Ηγετική θέση κατέχει η Ελλάδα στις αλβανικές εισαγωγές. Η χώρα μας διατηρεί σημαντική παρουσία σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων, όπως αργίλιο, σίδηρο και χάλυβα, πλαστικές ύλες και τεχνουργήματα, χαρτί και χαρτόνια, δομικά υλικά, μηχανές – συσκευές και εξαρτήματα.
Η Ελλάδα εξάγει, επίσης, στη γειτονική χώρα προϊόντα πολλών κλάδων τροφίμων και ποτών, αναφέρεται στον «Οδηγό Επιχειρείν για την Αλβανία 2020» του γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στα Τίρανα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω κατηγορίες, στις οποίες είτε υπάρχει σημαντική παρουσία ελληνικών προϊόντων είτε προοπτικές για περαιτέρω δραστηριοποίηση από μέρος των ελληνικών επιχειρήσεων:
Κλάδος τροφίμων και ποτών
Τα ελληνικά προϊόντα του κλάδου τροφίμων και ποτών κατέχουν σημαντική θέση στην αλβανική αγορά.
Ειδικότερα, οι επιμέρους κατηγορίες προϊόντων, στις οποίες σημειώνονται οι καλύτερες επιδόσεις, είναι: τα νωπά φρούτα και λαχανικά, παρασκευάσματα λαχανικών, νωπά ψάρια, τα ζωντανά χοιροειδή και πουλερικά, μπύρα, τα εσπεριδοειδή και τα καπνά.
Η συνολική αξία των εισαγόμενων προϊόντων στη κατηγορία «τρόφιμα, ποτά, καπνά» στην Αλβανία κατά το 2019, ανήλθε σε περίπου 890 εκατ. ευρώ, ήτοι 17% επί του συνόλου των αλβανικών εισαγωγών.
Η αξία των ελληνικών εξαγωγών τροφίμων και ποτών ήταν περίπου 127 εκατ. ευρώ και μερίδιο 13,5% επί του συνόλου των αλβανικών εισαγωγών στα συγκεκριμένα προϊόντα.
Τις συνολικές αλβανικές εισαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων μοιράζονται κυρίως Ιταλία (18%) και Ελλάδα (14%), ενώ ακολουθούν, με μικρότερα μερίδια, Σερβία (7%), Ρωσία (5,5%), Τουρκία (5%), Γερμανία και Πολωνία με μερίδια της τάξεως του 4,5% και Βραζιλία με 4%.
Τα τυριά, αν και κύρια εξαγώγιμα ελληνικά, καταλαμβάνουν μόνο το 8% των εισαγόμενων προϊόντων, με βασικούς ανταγωνιστές τη Γερμανία (35%) και την Ιταλία (32%).
Στην αγορά κρασιού κυριαρχεί η Ιταλία (75%), ενώ ο ανταγωνισμός με τα ιταλικά κρασιά είναι ιδιαίτερα έντονος, τόσο λόγω των τιμών όσο και της εμπέδωσής τους στη συνείδηση του αλβανού καταναλωτή ως προϊόντων υψηλής ποιότητας και life style.
Κατά συνέπεια, η διείσδυση ελληνικών κρασιών προϋποθέτει στοχευμένες δράσεις προώθησης και προβολής.
Η εισαγωγή ελληνικών κρασιών στην Αλβανία πραγματοποιείται κυρίως από δύο μεγάλες ελληνικές ή ομογενειακές επιχειρήσεις.
Η σημαντική μείωση των εισαγωγών των ελληνικών κρασιών από το 2016 και έπειτα οφείλεται, μεταξύ άλλων, και στη μεταβίβαση της ελληνικών συμφερόντων αλυσίδας CARREFOUR από τον όμιλο Μαρινόπουλο στον αλβανικό όμιλο Balfin, η οποία επηρέασε γενικότερα τις ελληνικές εισαγωγές τροφίμων στην Αλβανία.
Ωστόσο, ελληνικές εξαγωγές μπίρας ανήλθαν σε 8,71 εκατ. ευρώ και κατέλαβαν την 1η θέση της σχετικής κατηγορίας με 37% μερίδιο στις αλβανικές εισαγωγές, ακολουθούμενες από τις ιταλικές και γερμανικές εισαγωγές με 24% και 17%, αντίστοιχα.
Το 88% του εισαγόμενου ελαιόλαδου (κωδ. Σ.Ο. 1509) προέρχεται από δύο χώρες: την Ιταλία (59,7%) και την Ελλάδα (28,5%).
Η Ελλάδα κυριαρχεί στις μαργαρίνες (κωδ. Σ.Ο. 1517) με ποσοστό 90,36% και έχει σημαντικά μερίδια και στα άλλα λίπη και έλαια.
Πάντως, ανεξάρτητα από τη δυναμική παρουσία των ελληνικών αγροδιατροφικών προϊόντων στην αλβανική αγορά, πρέπει να σημειωθεί και η ενίσχυση της γεωργίας ως τομέα προτεραιότητας της αλβανικής κυβέρνησης, με αυξανόμενη συμμετοχή στο ΑΕΠ της χώρας και σημαντική συμβολή στην απασχόληση και τις αλβανικές εξαγωγές.
Πρώτες ύλες και χημικά προϊόντα
Ισχυρή είναι η παρουσία των ελληνικών εισαγόμενων προϊόντων των κατηγοριών Σ.Ο. 25 – 29, εκτός των ορυκτών καυσίμων (27).
Η Αλβανία προμηθεύεται από την Ελλάδα αρκετούς κωδικούς, σε επίπεδο 4ψήφιας ανάλυσης, αποκλειστικά (100%), σχεδόν αποκλειστικά (75% και άνω) ή κατά σημαντικό ποσοστό (20% και άνω).
Η συνολική αξία των αλβανικών εισαγωγών των ανωτέρω κατηγοριών προϊόντων (Σ.Ο. 25, 26, 28, 29) το 2018 ανήλθε σε 58,8 εκατ. ευρώ, (59,4 εκατ. ευρώ το 2017), ώστε η Ελλάδα να καταλάβει τη 2η θέση (9,1 εκατ. ευρώ και 15,5%) μετά την Ιταλία (28,8%).
Το υπόλοιπο 77% της αλβανικής αγοράς καταλαμβάνουν οι Κίνα (10,2%), Τουρκία (8,6%), και Β. Μακεδονία (8,2%).
Από το σύνολο των ανωτέρω εισαγωγών, τα υδραυλικά τσιμέντα (2523 – clinkers), διεθνώς από τα κυριότερα εξαγώγιμα ελληνικά προϊόντα, αποτελούν το 28% των αλβανικών εισαγωγών με 12 εκατ. ευρώ.
Η Αλβανία προμηθεύεται υδραυλικά τσιμέντα κατά βάση από τρεις χώρες: Ιταλία (61%), Τουρκία (20%) και Ελλάδα (18%).
Στην Αλβανία δραστηριοποιείται η εταιρεία ελληνικών συμφερόντων ΑΝΤΕΑ (Όμιλος ΤΙΤΑΝ), με σημαντική παραγωγή, η οποία εξυπηρετεί όχι μόνο την εγχώρια αγορά αλλά και τις εξαγωγές clinker και τσιμέντου στην Αίγυπτο, το Μαυροβούνιο, τη Λιβύη και την Ιταλία.
Φαρμακευτικά προϊόντα
Τα φαρμακευτικά προϊόντα (ΣΟ 30) κατέχουν σημαντική θέση στις αλβανικές εισαγωγές με συνολική αξία, το 2019, 195 εκατ. ευρώ, ήτοι το 3,74% του συνόλου των εισαγωγών.
Η αξία των ελληνικών εξαγωγών ανήλθε σε περίπου 10,87 εκατ. ευρώ και μερίδιο 5,5% επί της συνολικής αξίας εισαγόμενων φαρμακευτικών προϊόντων, ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει τον 7ο κυριότερο προμηθευτή της χώρας.
Κύριες χώρες προέλευσης των φαρμακευτικών προϊόντων στην Αλβανία το 2018 ήταν: Ιταλία (13%), Γερμανία (13%), Τουρκία (11,8%), Ελβετία (11,5%), Σλοβενία (8%), και Γαλλία (7,5%).
Επισημαίνεται ότι η αλλαγή της νομοθεσίας στις αρχές του 2015 όσον αφορά την εισαγωγή των φαρμάκων στην Αλβανία, επηρέασε τις ελληνικές εξαγωγές, προκαλώντας διακυμάνσεις την τριετία 2014-2016.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της διαδικασίας εγγραφής στον κατάλογο εισαγόμενων φαρμάκων, η εφαρμογή νέας μεθοδολογίας για την τιμολόγηση των φαρμακευτικών προϊόντων, από 1.1.2015, δημιούργησε εμπόδιο για συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων, ιδίως δε για εδραιωμένα προϊόντα που διατίθενται επί δεκαετίες στη χώρα προέλευσης.
Η νέα μεθοδολογία προβλέπει τη σύγκριση με τις τιμές διάθεσης των προϊόντων αυτών στις χώρες προέλευσης, μη λαμβάνοντας υπόψη τα κόστη προώθησης σε μια νέα αγορά, γεγονός που καθιστά ασύμφορες για τις επιχειρήσεις τις εν λόγω εξαγωγές στην Αλβανία.
Δεδομένου ότι στην Αλβανία δραστηριοποιούνται επιχειρήσεις στον τομέα της υγείας, όπου απασχολούνται αρκετοί Έλληνες γιατροί, εκτιμάται ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του μεριδίου των ελληνικών φαρμακευτικών προϊόντων στην αλβανική αγορά.
Δομικά υλικά
Όπως αναφέρεται στον Οδηγό, μελετώντας τον κατάλογο που περιλαμβάνει την 4ψήφια ανάλυση στατιστικών στοιχείων των αλβανικών εισαγωγών, καθίσταται εμφανές ότι τα ελληνικά δομικά υλικά κατέχουν σημαντικό μερίδιο στο σύνολο των εισαγόμενων προϊόντων στην Αλβανία.
Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι στη διψήφια κατηγορία 39 Πλαστικά και τεχνουργήματα από πλαστικές ύλες οι ελληνικές εξαγωγές το 2019 ανήλθαν σε 20,83 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 16,3% έναντι 2018.
Η Ελλάδα καταλαμβάνει τη 2η θέση στην εν λόγω κατηγορία, με 1η την Ιταλία με 54,37 εκατ. ευρώ, 3η την Κίνα με 20,22 εκατ. ευρώ , 4η την Τουρκία με 19,61 εκατ. ευρώ και 5η τη Γερμανία με 14,91 εκατ. ευρώ.
Κυριότερη υποκατηγορία των ελληνικών εξαγωγών είναι η 3923 «Είδη μεταφοράς ή συσκευασίας από πλαστικές ύλες. Πώματα, καπάκια», με εξαγωγές αξίας 6,65 εκατ. ευρώ.
Ακολουθούν οι τετραψήφιες 3920 «Άλλες πλάκες, φύλλα, μεμβράνες, ταινίες από πλαστικές ύλες» με 3,33 εκατ. ευρώ, 3921 «Άλλες πλάκες, φύλλα, μεμβράνες, ταινίες και λουρίδες από πλαστικές ύλες» με 3,04 εκατ. ευρώ και 3917 «Σωλήνες κάθε είδους και τα εξαρτήματά τους από πλαστικές ύλες» με 1,32 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με την κατηγορία 32 «Δεψικά και βαφικά εκχυλίσματα, χρώματα επίχρυσης και βερνίκια» με αξία 10,07 εκατ. ευρώ το 2019 (+6,9% έναντι 2018), οι ελληνικές εξαγωγές κυριαρχούν επί των συνολικών στην Αλβανία, ενώ ακολουθούν οι εισαγωγές από την Ιταλία αξίας 9,37 εκατ. ευρώ και από την Τουρκία, με 2,66 εκατ. ευρώ.
Κυριότερη υποκατηγορία στις ελληνικές εξαγωγές είναι η 3209 «Χρώματα επίχρισης και βερνίκια με βάση συνθετικά πολυμερή ή τροποποιημένα φυσικά πολυμερή» με 5,26 εκατ. ευρώ και ακολουθεί η 3208 «Χρώματα επίχρισης και βερνίκια με βάση συνθετικά πολυμερή ή τροποποιημένα φυσικά πολυμερή» με 1,93 εκατ. ευρώ.
Ακολουθούν οι: 3214 «Στόκος υαλουργών, κονίες ρητίνης και άλλες μαστίχες (στόκοι)» με 1,09 εκατ. ευρώ και 3204 «Χρωστικές ύλες συνθετικές οργανικές καθορισμένης χημικής σύστασης» με 530 χιλ. ευρώ.
Επίσης, σημαντική θέση έχουν τα ελληνικά προϊόντα σιδήρου και χάλυβα (ΣΟ 72 & 73) και αργιλίου (ΣΟ. 76), όπου σε αρκετούς 4ψήφιους κωδικούς τα ελληνικά προϊόντα είτε έχουν ηγετική θέση είτε σημαντικά μερίδια επί των αντίστοιχων συνολικών αλβανικών εισαγωγών.
Η 2η κυριότερη κατηγορία των ελληνικών εξαγόμενων προϊόντων είναι η 72 «Σίδηρος και χάλυβας», όπου η Ελλάδα αποτελεί το 2ο σημαντικότερο προμηθευτή της Αλβανίας με εξαγωγές ύψους 31,88 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,02% έναντι 2018.
Πρώτος προμηθευτής της Αλβανίας είναι η Τουρκία, με εξαγωγές ύψους με 43,65 εκατ. ευρώ, ενώ στην 3η θέση βρίσκεται η Τυνησία με 25,53 εκατ. ευρώ και στην 4η η Β. Μακεδονία με 19,44 εκατ. ευρώ.
πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163