Ο Ομπάμα δεν έκανε καμία άμεση αναφορά στο διάδοχό του, αλλά προειδοποίησε ότι οι «πολιτικές του φόβου και της μνησικακίας» εξαπλώνονται, από ηγέτες που περιφρονούν τα γεγονότα και ψεύδονται χωρίς «απολύτως καμία ντροπή».
Παράλληλα κατηγόρησε την άρνηση της κλιματικής αλλαγής, τις μεταναστευτικές πολιτικές που βασίζονται στη φυλή, τον ασυγκράτητο καπιταλισμό και τις «δικτατορικές πολιτικές» – συμπεριφορές που συχνά αναφέρονται ως σήμα κατατεθέν της αμφιλεγόμενης προεδρίας Τραμπ.
«Με δεδομένες τις περίεργες και αβέβαιες εποχές που ζούμε, τα καθημερινά δελτία ειδήσεων προκαλούν ενοχλητικά πρωτοσέλιδα που ζαλίζουν, και πιστεύω ότι ίσως να ήταν πιο ωφέλιμο να κάνουμε ένα βήμα πίσω για μια στιγμή για να αποκτήσουμε μια κάποια αντίληψη», είπε ο 44χρονος πρόεδρος των ΗΠΑ στην έναρξη της ομιλίας του.
Ο Ομπάμα μίλησε μπροστά σε ένα κοινό περισσότερων 10.000 ανθρώπων σε ένα στάδιο κρίκετ στο Γιοχάνεσμπουργκ στην κύρια εκδήλωση των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Νέλσον Μαντέλα.
«Είναι επειδή εν μέρει εξαιτίας των αποτυχιών των κυβερνήσεων και των ισχυρών ελίτ… βλέπουμε πλέον μεγάλο μέρος του κόσμου να απειλείται να γυρίσει σε έναν παλιότερο, πιο επικίνδυνο, πιο βάρβαρο τρόπο που αντιμετωπίζονται τα πράγματα», τόνισε ο Ομπάμα.
Αναφορικά με την μετανάστευση, έκανε ένα οξύ σχόλιο, με φερόμενο αποδέκτη τον Τραμπ, σημειώνοντας ότι: «δεν είναι κακό να επιμένεις ότι τα εθνικά σύνορα έχουν σημασία…αλλά αυτό δεν μπορεί να αποτελεί μια δικαιολογία για μεταναστευτικές πολιτικές που βασίζονται στη φυλή, ή στην εθνότητα ή στη θρησκεία».
Για την κλιματική αλλαγή επιτέθηκε στον παγιωμένο σκεπτικισμό που δείχνει ο Τραμπ και άλλοι αμερικανοί συντηρητικοί μπροστά σε επιστημονικές αποδείξεις.
«Χρειάζεται να πιστεύεις σε γεγονότα, χωρίς γεγονότα δεν υπάρχει καμία βάση για συνεργασία», είπε.
«Δεν μπορώ να βρω κοινό έδαφος αν κάποιος λέει ότι η κλιματική αλλαγή δεν συμβαίνει, όταν σχεδόν όλοι οι επιστήμονες του κόσμου μας λένε ότι συμβαίνει».
«Οι πολιτικοί σήμερα φαίνεται να απορρίπτουν την ίδια την έννοια της αντικειμενικής αλήθειας – οι άνθρωποι απλά επινοούν πράγματα», πρόσθεσε προκαλώντας το γέλιο του κοινού.
«Παρατηρούμε την απόλυτη έλλειψη ντροπής σε πολιτικούς ηγέτες που πιάνονται να λένε ψέματα και απλά εντείνουν την προσπάθειά τους και λένε και άλλα ψέματα», συμπλήρωσε.