Σε ένα πρώτο μέρος η προσπάθεια του πρoέδρου στράφηκε περισσότερο στο να καθησυχάσει την πλειοψηφία του και να εκθειάσει τον μεγάλο αριθμό των μεταρρυθμίσεων που έχουν επιτευχθεί: «ό,τι έχουμε κάνει είναι ό,τι έχουμε υποσχεθεί» υπογράμμισε. ‘Αμεσα όμως αναγνώρισε: «έχω πλήρη επίγνωση της διαφοράς ανάμεσα στην έκταση των μεταρρυθμίσεων και το διαισθανόμενο αποτέλεσμα. Χρειάζεται χρόνος και συχνά πολύς χρόνος προκειμένου να τυπωθεί ο μετασχηματισμός στην πραγματικότητα» εξήγησε.
Λιγότερο καθησυχαστικός ήταν για την κατάσταση του κόσμου σήμερα. Σύμφωνα με τον πρόεδρο, το Brexit και η αποχώρηση της Μ. Βρετανίας από την Ευρώπη, υποχρεώνει τη Γαλλία «να γίνει δυνατή, να ανορθώσει την οικονομία της, να καλυτερεύσει την παιδεία της, τα πανεπιστήμιά της, την έρευνα. Γι’ αυτό μας χρειάζεται καλύτερος στρατός, καλύτερο σύστημα άμυνας σε έναν κόσμο γεμάτο κινδύνους όπου η ασφάλεια και οι πολιτιστικές αξίες θα πρέπει να προστατευθούν γιατί απειλούνται» υπογράμμισε.
Η έννοια της «δύναμης» χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές από τον πρόεδρο. Για τον Εμανουέλ Μακρόν «το κλειδί μιας δυνατής οικονομίας, είναι οι επενδύσεις. Γι ‘αυτό και αλλάξαμε τη φορολογία των προϊόντων της αποταμίευσης» τόνισε, «και την μειώσαμε για τις μεγάλες περιουσίες. Για να υποστηρίξω τις επιχειρήσεις και όχι τους πλουσίους, όπως συχνά ακούω» τόνισε με νόημα, σχετικά με την ετικέτα του «προέδρου των πλουσίων» που του έχει πλέον κολλήσει. «Μια πολιτική για τις επιχειρήσεις είναι μια πολιτική για το έθνος, για την απασχόληση» πρόσθεσε.
Εξήγησε ότι το επενδυτικό σχέδιο φθάνει τα 50 δις, αλλά και ότι οι αποταμιεύσεις των Γάλλων θα πρέπει να τεθούν επίσης στην υπηρεσία της οικονομίας. Μίλησε για έναν «λαϊκό καπιταλισμό» παροτρύνοντας τους εργαζόμενους για «πιο στενή σχέση με το κεφάλαιο της επιχείρησης στην οποία εργάζονται».
Παρ’ ότι ο Ε. Μακρόν έδωσε με την ομιλία του την εικόνα ενός κράτους-πρόνοιας, εντούτοις παρά τις συνέχεις διαμαρτυρίες των εργαζόμενων σε δημόσιες υπηρεσίες, νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα, δήλωσε ότι στις επόμενες εβδομάδες ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει «κάποιες γενναίες αποφάσεις για μείωση των δημοσίων δαπανών».
Οι «ανισότητες του πεπρωμένου»
Κατά το δεύτερο μέρος της ομιλίας του ο Εμανουέλ Μακρόν αναφέρθηκε στο «κοινωνικό μοντέλο» της Γαλλίας, τις δυσκολίες ένταξης στη γαλλική κοινωνία και τις ανισότητες.
Αναγνώρισε ότι «η πιο σημαντική ανισότητα που έχει καθιερωθεί σήμερα στη Γαλλία, είναι πάνω απ΄ όλα η «ανισότητα του πεπρωμένου» : ανάλογα του τόπου γέννησης, της οικογένειας όπου μεγάλωσε κάποιος, του σχολείου που πήγε, η μοίρα του έχει συχνά σφραγισθεί. Και αυτές οι ανισότητες έχουν αυξηθεί στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια» είπε, υπονοώντας έμμεσα τους νέους των προαστίων, που λόγω κατοικίας ή ονόματος, αδυνατούν να βρουν δουλειά ακόμα και εάν έχουν σπουδάσει.
«Το γαλλικό μοντέλο της κοινωνικής πολιτικής που θα υπερασπισθώ απαιτεί να μην είναι ο τόπος γέννησης ή η τύχη, που καθορίζει, αλλά το ταλέντο, η προσπάθεια, η αξία» τόνισε.
Για τον Ε. Μακρόν η εξ «απαλών ονύχων» παιδεία είναι το κλειδί της ένταξης, και δήλωσε ότι από την ηλικία των 3 ετών θα είναι υποχρεωτική η εγγραφή.
Για την αντιμετώπιση της φτώχειας, θέμα στο οποίο έχει επανειλημμένα αναφερθεί, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο θα παρουσιασθεί το φθινόπωρο. Ξεκαθάρισε συγχρόνως ότι η φιλοσοφία του «δεν είναι να δοθεί περισσότερη βοήθεια στους φτωχούς για να ζουν καλύτερα, αλλά στόχος είναι να τους προταθούν τρόποι για να βγουν από τη φτώχεια».
Το θέμα του μεταναστευτικού, ο Ε. Μακρόν δεν δίστασε να το συνδέσει με την Ευρώπη και το θέμα της ασφάλειας.
Τόνισε ότι η χώρα βιώνει ένα υπόκωφο αίσθημα αργής παρακμής, ένα αίσθημα απώλειας των πολιτιστικών και ιστορικών της αναφορών, (…) με την τρομοκρατία ή τα μεταναστευτικά ρεύματα».
Μίλησε για την κοσμικότητα του γαλλικού κράτους που επί της ουσίας δεν έχει πρόβλημα με το Ισλάμ, εφ’ όσον εξασφαλίζει τον αμοιβαίο σεβασμό. Χαιρέτησε το κουράγιο των Γάλλων στρατιωτών στη Συρία ή στην Αφρική προκαλώντας τα χειροκροτήματα του ημικυκλίου.
Τέλος στην Ευρώπη «των μισοκοιμισμένων»
Σχετικά με την Ευρώπη, ο πρόεδρος προέβαλε ως επιτυχία του την συμφωνία με την Αγκελα Μέρκελ για έναν προϋπολογισμό στην ευρωζώνη. Δεν έχασε την ευκαιρία να υπογραμμίσει τα μειονεκτήματα:
«Η Ευρώπη είναι ακόμη πολύ αργή, πολύ γραφειοκρατική, πολύ διηρημένη για να αντιμετωπίσει τη σκληρότητα των αλλαγών στην πολιτική, στην ασφάλεια, ή ακόμα στη μετανάστευση που δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπισθεί μέσω της απομόνωσης (…)
Η πραγματική λύση δεν μπορεί να είναι, παρά μέσω της ευρωπαϊκής συνεργασίας. Θα είναι αναγκαστικά μια Ευρώπη των λαών που ίσως δεν θα προχωρούν με τον ίδιο ρυθμό, στην ίδια σειρά, αλλά θα αποδειχθούν ικανοί να δράσουν από κοινού σε εξαιρετικές περιστάσεις, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις των καιρών» υπογράμμισε.
Για τον Γάλλο πρόεδρο τα πραγματικά σύνορα της Ευρώπης «βρίσκονται ανάμεσα στους εθνικιστές και τους προοδευτικούς», που κατά την άποψή του θα διαρκέσουν τουλάχιστον για μια δεκαετία. Η μάχη είναι σκληρή και θα είναι στο επίκεντρο των ευρωεκλογών του 2019 (…) η κρίση αυτή θα πρέπει να μας οδηγήσει να δοθεί ένα τέλος στην Ευρώπη «των καθιστών, στην Ευρώπη των μισοκοιμισμένων. Θα καταλήξει στο σχέδιο της μελλοντικής Ευρώπης που θα είναι ή αυτό της εθνικιστικής αναδίπλωσης, ή αυτό ενός σύγχρονου προοδευτισμού.
Στο εσωτερικό αυτής της Ευρώπης, η Γαλλία υψώνει τη φωνή της και ακούγεται, γιατί είναι μια δυνατή και ξεκάθαρη φωνή» κατέληξε ο Γάλλος πρόεδρος.