Οι ανασκαφές έφεραν στο φως δάπεδα διακοσμημένα με μεγάλα μωσαϊκά που απεικονίζουν πουλιά, καρπούς και φυτά, πολύχρωμες τοιχογραφίες αλλά και μια περίεργη ελληνική επιγραφή που έχει μπερδέψει τους ερευνητές.
«Βρήκαμε μια επιγραφή στο προαύλιο της εκκλησίας που αφιερώνει αυτόν τον χώρο στη μνήμη ενός ‘ενδόξου μάρτυρος’», δήλωσε ο Μπενιαμίν Στόρτσαν, ο οποίος διηύθυνε τις ανασκαφές. «Ο μάρτυρας δεν κατονομάζεται και εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο».
Η Ισραηλινή Αρχή Αρχαιοτήτων (IAA) χρονολογεί από τον 6ο αιώνα την εκκλησία, η οποία βρίσκεται γύρω στα 16 χιλιόμετρα δυτικά της Ιερουσαλήμ.
Μια υπόγεια κρύπτη, που βρέθηκε κάτω από το κύριο τμήμα της εκκλησίας, πιστεύεται ότι είχε στεγάσει το λείψανο του μάρτυρα. «Αυτό είναι το πιο ιερό μέρος στην εκκλησία», λέει ο Στόρτσαν προσθέτοντας πως στον χώρο σύχναζαν προσκυνητές.
Αν και ο εν λόγω μάρτυρας είναι άγνωστος, ο Στόρτσαν είπε πως η πολυτέλεια του συγκροτήματος μπορεί να φανερώνει ότι το πρόσωπο αυτό ήταν μια σημαντική μορφή. Μια άλλη επιγραφή δείχνει πως ο βυζαντινός αυτοκράτορας Τιβέριος Β’ Κωνσταντίνος είχε βοηθήσει αργότερα στη χρηματοδότηση μιας επέκτασης της εκκλησίας.
«Ξέρουμε για λίγες εκατοντάδες εκκλησίες στους Άγιους Τόπους, όμως αυτή η εκκλησία υπερτερεί κατά πολύ των περισσότερων εξ αυτών όσον αφορά την κατάσταση στην οποία διατηρείται και την αυτοκρατορική εμπλοκή στη χρηματοδότησή της», τόνισε ο Στόρτσαν.