Μια τραγωδία που συνέβη μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα. Ίσως και σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Ήταν τα μοιραία δευτερόλεπτα για το Mirage 2000 – 5, στο πιλοτήριο του οποίου βρισκόταν ο Γιώργος Μπαλταδώρος, ένας εμπειρότατος πιλότος της Πολεμικής Αεροπορίας.
Πρωί 12ης Απριλίου 2018. Ήταν η τελευταία μέρα του Γιώργου Μπαλταδώρου στη Σκύρο. Μια εβδομάδα είχε περάσει εκεί, στο πλαίσιο της επιφυλακής. Μετά, θα επέστρεφε στη βάση του, στην Τανάγρα. Θα επέστρεφε στην οικογένειά του, στη γυναίκα του και τα δυο του παιδιά, ένα αγοράκι κι ένα κοριτσάκι. Είχε περάσει μακριά τους τις ημέρες του Πάσχα. Η μοίρα του έπαιξε το δικό της παιχνίδι όμως. Και ο 34χρονος πιλότος πέρασε πια στο πάνθεον των ηρώων της Πολεμικής Αεροπορίας.
Τα αναπάντητα ερωτήματα πολλά. Τα σενάρια για το τι προκάλεσε την πτώση του Mirage 2000 – 5 και το θάνατο του 34χρονου “ιπτάμενου”, συγκεκριμένα. Το επικρατέστερο είναι η παραίσθηση του πιλότου. Το λεγόμενο vertigo. Το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα για τη μοιραία πτώση 9 ναυτικά μίλια βορειοανατολικά της Σκύρου.
Όμως έμπειροι πιλότοι εκτιμούν ότι τα σενάρια είναι τρία, με επικρατέστερο εκείνο της απώλειας προσανατολισμού του πιλότου λόγω παραίσθησης. Ο 34χρονος σμηναγός, εμπειρότατος κυβερνήτης όπως λένε όσοι τον γνώριζαν, δεν ανέφερε καμία μηχανική βλάβη.
Ο δεύτερος πιλότος τον είδε να πέφτει
Μαζί με τον Γιώργο Μπαλταδώρο, από τη Σκύρο είχε απογειωθεί ακόμη ένα Mirage. Ο άτυχος σμηναγός ήταν ο αρχηγός του σχηματισμού που ενημερώθηκε πως τουρκικά F-16 είχαν παραβιάσει το FIR Αθηνών και “σηκώθηκαν” για να τα αναχαιτίσουν. Ο δεύτερος πιλότος, την ώρα της καθόδου των δυο Mirage κατά την επιστροφή τους στο αεροδρόμιο της Σκύρου, εν μέσω νέφωσης, “απαγκιστρώθηκε”. Έκανε δηλαδή άνοδο και τότε είδε το αεροσκάφος του Γιώργου Μπαλταδώρου να πέφτει στη θάλασσα.
Ήταν 12.15 όταν ο κυβερνήτης του δεύτερου Mirage 2000 – 5 ειδοποίησε ότι είδε το αεροσκάφος του Γιώργου Μπαλταδώρου να «βουτάει» απότομα, 9 ναυτικά μίλια βορειοανατολικά της Σκύρου. Εξαιτίας της πολύ κοντινής, παράλληλης πτήσης των δυο μαχητικών σε αυτές τις περιπτώσεις, ο κυβερνήτης του δεύτερου Mirage έκανε τεράστια προσπάθεια για να μην παρασυρθεί. Ο κυβερνήτης του δεύτερου αεροσκάφους σε ένα ζεύγος ακολουθεί τον «1» (σ.σ. στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν ο Γιώργος Μπαλταδώρος). Γι’ αυτό απαιτούνται ταχύτατοι χειρισμοί ώστε το δεύτερο μαχητικό να επανέλθει σε αυτόνομη πορεία. Το δεύτερο Mirage σταθεροποιήθηκε μόλις 100 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, αναφέρει η Καθημερινή.
Click4more: Βίντεο ντοκουμέντο – Η τελευταία πτήση του «φρουρού του Αιγαίου» από την Τανάγρα!
Ο δεύτερος κυβερνήτης δεν είδε τον 34χρονο χειριστή να χρησιμοποιεί το εκτινασσόμενο κάθισμα του αεροσκάφους του. Και αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα πως όλα έγιναν μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Και έμπειροι ιπτάμενοι της Πολεμικής Αεροπορίας στέκονται στην εκδοχή της παραίσθησης του πιλότου (vertigo).
Ο καιρός και τα άλλα σενάρια που εξετάζονται
Το vertigo είναι η εκδοχή που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες. Υπάρχουν κι άλλα δυο σενάρια, που εξετάζονται. Το ένα αναφέρει το ενδεχόμενο να έπαθε κάτι ο Γιώργος Μπαλταδώρος κατά τη διάρκεια της πτήσης. Αλλά δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες. Όπως και το σενάριο μηχανικής βλάβης. Σε αυτή την περίπτωση, εκτιμάται ότι έμπειρος κυβερνήτης θα είχε έστω λίγα δευτερόλεπτα για να αναφέρει τι είχε συμβεί.
Όσον αφορά στις καιρικές συνθήκες, μέχρι τις 10 το πρωί της Πέμπτης, στη Σκύρο επικρατούσε χαμηλή νέφωση. Αργότερα όμως, ο καιρός “άνοιξε” αλλά είχαν απομείνει κάποια υπολείμματα νεφών. Δεν θεωρείται όμως ότι ο καιρός έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πτώση του Mirage 2000 – 5.
Τα τελευταία δραματικά δευτερόλεπτα
Λίγο μετά τις 11:00 το πρωί της Πέμπτης υπάρχει η ενημέρωση πως τουρκικά F-16 παραβίασαν τον ελληνικό εναέριο χώρο. Αμέσως σημαίνει συναγερμός και ο Γιώργος Μπαλταδώρος με τον δεύτερο κυβερνήτη απογειώνονται για την επιχείρηση αναχαίτισης. Ο ζεύγος των δυο Mirage 2000 – 5 σηκώθηκαν από την 135 Σμηναρχία Μάχης της Σκύρου περίπου στις 11:00 το πρωί. Η ενημέρωση ήταν πως τα τουρκικά μαχητικά είχαν παραβιάσει το ελληνικό FIR ανάμεσα στη Χίο και τη Λέσβο.
Όταν τα δυο ελληνικά μαχητικά έφτασαν στο σημείο, τα τουρκικά F-16 είχαν επιστρέψει στον εναέριο χώρο της Κωνσταντινούπολης. Η αναχαίτιση δεν έγινε. Τα τουρκικά μαχητικά έμειναν στον ελληνικό χώρο από τις 11:15 έως τις 11:24.
Οι δυο πιλότοι πήραν εντολή να κάνουν επιτήρηση συνόρων, σε περίπτωση που οι Τούρκοι επέστρεφαν. Έτσι, πέταξαν από τη Λήμνο έως τη Ρόδο. Λίγο μετά τις 12:00 ξεκίνησε η επιστροφή στη Σκύρο. Κατά τη διαδικασία, ο δεύτερο πιλότος έχασε την οπτική επαφή με το Mirage 2000 – 5 του Γιώργου Μπαλταδώρου. Ο κυβερνήτης του δεύτερου Mirage αποφάσισε να κάνει άνοδο για να ανακτήσει την οπτική επαφή. Σύμφωνα με πληροφορίες εκείνη τη στιγμή ο δεύτερο μαχητικό βρισκόταν στα 300 πόδια.
Στις 12:15 ο δεύτερος χειριστής ανέφερε πως είχε χάσει την επαφή με το Mirage και τον αρχηγό του σχηματισμού. Αμέσως σήμανε συναγερμός και ξεκίνησε η αγωνιώδης έρευνα και διάσωση στην περιοχή 9 ναυτικά μίλια έξω από τη Σκύρο. Περίπου στις 15:00 βρέθηκαν τα πρώτα συντρίμμια. Στις 15:30 ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος ανακοίνωσε αυτό που όλοι απεύχονταν. Ο Γιώργος Μπαλταδώρος, ο κυβερνήτης του μοιραίου Mirage 2000 – 5 ήταν νεκρός.
Τι είναι το vertigo
Ο λεγόμενος «χωρικός αποπροσανατολισμός» είναι άλλωστε όπως τόνιζαν στο OnAlert.gr έμπειροι διερευνητές, ο μεγαλύτερος κίνδυνος που παραμονεύει για τους πιλότους. Και δη αυτούς των μαχητικών αεροσκαφών.
Όπως ανέφεραν εάν η «βουτιά θανάτου» που διέγραψε το μαχητικό της πολεμικής μας αεροπορίας, οφειλόταν στο επονομαζόμενο «Vertigo» και την παραίσθηση που αυτό δημιουργεί, τότε ο 34χρονος σμηναγός λόγω αυτής νόμιζε ότι η κατεύθυνση που ακολουθούσε με βάση τα όργανα πλοήγησης δεν ήταν η σωστή και «διόρθωσε» την δήθεν λανθασμένη πορεία. Με αποτέλεσμα να συντριβεί.
Όπως εξηγούν, εξαιτίας του vertigo μπορεί ο πιλότος της Πολεμικής μας Αεροπορίας να απώλεσε το λεγόμενο σημείο αναφοράς στο χώρο. Αυτό μπορεί να τον οδήγησε στην αντικατάσταση της πραγματικότητας με μια παραίσθηση για το που βρίσκεται. Αλλά κυρίως για το που πηγαίνει. Όπως έλεγαν χαρακτηριστικά, το φαινόμενο συνήθως δημιουργείται είτε ύστερα από απότομες στροφές με μεγάλη ταχύτητα και ευδοκιμεί σε πτήσεις με χαμηλή ορατότητα, νυχτερινές ή μέσα σε νέφωση.
Με πληροφορίες και από τις εφημερίδες: Τα Νέα και Καθημερινή
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163