Για τα όσα συνέβησαν κατά την επίσκεψη του στην Άγκυρα αλλά και το πώς εξέφρασε στο ακέραιο τις ελληνικές θέσεις για τα ελληνοτουρκικά, μίλησε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Real News, ο υπουργός Εξωτερικός, Νίκος Δένδιας. Τόνισε δε ότι τόσο η στάση της Τουρκίας, όσο και η στάση της τουρκοκυπριακής ηγεσίας για το θέμα των διμερών επαφών για το Κυπριακό, δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας.
Στη συνέντευξή του ο υπουργός Εξωτερικών μίλησε επίσης για τη συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και το παρασκήνιο της συνάντησης Τσαβούσογλου. Μάλιστα, αναφερόμενος στον Τούρκο ομόλογό του χρησιμοποίησε και τη διάσημη… κινηματογραφική ατάκα: «it’s strictly business, nothing personal».
Αναλυτικά η συνέντευξη του Ν. Δένδια:
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μετά την επίσκεψή σας στην Άγκυρα, πώς εκτιμάτε τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Ο σκοπός της επίσκεψής μου στην Άγκυρα ήταν η καθαρή εξήγηση των ελληνικών θέσεων και, σε αυτό το πλαίσιο, η αναζήτηση θετικής ατζέντας η οποία θα μπορούσε να επιτρέψει τη σταδιακή βελτίωση των σχέσεων της Τουρκίας τόσο διμερώς με την Ελλάδα όσο και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Βασική προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της επίσκεψης αυτής ήταν η σταδιακή αποκλιμάκωση. Ευελπιστώ ότι θα δοθεί συνέχεια στην προσπάθεια αυτή. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει διαμηνύσει προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν επιθυμεί την ένταση, αλλά παράλληλα έχει διατυπώσει και τις απολύτως σαφείς θέσεις της οι οποίες βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο και στις αξίες που πρεσβεύουν ο Χάρτης του OHE, το NATO και, βεβαίως η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Επί αυτού του πλαισίου δεν μπορούμε να κάνουμε εκπτώσεις. Αυτό το κατέστησα σαφές κατά την επίσκεψή μου, όπου είχα ειλικρινείς συζητήσεις. Από αυτή την άποψη, εκτιμώ ότι ακόμη και η ένταση στις δηλώσεις με τον ομόλογό μου και φίλο μου Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν χρήσιμη. Δεν πρέπει να υπάρχουν ψευδαισθήσεις σε οιονδήποτε ότι η Ελλάδα μπορεί να απεμπολήσει δικαιώματα που εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο και σε Συνθήκες οι οποίες βρίσκονται σε ισχύ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θεωρείτε πως η αποκλιμάκωση της έντασης θα συνεχιστεί ή υπολογίζετε επιστροφή της όξυνσης;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Δεν επιθυμώ να διατυπώσω εικασίες για το μέλλον. Τον περασμένο Οκτώβριο, όταν είχα συναντήσει τον Τούρκο ομόλογό μου στην Μπρατισλάβα, μου είχε επισημάνει ότι η τουρκική πλευρά θα πρότεινε ημερομηνίες για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών. Αντ’ αυτού, εμφανίστηκε το «Oruc Reis». Βεβαίως θέλω να πιστεύω ότι, όπως η ελληνική πλευρά, έτσι και η τουρκική βλέπει τα πρόδηλα πλεονεκτήματα από τη συνέχιση της αποκλιμάκωσης τόσο διμερώς όσο και στο πλαίσιο των σχέσεων Ε.Ε. Τουρκίας. Να υπενθυμίσω ότι το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τόνισε ρητά ότι, σε περίπτωση που η Τουρκία επαναλάβει την παραβατική συμπεριφορά, τότε η προοπτική λήψης μέτρων θα επανέλθει στο προσκήνιο. Αυτή δεν είναι η προοπτική που επιθυμεί η ελληνική πλευρά, αλλά πρέπει πάντοτε να υπάρχει στο τραπέζι των ευρωπαϊκών επιλογών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο επόμενος γύρος των διερευνητικών επαφών θα γίνει;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Είναι γνωστό, όσον αφορά τον 63ο γύρο των διερευνητικών επαφών, ότι εναπόκειται στην τουρκική πλευρά να προτείνει ημερομηνίες για τη διεξαγωγή του. Πέραν αυτού, δεν έχω να προσθέσω κάτι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απευθύνατε πρόσκληση στον Τούρκο ομόλογό σας Μεβλούτ Τσαβούσογλου να επισκεφθεί την Ελλάδα. Θα έρθει; Αν ναι, πότε περιμένετε την επίσκεψή του;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Απηύθυνα πρόσκληση στον Τούρκο ομόλογό μου και, όπως προανέφερα, φίλο μου, τον κ. Μεβλούτ Τσαβούσογλου, να επισκεφθεί την Αθήνα. Οι ημερομηνίες θα καθοριστούν, ως είθισται, διά της διπλωματικής οδού.
Βεβαίως αναμένεται να συναντηθούμε σε λίγες ημέρες στη Γενεύη. Δεν έχει προγραμματιστεί μέχρι στιγμής κάποια κατ’ ιδίαν συνάντησή μας στο περιθώριο της πενταμερούς αλλά βεβαίως είναι σαφές ότι σε κάθε περίπτωση θα χαιρετηθούμε φιλικά. Εξάλλου, γνωριζόμαστε, όπως είπε και ο ίδιος για πάνω από 15 χρόνια. Όπως έλεγε και ένας γνωστός χαρακτήρας του κινηματογράφου, «it’s strictly business, nothing personal».
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Στην άτυπη διάσκεψη για το Κυπριακό θεωρείτε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να βρεθεί κοινός τόπος; Πώς κρίνετε το γεγονός ότι η πενταμερής θα γίνει παρά το γεγονός ότι οι Τούρκοι εμφανίζονται να προτείνουν λύσεις εκτός πλαισίου του OHE;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Για την άτυπη πενταμερή, επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω ότι βρισκόμαστε σε απόλυτο συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ήταν στην Αθήνα προ λίγων ημερών και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη. Όσον αφορά την προοπτική της συνάντησης αυτής θα ήθελα να είμαι αισιόδοξος ότι θα βρεθεί τουλάχιστον ένας κοινός παρονομαστής για την επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που σταμάτησαν το 2017.
Αλλά είμαι πραγματιστής. Δυστυχώς η τουρκική στάση καθώς και οι θέσεις της σημερινής ηγεσίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας αφήνουν λίγα περιθώρια αισιοδοξίας. Οι δημόσιες τοποθετήσεις τους βρίσκονται εντελώς εκτός του πλαισίου μέσα στο οποίο μπορεί να γίνει μια εποικοδομητική συζήτηση, καθώς και εκτός του μοναδικού νόμιμου πλαισίου, όπως αυτό έχει οριστεί από τη διεθνή κοινότητα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η Ε.Ε. θα είναι παρούσα εκεί;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Κύπρος είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οποιαδήποτε λύση βρεθεί θα πρέπει να είναι απαραίτητα συμβατή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Για τον λόγο αυτόν θεωρούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να εκπροσωπηθεί, έστω σε υπηρεσιακό επίπεδο, στην άτυπη πενταμερή. Το γεγονός ότι η συμμετοχή της δεν έγινε αποδεκτή είναι λυπηρό. Ευελπιστώ ότι, όπως και στο παρελθόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παίξει έναν ενεργό ρόλο στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είδατε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για περίπου μία ώρα. Τι συζητήσατε; Είχατε και επίσημη τουρκική πρόσκληση για μια συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Επρόκειτο για μια σημαντική και ευγενική κίνηση αβροφροσύνης προς την Ελλάδα και εξετιμήθη τόσο από την κυβέρνηση όσο και από εμένα προσωπικά. Είναι κάτι που πρέπει να συγκρατήσουμε από συμβολική άποψη, καθόσον αφορά τη σημασία που αποδίδει ο κ. Ερντογάν στις σχέσεις με τη χώρα μας. Με τον κ. Ερντογάν είχα μια συζήτηση, η οποία διεξήχθη σε φιλικό κλίμα. Ανταλλάξαμε, μάλιστα, και δώρα. Η συζήτησή μας κάλυψε το σύνολο του φάσματος των διμερών σχέσεων και των σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας. Αν και δεν συμφωνήσαμε σε πολλά ζητήματα, το πρόσημο ήταν θετικό. Και αυτό είναι που συγκρατείται. Όπως είπα και στις δηλώσεις αργότερα, αναμένω την επίσκεψη του Μεβλούτ στην Αθήνα, η οποία θα μπορούσε να προετοιμάσει εν ευθέτω χρόνω μια συνάντηση μεταξύ του πρωθυπουργού και του Τούρκου Προέδρου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατά την επίσκεψή σας, καταθέσατε 15 σημεία συνεργασίας με την Τουρκία, με τους γείτονες να προσθέτουν και άλλα. Η θετική ατζέντα που προωθείτε αφορά μόνο την οικονομία;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Η θετική ατζέντα αποσκοπεί στη βελτίωση του κλίματος. Οι προτάσεις αφορούν, ως επί το πλείστον, εκκρεμότητες από προηγούμενα έτη. Και καλύπτουν ζητήματα της λεγόμενης «χαμηλής πολιτικής». Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι σημαντικά. Το αντίθετο. Μπορούν, εφόσον εφαρμοστούν, να επιτρέψουν τη δημιουργία ενός θετικότερου κλίματος. Λόγω του γεγονότος ότι καλύπτουν θέματα κατά βάση οικονομικής διπλωματίας ζήτησα από τον υφυπουργό κ. Φραγκογιάννη να αναλάβει τον συντονισμό για την προώθησή τους.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γράφτηκαν και ελέχθησαν διάφορα από μερίδα του Τύπου σχετικά με το αν ήσασταν σε απόλυτο συντονισμό με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για τα όσα είπατε στις κοινές σας δηλώσεις με τον κ. Τσαβούσογλου στην Άγκυρα. Το δικό σας σχόλιο;
Ν. ΔΕΝΔΙΑΣ: Με τον κ. Μητσοτάκη συναντήθηκα αμέσως πριν μεταβώ στην Άγκυρα και αμέσως μετά. Και, όπως είναι αυτονόητο, επικοινωνούσαμε τακτικά και κατά τη διάρκεια της παραμονής μου εκεί. Τη θέση του, άλλωστε, τη διατύπωσε ξεκάθαρα ο πρωθυπουργός στις σχετικές ενημερώσεις ώστε να μη χρειάζεται να προσθέσω το παραμικρό. Ας μη βασανίζονται, συνεπώς κάποιοι με το να κατασκευάζουν ανυπόστατα σενάρια και μυθεύματα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει στρατηγική, την οποία εγώ υπηρετώ και εκφράζω. Μια στρατηγική ενεργητικής κινητικής διπλωματίας με διεύρυνση συμμαχιών και συνεργασιών στην ευρύτερη περιοχή με βάση το Διεθνές Δίκαιο, το Δίκαιο της Θάλασσας και τις σχέσεις καλής γειτονίας καθώς και με υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων επί του πεδίου.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163