Οι δανειστές εμφανίζονται διστακτικοί, βλέποντας την πορεία των εσόδων, η οποία στα επαναλαμβανόμενα έσοδα δείχνει πτωτική και από την άλλη το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ μάλλον αμφισβητείται από τους ξένους και ειδικά από το ΔΝΤ.
Ο Νοέμβριος θα είναι ο καθοριστικός μήνας, αφού θα πρέπει να έχει βγει λευκός καπνός πριν την 21η Νοεμβρίου, όταν και η ελληνική κυβέρνηση με βάση τα ισχύοντα θα πρέπει να καταθέσει το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού. Μέχρι σήμερα τα έχει καταφέρει καταθέτοντας δύο εναλλακτικά σενάρια. Ωστόσο τα ψέματα έχουν τελειώσει και θα πρέπει η κυβέρνηση να καταθέσει ένα και μοναδικό, αυτό που ισχύσει.
Οι ευρωπαίοι δεν δείχνουν να βιάζονται και όλα συνηγορούν στην άποψη ότι στο Eurogroup της 5ης Νοεμβρίου το συγκεκριμένο θέμα δεν θα βρίσκεται στο τραπέζι. Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα ασχοληθούν με τον ιταλικό προϋπολογισμό.
Ο χρόνος όμως πιέζει τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο ο οποίος θέλει να έχει στα χέρια του μια πολιτική απόφαση μέχρι τις 21 Νοεμβρίου που θα καταθέσει στη Βουλή το τελικό σχέδιο του νέου προϋπολογισμού. Το θέμα των συντάξεων θα εξεταστεί σε έκτακτο Eurogroup που θα πραγματοποιηθεί στις 19 Νοεμβρίου. Την περασμένη εβδομάδα, ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ έκανε λόγο για διαφορετικές επιλογές που υπάρχουν στο τραπέζι. Τρία είναι τα βασικά σενάρια:
Η ακύρωση του μέτρου όπως ζητά η κυβέρνηση
Η αναστολή εφαρμογής του μέτρου, λύση η οποία οδηγεί σε πολιτική ομηρία όχι μόνο τη σημερινή κυβέρνηση αλλά και την αυριανή
Η προστασία μόνο των χαμηλών συντάξεων με το μαχαίρι να μπαίνει δηλαδή μόνο στις υψηλές συντάξεις.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών μετά τη συνεδρίαση του Euro Working Group που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη σημείωναν ότι δεν υπήρξε αρνητικό κλίμα ή πολύ περισσότερο «βέτο» στην αναστολή του μέτρου μείωσης των συντάξεων, αλλά όλοι ζητούσαν στοιχεία για το κόστος της μη εφαρμογής του μέτρου και τις εναλλακτικές λύσεις που παρουσίασε η ελληνική κυβέρνηση.
Ωστόσο, αυτό που φαίνεται στον ορίζοντα είναι ότι όσο πλησιάζει η καθοριστική ημερομηνία για τις τελικές αποφάσεις, οι δανειστές θα πιέζουν για περιορισμό του πακέτου των αντιμέτρων, το οποίο με τα σημερινά δεδομένα εξαντλείται ουσιαστικά στη μείωση του ΕΝΦΙΑ για το 2019, στην επιδότηση ενοικίου και στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες.
Προς το παρόν οι θεσμοί εκτιμούν ότι το πλεόνασμα του 2019 θα είναι μικρότερο, από αυτό που υπολογίζει η ελληνική πλευρά με βάση το σενάριο της μη περικοπής των συντάξεων. Εκτιμούν ότι χωρίς την εφαρμογή του μέτρου αυτό θα ανέλθει στο 3,2% του ΑΕΠ έναντι 3,6% του ΑΕΠ που το υπολογίζει η Αθήνα. Υπάρχει δηλαδή μία διαφορά 0,3 του ΑΕΠ ή 540 εκατ. ευρώ που μπερδεύει τα πράγματα και αφήνει όλα τα ενδεχόμενα για τις συντάξεις ανοικτά: Από τον περιορισμό των παροχών 765 εκατ. ευρώ που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση και την μερική μείωση των συντάξεων έως τη μικρή μείωση του αφορολογήτου ορίου από το 2019.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κομισιόν είναι σταθερά θετική στη μη περικοπή των συντάξεων, αλλά αμφιβάλλει για την ύπαρξη «επαρκούς» χώρου για όλα τα αντίμετρα. Το ΔΝΤ έχει μεν εκφράσει τη διαφωνία του αλλά και την πρόθεσή του να παραπέμψει τις αποφάσεις στην Ευρώπη. Το θέμα συνδέεται με το πώς θα διατυπωθεί νομοθετικά η αλλαγή πολιτικής στο θέμα των συντάξεων, αλλά και με το τι διαβεβαιώσεις/ρήτρες θα ζητηθούν από την ελληνική πλευρά για τη λήψη πρόσθετων μέτρων στο μέλλον σε περίπτωση που τα δημοσιονομικά αποτελέσματα τα επόμενα χρόνια φανεί ότι δεν είναι τα αναμενόμενα.
Του Θανάση Παπαδή
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163