Στις πρώην ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Ελληνικού φιλοξενούνται σήμερα 220 άνθρωποι εκ των οποίων οι περισσότεροι είναι μετανάστες από χώρες της Αφρικής – κυρίως χώρες του Μαγκρέμπ (Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Λιβύη) – και εγκλωβίστηκαν στο χόκεϊ ενώ οι υπόλοιποι είτε είναι αμιγώς πρόσφυγες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν ή χαρακτηρίζονται ως ευάλωτες ομάδες (οικογένειες, άτομα με προβλήματα υγείας) που χρήζουν άμεσης βοήθειας από τις υπηρεσίες της δομής.
Όπως λένε οι υπεύθυνοι του κέντρου, το Ελληνικό ανοίγει πλέον τις πόρτες του μόνο για όσους έχουν το προσφυγικό προφίλ, προερχόμενοι κυρίως από την Συρία, το Ιράκ, το Ιράν, το Αφγανιστάν και άτυπα από την Υεμένη, την Ερυθραία, και την Παλαιστίνη, και κατ΄ εξαίρεση για μετανάστες που συγκεντρώνουν τα χαρακτηριστικά της οικογένειας. «Όταν λέμε ότι δεχόμαστε οικογένειες εννοούμε ευρύτερα πως εδώ θα βρουν στέγη και άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας, ανήλικοι, ασυνόδευτα παιδιά, μόνες γυναίκες οι οποίες λόγω κουλτούρας αυτών των λαών χρειάζονται προστασία. Σε αυτούς επιτρέπεται η είσοδος ανεξαρτήτου εθνικότητας», λέει στο Newsit μια εργαζόμενη στη δομή του Ελληνικού.
Αποτέλεσμα αυτής της αυστηροποίησης στα κριτήρια φιλοξενίας είναι ότι από τα 220 άτομα που μένουν στο χόκεϊ μόνο οι 16 είναι Μαροκινοί με τους περισσότερους να έχουν απελαθεί ή να έχουν μεταφερθεί στο κέντρο κράτησης μεταναστών στην Κόρινθο. Μιλώντας μαζί τους καταλάβαμε ότι πρόκειται για άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο που επιθυμούν να ζητήσουν άσυλο από την ελληνική πολιτεία προκειμένου ζήσουν εδώ. «Είμαι γιατρός και θέλω να μου χορηγηθεί άσυλο ώστε να μείνω στην Ελλάδα. Και ο φίλος μου, που είναι μηχανικός, δεν θέλει να φύγει», μας είπε ο Μαρουάν ο οποίος εγκατέλειψε το Μαρόκο εξαιτίας της δύσκολης οικονομικής του κατάστασης.
Στην ουρά για το μεσημεριανό φαγητό εντύπωση μας προξένησε ότι δεν συναντήσαμε οικογένειες. Όπως μας είπαν οι εθελοντές που δουλεύουν στο Ελληνικό, οι οικογένειες των Σύριων, των Ιρανών, των Ιρακινών και των Αφγανών προσφύγων χρησιμοποιούν το Ελληνικό ως πέρασμα για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Ειδομένη ή για να μετεγκατασταθούν στη δομή του Ελαιώνα που απευθύνεται κυρίως σε οικογένειες.
«Οι Σύριοι δεν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα. Το Ελληνικό είναι μια ‘ανάπαύλα’ για αυτούς ώστε να ξεκουραστούν και να συνεχίσουν για την Ευρώπη», τονίζει η υπεύθυνη του κέντρου φιλοξενίας και επισημαίνει ότι το Ελληνικό είναι μια προσωρινή κατάσταση. Στόχος του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής είναι όσοι μετανάστες ξέμειναν στο Ελληνικό να αξιοποιήσουν τη διορία του ενός μήνα που τους δίνει ο νόμος και να επιλέξουν ανάμεσα στην αίτηση για άσυλο και τον εθελούσιο επαναπατρισμό τους. Οι πρόσφυγες θα παραμείνουν στο χώρο και εντός εξαμήνου ή θα μεταφερθούν σε κάποια από τις δομές που χρηματοδοτεί το υπουργείο σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας ή θα επιβιβαστούν στα λεωφορεία με προορισμό την Ειδομένη.
«Τα δεδομένα αυτά αλλάζουν ανάλογα με τις συνθήκες. Για παράδειγμα οι Σομαλοί και οι Πακιστανοί δεν είναι πρόσφυγες αλλά έρχονται εδώ αναγκαστικά καθώς οι αρχές στις χώρες προέλευσης τους στέλνουν πίσω στην Ελλάδα», μας εξηγεί η ίδια σημειώνοντας πως το γήπεδο του χόκεϊ, μολονότι έχει παραχωρηθεί στο υπουργείο, αποτελεί μια προσωρινή δομή μέχρι να ανοίξει το στρατόπεδο στο Σχιστό και να υλοποιηθεί το σχέδιο των hot spots.
Εκτός από τους μετανάστες, αυστηρά είναι τα κριτήρια και για τις ΜΚΟ που ζητούν να μπουν στο Ελληνικό και να συνδράμουν στη φιλοξενία των προσφύγων καθώς αρκετές οργανώσεις, που δεν ανήκουν στις διεθνώς αναγνωρισμένες (Γιατροί του Κόσμου, Ύπατη Αρμοστεία), εξυπηρετούν άλλους σκοπούς μέσα από το φαινομενικά κοινωνικό τους πρόσωπο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ΜΚΟ που τροφοδοτούσε πρόσφυγες με ρούχα και ως αντάλλαγμα τους προσηλύτιζε σε θρησκευτικές οργανώσεις.
Αποχωρώντας από το Ελληνικό μείναμε με την εικόνα ενός Παλαιστίνιου, δάσκαλου στο επάγγελμα, ο οποίος έχει αναλάβει χρέη κουρέα και είναι ο μόνος που έχει την άδεια να κρατάει ψαλίδι. «Είμαι εδώ αρκετό καιρό. Η κόρη μου έχει μείνει ανάπηρη μετά από έκρηξη και φιλοξενείται σε άλλη δομή για να έχει συνέχεια γιατρό. Μέχρι να φύγω κουρεύω όσους μένουν εδώ γιατί είναι κάτι που έμαθα στην πατρίδα μου. Μόνο σε εμένα έχουν δώσει ψαλίδι. Κοιμάμαι με αυτό γιατί αν το χάσω θα με διώξουν για να μην συμβεί κάποιο ατύχημα», μας εκμυστηρεύτηκε φανερά συγκινημένος.
Η ιστορία αυτή και άλλες ιστορίες μεταναστών και εθελοντών που ακούσαμε στο Ελληνικό καταδεικνύουν ότι η κατάσταση στο γήπεδο του χόκεϊ έχει ομαλοποιηθεί σε σύγκριση με το χάος των πρώτων ημερών, ωστόσο, αν η μεταναστευτική ροή ενταθεί θα είναι επιτακτική η λειτουργία του Σχιστού. Στο σχέδιο του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής υπάρχει και η «εφεδρεία» του κλειστού στο Γαλάτσι το οποίο προς το παρόν δεν φιλοξενεί πρόσφυγες και μετανάστες αλλά λειτουργεί επικουρικά παρέχοντας υπηρεσίες σίτισης και πρώτων βοηθειών.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΜΟΥ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163