Oπως γνωρίζουν όλοι όσοι έχουν κάνει στη ζωή τους δίαιτα, όσο περνούν οι ημέρες της… στέρησης τόσο περισσότερο «κλωθογυρίζουν» στο μυαλό σοκολάτες, πατατάκια και χάμπουργκερ. Και όμως, όπως δείχνει μια νέα μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Νeuroscience», δεν είναι μόνο η στέρηση που μας κάνει να ονειρευόμαστε παχυντικές τροφές τόσο στον ύπνο όσο και στον ξύπνιο μας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης η γρήγορη απώλεια βάρους αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος διαχειρίζεται το στρες. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο που κάνει δίαιτα βρίσκεται παράλληλα υπό καθεστώς έντονου στρες, κατάσταση που συνεχίζεται ακόμη και όταν η δίαιτα έχει πια τελειώσει. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο πρώην διαιτώμενος συνεχίζει να έλκεται από παχυντικές τροφές και μετά το πέρας της δίαιτας, με αποτέλεσμα να κάνει ουσιαστικώς… μια τρύπα στο νερό σε ό,τι αφορά τη μακροπρόθεσμη απώλεια βάρους.
Προκειμένου να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια μελέτησαν την επίδραση της δίαιτας στον εγκέφαλο ποντικών. Οι επιστήμονες μείωσαν την ποσότητα τροφής που κατανάλωναν τα ζώα κατά 25% με αποτέλεσμα να χάσουν έως και το 15% του σωματικού βάρους τους. Ανάλυση έδειξε ότι η δίαιτα οδήγησε σε τροποποιήσεις της έκφρασης γονιδίων που σχετίζονται με το στρες ενώ παράλληλα αυξήθηκε η όρεξη των ζώων καθώς και τα επίπεδα ορμονών του στρες.
Στη συνέχεια οι ερευνητές επέτρεψαν στα πειραματόζωα να καταναλώσουν φυσιολογικές ποσότητες τροφής με αποτέλεσμα να ξαναπάρουν το χαμένο βάρος τους. Αρχικώς οι πρώην διαιτώμενοι ποντικοί κατανάλωναν παρόμοιες ποσότητες τροφής με εκείνους που δεν είχαν ποτέ μπει σε πρόγραμμα δίαιτας. Οταν όμως οι επιστήμονες υπέβαλαν τα ζώα σε καθεστώς στρες (εκθέτοντάς τα για παράδειγμα σε δυνατούς θορύβους), τότε όσα είχαν ακολουθήσει προηγουμένως δίαιτα άρχισαν να καταβροχθίζουν λιπαρές τροφές. Οπως ανέφερε η επικεφαλής της μελέτης δρ Τρέισι Μπελ «τα νέα ευρήματα μαρτυρούν ότι η δίαιτα αυξάνει το στρες, γεγονός που καθιστά την προσπάθεια απώλειας κιλών πιο δύσκολη αλλά και ότι επίσης μπορεί να οδηγήσει σε επαναπρογραμματισμό του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλος αποκρίνεται σε μελλοντικό στρες».
Τα αποτελέσματα αυτά εξηγούν σε μεγάλο βαθμό το γιατί μετά από μια άκρως στρεσογόνα ημέρα στη δουλειά αποζητούμε τα λιπαρά και τη ζάχαρη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα μελλοντικά φάρμακα για την απώλεια βάρους θα πρέπει να στοχεύουν τον μηχανισμό που οδηγεί σε αύξηση του στρες σε όσους κάνουν δίαιτα.