Τετάρτη, 27 Νοε.
10oC Αθήνα

Ένας αυτοκράτορας χωρίς μύτη και γλώσσα

Ένας αυτοκράτορας χωρίς μύτη και γλώσσα

Ο παρανοϊκός Ιουστινιανός Β’ ο ρηνότμητος, που ξεπέρασε σε φρικαλεότητες οποιονδήποτε άλλον αυτοκράτορα του Βυζαντίου. Πραξικοπηματίες του έκοψαν με μπαλτά την μύτη και την άκρη της γλώσσας του, αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να πάρει ξανά την εξουσία και να αφήσει εποχή με τις μαζικές σφαγές του και τις ασυνάρτητες πολιτικές του. 

Η βάφτιση κάποιου μ’ ένα δοξασμένο όνομα, δεν τον κάνει υποχρεωτικά και λαμπρό άνθρωπο. Όταν ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κωνσταντίνος Δ’ ο Πωγωνάτος βάφτιζε τον γιό του Ιουστινιανό, φανταζόταν ότι το βλαστάρι του κάποτε θα κυβερνούσε την αυτοκρατορία με τη σοφία, τη δύναμη και την ενάργεια του μεγάλου αυτού προγόνου του. Δεν φανταζόταν βέβαια ότι ο Ιουστινιανός Β’ θα αποδεικνυόταν ένα από τα μεγαλύτερα καθάρματα που πέρασαν ποτέ από τον Βυζαντινό θρόνο και ότι οι δυο θητείες του (διότι τον έριξαν και ξανανέβηκε) θα ήταν από τις πιο ντροπιαστικές στην ιστορία της αυτοκρατορίας.

Κυβέρνησε δέκα χρόνια την πρώτη φορά (685-695 μ.Χ.) κι άλλα έξι τη δεύτερη φορά (705-711 μ.Χ.). Η πρώτη θητεία έληξε με πραξικόπημα, η δεύτερη με επανάσταση που τον λυντσάρισε και περιέφερε το κομμένο κεφάλι του πάνω σ’ ένα κοντάρι στις λεωφόρους της Κωνσταντινούπολής. Ήταν ένα παράξενο κεφάλι, αφού είχε προσαρμοσμένη στο κέντρο του προσώπου μια χρυσή μύτη. Ήταν το σήμα κατατεθέν του αυτοκράτορα, αφού έμεινε στην ιστορία ως Ιουστινιανός Β’ ο ρινότμητος, αυτός δηλαδή με την κομμένη μύτη. Του την είχε κόψει μέσα στον κατάμεστο ιππόδρομο ο στρατηγός του Λεόντιος που τον έριξε από την εξουσία το 695. Ο δήμιος έβαλε το αυτοκρατορικό κεφάλι του πάνω σ’ ένα κούτσουρο και του έκοψε τη μύτη μ’ έναν μπαλτά. Μετά του έκοψε και την άκρη της γλώσσας. Από τότε ο Ιουστινιανός κυκλοφορούσε πότε με μάσκα και πότε με μια χρυσή μύτη που του είχε φτιάξει κάποιος χρυσοχόος.

Ο Λεόντιος έκανε λάθος τότε που δεν τον σκότωσε, αλλά τον εξόρισε ακρωτηριασμένο στη Χερσώνα της Κριμαίας. Ο Ιουστινιανός Β’ το έσκασε από κει και πήγε στους Σλάβους. Παντρεύτηκε την αδελφή του ηγέτη τους κι όταν είδε ότι εκεί κινδύνευε διότι ο γαμπρός του τον διαπραγματευόταν με τους Βυζαντινούς, πέρασε στους Βούλγαρους που ήταν οι μεγαλύτεροι εχθροί του Βυζαντίου. Ο αρχηγός τους Τέρβελις του έδωσε στρατό και αυτός βάδισε εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Ο Λεόντιος είχε ήδη πέσει από πραξικόπημα ενός ναυάρχου του, του Τιβέριου Γ’, Γερμανικής καταγωγής. Ο ρινότμητος μπήκε νύχτα στην Κωνσταντινούπολη από το υδραγωγείο, χώθηκε στο παλάτι και δίχως να το πάρει κανείς χαμπάρι ξαναπήρε την εξουσία.

Οι φρικαλεότητες που ακολούθησαν τα έξι χρόνια που κυβέρνησε ήταν απίστευτες. Έστησε αγχόνες σε επτά χιλιόμετρα απόσταση και κρέμασε όλους τους αξιωματικούς του στρατού που είχαν υπηρετήσει τους δυο προηγούμενους αυτοκράτορες. Ο στρατός διαλύθηκε. Έπειτα οδήγησε στον κατάμεστο ιππόδρομο τον Λεόντιο και τον Τιβέριο, και τους κομμάτιασε μπροστά στο πλήθος. Μετά έφερε τον Πατριάρχη που τους χειροτόνησε, τον τύφλωσε και τον έκαψε. Οι φρικιαστικές αυτές γιορτές συνεχίστηκαν για όσο έμεινε στην εξουσία. Χιλιάδες άνθρωποι σφαγιάστηκαν, καρατομήθηκαν και κάηκαν μπροστά στο πλήθος που παραληρούσε. Όταν τέλειωσαν οι συνεργάτες των αντιπάλων του, άρχισε να ξεκληρίζει ολόκληρες πόλεις. Άδειασε τη Χερσώνα όπου ήταν εξορία και εκτέλεσε όλους τους κατοίκους, διότι λέει ήταν ψυχροί μαζί του όταν βρισκόταν εκεί. Επειδή οι κάτοικοι της Ιταλικής Ραβένας (που ακόμα τότε ήταν Βυζαντινή κτήση) είχαν παρακούσει σε μια διαταγή του, έστειλε τον στόλο, μάζεψε τους προκρίτους και τους εκτέλεσε στον ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης.

Ήταν πια φανερό, ο αυτοκράτορας ήταν τρελός. Απολάμβανε τη φρίκη που προκαλούσε το ακρωτηριασμένο πρόσωπο του, αλλά σκότωνε σ’ όποιον ξέφευγε γκριμάτσα. Από την πρώτη του θητεία πάντως είχε δείξει ότι του άρεσαν οι μαζικές δολοφονίες. Όταν κάποιοι Σλάβοι στρατιώτες του λιποτάχτησαν, αυτός πήγε στις περιοχές τους και έσφαξε όλο τον άμαχο πληθυσμό. Εκθρονίστηκε από έναν Αρμένιο στρατηγό του, τον Φιλιππικό Βαρδάνη, που εκστράτευσε εναντίον του απαυδισμένος απ’ αυτά που συνέβαιναν. Πριν ο Φιλιππικός μπει στην Πόλη, ο όχλος πρόλαβε και λιντσάρισε τον τρελό αυτοκράτορα. Ήταν μια περίοδος παρακμής του Βυζαντίου. Τον Φιλιππικό έριξε ο γραμματέας του Αναστάσιος και τον Αναστάσιο ένας φοροεισπράκτορας που έκανε πραξικόπημα, ο Θεοδόσιος. Θλιβερή περίοδος που τέλειωσε όταν ανέλαβαν οι  Ίσαυροι.

Διαβάστε εδώ κι άλλες ιστορίες με την υπογραφή του Δημήτρη Καμπουράκη, στη στήλη Μία σταγόνα ιστορία.

Μία σταγόνα ιστορία Τελευταίες ειδήσεις