“Παίρνω τον λόγο για να επισημάνω ορισμένες κρίσιμες πλευρές της θέσης μας για το πανεπιστημιακό άσυλο. Και νομίζω ότι ο καλύτερος τρόπος για να προσεγγίσουμε το θέμα, είναι να το δούμε με τη ματιά ενός απλού φοιτητή. Ας φανταστούμε, λοιπόν, έναν πρωτοετή σε μία σχολή, στο κέντρο της πόλης. Φτάνει στο πανεπιστήμιο, γεμάτος δέος, χαρά και αγωνία μαζί. «Ψαρωμένος», όπως λέμε, διψά για νέες εικόνες. Για μάθηση και για καινούργιες εμπειρίες.
Έχει φιλοδοξίες και επιθυμία για ζωή. Είναι, με λίγα λόγια, ένας νέος άνθρωπος! Και τι συναντά;
Σίγουρα θα αισθανθεί αμήχανα, βλέποντας – από την αρχή κιόλας – άγνωστους να μπαινοβγαίνουν στις αίθουσες και βρίσκοντας κλειστή την βιβλιοθήκη.
Το ίδιο και την Γραμματεία της σχολής, οι υπάλληλοι της οποίας φοβήθηκαν κάποια επεισόδια…
Περπατώντας, μετά, στους βρώμικους διαδρόμους, θα αναρωτηθεί αν όποιος θέλει μπορεί να γράφει στους τοίχους” είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην αρχή της ομιλίας του στη Βουλή για το διυπουργικό νομοσχέδιο.
Και συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης: “Και σίγουρα θα αγανακτήσει διαπιστώνοντας ότι και το εργαστήριο – που τόσο ήθελε να δει – έχει βάλει και αυτό λουκέτο… Μια ανακοίνωση θα τον ειδοποιήσει ότι τα μαθήματα μεταφέρονται γιατί αρκετές αίθουσες έχουν καταληφθεί. Και, με τον καιρό, θα συμβιβαστεί με το τρέξιμο πίσω από τις έκτακτες παραδόσεις ώστε να μην χαθεί το εξάμηνο. Μέχρι να φτάσει στο πτυχίο του, ο φοιτητής αυτός θα έχει δει: Ολόκληρες πτέρυγες στα χέρια ποικιλώνυμων οργανώσεων.
Ναρκωτικά να κυκλοφορούν από χέρι σε χέρι.
Υπόγεια γεμάτα από μολότοφ και κουκούλες.
Το τεχνικό προσωπικό του Πανεπιστημίου να βάφει και να ξαναβάφει μάταια τους τοίχους.
Και καθηγητές να καθυβρίζονται – ακόμη και να χτίζονται μέσα στα γραφεία τους.
Όλα αυτά ίσως και να τον άφησαν αδιάφορο, στο πέρασμα του χρόνου. Ίσως κάποτε και να του φάνηκαν και λίγο φολκλόρ.
Ο ίδιος, άλλωστε τώρα πέτυχε το στόχο. Είναι διπλωματούχος.
Ασυνείδητα, ωστόσο, ύστερα από 4 χρόνια, θα έχει συμβιβαστεί με κάτι πολύ απειλητικό: ότι αυτή και μόνον αυτή είναι η πραγματικότητα του ελληνικού πανεπιστημίου!
Πραγματικότητα που έχει γίνει, πλέον, παγιωμένο καθεστώς. Μία «κανονικότητα» της οποίας, δυστυχώς, ο κανόνας είναι η παρέκκλιση.
Ο φοιτητής αυτός μπορεί να είναι μεταξύ εκείνων των πολλών, που συνεχίζουν τις σπουδές τους στο εξωτερικό.
Και εκεί θα βιώσει την μεγάλη απογοήτευση – ίσως και την μεγάλη ντροπή. Θα δει μαθήματα να διεξάγονται κανονικά, εξετάσεις να γίνονται στην ώρα τους, βιβλιοθήκες ανοιχτές.
Θα περπατήσει σε πανεπιστήμια καθαρά, που φιλοξενούν γνώση, έρευνα και πολιτισμό.
Με φοιτητές και καθηγητές που δουλεύουν απερίσπαστοι, αφού κανείς δεν καταστρέφει την περιουσία του πανεπιστημίου.
Και θα αντιληφθεί ότι ο περιθωριακός εκεί είναι πράγματι στο περιθώριο. Ενώ εδώ έχει εγκατασταθεί στο κέντρο της πανεπιστημιακής ζωής.
Ο φοιτητής τότε θα νιώσει τότε αδικημένος. Γιατί ούτε ο ίδιος ούτε οι καθηγητές του στην Ελλάδα είχαν να ζηλέψουν κάτι απ’ τους ξένους συναδέλφους τους.
Και όμως η σύγκριση θα είναι συντριπτική.
Γιατί θα διαπιστώσει, πικρά, ότι όλη αυτή η αταξία στο ελληνικό πανεπιστήμιο ίσως, παλαιότερα, να του φάνταζε αδιάφορη ή ανώδυνη.
Στην πραγματικότητα, όμως, τον πήγε πίσω και του στέρησε πολλά: Γνώση αλλά και επαγγελματική προοπτική!
Θα συμπεράνει ότι τελικά η ελευθερία μέσα στο πανεπιστήμιο κάθε άλλο παρά ασυμβίβαστη είναι με την ομαλή λειτουργία του.
Και θα αισθανθεί ότι όλοι τώρα τον σέβονται ως ακαδημαϊκό πολίτη και ως πολίτη. Εκεί, όμως, όχι εδώ – στη χώρα από όπου ξεκίνησε”.
“Και, τότε, δυστυχώς, το πιθανότερο είναι ο φοιτητής μας να αποφασίσει να μείνει στο κράτος που τον υποδέχτηκε – και να μην γυρίσει στην Ελλάδα. Να γίνει και αυτός ένας από τους χιλιάδες επιστήμονές μας που ζουν εκτός συνόρων. Για να διηγείται στους εκεί φίλους του, πώς ο ίδιος ξεκίνησε, κάποτε, τις σπουδές του σε μία σχολή αλλιώτικη απ΄ τις άλλες. Σε ένα πανεπιστήμιο όπου ίσχυε το άσυλο “αλά Ελληνικά”» συμπέρανε ο κ. Μητσοτάκης.
“Δεν είναι ανάγκη τα παιδιά μας -και μαζί οι οικογένειές τους- να βιώνουν μία πολυετή αυταπάτη για να διαπιστώνουν, στο τέλος, ότι όλα θα μπορούσαν να είναι αλλιώς. Είναι καιρός να φωνάξουμε ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν είναι καταδικασμένα. Ότι η πραγματικότητα που έζησε ο φοιτητής της ιστορίας μας μπορεί να αλλάξει. Και η Ελλάδα θα σπουδάζει καλύτερα τα παιδιά της. Θα τους παρέχει ασφάλεια, γνώση και προοπτική. Και, έτσι, θα μπορεί, επιτέλους, να τα κρατάει κοντά της! Μία από τις τομές σε αυτήν την κατεύθυνση είναι και η νέα ρύθμιση, που εισάγουμε σήμερα για το πανεπιστημιακό άσυλο. Μια μεταρρύθμιση που υπηρετεί την ακαδημαϊκή ελευθερία και την απρόσκοπτη διακίνηση των ιδεών” συνέχισε ο πρωθυπουργός.
“Θέλουμε τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα να γίνουν κυψέλες προβληματισμού και στέκια δημιουργίας. Να μένουν όλη μέρα ανοιχτά στον κάθε νέο -για μαθήματα, για συζητήσεις και συναυλίες. Να είναι δεξαμενές φρεσκάδας στη σκέψη ολόκληρης της χώρας. Δίχως τον φόβο των επεισοδίων, του μίσους και των καταστροφών. Να γίνουν ένας τόπος συνάντησης νέων ρευμάτων και καινοτομίας. Όπως συμβαίνει, δηλαδή, παντού στον κόσμο!” τόνισε.
“Για να το πω αλλιώς: Τα πανεπιστήμια ανοίγουν! Δεν συμβιβάζονται, πλέον, με την ασχήμια και την μετριότητα. Διεκδικούν το κύρος και την λάμψη που τους αξίζει. Με παρόντες τους φοιτητές τους. Τα εργαστήριά τους σε λειτουργία. Καθηγητές ελεύθερους να διδάσκουν και σπουδαστές ελεύθερους να αμφισβητούν και να ερευνούν. Αυτό θα πει αληθινή πανεπιστημιακή ζωή και πραγματική πανεπιστημιούπολη. Είναι καλύτερο, συνεπώς, να μιλάμε για αναγέννηση της πανεπιστημιακής ζωής. Για αποκατάσταση του ασύλου παρά για κατάργησή του. Διότι “ά-συλο” σημαίνει τον ασφαλή, “τον προστατευόμενο από σύληση τόπο“» σημείωσε ο πρωθυπουργός.
“Και σήμερα ας το παραδεχτούμε: οι τόποι των πανεπιστημίων έχουν συληθεί, έχουν βανδαλιστεί. Πολλά κτίρια έχουν λεηλατηθεί. Στο προαύλιο του Οικονομικού Πανεπιστημίου οι πωλητές λαθραίων εκθέτουν τα προϊόντα τους και χλευάζουν μέσα από τα κάγκελα όποιον πάει να τους ελέγξει. Ενώ έξω από το Αριστοτέλειο τα ναρκωτικά διακινούνται δημοσίως. Στα υπόγεια των ιδρυμάτων ανακαλύπτονται αποθήκες πυρομαχικών. Και σχολές ολόκληρες έχουν μετατραπεί σε γιάφκες βίας των κουκουλοφόρων. Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα!” επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και τόνισε: “Και σ’ αυτή δίνουν άσυλο και ατιμωρησία όσοι αντιδρούν και σήμερα στη νέα ρύθμιση.
– Γιατί πώς μπορούμε να μιλάμε για “δημόσιο” πανεπιστήμιο, όταν αυτό παραμένει αποκλεισμένο από τον “Δήμο”;
– Πώς αναφερόμαστε στο “δημοκρατικό” πανεπιστήμιο, όταν αυτό δεν ανήκει στους πολλούς, αλλά το ελέγχουν οι λίγοι;
– Και νοείται, άραγε, σύγχρονο Κράτος Δικαίου, όταν η επικράτειά του περιλαμβάνει “νησίδες” ανομίας, αυταρχισμού και βίας;
Ο στόχος μας, λοιπόν, είναι να απελευθερώσουμε δυνάμεις των πανεπιστημίων που σήμερα είναι φυλακισμένες.
Γιατί ειδικά σε αυτούς τους κατεξοχήν χώρους ανοιχτής έκφρασης δεν μπορεί να γίνονται αποδεκτές ούτε πράξεις κοινών μαφιόζων ούτε δράσεις πολιτικών “μπράβων”.
Η ζωή στις σχολές πρέπει να αναπνέει τον αέρα του διαλόγου και να στηρίζεται στα θεμέλια του νόμου. Αυτός, άλλωστε, αποτελεί πάντα και το καταφύγιο του αδύναμου. Οι ισχυροί έχουν πολλούς τρόπους να προστατεύονται…”.
“Για να μιλήσω στη γλώσσα της αντιπολίτευσης:
Εμείς δεν θέλουμε αστυνόμους στα πανεπιστήμια. Θέλουμε, όμως, να διώξουμε από εκεί τους κουκουλοφόρους που αστυνομεύουν τη ζωή των φοιτητών.
Και τουλάχιστον οι του ΣΥΡΙΖΑ όσοι φορούν στολή και εθνόσημο είναι όργανα της Δημοκρατίας και απολογούνται σε αυτήν. Ενώ οι γνωστοί – άγνωστοι τραμπούκοι υπηρετούν μόνο σκοτεινά συμφέροντα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εδώ υπάρχουν διαχρονικές και διακομματικές ευθύνες. Κι εμείς αποδεχόμαστε το δικό μας μερίδιο. Σήμερα, όμως, η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο.
Η συζήτηση, λοιπόν, για το λεγόμενο άσυλο – αν θέλουμε να είναι ουσιαστική – προϋποθέτει τολμηρές παραδοχές. Και διάθεση να δώσουμε λύση.
Να διεξαχθεί χωρίς πυροτεχνήματα -όπως αυτό περί δήθεν σεβασμού του ασύλου από τους Ναζί, στην κατοχή.
Κάτι τέτοιο όχι μόνο είναι ανιστόρητο, αλλά εξισώνει τις δυνάμεις κατοχής του φασισμού με τη νόμιμη εξουσία ενός δημοκρατικού κράτους.
Να αποφύγει, επίσης, την ψεύτικη ωραιοποίηση της κατάστασης στ’ όνομα κάποιων ιδεολογικών εμμονών. Γιατί είναι παγίδα που εξωραΐζει τις δυσκολίες. Αποθρασύνει τους υπεύθυνους.
Και, κυρίως, θολώνει την λαϊκή εγρήγορση!
Τέλος, η συζήτηση ας μείνει μακριά και από επικίνδυνες απόψεις.
Όπως αυτή που ακούστηκε, ότι τάχα τα πανεπιστήμια πρέπει να είναι φυτώρια πολιτικών στελεχών. Η χώρα πλήρωσε πολύ ακριβά τους κομματικούς σωλήνες και τα προϊόντα τους.
Η διάταξη που φέρνει η κυβέρνηση προστατεύει πολλά:
-Την γνώση. Γιατί είναι καθεστώς, πλέον, διάφορες μικροομάδες να διαλύουν, όποτε θέλουν, τα μαθήματα των σπουδαστών.
-Την έρευνα. Ποιός εγγυάται, σήμερα, ότι μία Σχολή μπορεί να οργανώσει ένα επιστημονικό συνέδριο με διαφορετικές απόψεις αν με αυτές τις απόψεις διαφωνούν οι μπαχαλάκηδες;
– Τον Πολιτισμό. Γιατί πολλά ιδρύματά μας αποτελούν ιστορικά μνημεία ολόκληρης της χώρας που πρέπει να προστατεύονται!
– Αλλά και τα χρήματα των φορολογουμένων. Γιατί οι βανδαλισμοί κοστίζουν. Όχι σε αυτούς που τους προκαλούν. Αλλά σε όλους μας.
Η ρύθμιση, τέλος, θωρακίζει και τον πολιτικό διάλογο στα πανεπιστήμια. Γιατί μέχρι τώρα, κάποιοι περιθωριακοί αποφασίζουν “με το έτσι θέλω” να διαλύουν μία φοιτητική συνέλευση. Ή ακόμη και τις ίδιες τις φοιτητικές εκλογές. Κοντολογίς, οι πράξεις τους είναι αυταρχικές και αντιδημοκρατικές!” υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Όταν μιλάμε, λοιπόν, για κατάργηση του “ασύλου ανομίας”, μιλάμε για την απαγόρευση της παραβατικής δράσης μέσα στους πανεπιστημιακούς χώρους. Γιατί και αυτοί είναι δημόσιος χώρος. Όπως, ακριβώς, οι δρόμοι και οι πλατείες μας.
Όπου, σε περίπτωση κινδύνου, όλοι καλούμε την βοήθεια της αστυνομίας. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο απ αυτό.
Μιλάμε, όμως, και για την απαγόρευση της δυνατότητας να καταφεύγουν εκεί όσοι παρανομούν.
Όποιος θέλει τέτοια ασυλία, υποστηρίζει την ατιμωρησία.
Βοηθά στην μετατροπή των πανεπιστημίων σε ορμητήρια βίας.
Και όσοι κινδυνολογούν ότι τάχα η αστυνομία θα μπαίνει, κάθε τόσο, στα πανεπιστήμια, ας αναλογιστούν ότι έχουν ήδη κάνει μία σοβαρή δημοκρατική υποχώρηση.
Τα έχουν αποδεχθεί ως δεδομένα “φρούρια” που έχουν κατακτηθεί και ανήκουν σε “κάποιους” άλλους – πέραν των φοιτητών και των καθηγητών τους.
