Σε δηλώσεις τους προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ οι εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου τονίζουν πως επιβάλλεται η καθολική μεταρρύθμιση στο επιχειρηματικό περιβάλλον προκειμένου αυτό, μετά από τρία μνημόνια, να καταστεί πραγματικά φιλικό για την προσέλκυση επενδύσεων.
Παράλληλα, οι επικεφαλής των παραγωγικών φορέων της Θεσσαλονίκης και της Βορείου Ελλάδος, μιλώντας προς το ΑΠΕ – ΜΠΕ, ζητούν από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, να εξαγγείλει συγκεκριμένο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας και να αποφύγει “την παροχολογία και την υποσχεσεολογία”, ενώ προσβλέπουν στην ανακοίνωση συγκεκριμένων μέτρων, που θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό κλίμα, θα ενισχύσουν την επιχειρηματικότητα και θα διασφαλίσουν την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μέσω και της τόνωσης των επενδύσεων.
Επισημαίνουν ότι πρέπει να υιοθετηθεί νέο μείγμα οικονομικής πολιτικής, χωρίς οριζόντιες πολιτικές λιτότητας και “δείχνουν” ώς επίμονα προβλήματα για την επιχειρηματικότητα, που ζητούν επειγόντως λύση, την υπερφορολόγηση, την ελλιπή πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την αντιμετώπιση των “κόκκινων δανείων”, τη γραφειοκρατία, το παραεμπόριο, την έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού και το υψηλό κόστος ενέργειας.
Θεόδωρος Φέσσας, πρόεδρος ΣΕΒ
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών κ. Θεόδωρος Φέσσας δήλωσε πως «η χώρα μας βγαίνει από τα μνημόνια ανταγωνιστικότερη, αλλά φτωχότερη. Είναι καθοριστικής σημασίας να αποδείξει ότι βγαίνει και σοφότερη. Με την ικανότητα να μετουσιώσει όλες τις οδυνηρές εμπειρίες σε σύνεση και συνεργασία. Να πείσει την εγχώρια και διεθνή επενδυτική κοινότητα για την δέσμευσή της στην ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων και στην δημιουργία ενός ιδιαίτερα φιλοεπενδυτικού περιβάλλοντος. Να προσελκύσει το απαραίτητο ύψος και μείγμα επενδύσεων που θα ξαναβάλουν την οικονομία στην Ευρωπαϊκή κανονικότητα, σε τροχιά διατηρήσιμης ανάπτυξης με πολλές καλές θέσεις εργασίας και ευημερία στους πολίτες. Και κυρίως να αποτρέψει κάθε πιθανότητα πισωγυρίσματος και κάθε σενάριο πολιτικής αστάθειας που θα μεταφραστεί αμέσως σε αυξημένα επιτόκια, απρόθυμους επενδυτές, ανακοπή της ανάπτυξης, μείωση του εθνικού αποτυπώματος και νέα περίοδο περιδίνησης και μιζέριας».
Και σημειώνει χαρακτηρστικά ότι «η δουλειά που μένει να γίνει για το μετασχηματισμό της σε μια οικονομία της παραγωγής και των εξαγωγών είναι πολλή και απαιτητική. Οι πολιτικές ηγεσίες οφείλουν να αντιληφθούν ότι η μεταμνημονιακή περίοδος της οικονομίας απαιτεί μεγαλύτερη υπευθυνότητα από όση επέδειξαν κατά τη διάρκεια των μνημονίων και ριζική αλλαγή ύφους και τρόπου διακυβέρνησης, καθώς δεν θα υπάρχει πλέον το δίχτυ ασφαλείας για την εγγυημένη χρηματοδότηση του χρέους».
Κωνσταντίνος Μίχαλος, πρόεδρος ΚΕΕ
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος αναφέρει στη δήλωσή του ότι οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις είναι ακόμη μπροστά μας «διότι τα μνημόνια τελείωσαν, αλλά η προσπάθεια για την επόμενη ημέρα τώρα ξεκινά και οι προκλήσεις τις οποίες θα πρέπει να διαχειριστούμε είναι σημαντικές».
«Το αν θα αφήσουμε οριστικά πίσω μας την κρίση» συνεχίζει ο ίδιος «θα εξαρτηθεί κυρίως από τις αποφάσεις που θα ληφθούν και θα εφαρμοστούν από εμάς. Οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις είναι ακόμη μπροστά μας. Τώρα είναι η ώρα να τις εφαρμόσουμε, στη βάση ενός εθνικού σχεδίου, για να επιταχύνουμε την ανάπτυξη και να κερδίσουμε το στοίχημα της επόμενης ημέρας. Διαφορετικά, η ανάκαμψη θα είναι κατώτερη των προσδοκιών και σε λίγα χρόνια η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει ξανά κρίση χρέους».
«Τώρα, είναι η ώρα για συναίνεση, για δημιουργικές προτάσεις και γενναίες αποφάσεις» συνέχισε ο κ. Μίχαλος και πρόσθεσε ότι είναι απαραίτητο να υλοποιηθούν όλες εκείνες οι αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και των επιχειρήσεων, με πρώτη την εγκαθίδρυση ενός δικαιότερου φορολογικού συστήματος που παράλληλα θα συνδράμει στην οικονομική ανάπτυξη.
Επίσης υπογραμμίζει «χρειάζεται άμεση επανεκκίνηση της διαδικασίας χορήγησης νέων πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις, σε συνέχεια της εξυγίανσης των τραπεζών και της σταδιακής επιστροφής των καταθέσεων. Επιπλέον όμως, παρά τις οριακές ή επιμέρους βελτιώσεις που έχουν επιτευχθεί, οι αδυναμίες που καθηλώνουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, σε μεγάλο βαθμό παραμένουν: έλλειψη σταθερότητας στην εφαρμογή πολιτικών, πολύπλοκο και ασταθές φορολογικό περιβάλλον, έλλειψη σαφούς κανονιστικού πλαισίου για τις επενδύσεις, αδυναμία παραγωγής καινοτομίας, γραφειοκρατία και αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης. Στη βάση αυτών των προβλημάτων, βρίσκεται ένα κράτος το οποίο αποτυγχάνει συστηματικά, στην εξυπηρέτηση του πολίτη και της επιχείρησης, αλλά και στη διαχείριση κρίσεων, στην προστασία της ζωής, της ασφάλειας και της περιουσίας των πολιτών».
Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος ΚΕΕ
«Οι εξαγγελίες στην 83η Δ.Ε.Θ. για την επιχειρηματική κοινότητα, σηματοδοτούν τις συνθήκες της μεταμνημονιακής περιόδου στη πραγματική οικονομία» τονίζει στις δηλώσεις του ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά κ. Βασίλης Κορκίδης.
Συγκεκριμένα, ο κ. Κορκίδης ανέφερε τα εξής «οι εξαγγελίες Κυβέρνησης και Αντιπολίτευσης από το βήμα της 83ης Δ.Ε.Θ., ουσιαστικά, θα σηματοδοτήσουν τις εξελίξεις στη πραγματική οικονομία και θα προσδιορίσουν τις συνθήκες της μεταμνημονιακής περιόδου στη χώρας μας. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μία ενδιαφέρουσα ΔΕΘ, που διοργανώνεται έπειτα από 8 χρόνια σκληρών προγραμμάτων προσαρμογής και όπως όλα δείχνουν θα έχει έντονο προεκλογικό χαρακτήρα, ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών τον Μάιο του 2019. Βεβαίως, σε τέτοιες περιόδους ελλοχεύει ο κίνδυνος για την εκάστοτε κυβέρνηση να επιστρατεύει το “όπλο” της πλειοδοσίας υποσχέσεων».
Ο κ. Κορκίδης σημειώνει ακόμη ότι «το βέβαιο είναι ότι από τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ θα καθοριστούν πολλά για τη μετέπειτα εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας. Ο επιχειρηματικός κόσμος ευελπιστεί, Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση να μην παρασυρθούν από τις “σειρήνες” της παροχολογίας, καθώς έτσι κινδυνεύει να υπονομεύσει τα όποια δημοσιονομικά επιτεύγματα της χώρας που στηρίχτηκαν στις αιματηρές θυσίες των μέτρων λιτότητας και την υπερφορολόγηση πολιτών και επιχειρήσεων. Γενικότερα, η Δ.Ε.Θ. αποτελεί έναν ετήσιο απολογισμό της οικονομίας, των ελληνικών επιχειρήσεων, αλλά και της ζωής του τόπου, στο βαθμό που αντανακλά τη φυσιογνωμία, την εξέλιξη και την προοπτική του μοντέλου ανάπτυξης της χώρας για το οποίο, ως κοινωνικοί εταίροι και παραγωγικοί φορείς, έχουμε καταθέσει πολλές φορές στο παρελθόν τις απόψεις μας. Δυστυχώς, όμως, έπειτα από τρία μνημόνια ακόμη συζητάμε για μία καθολική μεταρρύθμιση στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Για ένα σύγχρονο, απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα, που θα είναι φιλικό προς την επιχειρηματικότητα. Για μία συνολική μεταρρύθμιση στη Δημόσια Διοίκηση. Για τη δημιουργία σύγχρονων δομών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, που θα αποδομούν τη γραφειοκρατία και τις αγκυλώσεις της. Για έναν ουσιαστικό εκσυγχρονισμό στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης, ώστε αυτό να γίνει ταχύτερο και αποδοτικότερο. Για παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας με στόχο τη κατάσχεση της ανεργίας, τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους και την αύξηση του κατώτατου μισθού. Αυτά είναι τα φλέγοντα ζητήματα για την επιχειρηματική κοινότητα, τα οποία αναμένουμε, να διατυπωθούν ρεαλιστικά και να δρομολογηθούν αποτελεσματικά, από το βήμα της φετινής ΔΕΘ. Κατά τη γνώμη μου, ο επιχειρηματικός κόσμος δεν επιζητά ένα “γεμάτο καλάθι”, αλλά ένα “καλάθι” με τα απολύτως “απαραίτητα”».
Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος ΠΣΕ
Την άρση των αντικινήτρων στον εξαγωγικό προσανατολισμό των επιχειρήσεων περιμένει ο εξαγωγικός κόσμος της χώρας, όπως επισημαίνει η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων κυρία Χριστινα Σακελλαριδη. Αναφέρει συγκεκριμένα ότι «με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένουμε τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού από το βήμα της φετινής ΔΕΘ για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας. Με δεδομένες τις προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί μετά και την έξοδο της χώρας από το Πρόγραμμα αναμένουμε παρεμβάσεις σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν τον επιχειρηματίες και ειδικότερα τους Έλληνες εξαγωγείς, οι οποίοι παρά τα προβλήματα συνεχίζουν να κρατούν ψηλά τη σημαία της χώρας και να συνεισφέρουν τα μέγιστα στην προσπάθεια ανάκαμψης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα, περιμένουμε την άρση των αντικινήτρων που λειτουργούν σαν βαρίδια για την αύξηση των εξαγωγών και πλήττουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Για παράδειγμα παρεμβάσεις χρειάζονται στο μέτωπο των υπέρμετρων ασφαλιστικών εισφορών, της υπερφορολόγησης, και της έλλειψης χρηματοδότησης. Η εξάλειψη των αντικινήτρων θα οδηγήσει σε τόνωση της απασχόλησης και των νέων επενδύσεων που τόσο έχει ανάγκη η χώρα για την ανασυγκρότηση του παραγωγικού της τομέα. Κομβικής τέλος σημασίας είναι η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας».
Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος ΕΕΑ
«Η Κυβέρνηση να φανεί συνεπής στις δεσμεύσεις της» σημειώνει στις δηλώσεις του ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθήνας κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου. Συγκεκριμένα ο κ. Χατζηθεοδοσίου δήλωσε πως «ο επιχειρηματικός κόσμος αναμένει επιτέλους να ακούσει στη ΔΕΘ τις φοροελαφρύνσεις για τις οποίες έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση καθώς και βελτιώσεις στο μείζον θέμα των ασφαλιστικών εισφορών. Αν τα πράγματα παραμείνουν ως έχουν τότε σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να μιλάμε για επερχόμενη ανάπτυξη. Είναι ώρα να εφαρμοστούν πολιτικές φιλικές προς την επιχειρηματικότητα, προκειμένου να επιτευχθεί και η πολυπόθητη προσέλκυση επενδύσεων». Και συμπληρώνει πως «ταυτόχρονα, περιμένουμε να ακούσουμε ρεαλιστικά σχέδια για την πάταξη της φοροδιαφυγής, του παραεμπορίου και του λαθρεμπορίου, τομείς που αποτελούν τροχοπέδη για την υγιή επιχειρηματική δραστηριότητα και την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για πρωτογενή πλεονάσματα που στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στις πλάτες επιχειρήσεων και εργαζομένων, χωρίς να έχουμε επιλύσει τόσο σημαντικές παθογένειες για τις οποίες χρειάζεται απλά και μόνο η πολιτική απόφαση. Κυρίως θέλουμε να ακούσουμε έναν συγκεκριμένο εθνικό αναπτυξιακό σχεδιασμό, με κυρίαρχο γνώρισμα τη μέγιστη δυνατή συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου. Δεν υπάρχει άλλο χρονικό περιθώριο και αυτό οφείλουν όλοι να το συνειδητοποιήσουν».
Παύλος Ραβάνης, πρόεδρος ΒΕΑ
«Η οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις απαιτούν από την Κυβέρνηση να μην μείνει στις καθιερωμένες εξαγγελίες που παραδοσιακά ακούμε κάθε χρόνο στη ΔΕΘ αλλά να προχωρήσει άμεσα σε έργα – τομές», υπογραμμίζει από την πλευρά του ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας κ. Παύλος Ραβάνης.
Ο κ. Ραβάνης υπογράμμισε ακόμη ότι «εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες αδυνατούν να κρατήσουν ανοικτές τις επιχειρήσεις τους μέσα σε ένα περιβάλλον με σταθερά μειωμένο τζίρο και συνεχή αύξηση των φορολογικών και ασφαλιστικών βαρών. Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας επαναλαμβάνει ότι είναι απαραίτητο να ληφθούν άμεσα μέτρα για την ελάφρυνση της φορολογίας και των εισφορών των μικρομεσαίων».
Και τονίζει πως «η σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα των ελευθέρων επαγγελματιών οδήγησε σε μεγάλες επιβαρύνσεις. Σύμφωνα άλλωστε με τον προϋπολογισμό, από τη σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών με το εισόδημα, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπολογίζει ότι, θα προκύψει αύξηση εισφορών 137 εκατ. ευρώ το 2018 και 138 εκατ. ευρώ για το 2019 και μετά. Παράλληλα πρέπει να βρεθεί λύση για την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς είναι ελάχιστοι οι επιχειρηματίες που κατόρθωσαν να μπουν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό».
Οι παραγωγικοί φορείς της Βόρειας Ελλάδας
Ενόψει της ΔΕΘ, οι πρόεδροι των επτά παραγωγικών κι επαγγελματικών φορέων δέχτηκαν δύο κοινά ερωτήματα:
1) Τι θα ήθελαν να ακούσουν οπωσδήποτε από τον πρωθυπουργό φέτος, με την ευκαιρία της 83ης ΔΕΘ, που ξεκινά σε λίγες ημέρες και
2) Ποια είναι τα τρία σοβαρότερα προβλήματα και αιτήματα ειδικά για τον κλάδο τους, τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και θα τεθούν στον πρωθυπουργό με την ευκαιρία της έλευσής του στη Θεσσαλονίκη για τη ΔΕΘ. Οι απαντήσεις τους ακολουθούν:
Αθανάσιος Σαββάκης, πρόεδρος Συνδέσμου Βιομηχανιών Β.Ελλάδος (ΣΒΒΕ)
«Συγκεκριμένο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, με χρονοδιάγραμμα και μετρήσιμα αποτελέσματα, καθώς και έμπρακτη στήριξη στη βιομηχανία». Την εξαγγελία στην 83η ΔΕΘ συγκεκριμένου σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και με μετρήσιμα αναπτυξιακά αποτελέσματα, αναμένει από τον πρωθυπουργό μετά το πέρας των μνημονίων, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ), όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρός του, κ Αθανάσιος Σαββάκης, απαντώντας στο πρώτο ερώτημα. Ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ σημειώνει ακόμη ότι θεωρεί θετικό γεγονός τη δημιουργία ξεχωριστού χαρτοφυλακίου για τη βιομηχανία κατά τον πρόσφατο ανασχηματισμό της κυβέρνησης.
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να παραμένει ουραγός στην παγκόσμια ανταγωνιστικότητα, γι΄ αυτό θα πρέπει με σχέδιο, με συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής και με σκληρή δουλειά να επανέλθει στις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Στο πλαίσιο αυτό, η διαχρονικά ξεχασμένη βιομηχανία, και ειδικά η περιφερειακή βιομηχανία, απ΄ όλες τις κυβερνήσεις των 30 τελευταίων ετών, πρέπει να λάβει έμπρακτη ενίσχυση, ούτως ώστε να μπορέσει ν΄ αξιοποιήσει τις πολλές τις δυνατότητες, και να παράξει διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα. Η μεταποίηση, πρέπει έμπρακτα να επανέλθει στο προσκήνιο της ανάπτυξης, ενώ η περιφερειακή ανάπτυξη θα πρέπει να υποστηριχθεί με σχέδιο, και με αξιοποίηση για την υλοποίηση επενδύσεων, των διαθέσιμων κονδυλίων από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε θετικό γεγονός τη δημιουργία ξεχωριστού χαρτοφυλακίου για τη βιομηχανία κατά τον πρόσφατο ανασχηματισμό και για το λόγο αυτό αναμένουμε σύντομα η χώρα ν΄ αποκτήσει τη δική της βιομηχανική πολιτική» σημειώνει ο κ. Σαββάκης.
Ως προς το δεύτερο ερώτημα, που αφορά στα τρία σημαντικότερα προβλήματα του κλάδου, ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ απαντά πως αυτά είναι: πρώτον, η υπερφορολόγηση «η οποία αποστερεί από τις επιχειρήσεις μας πολύτιμα κεφάλαια για την ανάπτυξη κυρίως των διεθνών τους δραστηριοτήτων». Δεύτερον, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, «η οποία παραμένει δύσκολη τρία χρόνια μετά την επιβολή των capital controls, και όποτε επιτυγχάνεται είναι εξαιρετικά ακριβή, σε σχέση με τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές μας, που απολαμβάνουν κόστος δανεισμού σχεδόν το μισό από το δικό μας». Τρίτον, το υψηλό κόστος ενέργειας, «το οποίο εκτινάσσει κυριολεκτικά στα ύψη το λειτουργικό κόστος των μεταποιητικών επιχειρήσεων, απομειώνοντας έτσι τη διεθνή τους ανταγωνιστικότητα».
Κατά τον κ.Σαββάκη, «σε κάθε περίπτωση, κι επειδή το κύριο ζητούμενο είναι η υλοποίηση επενδύσεων και ειδικά παραγωγικών επενδύσεων, η επίλυση, κατά προτεραιότητα, των ανωτέρω προβλημάτων, με βεβαιότητα θα συμβάλλει στην προσέλκυση εγχώριων και διεθνών κεφαλαίων για επενδύσεις, και, κατά συνέπεια, στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όμως, στο ίδιο πλαίσιο, πρέπει να επιλυθούν τα χωροταξικά προβλήματα για τη βιομηχανία και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες αδειοδότησης, ενώ παράλληλα θα πρέπει οι απαράδεκτα μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης για το επιχειρείν να μετριασθούν, για ν΄ αποκτήσει αξιοπιστία η χώρα μας, κυρίως έναντι των διεθνών επενδυτών».
Γεώργιος Κωνσταντόπουλος, πρόεδρος Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ)
«Στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της εξωστρέφειας και αναβάθμιση του ρόλου του ΣΕΒΕ ώς κοινωνικού εταίρου σε θέματα διεθνούς εμπορίου». Για ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της χώρας, «το οποίο στην παρούσα φάση ταυτίζεται με ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης της εξωστρέφειας», προσδοκά να ακούσει από τον πρωθυπουργό με την ευκαιρία της 83ης ΔΕΘ ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), Γεώργιος Κωνσταντόπουλος, όπως επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ αποκαλύπτει ακόμη ότι το πρώτο αίτημα, που οι εξαγωγείς της Βόρειας Ελλάδας θα θέσουν στον πρωθυπουργό στο πλαίσιο της 83ης ΔΕΘ μέσω του συνδέσμου, «αποσκοπεί στην παροχή φορολογικών και ασφαλιστικών ελαφρύνσεων για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, ανάλογα με το ύψος των εξαγωγών που πραγματοποιούν και το συνάλλαγμα που φέρνουν στη χώρα, καθώς η υπερφορολόγηση αποτελεί το ύψιστο αντικίνητρο για τους εξαγωγείς».
Κατά τον κ.Κωνσταντόπουλο, η δεύτερη πρόταση που θα κατατεθεί στον πρωθυπουργό με την ευκαιρία της ΔΕΘ αφορά την αναβάθμιση του ρόλου του ΣΕΒΕ ως κοινωνικού εταίρου σε θέματα διεθνούς εμπορίου, καθώς αποτελεί τον μεγαλύτερο φορέα εξωστρέφειας της χώρας. «Τέλος, θα αιτηθούμε την αναβάθμιση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης σε πραγματικό διεθνή λιμένα, ο οποίος θα λειτουργεί ως πύλη εισόδου-εξόδου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Στο ίδιο πλαίσιο, θα αιτηθούμε την ανάκληση της απόφασης της ΑΑΔΕ για κατάργηση της γ’ βάρδιας του Α’ Τελωνείου Εισαγωγών-Εξαγωγών Θεσσαλονίκης, μία απόφαση αντίθετη στην αναπτυξιακή προοπτική του λιμανιού» καταλήγει.
Γιάννης Μασούτης, πρόεδρος Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ)
«Για να σταθεί στα πόδια της η Ελλάδα χρειάζεται να αρχίσει να παράγει. Γι΄ αυτό αναμένουμε μέτρα βελτίωσης του επιχειρηματικού κλίματος”. Φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον, «με ξεκάθαρο νομοθετικό και χωροταξικό πλαίσιο, γρήγορες αδειοδοτήσεις, ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης και σταθερό φορολογικό καθεστώς με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές”, χρειάζεται η Ελλάδα», όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), Γιάννης Μασούτης, επισημαίνοντας ότι «αυτό που περιμένουμε να ακούσουμε φέτος από τον Πρωθυπουργό είναι η υιοθέτηση μέτρων που θα σχετίζονται με τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος».
«Η 83η ΔΕΘ συμπίπτει χρονικά με την τυπική λήξη των μνημονίων. Στη διάρκεια των οκτώ αυτών χρόνων καταφέραμε, με μεγάλες θυσίες, να περάσουμε από τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα στα πλεονάσματα. Αυτό όμως έγινε με την υπερφορολόγηση των επιχειρήσεων και με κόστος για την πραγματική οικονομία καθώς βιώσαμε το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων οι οποίες λίγα χρόνια πριν ήταν υγιέστατες. Δυστυχώς, ενώ τα μνημόνια τελειώνουν το κύριο βάρος της δημοσιονομικής εξυγίανσης συνεχίζει να το κουβαλάει ο νόμιμος, ο έντιμος και ο συνεπής επιχειρηματίας. Το ερώτημα είναι εάν η χώρα μας είναι ικανή να σταθεί στα πόδια της χωρίς στήριξη και πώς μπορεί να πετύχει να μπει σε φάση βιώσιμης ανάπτυξης; Αυτό που χρειάζεται η χώρα μας είναι να αρχίσει και πάλι να παράγει. Αυτό λοιπόν που περιμένουμε να ακούσουμε φέτος από τον πρωθυπουργό είναι η υιοθέτηση μέτρων που θα σχετίζονται με τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος» σημειώνει ο κ.Μασούτης.
Προσθέτει ακόμη ότι η χώρα πρέπει να προσελκύσει «επενδύσεις σε καινοτόμες και εξωστρεφείς, παραγωγικές δραστηριότητες που θα αποφέρουν εισόδημα σε ελληνικά χέρια. Χρειάζεται ένα επιχειρηματικό περιβάλλον φιλικό στο επιχειρείν με ξεκάθαρο νομοθετικό πλαίσιο, γρήγορες αδειοδοτήσεις, ξεκάθαρο χωροταξικό πλαίσιο, ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης και σταθερό φορολογικό καθεστώς με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Τέλος, πρέπει να αποκατασταθεί η ρευστότητα, η οποία με τη σειρά της προϋποθέτει: την επιτάχυνση της επιστροφής των οφειλών του κράτους προς τον ιδιωτικό τομέα, τη ρύθμιση των κόκκινων δανείων, την επιτάχυνση του εξωδικαστικού συμβιβασμού των επιχειρήσεων με την αξιοποίηση των επιμελητηριακών δομών και την άρση των capital controls».
Μ. Ζορπίδης, πρόεδρος του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας και του ΕΕΘ
«Ο πρωθυπουργός να αποφύγει τον πειρασμό των παροχών, που πληρώσαμε ακριβά τα προηγούμενα χρόνια». Την ελπίδα και την ευχή ο πρωθυπουργός να αποφύγει τον πειρασμό των παροχών και να συμπεριλάβει στις εξαγγελίες του από την 83η ΔΕΘ μέτρα που θα ενισχύσουν την οικονομική πορεία της χώρας, εκφράζει ο πρόεδρος του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Κ.Μακεδονίας, Μιχάλης Ζορπίδης, πρόεδρος και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ). Απαντώντας στο πρώτο ερώτημα, επισημαίνει «η ΔΕΘ είναι παραδοσιακά το πεδίο εκείνο, στο οποίο η εκάστοτε κυβέρνηση εξαγγέλλει την οικονομική πολιτική της για την χρονιά που ακολουθεί. Η φετινή, που είναι η 83η και όπως όλα δείχνουν θα είναι μία λαμπρή διοργάνωση, συμπίπτει με την ολοκλήρωση του Ελληνικού Προγράμματος Στήριξης, κάτι που δημιουργεί μεγαλύτερες του φυσιολογικού προσδοκίες σε σχέση με τις εξαγγελίες αυτές για τον κόσμο της Αγοράς. Ελπίζω και εύχομαι η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα να κινηθεί μακριά από τις αμαρτίες του παρελθόντος και να αποφύγει τον πειρασμό των παροχών, που τόσο ακριβά πληρώσαμε τα προηγούμενα χρόνια. Ελπίζω και εύχομαι στις εξαγγελίες του να περιλάβει μέτρα που θα ενισχύσουν και δε θα ναρκοθετήσουν την οικονομική πορεία της χώρας. Και τέτοια είναι η μείωση της φορολόγησης, ιδίως για τους ανθρώπους της ιδιωτικής οικονομίας, τους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, που γονατίζουν από το 2010, λόγω της υπερφορολόγησης».
Για το δεύτερο ερώτημα, που αφορά τα τρία κυριότερα προβλήματα των επαγγελματιών, που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση, απαντά «Κυριαρχεί η υπερφορολόγηση, το πάγωμα των τραπεζικών δανείων, η πάταξη της γραφειοκρατίας και η γενικότερη πολεμική που αναπτύσσουν διάφοροι φορείς του Δημοσίου (ελεγκτικοί μηχανισμοί, υπηρεσίες αδειοδότησης κλπ), εναντίον των επιχειρήσεων».
Σε ό,τι αφορά τα ειδικότερα θέματα της Βόρειας Ελλάδας, η διοίκηση του ΕΕΘ επισημαίνει ότι θα θέσει στον πρωθυπουργό το θέμα της «εξαγωγής επιχειρήσεων» στη Βουλγαρία, τα προβλήματα που προκύπτουν στους αποκρατικοποιημένους πλέον φορείς του λιμανιού και του αερολιμένα Θεσσαλονίκης, όπως και το παρεμπόριο και λαθρεμπόριο. «Η Θεσσαλονίκη για πρώτη φορά στην ιστορία της βρίσκεται ενώπιον δύο “πακέτων” επενδύσεων, που προέκυψαν από αποκρατικοποιήσεις. Τόσο στο αεροδρόμιο όσο και στο λιμάνι θα επενδυθούν πολλά χρήματα, κάτι που θα πολλαπλασιάσει τις αναπτυξιακές δυνατότητες της πόλης. Για το λόγο αυτό θα πρέπει όλα να γίνουν όπως πρέπει. Η κυβέρνηση πρέπει να φροντίσει ώστε οι επενδύσεις να προχωρήσουν με τον ορθό τρόπο, χωρίς παραβιάσεις και παρατυπίες αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να αποφύγει καθυστερήσεις και αγκυλώσεις του Δημοσίου. Σε κάθε περίπτωση οι τοπικοί φορείς θα πρέπει να είμαστε ενήμεροι, αλλά και να έχουμε τη δυνατότητα να παρέμβουμε» υπογραμμίζει ο κ. Ζορπίδης.
Αναστάσιος Καπνοπώλης, πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ)
«Αλήθειες και συγκεκριμένα μέτρα, όπως επιτάχυνση του ΕΣΠΑ κι άμεση εκταμίευση χρημάτων από προγράμματα, αλλά όχι παραχολογία και υποσχεσεολογία». Αλήθειες και συγκεκριμένα μέτρα αναμένει να ακούσει στην ομιλία του πρωθυπουργού στην 83η ΔΕΘ ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), Αναστάσιος Καπνοπώλης. «Ο επιχειρηματικός κόσμος περιμένει να ακούσει αλήθειες και μέτρα που θα υλοποιηθούν, προκειμένου η χώρα να βγει από τη μέγγενη στην οποία βρίσκεται, πρωτοβουλίες που θα στηρίξουν κάθε ιδιωτική πρωτοβουλία για τη δημιουργία επενδύσεων, θέσεις που θα οδηγούν στην πραγματική ανάπτυξη, και όχι σε μία εικονική πραγματικότητα μελλοντικής ευημερίας, που δημιουργεί μόνο πρόσκαιρη ευφορία στα αυτιά λίγων. Κατά συνέπεια, αυτό που ευελπιστούμε είναι να μην μετατραπεί το βήμα της ΔΕΘ μία, ακόμη, ευκαιρία για παροχολογία, ακατάσχετη υποσχεσεολογία και άπιαστα οράματα. Η χώρα, η Θεσσαλονίκη, οι άνθρωποί της έχουν ανάγκη από έργα και όχι από μεγάλα λόγια, από μέτρα υλοποιήσιμα και από όχι ευχολόγια» υπογραμμίζει απαντώντας στο πρώτο ερώτημα.
Απαριθμώντας τα κυριότερα προβλήματα των βιοτεχνών, σημειώνει πως «τα σημαντικότερα αγκάθια στην καθημερινότητα του μικρομεσαίου επιχειρηματία και κατά συνέπεια και του βιοτέχνη είναι η έλλειψη ρευστότητας, οι ευφάνταστες αλλαγές -προς το δυσμενέστερο- στη φορολόγηση και οι παθογένειες στο ασφαλιστικό. Η δυσκολία πολλών επιχειρήσεων να καλύψουν ακόμη και λειτουργικές τους δαπάνες οδηγεί στην αύξηση της ανεργίας και σε συνεχή μαρασμό του επιχειρείν. Οι τράπεζες συνεχίζουν να κρατούν τις στρόφιγγες της δανειοδότησης κλειστές, τα κόκκινα δάνεια εξακολουθούν να λιμνάζουν με τις τράπεζες να παραμένουν ανάλγητες προς τους δανειολήπτες. Η κάθε περίπτωση δανειολήπτη είναι μοναδική και έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από τη συνεργαζόμενη τράπεζα. Την ίδια ώρα λαμβάνονται ανελέητα φορομπηχτικά μέτρα με μοναδικό αποτέλεσμα, λόγω της αδυναμίας πληρωμής των φορολογουμένων, να μην εισρέουν έσοδα στα ταμεία του δημοσίου».
Κατά τον κ.Καπνοπώλη, αυτό που το ΒΕΘ μετ΄ επιτάσεως ζητά από την κυβέρνηση είναι η υιοθέτηση ενός νέου μείγματος οικονομικής πολιτικής, χωρίς οριζόντιες πολιτικές λιτότητας με έμφαση στην ανάπτυξη, μέσα από πρακτικά και άμεσα εφαρμόσιμα μέτρα. Μεταξύ άλλων, λέει, απαιτείται: επιτάχυνση του ΕΣΠΑ και ειδικότερα των προγραμμάτων που στοχεύουν στη στήριξη της επιχειρηματικότητας, της απασχόλησης και της κατάρτισης ανθρώπινου δυναμικού, καθώς επίσης και άμεση εκταμίευση των χρημάτων που έχουν εγκριθεί μέσω προγραμμάτων, απλούστερες και ταχύτερες διαδικασίες έγκρισης επενδύσεων, ειδικά σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας για την οικονομία και την απασχόληση και μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις, ώστε η Ελλάδα να καταστεί ανταγωνιστική σε σχέση με τις γειτονικές της χώρες.
Παντελής Φιλιππίδης, πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ) και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορίου– Παραγωγικότητας & Επιχειρηματικότητας Κεντρικής – Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης
“Να πάψει να λειτουργεί το κράτος ως τιμωρός της ελληνικής επιχειρηματικότητας”. Μέτρα βελτίωσης του επιχειρηματικού κλίματος και επανεκκίνησης της οικονομίας αναμένει να ακούσει κατά την πρωθυπουργική ομιλία από το βήμα της 83ης ΔΕΘ ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορίου– Παραγωγικότητας και Επιχειρηματικότητας Κεντρικής – Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Παντελής Φιλιππίδης, πρόεδρος και του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ).
«Γνωρίζουμε ότι η χώρα μας παλεύει σθεναρά με τα μεγάλα και επικίνδυνα δημόσια ελλείμματα, προσπαθεί όμως να τα αντιμετωπίσει καταφεύγοντας στην εύκολη λύση της επιθετικής φοροεπιδρομής και των πρόσθετων φοροεισπρακτικών μέτρων. Θα πρέπει να αντιληφθεί η Πολιτεία ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα, η οποία βρίσκεται σε μια δίνη απόγνωσης, χωρίς περιθώρια αισιοδοξίας, βασίστηκε σε εταιρίες μικρού και μεσαίου μεγέθους, οι οποίες κάλυπταν ένα αξιοσημείωτο εύρος δραστηριοτήτων και διέθεταν ανέκαθεν τη μερίδα του λέοντος στην απασχόληση. Τι περιμένουμε να ακούσουμε από τον πρωθυπουργό στη φετινή ΔΕΘ για την επόμενη ημέρα της εξόδου από τα μνημόνια; Περιμένουμε να ακούσουμε ότι θα υπάρξει βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Για να πετύχει, όμως, ο στόχος μας, θα πρέπει να πάψει να λειτουργεί ένα κράτος που τιμωρεί την ελληνική επιχειρηματικότητα, αλλά και κάθε ‘Ελληνα, με υπερτροφικούς φόρους, πρόστιμα, κυρώσεις, κατασχέσεις. ΄Ενα κράτος με δυσκίνητους μηχανισμούς, με δαιδαλώδεις διαδικασίες, με πολυνομία και γραφειοκρατία που διατηρούν ένα εχθρικό, μη ανταγωνιστικό περιβάλλον για κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα. Θα πρέπει να ενισχυθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων, η πάταξη του παρεμπορίου και της παραοικονονομίας, η εξάλειψη της γραφειοκρατίας και η απλούστευση των αδειοδοτήσεων, καθώς και η πάταξη της διαφθοράς. Ζητούμε από την Πολιτεία να σταθεί αρωγός με ουσιαστικά μέτρα στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες δίνουν αγώνα ζωτικής σημασίας για τη βιωσιμότητα και το μέλλον τους» υπογραμμίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Φιλιππίδης.
Κατά τον κ.Φιλιππίδη, το ελληνικό εμπόριο, εδώ και χρόνια, βιώνει, όπως και άλλες παραγωγικές και κοινωνικές τάξεις, τα αποτελέσματα από τη συνεχιζόμενη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα. Οπως επισημαίνει, το φαινόμενο της πιστωτικής ασφυξίας από την έλλειψη ρευστότητας για τις επιχειρήσεις παραμένει, τα προβλήματα εντείνονται καθημερινά, ο τζίρος έχει μειωθεί δραματικά, και το περιθώριο κέρδους έχει εξανεμισθεί τελείως. Η δε οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων προμηνύει ότι το αμέσως ερχόμενο διάστημα, θα οδηγήσει και άλλες επιχειρήσεις στη χρεοκοπία. «Η έξοδος από τα μνημόνια “τυπικά” ισχύει. Η οικονομική κρίση, όμως, συνεχίζεται και θα συνεχίζεται για πολλά χρόνια, εάν δεν αντιληφθεί η Πολιτεία ότι πρέπει να λάβει δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της “καταιγίδας”. Capital controls, κακοδιαχείριση ενός δαιδαλώδους και γραφειοκρατικού δημόσιου τομέα, φορολογική εξαθλίωση και λανθασμένες επιλογές των κυβερνώντων και του δημόσιου τομέα, οι οποίοι χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχει δουλειά και χρήμα στην αγορά, εξαθλιώνουν τους Έλληνες πολίτες με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς ακινήτων και κινητών, για οφειλές που δεν καταβάλλονται όχι γιατί δεν θέλουν αλλά γιατί δεν μπορούν. Η στήριξη του εγχώριου τραπεζικού συστήματος δεν έδωσε ρευστότητα στην αγορά. Οι τράπεζες όχι μόνον δανείζονται φθηνά και πουλάνε ακριβά και με φειδωλούς ρυθμούς, αλλά με τις πωλήσεις των κόκκινων δανείων, τις κατασχέσεις, τους πλειστηριασμούς συμβάλλουν στην εξαθλίωση της ζωής των ανθρώπων. Οφείλουν οι τράπεζες να αναλάβουν τις ευθύνες τους και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας να γίνει ασπίδα θωράκισης της εθνικής οικονομίας και μοχλός ανάπτυξης προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών» καταλήγει.
Πάρις Μπίλλιας, πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας/Τμήματος Κ.Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΚΜ)
«Κρίσιμος παράγοντας η χωροταξική πολιτική, ενώ ζητούνται αντιπλημμυρικά έργα και αναπτυξιακού χαρακτήρα υποδομές». Την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της αυτοδιοίκησης, την ανατροπή του ασφυκτικού οικονομικού και φορολογικού πλαισίου που καταπιέζει τις παραγωγικές δυνάμεις του ιδιωτικού τομέα και την επιχειρηματικότητα, καθώς και τα κίνητρα προσέλκυσης επενδύσεων ξεχωρίζει ανάμεσα στις ζητούμενες πολιτικές για την επόμενη μέρα ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, πολιτικός μηχανικός Πάρις Μπίλλιας. «Η χωροταξική πολιτική αναδεικνύεται επίσης σε κρίσιμο παράγοντα» επισημαίνει, εξηγώντας ότι αυτή «έχει αναπτυξιακή διάσταση, ιδιαίτερα για την προώθηση της αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης, που μπορεί να αποτελέσει ένα νέο brand για την πόλη, αλλά καθίσταται και κρίσιμη μετά τα τραγικά αποτελέσματα των πυρκαγιών στην Αττική και τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα που ζήσαμε στη Θεσσαλονίκη, στη Χαλκιδική στην Πιερία, κ.α».
«Για τον ίδιο λόγο» προσθέτει «οφείλουμε να επισημάνουμε τα αντιπλημμυρικά έργα που χρειάζονται στο πεδίο των υποδομών, αλλά και τις αναπτυξιακού χαρακτήρα υποδομές, όπως η προώθηση της επέκτασης του μετρό στη δυτική Θεσσαλονίκη, η ολοκλήρωση του βασικού κορμού του μετρό χωρίς παραλείψεις και αστερίσκους, οι οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις του λιμανιού και η αναβάθμιση της περιφερειακής οδού, ενδεχομένως με τη μέθοδο του fly over».
Κατά τον κ. Μπίλλια, «η Θεσσαλονίκη έχει τη δυνατότητα για αναπτυξιακά άλματα και χρειάζεται ώθηση προς αυτή την κατεύθυνση τόσο με πολιτικές όσο και με υποδομές, που με την κατασκευή τους θα έχουν διττή χρησιμότητα: Αφενός θα “απαντούν” σε προβλήματα που όσο περνά ο καιρός εντείνονται και αφετέρου θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη με την απασχόληση και την οικονομική κινητικότητα που θα συνεπάγεται η κατασκευή τους». Ως προς τα “ειδικά” προβλήματα του κλάδου των μηχανικών, σημειώνει ότι «οι μηχανικοί υφίστανται εις διπλούν τις επιπτώσεις τις υπερφορολόγησης και του ασφαλιστικού. Πλήττονται ως φυσικά πρόσωπα στο εισόδημά τους, αλλά βλέπουν και το αντικείμενό τους να συρρικνώνεται ακραία λόγω της εισπρακτικής επιδρομής που εκτυλίσσεται στο πεδίο της οικοδομής και των ακινήτων. Άμεσα μέτρα που θα μπορούσαν να εκτονώσουν μέρος της πίεσης είναι η θεσμοθέτηση ανώτατου ορίου φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων σε ποσοστό 50% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος, η ένταξη των ελευθέρων επαγγελματιών στις ρυθμίσεις του εξωδικαστικού συμβιβασμού οφειλών και η μη υποχρεωτική ασφάλιση για επικουρικό και εφάπαξ».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163