Κορονοϊός: Μονοκλωνικά αντισώματα και αντιικά φάρμακα – Ποια είναι η ιδανική θεραπεία

Στην Ελλάδα έφτασαν πριν από λίγες ώρες τα μονοκλωνικά αντισώματα, παρέχοντας ένα ακόμα όπλο στη φαρέτρα των ελλήνων γιατρών κατά του κορονοϊού. Η διεθνής κοινότητα εξακολουθεί να αναζητά την ιδανική θεραπεία για όσους έχουν νοσήσει με κορονοϊό, ώστε να αποφευχθούν οι σοβαρές επιπλοκές.

Όλα τα διαθέσιμα δεδομένα για τις θεραπείες του κορονοϊού και τα μονοκλωνικά αντισώματα συνοψίζουν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Μια μετα-ανάλυση στο περιοδικό Frontiers Public Health σχετικά με τις θεραπευτικές επιλογές έναντι της COVID-19 που βρίσκονται υπό αξιολόγηση σε κλινικές μελέτες, δημοσίευσαν ερευνητές στο στο περιοδικό Frontiers Public Health. Συνέλεξαν τα στοιχεία από 222 μελέτες που αφορούσαν συνολικά 102.950 ασθενείς με COVID-19. Όλες οι πιθανές θεραπευτικές προσεγγίσεις συγκρίθηκαν με τη βέλτιστη υποστηρικτική αντιμετώπιση.

Η χορήγηση ιματινίμπης, ενδοφλέβιας ανοσοσφαιρίνης και τοσιλιζουμάμπης είχε ως αποτέλεσμα μειωμένο κίνδυνο θανάτου. Ο συνδυασμός της μπαρισιτινίμπης με τη ρεμδεσιβίρη, καθώς και η κολχικίνη, η δεξαμεθαζόνη, ο ανασυνδυασμένος παράγοντας αύξησης των κοκκιοκυττάρων και η τοσιλιζουμάμπη συσχετίστηκαν με μικρότερη πιθανότητα μηχανικού αερισμού. Επιπλέον, η τοφασιτινίμπη, η σαριλουμάμπη, η ρεμδεσιβίρη και ο συνδυασμός μπαριστινιμίμπης με ρεμδεσιβίρη αύξησαν το ποσοστό των ασθενών που λάμβαναν εξιτήριο από το νοσοκομείο.

Ακόμη, το πλάσμα αναρρωσάντων, η ιβερμεκτίνη με ή χωρίς δοξυκυκλίνη, η υδροξυχλωροκίνη, η νιταζοξανίδη και η προξαλουταμίδη αύξησαν την κάθαρση του ιού SARS-CoV-2 από τον οργανισμό.

Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι για τις περισσότερες από τις φαρμακευτικές αγωγές που αναφέρθηκαν προηγουμένως τα αποτελέσματα δεν αφορούν μεγάλες κλινικές μελέτες φάσης 3 που δυνητικά θα οδηγούσαν σε έγκριση νέων φαρμάκων.

Επιπλέον, μπορεί να υπάρχουν ειδικές ομάδες ασθενών που να έχουν το μέγιστο όφελος από τη χορήγηση συγκεκριμένων θεραπειών. Για παράδειγμα, η χορήγηση πλάσματος από αναρρώσαντες είναι πιο αποτελεσματική όταν χορηγείται τις πρώτες 3 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων και όταν έχει υψηλούς τίτλους αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2.

Μονοκλωνικά αντισώματα

Τα μονοκλωνικά αντισώματα έναντι της COVID-19 ενδείκνυνται για μη νοσηλευόμενους ασθενείς ηλικίας 12 ετών και άνω με διάγνωση COVID-19 ήπιας προς μέτριας βαρύτητας και αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή COVID-19 και επιπλοκές, αναφέρουν οι Καθηγητές του ΕΚΠΑ.

Πρόκειται δηλαδή για ασθενείς που δεν χρειάζονται υποστήριξη με οξυγόνο αλλά έχουν παράγοντες κινδύνου για σοβαρή νόσο όπως: ηλικία 65 ετών και άνω, δείκτη μάζας σώματος (BMI) 35 και άνω, υποκείμενα νοσήματα όπως χρόνια νεφρική νόσος, σακχαρώδης διαβήτης, ανοσοκαταστολή και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, καρδιαγγειακή νόσος, υπέρταση, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα.

Η χορήγηση θα πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν πιο άμεσα μετά την εργαστηριακή επιβεβαίωση της COVID-19 και σίγουρα σε λιγότερο από 10 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. Έως σήμερα, τέσσερα μονοκλωνικά αντισώματα για τη COVID-19 έχουν λάβει θετική γνωμοδότηση για χρήση σε επείγουσα βάση, καθότι βρίσκονται ακόμα υπό αξιολόγηση για να λάβουν πλήρη αδειοδότηση κυκλοφορίας. Σε αυτά περιλαμβάνεται ο συνδυασμός των Βamlanivimab και Εtesevimab (EliLilly), ο συνδυασμός των Casirivimab και Imdevimab (Regeneron), το Regdanvimab (Celltrion) και το Sotrovimab (GSK).

Η χρήση των μονοκλωνικών αντισωμάτων στο πλαίσιο κλινικών πρωτοκόλλων οδήγησε σε μείωση των νοσηλειών και των θανάτων σε ασθενείς με COVID-19, καθώς και γρηγορότερη μείωση του ιικού φορτίου του SARS-CoV-2, συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο.

Αντι-ιικά φάρμακα

Σημαντικά είναι επίσης και τα αντι-ιικά φάρμακα που χορηγούνται από το στόμα. Σε μια σχετική κλινική μελέτη, μη νοσηλευόμενοι ασθενείς με διάγνωση COVID-19 ήπιας προς μέτριας σοβαρότητας που έλαβαν μολνουπιραβίρη είχαν σχεδόν 50% μειωμένη πιθανότητα να νοσηλευτούν ή να καταλήξουν. Οι ασθενείς είχαν συμπαραμαρτούντα νοσήματα και επομένως είχαν υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν βαριά νόσο COVID-19.

Η μολνουπιραβίρη έχει λάβει έγκριση για χορήγηση στο Ηνωμένο Βασίλειο και εκκρεμεί η σχετική απόφαση των ρυθμιστικών αρχών σε Ευρώπη και Αμερική. Επιπλέον, το αντι-ιικό ρινοναβίρη χορηγείται από το στόμα σε μορφή χαπιού έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο θανάτου ή νοσηλείας λόγω COVID-19 κατά 89% συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο σε μη νοσηλευόμενους ασθενείς υψηλού κινδύνου με COVID-19.

Οι Καθηγητές του ΕΚΠΑ καταλήγουν ότι παρά τις θεραπευτικές εξελίξεις έναντι της COVID-19, ο εμβολιασμός έναντι του SARS-CoV-2 αποτελεί το σημαντικότερο όπλο για την ανάσχεση της πανδημίας.