Σε μια αποκαλυπτική έρευνα προχώρησαν οι Bellingcat, The Insider και BBC σχετικά με τα όσα διαδραματίζονται τα τελευταία χρόνια στη Ρωσία. Η έρευνα επικεντρώθηκε στη δολοφονία του Μπόρις Νεμτσόφ το 2015 και αποκάλυψε πως ο Νεμτσόφ παρακολουθούνταν από ένα μυστικό απόσπασμα «θανάτου».
Συγκεκριμένα, η έρευνα αποκαλύπτει πως οι μήνες που προηγήθηκαν της δολοφονίας του Μπόρις Νεμτσόφ το 2015, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στη Ρωσία βρισκόταν υπό στενή παρακολούθηση από το ίδιο απόσπασμα θανάτου των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών που παρακολουθούσε τους ρώσους αντιφρονούντες Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά, Ντμίτρι Μπίκοφ και Αλεξέι Ναβάλνι, πριν από τις δολοφονικές απόπειρες εναντίον τους με δηλητήριο.
Ο Μπόρις Νεμτσόφ, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Μπόρις Γέλτσιν, θεωρείτο πιθανός διάδοχός του, πριν από τον αιφνιδιαστικό διορισμό του Βλαντίμιρ Πούτιν στην προεδρία τον Δεκέμβριο 1999, για να εξελιχθεί σε σφοδρό επικριτή του ισχυρού άνδρα του Κρεμλίνου και του καθεστώτος του καταγγέλλοντάς τους για διαφθορά. Ο Μπόρις Νεμτσόφ ζητούσε την επιβολή διεθνών κυρώσεων κατά της ρωσικής, ηγεσίας, είχε αντιταχθεί στον πόλεμο στο Ντονμπάς και στην προσάρτηση της Κριμαίας και είχε ζητήσει ανεξάρτητη έρευνα για την κατάρριψη του αεροσκάφους της Malaysian Airlines στην ελεγχόμενη από τις δυνάμεις των φιλορώσων αυτονονομιστών στην ανατολική Ουκρανία.
Η έρευνα βασίσθηκε σε αρχείο κρατήσεων θέσεων σε τρένα και αεροπλάνα των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, το οποίο καταγράφει τις κινήσεις των προσώπων που παρακολουθούνται από το FSB και, μοιραία, τις κινήσεις των μυστικών πρακτόρων που τους παρακολουθούν.
Ο διάδοχος της KGB και η δολοφονία Νεμτσόφ
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι, επί 10 μήνες πριν από τη δολοφονία του, ο Μπόρις Νεμτσόφ παρακολουθείτο στις μετακινήσεις του από το Δεύτερο Γραφείο της FSB, της διαδόχου της σοβιετικής KGB.
Οι πράκτορες σταμάτησαν να τον παρακολουθούν μόλις λίγες ημέρες πριν από την δολοφονία του με πιστόλι, στην σκιά του Κρεμλίνου, στις 27 Φεβρουαρίου 2015.
Οι αρχές φρόντισαν να φορτώσουν τότε την δολοφονία σε τσετσένο πρώην πράκτορα του περιβάλλοντος του Ραμζάν Καντίροφ, τον Ζαούρ Νταντάγεφ, ο οποίος καταδικάσθηκε από στρατοδικείο για την δολοφονία του Μπόρις Νεμτσόφ, για να δηλώσει ότι η ομολογία του αποσπάσθηκε βιαίως. Οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είχαν καταγγείλει τότε ότι ο Τσετσένος είχε ομολογήσει την δολοφονία υπό το κράτος βασανιστηρίων.
Πάντως, ούτε κατά την επίσημη έρευνα ούτε κατά την δίκη δεν διαπιστώθηκε το κίνητρο της δολοφονίας, ούτε βρέθηκε το πρόσωπο που διέταξε την εξόντωση του ρώσου αντιφρονούντα.
Η έρευνα έδειξε ότι, μήνες πριν την δολοφονία, το απόσπασμα του FSB παρακολουθούσε τον Μπόρις Νεμτσόφ σε όλες του τις μετακινήσεις στην Ρωσία και συγκεκριμένα κατά το διάστημα ανάμεσα στον Μάιο 2014 και τον Φεβρουάριο 2015. Η παρακολούθηση γινόταν κατά το πρότυπο της παρακολούθησης άλλων προσωπικοτήτων της ρωσικής αντιπολίτευσης πριν πέσουν θύματα δηλητηρίασης: η ομάδα έφθανε λίγες ώρες ή την προηγουμένη της άφιξης του Νεμτσόφ και αναχωρούσε λίγο πριν ή λίγο μετά την αναχώρησή του.
Κατά την διάρκεια του τελευταίου του ταξιδιού στην πόλη Γιαροσλάβ, όπου ήταν μέλος του δημοτικού συμβουλίου, οι πράκτορες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών δεν παρακολούθησαν τον Μπόρις Νεμτσόφ. Λίγες ημέρες αργότερα, δολοφονήθηκε στην Μόσχα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας ενισχύουν τα ερωτήματα σχετικά με την δολοφονία του Μπόρις Νεμτσόφ και ειδικότερα το ερώτημα αν η ομάδα των Τσετσένων έδρασε, αν υποτεθεί ότι ενέχεται στην δολοφονία, ανεξάρτητα από τους μηχανισμούς ασφαλείας της Ρωσίας.
Πηγή: BBC, Bellingcat, The Insider
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163