O κ. Μοντανάρι, καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γένοβα, γεννήθηκε το 1950. Έχει να επιδείξει εντυπωσιακή επιστημονική δραστηριότητα τα 9 χρόνια που μεσολάβησαν από την εκλογή του ως Αντεπιστέλλοντος Μέλους της Ακαδημίας Αθηνών το 2009.
Όπως αναφέρει η Ακαδημία Αθηνών, στο διάστημα αυτό έχει εκδώσει συνολικά 64 δημοσιεύματα, μεταξύ των οποίων πρωτεύουσα θέση καταλαμβάνει αναμφίβολα η 3η έκδοση του Λεξικού της Ελληνικής Γλώσσας το 2013 (βελτιωμένη ανατύπωση 2016), το οποίο δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως το σημαντικότερο λεξικογραφικό έργο της αρχαίας ελληνικής γλώσσας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πράγματι, το λεξικό αυτό, 2.720 σελίδων και άνω των 140.000 λημμάτων, έχει πλέον καθιερωθεί (μετά την 1η έκδοσή του το 1995) ως το πλέον σύγχρονο και αξιόπιστο εργαλείο μελέτης της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, τουλάχιστον ισάξιο αν όχι ανώτερο του θρυλικού Liddell-Scott. Αδιάψευστο τεκμήριο της αξίας του λεξικού αποτελεί το γεγονός ότι έχει ήδη εκδοθεί (το 2015) και στην αγγλική γλώσσα από τον έγκριτο ολλανδικό εκδοτικό οίκο Brill με τη συνεργασία του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών της Ουάσιγκτον υπό την εποπτεία του καθηγητή του Πανεπιστημίου του Harvard (και εταίρου της Ακαδημίας Αθηνών) Γρέγκορι Νάγκι (Gregory Nagy) και ότι εντός του 2018 αναμένεται να κυκλοφορήσει και η γερμανική έκδοσή του από τον εκδοτικό οίκο de Gruyter του Βερολίνου υπό την επιμέλεια του καθηγητή Ιστορικής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου του Βερολίνου Michael Meier-Brügger (η ελληνική έκδοση του λεξικού έγινε το 2013 σε επιμέλεια του Α. Ρεγκάκου).
Αξίζει να σημειωθεί ότι το λεξικό αποτελεί εδώ και δύο δεκαετίες το κυριότερο βοήθημα των 100.000 περίπου μαθητών που εισάγονται κάθε χρόνο στα κλασικά λύκεια της Ιταλίας.
To δεύτερο μείζον έργο του Ιταλού καθηγητή αποτελεί η δίτομη εκτενής Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας (Storia della Letteratura Greca) που κυκλοφόρησε σε δεύτερη έκδοση το 2017, ενσωματώνοντας τα πορίσματα της έρευνας της τελευταίας εικοσαετίας από την πρώτη έκδοση του 1998. Και στην περίπτωση αυτή πρόκειται για το βασικό εγχειρίδιο διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας στην ιταλική τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ εντός του τρέχοντος έτους αναμένεται από τον εκδοτικό οίκο de Gruyter και η αγγλική μετάφρασή της.
Η ερευνητική δραστηριότητα του κ. Μοντανάρι εξακολουθεί να είναι επικεντρωμένη στην ιστορία της κλασικής φιλολογίας, και ειδικότερα στην αλεξανδρινή φιλολογία -σε έναν τομέα στον οποίο είναι αναμφισβήτητα ένας από τους κορυφαίους παγκοσμίως ειδικούς. Αναφέρονται ενδεικτικά η έκδοση των περίφημων Entretiens sur l’antiquite classique της Fondation Hardt που ήταν αφιερωμένα στον Αισχύλο (2009), του Brill’s Companion to Hesiod (2009) -και στους δύο τόμους ο Montanari συνεισφέρει εκτενείς μελέτες για την αρχαία φιλολογική κριτική του Αισχύλου και του Ησιόδου αντιστοίχων-, των τόμων Ancient Scholarship and Grammar. Archetypes, Concepts and Contexts (2011), From Scholars to Scholia. Chapters in the History of Ancient Greek Scholarship (2011), του μνημειώδους δίτομου Brill’s Companion to Ancient Greek Scholarship (2015) που προσφέρει ένα εντυπωσιακό πανόραμα της αρχαίας φιλολογίας και γραμματικής, καθώς και τριών τόμων της σειράς Commentaria et Lexica Graeca in Papyris reperta (CLGP) που συγκεντρώνει σε ένα πολύτομο και πολύτιμο έργο όλους τους γνωστούς φιλολογικούς παπύρους.
Ο καθηγητής Μοντανάρι συνεχίζει συγχρόνως την ενασχόληση και με τον Όμηρο, τον δεύτερο από τους κύριους τομείς των επιστημονικών του ενδιαφερόντων. Καρπός της ενασχόλησής του αυτής, εκτός από σωρεία εξειδικευμένων άρθρων, υπήρξε και η έκδοση του τόμου Homeric Contexts. Neoanalysis and the Interpretation of Oral Poetry το 2012 που συγκεντρώνει τους εγκρατέστερους της ομηρικής φιλολογίας διεθνώς αλλά και η περιεκτική «Εισαγωγή στον Όμηρο» (Introduzione a Omero. Con un’appendice su Esiodo) που κυκλοφόρησε το 2013.