Ήταν 1 το μεσημέρι της Κυριακής (13.03.2022), όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έφτασε στην προεδρική κατοικία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Κωνσταντινούπολη, ύστερα από την πρόσκληση για γεύμα που έλαβε από τον πρόεδρο της Τουρκίας ο Έλληνας πρωθυπουργός πριν από λίγες ημέρες, με αφορμή την επίσκεψη του στο Φανάρι.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δηλώσει ανοιχτά ότι θα πήγαινε στη συνάντηση, κρατώντας… μικρό καλάθι. Τελικά, όμως, φάνηκε ότι το δίωρο τετ α τετ έκρυβε… ευχάριστες εκπλήξεις. Στα πρώτα πλάνα που προβλήθηκαν μέσα από την προεδρική κατοικία, φάνηκε η χαλαρή διάθεση των δύο ηγετών που συνοδευόταν και από το… χαλαρό τους ντύσιμο, όπως σχολίασαν και οι δύο, αναφερόμενοι στην απουσία γραβάτας.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε στον Έλληνα πρωθυπουργό μία μίνι… ξενάγηση από το παράθυρο με θέα το Βόσπορο και στη συνέχεια πήραν τις θέσεις τους για το γεύμα, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δηλώνει πρόθυμος να κάνει “παρέα” στον Τούρκο πρόεδρο με το… παραδοσιακό τσάι.
Οι πόρτες έκλεισαν και ύστερα από περίπου δύο ώρες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποχώρησε με τελευταίο “σταθμό” της επίσκεψης του στην Κωνσταντινούπολη, το Σισμανόγλειο Μέγαρο, όπου συναντήθηκε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Η… άμεση ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας
Ενδεικτικό του καλού κλίματος της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν, είναι και το γεγονός ότι η τουρκική προεδρία – σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές- εξέδωσε πολύ σύντομα σχετική ανακοίνωση, σε ιδιαίτερα χαμηλούς τόνους Χαρακτηριστικά, έκανε λόγο για αμοιβαία οφέλη από την επέκταση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, αλλά και για “την πεποίθηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι μπορεί να υπάρξει πρόοδος στα ζητήματα που υπάρχουν, όπως τα προβλήματα του Αιγαίου, οι μειονότητες, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η λαθρομετανάστευση. Δηλώνοντας ότι τα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν με έναν ειλικρινή διάλογο, ο Πρόεδρος Ερντογάν είπε ότι ως δύο γειτονικές χώρες πρέπει πάντα να συνομιλούν, όχι μόνο σε περιόδους κρίσης”.
Εξίσου σημαντικό στοιχείο αποτελεί και η… γραμμή που υιοθέτησαν τα φιλοκευβερνητικά ΜΜΕ, αμέσως μετά τη συνάντηση την οποία χαρακτήρισαν “κρίσιμη” και “σημαντική”, με την ιστοσελίδα της “YeniSafak” μάλιστα να κάνει λόγο για “νέα σελίδα στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας”.
“Βάλαμε τα θεμέλια”
Αναφερόμενος στη συνάντηση του με τον Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο πως “έγινε σε καλό κλίμα. Ελπίζω ότι συμφωνήσαμε ότι αντιμετωπίζουμε τόσες προκλήσεις ως ανθρωπότητα αλλά και ως δύο χώρες σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυτή την εποχή, που είναι πιο σημαντικό να εστιάζουμε σε αυτά που μας ενώνουν και λιγότερο σε αυτά που μας χωρίζουν. Προφανώς επαναλάβαμε τις πάγιες εθνικές μας θέσεις, δώσαμε, όμως, έμφαση στην οικοδόμηση μιας θετικής ατζέντας κυρίως στον τομέα της οικονομίας όπου νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε μία σημαντική πρόοδο τους επόμενους μήνες. Kαι εφόσον όλα πάνε καλά πιστεύω ότι θα μπορούμε να συγκαλέσουμε ένα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στην Ελλάδα πια, – είναι η σειρά μας να το διοργανώσουμε – με το καλό το φθινόπωρο. Οπότε νομίζω ότι ήταν μία ευκαιρία για μία πολύ ανοιχτή, πολύ ειλικρινή συζήτηση και πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια. Είμαι προσεκτικός στις διατυπώσεις μου γιατί όπως καταλαβαίνετε έχουμε μεγάλες διαφορές οι οποίες δεν γεφυρώνονται από τη μία στιγμή στην άλλη. Πιστεύω ότι βάλαμε τα θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεών μας και κυρίως για να συνεργαστούμε στα μεγάλα ζητήματα τα οποία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις”.
Κυβερνητικές πηγές σημείωσαν ότι ύστερα από πολύ καιρό οι δύο ηγέτες συνομίλησαν ως σύμμαχοι έναντι των προκλήσεων ασφαλείας, που αναδύονται στο φόντο των γεωπολιτικών ανακατατάξεων, ελέω του πολέμου στην Ουκρανία.
Βάσει των ίδιων πηγών, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν επανέλαβαν τις πάγιες θέσεις των δύο πλευρών στα διμερή ζητήματα, ωστόσο, οι τόνοι από την τουρκική πλευρά ήταν ηπιότεροι συγκριτικά με τη ρητορική, που υιοθετεί η Άγκυρα τους τελευταίους μήνες. Υπό αυτό το πρίσμα, οι δύο ηγέτες προτίμησαν να δώσουν έμφαση στην θετική ατζέντα και την εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών.
Πλέον, ο χρόνος θα δείξει αν η Τουρκία θα μείνει μόνο στα λόγια ή θα δείξει έμπρακτα τη διάθεση της να πέσουν οι τόνοι…