Την πόρτα του Λευκού Οίκου θα περάσει σε λίγες ώρες ο Κυριάκος Μητσοτάκης προκειμένου να συναντηθεί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Η ατζέντα του Έλληνα πρωθυπουργού είναι μεγάλη, καθώς η επίσκεψη του πραγματοποιείται σε μια εποχή με ιδιαίτερες οικονομικές και διπλωματικές προκλήσεις τόσο σε εσωτερικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Μέχρι σήμερα έντεκα Έλληνες πρωθυπουργοί έχουν περάσει από το οβάλ γραφείο, σφυρηλατώντας τις σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας. Για τον Κυριάκο Μητσοτάκη πάντως δεν θα είναι η πρώτη φορά, αφού το 2020 συναντήθηκε με τον προκάτοχο του Τζο Μπάιντεν, τον Ντόναλντ Τραμπ.
Κάθε επίσκεψη, αναλόγως με την εποχή, την διεθνή συγκυρία, την οικονομική κατάσταση, αλλά και τα κρίσιμα εθνικά ζητήματα που αντιμετώπιζε η Ελλάδα έχει τη δική της θέση και αξία για την πολιτική ιστορία. Πέρα όμως από τους στόχους και τα αποτελέσματα των σημαντικών αυτών συναντήσεων, υπάρχουν εμφανίσεις και ατάκες που άφησαν ιστορία. Ακόμα και ευτράπελα…
Από τον Κωνσταντίνο Τσαλδάρη η πρώτη επίσκεψη
Η πρώτη επίσκεψη από Έλληνα πρωθυπουργό στον Λευκό Οίκο πραγματοποιείται με τον εμφύλιο να μαίνεται στη χώρα. Τον Δεκέμβριο του 1946 ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης συναντά τον Χάρι Τρούμαν και ζητά οικονομική και στρατιωτική στήριξη των ΗΠΑ, η οποία επισφραγίστηκε και λίγους μήνες αργότερα, στις 12 Μαρτίου του 1947, με το γνωστό «Δόγμα Τρούμαν».
Η πολυσυζητημένη συνάντηση Καραμανλή με τον JFK
Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, τον Απρίλιο του 1961 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συναντάται με τον εμβληματικό Τζον Φ. Κένεντι. Ο Ψυχρός Πόλεμος βρίσκεται στο απόγειό του και οι ΗΠΑ προσπαθούν να διαχειριστούν την «απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων» στην Κούβα, ενώ η Ελλάδα αντιμετωπίζει εκείνη την περίοδο σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε για άλλη μια φορά το θέμα της οικονομικής και στρατιωτικής ενίσχυσης της Ελλάδας από τις ΗΠΑ. Στη σημαντική αυτή συνάντηση, ο Έλληνας πρωθυπουργός συνοδευόταν από τον τότε υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Αβέρωφ. Από την πλευρά του, ο Αμερικάνος Πρόεδρος χαρακτήρισε την Ελλάδα «κοιτίδα του πολιτισμού» και επεσήμανε ότι η απόφαση για τη χορήγηση χρημάτων με το «Δόγμα Τρούμαν» ήταν ομόφωνη.
Δείτε βίντεο:
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που υποδέχθηκε ο Τζον Φ. Κένεντι ως πρόεδρος των ΗΠΑ, αφού είχε αναλάβει τα ηνία της χώρας του πριν από μόλις τρεις μήνες. Γεγονός που αποδεικνύει τη βαρύτητα που είχε και για την Ουάσιγκτον αυτή η επίσκεψη, αλλά και τον αναβαθμισμένο ρόλο της Ελλάδας εκείνη την περίοδο.
Δείτε βίντεο:
Ακόμα και αν σε γενικότερο διπλωματικό επίπεδο η συνάντηση δεν θεωρήθηκε πετυχημένη, καθώς πολλά από τα ελληνικά αιτήματα απορρίφθηκαν, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μαζί με την σύζυγό του, Αμαλία Καραμανλή-Κανελλοπούλου (μετέπειτα γνωστή ως Αμαλία Μεγαπάνου) κατάφεραν να αφήσουν το στίγμα τους. Δημοσιεύματα στον Τύπο της εποχής ανέφεραν ότι το πρωθυπουργικό ζεύγος της Ελλάδας φάνηκε να εντυπωσίασε τους Κένεντι, ειδικά την Τζάκι. Σε όλες τις κοινές τους εμφανίσεις – όπως αναφέρουν τα δημοσιεύματα – τόσο το ζεύγος Κένεντι, όσο και το ζεύγος Καραμανλή απέπνεαν κομψότητα με το στιλ, το ύφος και το ντύσιμό τους.
Τα δύο «όχι» του Γ. Παπανδρέου στον Λίντον Τζόνσον
Ιούνιος 1964. Το κατώφλι του οβάλ γραφείου περνάει ο Γεώργιος Παπανδρέου, που έχει εκλεγεί με συντριπτική πλειοψηφία λίγους μήνες νωρίτερα. Τον πρωθυπουργό συνόδευσαν ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος και ο γιος του Ανδρέας Παπανδρέου, που ήταν αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού. «Είμαι βέβαιος ότι η επίσκεψή σας και οι συνομιλίες που θα έχουμε θα επιβεβαιώσουν τις στενές και εγκάρδιες σχέσεις μας» είχε δηλώσει -μεταξύ άλλων- ο πρόεδρος των ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον, υποδεχόμενος τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Στην ατζέντα των συνομιλιών βρίσκονται οι τουρκικές απειλές για εισβολή στην Κύπρο. Κατά την διάρκεια εκείνης της επίσκεψης, ο Γεώργιος Παπανδρέου είπε δύο «όχι». Το πρώτο ήταν όταν αρνήθηκε να βρεθεί σε κοινή συνάντηση με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού και το δεύτερο όταν αρνήθηκε το σχέδιο Άτσεσον.
Δείτε βίντεο:
Μητσοτάκης – Μπους και η φωτογράφιση με την Ντόρα
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που πέρασε το κατώφλι του οβάλ γραφείου μετά την μεταπολίτευση. Ο Έλληνας πρωθυπουργός βρέθηκε στον Λευκό Οίκο τον Ιούνιο του 1990, καθώς ήταν προσκεκλημένος του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου. Στο πλευρό του ο, τότε, νεαρός υπουργός Εξωτερικών, Αντώνης Σαμαράς, αλλά και η κόρη του Ντόρα Μπακογιάννη.
Στις 2,5 ώρες που διήρκησε το τετ α τετ βασικό θέμα ήταν το status quo στην Κύπρο, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να τονίζει ότι η Ελλάδα αποτελεί παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή. Επανήλθε επίσης το θέμα της ουσιαστικής επανενεργοποίησης των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα. «Ο πρόεδρος Μπους κατέστησε σαφές κατά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό κ. Κ. Μητσοτάκη, ότι το στάτους κβο στην Κύπρο δεν είναι ικανοποιητικό και ότι οι ΗΠΑ τάσσονται υπέρ μιας ενεργού υποστήριξης για την επίλυση του ζητήματος», ανέφερε χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Έθνος», σε δημοσίευμα της εποχής.
Δείτε βίντεο:
Στη συνάντηση που είχαν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τον Τζορτζ Μπους πάντως περίσσευαν τα χαμόγελα, καθώς οι δύο άντρες διατηρούσαν πολύ καλή προσωπική σχέση η οποία συνεχίστηκε και μετά. Μάλιστα, ο τότε πλανητάρχης με ένα νεύμα κάλεσε και την κόρη του Έλληνα πρωθυπουργού, Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία βρισκόταν στην συνάντηση τους για μια φωτογράφιση στον «Κήπο των Ρόδων».
Ενδεικτικό της φιλίας που είχε δημιουργηθεί μεταξύ Μπους-Μητσοτάκη ήταν η δήλωση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ για τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού, τον Ιούνιο του 2017, όπου έγραψε: «Ο φίλος μου ο Κωνσταντίνος ήταν βράχος…».
Όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου συνάντησε τον Μπιλ Κλίντον
Τον Απρίλιο του 1994, συνοδευόμενος από τη Δήμητρα Λιάνη, ο Ανδρέας Παπανδρέου γίνεται δεκτός στον Λευκό Οίκο από τον Μπιλ Κλίντον. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης του οκταετίας (’81-’89), ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν είχε λάβει πρόσκληση για επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ.
Δείτε βίντεο:
Η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ γίνεται με φόντο το τέλος του πολέμου στην Γιουγκοσλαβία. Στη συζήτηση κυριάρχησαν το Μακεδονικό και το Κυπριακό, με τον Κλίντον να προτρέπει για λύση στα ελληνοτουρκικά και τον Παπανδρέου να δίνει λεπτομερείς εξηγήσεις για το εμπάργκο που είχε επιβάλει η Αθήνα στα Σκόπια.
Σημειώνεται πως ο Μπιλ Κλίντον δήλωσε εντυπωσιασμένος από τον Έλληνα πρωθυπουργό και δη από «την απίστευτη οξυδέρκεια του νου που έκρυβε μέσα του αυτό το γηρασμένο σώμα».
Οι δύο σερί επισκέψεις του Κώστα Σημίτη
Τον Απρίλιο του 1996 ο Μπίλ Κλίντον γίνεται ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που υποδέχεται και δεύτερο Έλληνα πρωθυπουργό και συγκεκριμένα, τον διάδοχο του Ανδρέα Παπανδρέου, Κώστα Σημίτη.
Η συνάντηση πραγματοποιείται τρεις μήνες μετά το συμβάν στα Ίμια, και ενώ στο ελληνοτουρκικό διάλογο έχει πλέον εισαχθεί ο όρος «γκρίζες ζώνες» με τον οποίο αμφισβητούνται οι ελληνικές βραχονησίδες. «Η πρώτη αρχή είναι ότι κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιεί βία ή να απειλεί με βία», δήλωσε ο Κώστας Σημίτης με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να αναφέρει μέσα στο οβάλ γραφείο ότι «όλα τα θέματα πρέπει να λυθούν, χωρίς τη χρήση βίας».
Δείτε βίντεο:
Ιανουάριος του 2002. Ο Κώστας Σημίτης επιστρέφει στις ΗΠΑ για να συναντήσει αυτή τη φορά τον Τζορτζ Μπους το νεότερο, περίπου 6 χρόνια μετά την προηγούμενη επίσκεψή του. Πέρα από τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό, στην ατζέντα προστέθηκε και το ζήτημα της τρομοκρατίας μετά την επίθεση τους Δίδυμους Πύργους.
Στη δεύτερη επίσκεψη του, ο Κώστας Σημίτης πάντως δεν πήγε με άδεια χέρια στον Λευκό Οίκο… Ο Κώστας Σημίτης παρέδωσε στον πρόεδρο των ΗΠΑ ένα κέρμα του ευρώ ως ο πρώτος πρωθυπουργός χώρας – μέλους της ΟΝΕ που επισκέφτηκε την Ουάσιγκτον.
Του έκανε όμως δώρο και μια μπλούζα με το σήμα των Ολυμπιακών αγώνων που θα γίνονταν 2,5 χρόνια μετά στην Αθήνα, μόνο που του την έδωσε σε… μια πλαστική σακούλα.
Δείτε βίντεο:
Και ο Κώστας Καραμανλής στο οβάλ γραφείο
Τον Μάιο του 2005 σειρά να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο είχε ο Κώστας Καρμανλής. Τον Έλληνα πρωθυπουργό υποδέχθηκε ο Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να αποκαλεί την χώρα μας «σύμμαχο-κλειδί» και να δηλώνει ότι οι δύο χώρες «έχουν οικοδομήσει μια στρατηγική συνεργασία και αυτό είναι σημαντικό».
Ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης βρέθηκε το Κυπριακό, καθώς μόλις λίγους μήνες πριν η συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων είχε απορρίψει το σχέδιο Ανάν. Έντονα επίσης απασχόλησε το Μακεδονικό, αλλά και η κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε λόγο για στενή συνεργασία των δύο χωρών όσον αφορά στα γεγονότα στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια και έδωσε συγχαρητήρια για την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων.
Δείτε βίντεο:
Η συνάντηση Παπανδρέου – Ομπάμα
Η επόμενη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού έγινε τον Μάρτιο του 2010, με τον Γιώργο Παπανδρέου να αποσπά πολλά θετικά σχόλια για την συνάντησή του με τον Μπάρακ Ομπάμα. Κυρίαρχο θέμα συζήτησης ήταν η οικονομική κρίση και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας.
«Σαν τον παππού του και τον πατέρα του πριν από αυτόν, ο πρωθυπουργός οδηγεί την Ελλάδα σε δύσκολους καιρούς», ήταν η δήλωση του Μπάρακ Ομπάμα κατά τη συνάντησή του με τον Γιώργο Παπανδρέου. Κατά την έξοδό του από το οβάλ γραφείο ο τότε πρωθυπουργός δηλώνει πως «όχι, δεν έχουμε ζητήσει οικονομική βοήθεια, δεν ζητάμε διάσωση, δεν ζητάμε οικονομική βοήθεια από κανέναν».
Όταν ο Αντώνης Σαμαράς πήγε ως πρωθυπουργός στον Λευκό Οίκο
Αύγουστος του 2013. Είναι η σειρά του Αντώνη Σαμαρά να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο και τον Μπαράκ Ομπάμα. Οικονομία, Κυπριακό και εξελίξεις σε Μεσόγειο και Βαλκάνια κυριαρχούν στην ατζέντα.
Η Ελλάδα βρίσκεται στο δεύτερο μνημόνιο και δίνει έναν αγώνα δρόμου να βγει από την κρίση. «Οι προσπάθειες που έκανε ο ελληνικός λαός είναι τεράστιες, αλλά δεν θα είναι μάταιες» είχε επισημάνει – μεταξύ άλλων – ο Μπάρακ Ομπάμα στον σύντομο διάλογο που είχε με τον Αντώνη Σαμάρα μπροστά στις κάμερες.
Σημειώνεται ότι για τον Αντώνη Σαμαρά δεν ήταν η πρώτη φορά που πέρασε το κατώφλι του Λευκού Οίκου. Τον Ιούνιο του 1990 είχε συνοδεύσει τον – τότε – πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, στην συνάντησή του με τον Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο.
Η συνάντηση Τσίπρα με τον «διαβολικό» Τραμπ
Στις 17 Οκτωβρίου 2017 ο Αλέξης Τσίπρας επισκέπτεται τις ΗΠΑ και γίνεται δεκτός από τον Ντόναλντ Τραμπ. Στο επίκεντρο βρέθηκαν η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους, η αναβάθμιση των F16, ο ρόλος των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, αλλά και ενεργειακά θέματα.
Τα φώτα πάντως έκλεψε η ατάκα του Αλέξη Τσίπρα για τον «διαβολικό» Ντόναλντ Τραμπ, όταν κατά τις κοινές δηλώσεις Τύπου στον «Κήπο των Ρόδων» Αμερικανός δημοσιογράφος τον ρώτησε αν έχει αλλάξει γνώμη για τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Του υπενθύμισε την άποψη που είχε εκφράσει πριν από τις αμερικανικές εκλογές, όταν είχε πει «μη μας βρει αυτό το κακό», αναφερόμενος σε μια πιθανή εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ.
Πριν απαντήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός, πήρε τον λόγο Ντόναλντ Τραμπ και αστειευόμενος είπε, «μακάρι να το ήξερα αυτό πριν από την ομιλία μου». Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην απάντησή του τόνισε ότι: «Διαπίστωσα από τη συνάντησή μου με τον πρόεδρο ότι ο τρόπος που προσεγγίζει την πολιτική μπορεί μερικές φορές να μοιάζει διαβολικός αλλά γίνεται για το καλό».
Δείτε βίντεο:
Η πρώτη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο
Συνοδευόμενος από την σύζυγό του, Ιανουάριο του 2020 ο Κυριάκος Μητσοτάκης φθάνει στον Λευκό Οίκο για να συναντήσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Το πρωθυπουργικό ζεύγος υποδέχθηκε ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ με τη σύζυγό του, Μελάνια.
Αθήνα και Ουάσιγκτον επιθυμούσαν να αναδείξουν από κοινού τη στρατηγική σημασία της συνεργασίας Ελλάδας- ΗΠΑ. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκαν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, τα F-35 και τα ενεργειακά, με φόντο την συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης.
«Η Ελλάδα και η ανάκαμψή της αποτελούν μια τεράστια επιτυχία» είχε δηλώσει – μεταξύ άλλων – ο Ντόναλντ Τραμπ, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να σημειώνει ότι «βρισκόμαστε στο καλύτερο δυνατό σημείο μπορούμε να βελτιώσουμε γεωπολιτικό κομμάτι, την άμυνα, να διασφαλίσουμε πως η Ελλάδα θα είναι πάντα αξιόπιστος σύμμαχος στον κόσμο».
Στη συνάντηση όμως κατάφεραν να ξεχωρίσουν και οι Πρώτες Κυρίες, αφού η Μαρέβα Γκραμπόφσκι και η Μελάνια Τραμπ τράβηξαν το ενδιαφέρον των ΜΜΕ για τις ιδιαίτερα κομψές εμφανίσεις τους.
Δείτε βίντεο:
Ακόμα όμως μια στιγμή που σχολιάστηκε πολύ, ήταν αυτή κατά την οποία ο πρωθυπουργός φάνηκε να βρίσκεται σε αμηχανία για μια… ομπρέλα. Την στιγμή που έβγαινε, μαζί με την Μαρέβα Γκραμπόφσκι, από τον Λευκό Οίκο άρχισε να βρέχει. Η φρουρά κρατούσε μεγάλες ομπρέλες, έχοντας επιφορτιστεί με το έργο να συνοδέψει τους πολιτικούς στ’ αυτοκίνητά τους.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως μπορείτε να δείτε και στο παρακάτω βίντεο, κάνει κίνηση να «αρπάξει» την ομπρέλα από τον έναν φρουρό, κάτι που φυσικά δε γίνεται. Ο φρουρός δεν του τη δίνει και ο Έλληνας πρωθυπουργός κοιτάζει δεξιά-αριστερά με μια ελαφριά αμηχανία, σα ν’ αναρωτιέται αν τον είδε κανείς κι εν συνεχεία αγκαλιάζει την σύζυγό του και… συνεχίζει.
Δείτε βίντεο:
Δείτε στο 0:24