Τα μεγάλα “αγκάθια” που καθυστερούν την αξιολόγηση και τη συζήτηση για το χρέος

Με τη φράση αυτή σχολίασε τις πρώτες επαφές άνθρωπος με γνώση των διαπραγματεύσεων.

Βεβαίως, και μόνο για λόγους τακτικής δεν περίμενε κανείς ότι θα ήταν εφικτή η σύμπτωση απόψεων και ιδεών από τις πρώτες επαφές.

Από την άλλη πλευρά η κυβέρνηση βρίσκεται για άλλη μία φορά με διαπραγματευτικό μειονέκτημα απέναντι στο κουαρτέτο. Ποιο είναι αυτό; Η ανάγκη για γρήγορο κλείσιμο της παρούσας αξιολόγησης, ώστε να ξεκινήσει αμέσως και πριν το τέλος του χρόνου η διαπραγμάτευση του χρέους, να ενταχθεί η χώρα στην ποσοτική χαλάρωση, εξέλιξη που δυνητικά θα προσφέρει τη δυνατότητα εξόδου στις αγορές και την αποτροπή του τέταρτου μνημονίου.

Οι διαπραγματευτές της άλλης όχθης γνωρίζουν πολύ καλά ότι ο παράγοντας χρόνος λειτουργεί σε βάρος της ελληνικής πλευράς και είναι πολύ πιθανό, ιδίως η Ντέλια Βελκουλέσκου να παίξει τις καθυστερήσεις για να υποχρεώσει την ελληνική κυβέρνηση σε υποχωρήσεις και παραχωρήσεις.

Εξάλλου, θα πρόκειται για πολλοστή φορά που θα είμαστε στο ίδιο έργο θεατές. Όχι μόνο επί κυβέρνησης Τσίπρα, αλλά και επί κυβέρνησης Σαμαρά το είδαμε να παίζεται με ένα κυνικό ως αισχρό τρόπο από την τότε τρόικα και νυν κουαρτέτο.

Πάντως, από τις επαφές των πρώτων ημερών, τα πράγματα δεν δείχνουν γρήγορο τέλος της αξιολόγησης.

Ας πάρουμε τα μεγάλα «αγκάθια» με τη σειρά:

-Εξωδικαστικός συμβιβασμός: Η ελληνική κυβέρνηση προτείνει να εφαρμοστεί σε όλες τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, να υπάρχει μορατόριουμ από 2 ως έξι μήνες σε κατασχέσεις και άλλα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης και να μην κουρεύεται η βασική οφειλή προς την εφορία, αλλά μόνο πρόστιμα και προσαυξήσεις.

Το κουαρτέτο απαντά ότι ο προτεινόμενος εξωδικαστικός συμβιβασμός να εφαρμοστεί μόνο σε μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και για τις μικρές, πολύ μικρές, καθώς και τους ελεύθερους επαγγελματίες να εφαρμοστεί ο νόμος Δένδια, ενώ προτείνουν ¨κούρεμα¨ ακόμα και βασικής οφειλής προς το Δημόσιο και όχι μόνο προστίμων και προσαυξήσεων.

-Ομαδικές απολύσεις: Η Ντέλια Βελκουλέσκου θέλει πλήρη απελευθέρωση, ενώ ο Γιώργος Κατρούγκαλος ζητά εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων και πιο συγκεκριμένα της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που αναμένεται να εκδοθεί ως τα μέσα Νοεμβρίου. Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι η ευρωπαϊκή πλευρά του κουαρτέτου συμφωνεί με τη θέση του Ελληνα υπουργού.

-Υποκατώτατος μισθός: Ο Γιώργος Κατρούγκαλος ζητά κατάργηση της διάκρισης και επιχειρηματολογεί ότι η διάκριση με κριτήριο την ηλικία έχει κηρυχτεί παράνομη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Υπάρχει, όμως, η πρόταση της Επιτροπής των Σοφών για δύο υποκατώτατους μισθούς με κριτήριο την εργασιακή εμπειρία (526 ευρώ για τον πρώτο χρόνο εργασίας και 556 για το δεύτερο), που μάλλον πολύ δύσκολα θα μπορέσει να αποφύγει η ελληνική διαφορά.

-Συλλογικές αποφάσεις και διαιτησία: Οι Θεσμοί επιμένουν να διατηρηθεί το παλιό καθεστώς, η ελληνική πλευρά επιθυμεί επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και μονομερή προσφυγή στη διαιτησία, επικαλούμενη αποφάσεις διεθνών και εθνικών δικαστηρίων που ορίζουν τη νομιμότητα.

Εισπράξεις χρεών προς την εφορία: Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων προτάσσει ως στοιχείο προτεραιότητας το ύψος της οφειλής, ενώ το κουαρτέτο προτείνει την εισπραξιμότητα, δηλαδή τη δυνατότητα του οφειλέτη να πληρώσει.

Αφορολόγητο ποσό: Οι Θεσμοί δείχνουν να θέλουν να μειωθεί στις 4.000 ως 5.000 ευρώ ώστε να χρηματοδοτηθούν κοινωνικές παρεμβάσεις, όπως το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Εχουν ως σύμμαχο και την πρόταση της Παγκόσμιας Τράπεζας που προτείνει μείωση του αφορολόγητου στις 5.000 ευρώ. Η ελληνική κυβέρνηση ανταπαντά ότι το θέμα έχει κλείσει και δεν είναι ζήτημα της παρούσης αξιολόγησης. Μένει να δούμε αν τελικά θα τεθεί στο τραπέζι και θα αποτελέσει ίσως το μεγαλύτερο αγκάθι της διαπραγμάτευσης. Μάλιστα το ΔΝΤ συνδέει το αφορολόγητο με το ύψος του πλεονάσματος.

Ασφαλιστικό: Περαιτέρω μείωση των συντάξεων θέλει το ΔΝΤ και η Ντέλια Βελκουλέσκου. Δεν πρόκειται να ανοίξει τέτοιο ζήτημα. Το θέμα έχει κλείσει οριστικά απαντά ο Γιώργος Κατρούγκαλος.

Συμπέρασμα: Με τόσα και τέτοια θέματα να αποτελούν σημεία τριβών, αντιπαράθεσης, διαφαίνεται πως είναι πολύ δύσκολο να κλείσει γρήγορα η διαπραγμάτευση.

Αν μάλιστα ληφθούν υπόψη πως η ελληνική κυβέρνηση ¨καίγεται¨ να ξεκινήσουν γρήγορα, εντός του Δεκεμβρίου λένε, οι συζητήσεις για το χρέος, τα αρνητικά δημοσκοπικά ευρήματα και οι ψηφοφορίες στην Κεντρική Επιτροπή και στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, γίνεται αντιληπτό ότι πολύ δύσκολα μπορεί να υποχωρήσει χωρίς μεγάλο κόστος τόσο στην κοινωνία, όσο και στο εσωτερικό του κόμματος.

Και αυτό αποτελεί μία πρόσθετη δυσκολία για γρήγορη αξιολόγηση.