Σε πολλές περιοχές της χώρας δεν υπάρχει αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των τιμών με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να παρατηρούνται μεγάλες αδικίες σε ότι αφορά την πληρωμή φόρων.
Εν μέρει η αδικία αυτή βαίνει προς το τέλος της. Το υπουργείο Οικονομικών πρότεινε και η τρόικα αποδέχτηκε ένα σύστημα σύμφωνα με το οποίο θα επεκτείνεται το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των τιμών σε 7.000 περιοχές που σήμερα είναι εκτός σχεδίου.
Έτσι έρχονται τα πάνω – κάτω στις τιμές και τους φόρους ακινήτων από το 2020. Το υπουργείο Οικονομικών έχει εκπονήσει ένα νέο σχέδιο καθορισμού των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, το οποίο μάλιστα έχει τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών.
Το εν λόγω σχέδιο που παρουσίασε στους δανειστές το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, συζητήθηκε στο πλαίσιο των επαφών της τέταρτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Οι αλλαγές στις αντικειμενικές δρομολογούνται για το επόμενο έτος, όταν θα τεθούν σε εφαρμογή και οι φορολογικές ελαφρύνσεις τις οποίες εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Βασικότερη αλλαγή που περιλαμβάνει το σχέδιο είναι η επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε 7.000 περιοχές που βρίσκονται εκτός σχεδίου. Πρόκειται για περιοχές – φιλέτα σε Μύκονο, Σαντορίνη ακόμα και στην Αττική οι οποίες παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός αντικειμενικού συστήματος, με αποτέλεσμα βίλες και πολυτελείς εξοχικές κατοικίες να φορολογούνται ελάχιστα μόνο και μόνο γιατί βρίσκονται σε οικισμούς στους οποίους δεν υπάρχουν τιμές ζώνης.
Η διαφορά μεταξύ εμπορικής και αντικειμενικής τιμής των εκτός σχεδίου ακινήτων είναι χαοτική. Έτσι, ο ΕΝΦΙΑ που επιβαρύνει τους κατόχους των πολυτελών ακινήτων είναι ασήμαντος καθώς οι κατοικίες έχουν κτιστεί σε αγροτεμάχια για τα οποία ο ΕΝΦΙΑ ανέρχεται σε 1 ευρώ ανά στρέμμα ενώ ταυτόχρονα εξαιρούνται από τον συμπληρωματικό φόρο, ο οποίος επιβαρύνει πολλαπλάσια την εντός σχεδίου αστική ιδιοκτησία.
Περίπου 7.000 περιοχές, σε όλη τη χώρα, παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός αντικειμενικού συστήματος, με αποτέλεσμα πολυτελείς βίλες να φορολογούνται ελάχιστα μόνο και μόνο γιατί βρίσκονται σε οικισμούς στους οποίους δεν υπάρχουν τιμές ζώνης.
Η εικόνα αυτή σύντομα θα αλλάξει. Μέσα στο επόμενο έτος, μαζί με τη νέα αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης, το αντικειμενικό σύστημα υπολογισμού της αξίας των ακινήτων θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Τα ακίνητα που βρίσκονται στις 7.000 περιοχές θα αποκτήσουν νέες υψηλότερες αξίες, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ και όλων των φόρων που επιβάλλονται στις αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές ακινήτων στις περιοχές αυτές.
Οι τιμές θα κάνουν άλμα και οι φόροι θα τραβήξουν την ανηφόρα. Οι τιμές που λαμβάνει σήμερα υπόψη της η Εφορία για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος και για την επιβολή των φόρων και τελών είναι ιδιαίτερα χαμηλές σε σχέση με ό,τι ισχύει για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος.
Η αξία των εκτός σχεδίου κτισμάτων υπολογίζεται με βάση ένα σύστημα κατά το οποίο λαμβάνονται υπόψη τιμές αφετηρίας κόστους ανά είδος κτιρίου. Οι τιμές αφετηρίας αυξάνονται ή μειώνονται με την εφαρμογή συντελεστών που προσδιορίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υπό εκτίμηση κτιρίου, όπως το μέγεθος, η ποιότητα κατασκευής, η παλαιότητα και άλλα.
Το σύστημα αυτό οδηγεί σε πολύ χαμηλότερη τιμή από την αντίστοιχη αντικειμενική τιμή που ισχύει στα όρια του ίδιου δήμου. Την τελευταία φορά που επεκτάθηκε το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων συνέβη τον Δεκέμβριο του 2010 με την ένταξη 4.500 περιοχών από 25 συνολικά νομούς της χώρας.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163