Ένα νέο δρόμο για τη χάραξη πολιτικών δημόσιας υγείας στο θέμα της διαχείρισης του καπνίσματος φαίνεται ότι ανοίγει η πρόσφατη απόφαση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) σύμφωνα με την οποία αδειοδοτείται το ηλεκτρικά θερμαινόμενο σύστημα καπνού (IQOS), ως «προϊόν καπνού διαφοροποιημένου κινδύνου».
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι στις ΗΠΑ η Philip Morris International (PMI) θα μπορεί να επικοινωνεί το συγκεκριμένο προϊόν με αυτόν το χαρακτηρισμό δίπλα, υπογραμμίζοντας τη διαφορά σε επικινδυνότητα που έχει σε σχέση με το τσιγάρο. Η θεμελιώδης διαφορά με το τσιγάρο έγκειται, όπως αναφέρει η απόφαση του FDA , στην απουσία της καύσης του καπνού, με αποτέλεσμα να εκλύονται πολύ λιγότερες τοξικές και επιβλαβείς ουσίες.
Μιλώντας για την απόφαση αυτή σε συνέντευξη τύπου ο CEO της PMI, Αντρέας Καλαντζόπουλος, τη χαρακτήρισε «ιστορική στιγμή για τη δημόσια υγεία» και τόνισε «Η απόφαση του FDA είναι μια συμπληρωματική απόδειξη από έναν από τους σοβαρότερους οργανισμούς παγκοσμίως και βάζει και ένα τέλος σε αυτή την κατά κάποιο τρόπο ιδεολογική διαμάχη που υπάρχει για το θέμα της μείωσης της βλάβης στο κάπνισμα. Μπορούμε να ξεκινήσουμε ένα διαφορετικό διάλογο με τις κυβερνήσεις και τους φορείς δημόσιας υγείας παγκοσμίως για να δούμε με ποιον τρόπο και πόσο γρήγορα θα φέρουμε αυτά τα εναλλακτικά προϊόντα στους ενήλικους καπνιστές, καθώς μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί, ότι τα περιοριστικά μέτρα στην επικοινωνία αλλά και τα αυστηρά φορολογικά μέτρα για τα προϊόντα καπνού δεν αρκούν, διότι 1 δισ. άνθρωποι συνεχίζουν να καπνίζουν»
Η απόφαση αυτή του FDA φέρνει ξανά στο προσκήνιο το μεγάλο ζήτημα που θέτει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού και τη νεολαία. Απέναντι στις φωνές που λένε πώς τα εναλλακτικά καπνικά προϊόντα μπορεί να είναι περισσότερο ελκυστικά στους νέους και στους ανηλίκους, ο επικεφαλής της εταιρείας κατηγορηματικά δηλώνει: «Στην πορεία μετάβασης από το τσιγάρο σε καλύτερες εναλλακτικές για τους καπνιστές και έτσι στη βελτίωση της δημόσιας υγείας, είναι σημαντικό να μην έχουμε αύξηση της χρήσης από κοινά που δεν πρέπει, όπως είναι οι μη καπνιστές και κυρίως οι νέοι. Για εμάς αυτό είναι πολύ σημαντικό κομμάτι και αποτελεί και προτεραιότητα και για τον FDA,την οποία θα παρακολουθεί στενά. Έχουμε όλα τα μέσα ώστε να κάνουμε την επικοινωνία αυτού του προϊόντος με το σωστό τρόπο, ώστε να μεγιστοποιήσουμε μεν την μετάβαση των καπνιστών από το τσιγάρο αλλά να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα να αγοράσουν το προϊόν νέοι».
Στόχοι για την επόμενη πενταετία
Μιλώντας με νούμερα, αξίζει να σημειωθεί, ότι το πρώτο τρίμηνο του 2020, το 21% των καθαρών κερδών της PMI, ήτοι περί τα 1,6 δις. δολάρια, προήλθε από τα smoke-free προϊόντα. Σήμερα, περίπου 11 εκατ. χρήστες έχουν κάνει την αλλαγή στο νέο προϊόν της PMI. Στόχος το 2025 ο αριθμός αυτός να φθάσει τα 40 εκατ.
Σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές, τους τρεις πρώτους μήνες του 2020, η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό σε μερίδια θερμαινόμενων ράβδων καπνού, μετά τη Λιθουανία. Μέχρι το 2021 στόχος αποτελεί οι θερμαινόμενες ράβδοι να φθάσουν τα 90 έως 100 δισεκατομμύρια.
«Στόχος μας είναι να φτάσουμε στην εποχή Μηδέν Τσιγάρα Παντού, με καλύτερες εναλλακτικές, χωρίς να μπορούμε να πούμε το πότε» δήλωσε ο κ. Καλαντζόπουλος εξηγώντας ότι «Τις αλλαγές πρέπει να κάνουν τόσο οι κυβερνήσεις, όσο και οι καταναλωτές». Όπως διευκρίνισε: «Με την κατάλληλη υποστήριξη από τις κυβερνήσεις και με παράλληλα μέτρα, υπάρχει η πιθανότητα σε κάποιες περιπτώσεις χωρών, να επιτευχθεί ο στόχος του εκμηδενισμού του παραδοσιακού τσιγάρου σε 10 με 15 χρόνια από σήμερα».