“Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε βρίσκεται στην πόρτα της εξόδου. Ο αντικαταστάτης του μπορεί να αποδειχθεί ακόμη πιο σκληρός”. Μια εισαγωγή, δυο προτάσεις κι ένα σαφές “μήνυμα” στην ανάλυση που παρουσιάζει το Bloomberg. Μια ανάλυση που έχει να κάνει αποκλειστικά με την Ελλάδα. Το πώς σχετίζεται δηλαδή η διάδοχη κατάσταση στο γερμανικό ΥΠΟΙΚ, με την χώρα μας…
Ο τίτλος του δημοσιεύματος είναι “Why Germany’s Shakeup Won’t Help Greece“. Δηλαδή “Γιατί οι ανακατατάξεις της Γερμανίας δεν θα βοηθήσουν την Ελλάδα“. Ένα δημοσίευμα που ενισχύει την άποψη που ακούγονταν από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστό ότι ο “σκληρός ΥΠΟΙΚ”… εγκαταλείπει. Ότι δηλαδή αυτό δεν είναι απαραίτητα μια καλή είδηση για την Ελλάδα. Το αντίθετο μάλλον…
Μην χαίρεστε ακόμη!
Το άρθρο υπογράφει ο αρθρογράφος του Bloomberg, Leonid Bershidsky. Ο οποίος τονίζει αναλυτικά: “Αυτοί που πανηγυρίζουν για την διαγραφόμενη αποχώρηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από το γερμανικό ΥΠΟΙΚ, θα πρέπει να… κρατήσουν την σαμπάνια κλειστή. Ο διάδοχός του μπορεί να μην είναι τόσο πεισματάρης… Όμως οι νοτιοευρωπαίοι -και πάνω από όλα οι Έλληνες- δεν θα πρέπει να περιμένουν καμία καλύτερη αντιμετώπιση. Ο Σόιμπλε είχε μια μεγάλη έκταση αρμοδιοτήτων από τότε που εκλέχτηκε για πρώτη φορά στο γερμανικό Κοινοβούλιο, το 1972. Υπήρξε υπουργός Εσωτερικών, επιτελάρχης του καγκελαρίου και αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος. Του κόμματος που τώρα ηγείται η Άνγκελα Μέρκελ.
Παραλίγο να γίνει πρόεδρος σε κάποιο σημείο και καγκελάριος σε κάποιο άλλο. Μόνο ένας από τους -μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- προκατόχους του στο υπουργείο Οικονομικών έχει υπηρετήσει περισσότερο από τα οκτώ χρόνια του Σόιμπλε. Και όχι πολύ περισσότερο. Όμως ο Σόιμπλε υπηρετούσε πάντα το κόμμα του από οποιοδήποτε πόστο του προσέφερε. Και θα συνεχίσει να είναι μια φοβερή προσωπικότητα ως πρόεδρος του γερμανικού Κοινοβουλίου. Επισήμως το δεύτερο ανώτερο αξίωμα στην Γερμανία μετά τον πρόεδρο, ακριβώς πάνω από την καγκελάριο.
Ο ορντο-φιλελευθερισμός που οδηγούσε τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε
Η προτεσταντική φιλοσοφία του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στην πολιτική είναι σημαντική για την κατανόηση της θητείας του στον θώκο του υπουργείου Οικονομικών. Φυσικά χρειάστηκε και προσωπική “πυγμή” για να διευθύνει το ακλόνητο πρόγραμμά του: Δηλαδή αυτό της λιτότητας, των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και του σεβασμού για τους κανόνες.
[read4more]
Ο Σόιμπλε εκπαιδεύτηκε στο Πενεπιστήμιο του Φράιμπουργκ. Όπου ο ορντο-φιλελευθερισμός αναπτύχθηκε από την δεκαετία του 1930 μέχρι αυτήν του 1950. ( σ.σ. ορντο-φιλελευθερισμός, ο “φιλελευθερισμός με τάξη”: η γερμανική εκδοχή του φιλελευθερισμού, που δίνει έμφαση στην ανάγκη για το κράτος να διασφαλίζει πως η ελεύθερη αγορά δημιουργεί αποτελέσματα κοντά στις θεωρητικές του προοπτικές) .
Αυτή η θεωρία “παντρεύτηκε” με μια φιλελεύθερη – φιλική στις αγορές- προσέγγιση, μαζί με ένα ισχυρό κράτος. Του οποίου ο ρόλος είναι να διατηρεί ένα υψηλό επίπεδο κοινωνικής ασφάλειας. Ο ορντο-φιλελευθερισμός “ξεθώριασε” από το 1970. Όμως ακόμη επηρεάζει πολλή από την γερμανική οικονομική σκέψη. Και ο Σόιμπλε ήταν κοντά στις αρχές του, κατά τα χρόνια που διαμόρφωνε την προσωπικότητά του.
Σαν υπουργός Οικονομικών, έτεινε να… γέρνει προς αυτό το κομμάτι. Κάποτε εκμυστηρεύτηκε στον αδελφό του: “Όσο μεγαλύτερος γίνομαι και όσα περισσότερα βλέπω σαν ΥΠΟΙΚ, τόσο πιο σκεπτικός γίνομαι για τον καπιταλισμό“.
Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απλώς υποστήριζε την επί σειρά ετών πολιτική γραμμή του κόμματός του. Η οποία ήταν προφανής πολύ πριν αναλάβει τα ηνία του υπουργού Οικονομικών. Τότε που οι οικονομικές βάσεις της ΕΕ και του ευρώ βρίσκονταν υπό συζήτηση.
Περισσότερο συνταγματολόγος παρά οικονομολόγος (παρά τις σπουδές του στα οικονομικά, επίσης) ο Σόιμπλε διατήρησε την συνοχή όσο καλύτερα μπορούσε. Η αυστηρή πειθαρχία του υπήρξε το μεγαλύτερο προσόν του για την Μέρκελ. Την οποία υπηρέτησε πιστά, παρόλο που εκείνη τον εξοστράκισε πολιτικά, αφότου ο Χέλμουτ Κολ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την ηγεσία του κόμματος το 1998.
Ρόλος του, το… μαστίγιο στο AFD!
Αυτό δεν είναι το τελος της εποχή Σόιμπλε στην πολιτική. Αυτή τη χρονιά, το κοινοβούλιο άλλαξε ακόμη και τους κανόνες, ούτως ώστε εκείνος να “ανοίξει” την πρώτη συνεδρίαση, μετά την εκλογή του ως ο μακροβιότερος βουλευτής. Πριν, ο αρχαιότερος νομοθέτης είχε την τιμή. Όμως το 2017 αυτός ήταν ένα μέλος του ακροδεξιού AFD. Κάτι που το γερμανικό κατεστημένο δεν μπορούσε να επιτρέψει.
Τώρα που το Κοινοβούλιο περιλαμβάνει ένα άναρχο γκρουπ ακροδεξιών που εκλέχτηκαν με το AFD, αλλά και μια σοσιαλδημοκρατική ομάδα που είναι αποφασισμένη να αντιπολιτευτεί την Μέρκελ, ο Σόιμπλε είναι η καλύτερη λύση για να βοηθήσει την καγκελάριο και το CDU.
Γι’ αυτό είναι κακή η αλλαγή Σόιμπλε για την Ελλάδα!
Το ότι η Μέρκελ είναι διατεθειμένη να τον απομακρύνει από το ΥΠΟΙΚ, δείχνει την σοβαρότητα της πρόθεσής της να χτίσει μια σταθερή συγκυβέρνηση με το FDP και τους Πρασίνους.
Όμως το υπουργείο Οικονομικών, πιθανότατα θα πάει στο FDP. Το οποίο κέρδισε περισσότερες ψήφους από τους Πρασίνους. Κι έκανε σαφή την πρόθεσή του να “καπαρώσει” το ΥΠΟΙΚ, πριν ακόμη ολοκληρωθεί η προεκλογική περίοδος!
Δυστυχώς για την Ελλάδα και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης που χρειάζονται οικονομική βοήθεια, οι πιθανοί υποψήφιοι του κόμματος είναι πιθανό να είναι ακόμη πιο σκληροί από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε! Το FDP δεν υποστηρίζει τον ορντο-φιλελευθερισμό. Είναι καταφανώς νεοφιλελεύθερο. Αντιτίθεται σκληρά στα δημοσιονομικά κίνητρα και της διαγραφές χρεών. Επίσης στην παροχή χρημάτων από την Γερμανία σε γειτονικές χώρες , αλλά και τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Η αντίθεσή του δεν έχει σχέση με την συνοχή που επεδίωκε ο Σόιμπλε: Είναι θέμα αρχών.
Από τον Σόιμπλε θα περίμενες να δεχτεί κάποιους συμβιβασμούς, εντός των κανόνων. Το να δημιουργήσει τον Ευρωπαϊκο Μηχανισμό Σταθερότητας, για παράδειγμα, ήταν ένας τέτοιος συμβιβασμός. Διότι επέτρεπε την μεταφορά της οικονομικής τάξης στις “προβληματικές” οικονομίες, χωρίς την απευθείας μεταφορά χρημάτων των φορολογουμένων.
Στο FDP δεν αρέσει ο ESM. Δεν τον εμπιστεύεται και τον θεωρεί ένα ανέντιμο κόλπο. Η πίστη του αρχηγού στον καπιταλισμό είναι ισχυρότερη από αυτή του Σόιμπλε. Η πίστη τους στην αλληλεγγύη είναι πιο αδύναμη από αυτή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Το FDP θέλει να κυνηγήσει τις χώρες της ΕΕ που δεν τηρούν τις δημοσιονομικές τους δεσμεύσεις. Ο Σόιμπλε ήταν διατεθειμένος να τους την… χαρίσει. Τα μέλη του Eurogroup γνώριζαν πως ήταν δύσκολο να ικανοποιηθεί ο Σόιμπλε. Όμως συνήθισαν το “άγριο” στυλ του και βρήκαν τρόπο να συνεργαστούν μαζί του.
Αυτό θα είναι ίσως πιο δύσκολο με έναν υπουργό από το FDP. Ο οποίος, τουλάχιστον στην αρχή, είναι πιθανό να είναι περισσότερο να είναι ένας φανατικός, παρά ένας άνθρωπος που θα παραμένει στην γραμμή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Είναι πιθανό οι νοτιοευρωπαίοι να νοσταλγήσουν σύντομα τον Σόιμπλε…”.
Πηγή: bloomberg.com
Φωτογραφίες αρχείου: Reuters
