Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος: Με καρτερική υπομονή

Ο Λυτρωτής του κόσμου, την έλευση του Οποίου εορτάζουμε τα Χριστούγεννα, δεν ήλθε στη γη ως βιαστικός και ορμητικός ηγέτης να ανατρέψει διαμιάς την αμαρτωλή πραγματικότητα. Ο Λόγος του Θεού, γενόμενος άνθρωπος, δεν ζήτησε να διορθώσει τα πάντα σε λίγο διάστημα, να επιβάλει με ισχύ κοσμική τις αρχές που διακήρυξε για μια νέα δίκαιη κοινωνία. Από τα πρώτα χρόνια της παρουσίας Του μέσα στην ιστορία του ανθρωπίνου γένους, κινήθηκε με θαυμαστή ΥΠΟΜΟΝΗ: Υπομονή στην αδιαφορία των κατοίκων της Βηθλεέμ, που δεν Τού προσέφεραν ούτε ένα λιτό κατάλυμα. Υπομονή στην παρανοϊκή εχθρότητα της πολιτικής εξουσίας, που αισθάνθηκε ότι απειλείται και έσπευσε να πάρει τα πιο βίαια μέτρα εναντίον Του. Υπομονή στις συνθήκες της ξενητειάς, όταν αναγκάσθηκε, μαζί με τη μητέρα Του και τον προστάτη Του Ιωσήφ, να καταφύγει σε ξένο τόπο, στην Αίγυπτο. Και αργότερα, για χρόνια πολλά, εργάσθηκε χειρονακτικά με υπομονή, συμμετέχοντας σιωπηλά στον μόχθο του απλού λαού.
Και όταν έφθασε ο χρόνος για τη δημόσια αποστολή Του, για τη δημιουργία των αρχών μιάς νέας κοινωνίας αγάπης, της Εκκλησίας, για τη διακήρυξη της αλήθειας, της ειρήνης και της δικαιοσύνης, και πάλι έδειξε αλύγιστη υπομονή: Στην απόρριψη του μηνύματός Του από τους διανοουμένους Γραμματείς και τους ευσεβοφανείς Φαρισαίους, υπομονή στις ανυπόστατες συκοφαντίες υπομονή στις στενόκαρδες και μικρονοϊκές συμπεριφορές των δικών Του. Άκρα υπομονή στους εξευτελισμούς από τους αγροίκους στρατιώτες του ρωμαϊκού ολοκληρωτισμού. Υπομονή στην κορύφωση του μαρτυρίου του σταυρού.
* *
Καθώς ατενίζουμε το πρόσωπο του ερχόμενου Μεσσία, ας αναλογισθούμε προσεκτικότερα “την υπομονήν του Χριστού”. Και ας ζητήσουμε από “τον Θεόν της υπομονής και της παρακλήσεως” (Ρωμ.15:5), τον Θεό της αγάπης, να κατευθύνει προς αυτήν τις καρδιές μας.
Όλοι γνωρίζουμε ότι οι σημερινές συνθήκες στον τόπο μας είναι ασυνήθιστα σκληρές. Μην αφήσουμε όμως την αποκαρδίωση να κάμψει το θυμικό μας, να παραλύσει τις δυνάμεις μας. Ας δείξουμε υπομονή ακόμη και στη δικαιολογημένη οργή μας, τη διάχυτη ένταση και τον πλανώμενο φόβο. Όταν μιλούμε, βεβαίως, για χριστιανική υπομονή, δεν εννοούμε μια παθητική αντιμετώπιση, ένα είδος στωικής στάσεως, κάποια μορφή νιρβάνας, παραιτήσεως από ευθύνες και δίκαια αιτήματα, αδιαφορία για κοινωνική δράση. Ο Χριστός άρθρωσε λόγο κριτικό -ας αναλογισθούμε τα κηρύγματά Του-, λόγο αυστηρό -ας θυμηθούμε την αλυσίδα των “ουαί” κατά των Γραμματέων και Φαρισαίων (Ματθ. 23:33 εξ.). Έδιωξε από τον ναό εκείνους οι οποίοι τον είχαν κάνει “οίκον εμπορίου” (Ματθ. 21:33* Μαρκ. 11:17). Αλλά συγχρόνως, μας καλεί να μάθουμε από Αυτόν, ο οποίος είναι “πράος και ταπεινός τη καρδία” (Ματθ. 11:29), τη βαθιά εσωτερική υπομονή, ώστε να βρούμε την ειρήνη και την ισορροπία στις ψυχές μας.
Δεν συνιστά αδυναμία χαρακτήρος η χριστιανική υπομονή.. Αντίθετα, μοιάζει με τη δύναμη της τροχοπέδης που προστατεύει από ατυχήματα, που εγγυάται την ασφάλεια της πορείας.. Αλοίμονο σε όποιον τολμήσει να ταξιδεύσει με αυτοκίνητο ή αεροπλάνο, που δεν διαθέτει γερά φρένα. Η αποτελεσματική τροχοπέδη προϋποθέτει δύναμη. Το ίδιο και η υπομονή. Ακόμη και τις μεγαλύτερες θλίψεις και δοκιμασίες τις μεταμορφώνει. Από την προσωπική του εμπειρία, ο Απόστολος Παύλος βεβαιώνει: “Ειδότες ότι η θλίψις υπομονήν κατεργάζεται, η δε υπομονή δοκιμήν (δοκιμασμένο χαρακτήρα), η δε δοκιμή ελπίδα, η δε ελπίς ου καταισχύνει” (Ρωμ. 5:3-5).
Με την υπομονή, ο άνθρωπος αξιοποιεί καλύτερα τις νοητικές και συναισθηματικές του δυνάμεις. Αδελφωμένη η υπομονή με την ήρεμη επιμονή, ανοίγει περάσματα σε πολλά αδιέξοδα: στις οικογενειακές σχέσεις, στις κρίσεις υγείας, τις ποικίλες οικονομικές δυσκολίες, στη μορφωτική διαδικασία, στην επιστημονική έρευνα, στις δημιουργικές προσπάθειες. Οδηγεί τον άνθρωπο στην ωριμότητα. “Η δε υπομονή έργον τέλειον εχέτω, ίνα ήτε τέλειοι και ολόκληροι εν μηδενί λειπόμενοι” (Ιακ. 1:4).
Η Αγία Γραφή έχει προβάλει πολλά πρότυπα υπομονής, από τα οποία γνωστότερα είναι του Αβραάμ (Εβρ. 6:15), του Ιώβ (Ιακ. 5:11), της Θεοτόκου. Κυρίως όμως μας καλεί να μιμηθούμε “την υπομονή του Ιησού”: “δια υπομονής τρέχωμεν τον προκείμενον ημίν αγώνα, αφορώντες εις τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν” (Εβρ. 12:1-2, 4 εξ.). Και με το βλέμμα μας προσηλωμένο σε Αυτόν, να αντιμετωπίζουμε με καρτερική υπομονή τις δοκιμασίες που ορθώνονται μπροστά μας. Ιδιαίτερα, όσοι μεταφέρουν το Ευαγγέλιο, την αλήθεια του Χριστού σε παλαιά και νέα σύνορα, όσοι είναι “διάκονοι” και απεσταλμένοι Του, έχουν κληθεί σε μια πιο στενή συμμετοχή στο έργο και στο πάθος Του, “εν υπομονή πολλή, εν θλίψεσιν, εν ανάγκαις, εν στενοχωρίαις, …” (Β´ Κορ. 6:4).
Κατ᾽ εξοχήν απαιτείται υπομονή στις μέρες μας, για να πετύχουμε την αλληλεγγύη και την ομοψυχία που έχει ανάγκη ο τόπος. Για να ξεπεράσουμε την κρίση. Με την υπομονή θα κερδίσουμε τη ζωή μας (πρβλ. Λουκ. 23:19).
* *
Όλα όσα τονίζονται αυτές τις εορταστικές ημέρες, αδελφοί μου, -ειρήνη, αγάπη, ελπίδα, και η υπομονή που υπογραμμίσαμε σήμερα- είναι μεταξύ τους αλληλένδετα. Όπως στο σώμα μας, τα διάφορα ζωτικά συστήματα, π.χ, το νευρικό, το μυϊκό, το κυκλοφορικό. Το καθένα εξαρτάται από το άλλο, στηρίζει και ενισχύει το άλλο. Η υπομονή, λοιπόν, δεν είναι κάτι το μοναχικό, το αυτόνομο. Ενεργεί μαζί με την πίστη (νευρικό), την ελπίδα (μυικό), την αγάπη (κυκλοφορικό), η οποία “πάντα υπομένει” (Α΄ Κορ. 13:8).
Προς αυτή τη μορφή υπομονής ας ικετεύσουμε τον Κύριο, “τον Θεόν της αγάπης”, να κατευθύνει τις σκέψεις μας, αλλά, κυρίως, τις καρδιές μας, αυτές τις εορτές των Χριστουγέννων. “Την υπομονήν του Χριστού”, την ήρεμη, την ανθεκτική, την αδαμάντινη. Καί ο Ήλιος της Δικαιοσύνης, νικητής, και πάλι θα λάμψει μέσα από τη βαριά συννεφιά, για να φωτίσει και να θερμάνει την καρδιά μας Με καρτερική υπομονή ας πορευθούμε ιδιαίτερα στον νέο χρόνο, για να υπερβούμε τα πολυποίκιλα προβλήματα και τις απρόβλεπτες αντιξοότητες.
Ευλογημένα Χριστούγεννα!