Σας θυμίζει τίποτα το όνομα Βιντσέντζο Γκαλλίνα; Μάλλον όχι, αν και στα σχολικά βιβλία της ιστορίας μας, υπήρχε παλιότερα αναφορά του ονόματος του, στο κεφάλαιο της Α’ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου. Ήταν Ιταλός, είχε γεννηθεί το 1795, σπούδασε νομικά, αλλά από μικρός συνδέθηκε με το κίνημα των Καρμπονάρων της χώρας του.
Οι Καρμπονάροι, ήταν μυστική οργάνωση με πολλά στοιχεία από τους ελευθεροτεύτονες, που πάλευε με επαναστατικές μεθόδους για την ενοποίηση της πολυδιασπασμένης Ιταλίας και για την αναζωπύρωση σε όλη την Ευρώπη των αξιών της Γαλλικής Επανάστασης που μετά την ήττα του Ναπολέοντα είχαν ξεχαστεί.
Λίγο πριν την έναρξη της ελληνικής επανάστασης του ’21, είχε ξεσπάσει αντίστοιχη επανάσταση των καρμπονάρων στην Ιταλία που κατανικήθηκε από τις Παπικές δυνάμεις. Πολλοί κυνηγημένοι επαναστάτες αναγκάστηκαν αν μπουν άρον-άρον στα καράβια και να καταφύγουν στην Ελλάδα για να αποφύγουν τη σύλληψη και την εκτέλεση. Ο Γκαλλίνα, 26 χρονών τότε, βρέθηκε στην Ελλάδα μαζί με έναν από τους αρχηγούς του, τον Κόμη Πιέτρο Γκάμπα που ήταν και ακόλουθος του Λόρδου Βύρωνα.
Ο Γκαλλίνα, θερμός φιλέλληνας και επαναστάτης, ήταν φυσικό να υποστηρίξει αμέσως την ελληνική επανάσταση. Δέκα μήνες μετά τον Μάρτη του 1821 και τις πρώτες νίκες των Ελλήνων επαναστατών, οι αντιπρόσωποι του επαναστατημένου Έθνους συγκεντρώθηκαν στην Επίδαυρο όπου έγραψαν τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ελλάδος, συνέταξαν και ψήφισαν (την 1η Ιανουαρίου 1822) το «προσωρινόν πολίτευμα της Ελλάδος» δηλαδή το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα.
Η Εθνοσυνέλευση είχε αντιπροσώπους όχι μόνο από τις απελευθερωμένες περιοχές, αλλά από όλους τους ελληνικούς πληθυσμούς, η διάθεση όλων ήταν εξαιρετικά επαναστατική, το κλίμα ιδιαιτέρως συγκινητικό, αλλά όταν εκλέχτηκε μια μικρότερη επιτροπή για να γράψει το ελληνικό Σύνταγμα, τα πράγματα μπερδεύτηκαν. Ποιος από τους καπεταναίους ή τους προεστούς ήξερε τι ακριβώς ήταν το Σύνταγμα, πως γραφόταν και τι έπρεπε να περιλαμβάνει;
Στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, πράγματα όπως η διάκριση των εξουσιών, η οργάνωση δημοκρατικού κράτους και άλλα παρόμοια, ήταν πρωτόγνωρα. Ακόμα και οι μορφωμένοι Φαναριώτες, έχοντας εργαστεί μέσα στην τουρκική διοίκηση, ελάχιστα πράγματα καταλάβαιναν από κοινοβουλευτικές δημοκρατίες δυτικού τύπου. Τότε, εμφανίστηκε σαν από μηχανής Θεός ο Γκαλλίνα, που όχι μόνο ήταν νομικός και είχε εμπειρία από την Ευρώπη, αλλά είχε μαζί του κι ένα νομικό βιβλίο που περιείχε πολλά ευρωπαϊκά Συντάγματα.
Τα δώδεκα μέλη της επιτροπής λοιπόν, ανάμεσα τους Κωλέτης, Μααυροκορδάτος, Νοταράς, Ορλάνδος, Νέγρης, Μανσόλας, Αινιάν και Παλαιών Πατρών Γερμανός, κάθισαν κάτω από τις πορτοκαλιές της Επιδαύρου κι άκουγαν ευλαβικά τον Γκαλλίνα να τους εξηγεί τι περιλαμβάνει ένα Σύνταγμα και τις διαφορές που έχουν μεταξύ τους τα διάφορα ευρωπαϊκά Συντάγματα. Στην πραγματικότητα, ο Γκαλλίνα έφτιαξε τον κορμό του στηριζόμενος στο Σύνταγμα του Βελγίου και οι άλλοι είτε απλώς ενέκριναν είτε επέφεραν αλλαγές σε ότι καταλάβαιναν.
Άντε τώρα ο Ιταλός να εξηγήσει στους σκληροτράχηλους αλλά μάλλον αγράμματους αγωνιστές της επανάστασης, τη διαφορά του Βουλευτικού (η βουλή), του Εκτελεστικού (κράτος-κυβέρνηση), του Δικαστικού και την σαφή διάκριση των εξουσιών ανάμεσα τους. Επειδή πάντως ο Γκαλλίνα ήταν ριζοσπαστικό στοιχείο, το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα ήταν από τα πιο φιλελεύθερα της Ευρώπης.
Ο Γκαλλίνα έφυγε λίγο αργότερα από την Ελλάδα μ’ ένα Ολλανδό καπετάνιο, περιπλανήθηκε εδώ και κει και τελικά πέθανε στο Χαλέπι της Συρίας 42 χρονών. Στην Ελλάδα δεν ξαναγύρισε, ούτε διασώθηκε πορτραίτο του για να ξέρουμε πως ήταν. Το 1835, επί Όθωνα, το νομισματοκοπείο έκοψε ειδικό ασημένιο μετάλλιο που μπορούσαν να φέρουν στο πέτο τα μέλη των Εθνοσυνελεύσεων, αλλά ο Γκαλλίνα δεν βρέθηκε πουθενά για να του παραδοθεί ως ανταπόδοση των υπηρεσιών του στο Ελληνικό Έθνος. Ούτε την τύχη αυτού του μεταλλίου μάθαμε. Κάποιος αετονύχης θα το τσέπωσε για να το πουλήσει, ίσως και για να το καρφιτσώσει στο πέτο του και να κορδώνεται στις πλατείες.
Διαβάστε εδώ κι άλλες ιστορίες με την υπογραφή του Δημήτρη Καμπουράκη, στη στήλη Μία σταγόνα ιστορία.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163