα επιστροφές όλων των μεταναστών” των οποίων το αίτημα για άσυλο απορρίπτεται, πιστεύει ο Τουσκ.
Οι Ευρωπαίοι θέλουν από την Τουρκία να ενισχύσει τη μάχη εναντίον των διακινητών που μεταφέρουν ανθρώπους στα ανοικτά των ακτών της, με τη βοήθεια πολεμικών σκαφών του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.
Να βοηθηθεί η Αθήνα
Η ΕΕ πρόκειται να αποδεσμεύσει γρήγορα 700 εκατ. ευρώ για τρία χρόνια για να βοηθήσει την Αθήνα.
Η καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε σήμερα ότι “η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να στηρίξει και θα στηρίξει την Ελλάδα με αλληλεγγύη“.
Περίπου 2.000 πρόσφυγες συνεχίζουν να φθάνουν καθημερινά από την Τουρκία στις ελληνικές ακτές – τρεις φορές λιγότεροι απ’ ό,τι τον Οκτώβριο, αλλά “ακόμη πάρα πολλοί”, υπογραμμίζουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι εκφράζουν φόβους για νέα κύματα μεταναστών και προσφύγων όταν η άνοιξη θα καταστήσει λιγότερο επικίνδυνο τον διάπλου του Αιγαίου.
“Η ειρωνεία σ’ αυτή την ιστορία είναι ότι είμαστε εμείς που πρέπει να σταματήσουμε τη ροή, εμείς που πρέπει να σώσουμε την ΕΕ”, σχολίασε ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην ΕΕ Σελίμ Γενέλ. “Αφού μας αγνόησαν αυτά τα 10 τελευταία χρόνια, ξαφνικά μας θυμήθηκαν!”.
Για τη συνεργασία της, η Άγκυρα έλαβε σημαντικά ανταλλάγματα: την κατάργηση, ίσως από το φθινόπωρο, των θεωρήσεων εισόδου που επιβάλλονται στους τούρκους υπηκόους, και κυρίως μια επαναδραστηριοποίηση της διαδικασίας για την ένταξή της στην ΕΕ, χωρίς να ξεχνάει κανείς τα τρία δισεκ. ευρώ σε βοήθεια για τους 2,7 εκατ. Σύρους που έχουν καταφύγει στην Τουρκία.
“Δεν είναι παρά πεταμένα χρήματα”, σχολίασε σήμερα ο Τσέχος πρόεδρος Μίλος Ζέμαν, γνωστός για τις απερίφραστες δηλώσεις του. “Η Τουρκία δεν είναι ούτε ικανή ούτε έτοιμη να κάνει οτιδήποτε με τους μετανάστες”, δήλωσε ο πρόεδρος της Τσεχικής Δημοκρατίας.
Οι “28” θα επωφεληθούν επίσης από την Σύνοδο Κορυφής τους για να επιχειρήσουν να επιβάλουν λίγη συλλογική πειθαρχία στους κόλπους της Ένωσης.
Πολλά κράτη μέλη εξακολουθούν να αρνούνται να θέσουν σε εφαρμογή την ανακατανομή των 160.000 προσφύγων στους κόλπους της ΕΕ, που συμφωνήθηκε το Σεπτέμβριο για να ανακουφισθούν η Ελλάδα και η Ιταλία.
Τέλος, εάν οι πληροφορίες της αυστριακής εφημερίδας DerStandard επιβεβαιωθούν, τότε η Σύνοδος Κορυφής της Δευτέρας για το προσφυγικό θα αποτελέσει μια “γκρίζα” στιγμή για την ιστορία της Ευρώπης. Η αυστριακή εφημερίδα υποστηρίζει πως έχει ήδη δει το προσχέδιο του κοινού ανακοινωθέντος που θα βγει μετά την Σύνοδο, στο οποίο αναφέρεται ότι η “Οδός των Δυτικών Βαλκανίων” θα κλείσει άμεσα κι ότι θα δοθεί η απαραίτητη ευρωπαϊκή στήριξη στην Ελλάδα για τον αριθμό των προσφύγων που θα εγκλωβιστούν στη χώρα!