Το σχέδιο Στρατηγικής Κοινωνικής Στέγασης που ονομάζεται «Σπίτι μου» παρουσίασε η κυβέρνηση και 10.000 πολίτες, 25 έως 39 ετών, θα μπορούν, από τον Ιανουάριο του 2023, θα μπορούν να πάρουν άτομα ή χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια για την αγορά πρώτης κατοικίας. Εκτός από εισοδηματικά, μπαίνουν και περιουσιακά κριτήρια.
Το πρόγραμμα απευθύνεται κυρίως σε νέους και ζευγάρια που θέλουν να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι, ενώ προβλέπεται και η ενοικίαση με χαμηλό ενοίκιο. Για στεγαστικό δάνειο ύψους 100.000 ευρώ, η δόση μπορεί να είναι 275 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, ενώ το επιτόκιο θα είναι στο 1%.
Το στεγαστικό δάνειο μπορεί να είναι άτοκο για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους, ενώ αν ένα ζευγάρι αποκτήσει τρίτο παιδί ενώ έχει πάρει το δάνειο, και τότε η δόση θα είναι άτοκη.
Για να πάρει κανείς δάνειο, μπαίνουν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια, όπως το να δηλώνει τουλάχιστον 10.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα και έως το όριο που προβλέπεται για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης (σ.σ. 16.000 ευρώ για τους άγαμους και 24.000 για τους έγγαμους και 3.000 για κάθε παιδί). Ωστόσο, δεν ανακοινώθηκε αν θα μπουν και περιουσιακά κριτήρια. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπουν και θα οριστούν με υπουργική απόφαση και πάλι με βάση το επίδομα θέρμανσης (σ.σ. 180.000 ευρώ για άγαμους και 300.000 για έγγαμους).
Οι έξι δράσεις του υπουργείου Εργασίας για τη διευκόλυνση απόκτησης στέγης, που περιλαμβάνουν στεγαστικά δάνεια με ευνοϊκούς όρους, καθώς και αξιοποίηση ιδιωτικών κατοικιών και ακινήτων ιδιοκτησίας της ΔΥΠΑ, όπως τους παρουσίασε ο αρμόδιος υπουργός, Κωστής Χατζηδάκης, είναι:
Άτοκα ή χαμηλότοκα στεγαστικά δάνεια
Το μέτρο αφορά στη χορήγηση στεγαστικών δανείων, που θα καλύπτουν έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, με ανώτατο όριο τις 150.000 ευρώ, για αγορά πρώτης κατοικίας. Το πρόγραμμα θα αφορά την αγορά διαμερισμάτων έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως και το 2007.
Οι ωφελούμενοι των ευνοϊκών στεγαστικών δανείων θα είναι 10.000 νέοι ή νέα ζευγάρια 25 έως 39 ετών (με σύμφωνο συμβίωσης ή θρησκευτικό/ πολιτικό γάμο), με ετήσιο καθαρό εισόδημα από 10.000 ευρώ έως το όριο που προβλέπεται για την καταβολή του επιδόματος θέρμανσης.
Ο προϋπολογισμός της δράσης είναι 500 εκατ. ευρώ (375 εκατ. ευρώ από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ και 125 εκατ. ευρώ από τις τράπεζες). Στην περίπτωση εξάντλησης των πόρων προβλέπεται ο διπλασιασμός του ποσού των χορηγούμενων δανείων.
Η δόση που θα πληρώνει ο δανειολήπτης για σπίτι αξίας 100.000 ευρώ είναι 275 ευρώ.
Όπως σημείωσε ο Κωστής Χατζηδάκης, προκειμένου η δράση να βοηθήσει τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες και να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος της χώρας, υπάρχει ειδικός όρος κατά τον οποίο:
α) όταν ο αιτών είναι νέο ζευγάρι (25-39) ετών με τρία και πλέον παιδιά κατά την ημερομηνία υποβολής της ή
β) όταν ο αιτών είναι νέος ή νέο ζευγάρι, το οποίο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου (π.χ. 30 έτη), αποκτήσει τρία παιδιά, τότε το επιτόκιο 1% θα καλύπτεται από πόρους της ΔΥΠΑ και τα στεγαστικά δάνεια θα χορηγούνται άτοκα.
Η υλοποίηση του προγράμματος προβλέπεται να ξεκινήσει από το α’ τρίμηνο του 2023.
Πρόγραμμα «ΚΑΛΥΨΗ»
Μίσθωση – σε πρώτη φάση – άνω των 1.000 κενών ιδιωτικών κατοικιών του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για παροχή κατοικιών με χαμηλό ενοίκιο σε νέους και νέα ζευγάρια.
Η εν λόγω δράση αφορά την αξιοποίηση των ακινήτων του προγράμματος ΕΣΤΙΑ, τα οποία θα είναι διαθέσιμα μετά τις 31/12/2022. Όπως αναφέρθηκε, τα εν λόγω ακίνητα, τα οποία ήταν παραχωρημένα από ιδιώτες και ενοικιάζονταν σε μετανάστες, δεν χρειάζονται ιδιαίτερες εργασίες επισκευής/ανακαίνισης, καθότι παραδίδονται τους επόμενους μήνες σε καλή κατάσταση, βάσει του προγράμματος ΕΣΤΙΑ.
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα προσφέρει για ακόμα τρία χρόνια στους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών το ίδιο ποσό ενοικίου που λάμβαναν από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ από το αποθεματικό της ΔΥΠΑ. Ωφελούμενοι είναι 2.500 νέοι 25-39 ετών, δικαιούχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, ενώ προτεραιότητα θα δοθεί στους πολύτεκνους, τους τρίτεκνους και τις μονογονεϊκές οικογένειες.
Στόχος είναι σε επόμενη φάση το πρόγραμμα να επεκταθεί, βάσει και της προσφοράς κατοικιών, που θα υπάρχει από τους ιδιοκτήτες. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, που έχει τεθεί, έως τον Δεκέμβριο, θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς τους ιδιοκτήτες των ακινήτων του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για καταβολή των μισθωμάτων που λάμβαναν, για επιπλέον τρία έτη, έως τον Φεβρουάριο θα δημοσιευθεί η πρόσκληση συμμετοχής προς τους ωφελούμενους και, από τον Μάρτιο, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών επισκευής των διαμερισμάτων, όπου χρειάζεται, θα ξεκινήσει η στέγαση των δικαιούχων.
Ευρωπαϊκά κονδύλια, ύψους 200 εκατ. ευρώ, για αξιοποίηση υφιστάμενων κενών ιδιωτικών κατοικιών
Η δράση αφορά τη χρηματοδότηση μαζικής ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης 4.000 ακινήτων που έχουν μείνει κενά για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε συνεργασία με τους ιδιοκτήτες τους, για την άμεση διάθεσή τους ως προσιτές κατοικίες σε νέους και νέα ζευγάρια. Το μέτρο θα ωφελήσει τόσο τους νέους που θα στεγαστούν σε αυτές, όσο και τους ιδιοκτήτες των ακινήτων οι οποίοι θα εξασφαλίσουν εγγυημένο εισόδημα και αναβάθμιση των ακινήτων τους. Από τη δράση αναμένεται να ωφεληθούν 10.000 νέοι και νέα ζευγάρια, ηλικίας 25-39 ετών.
Επιδίωξη είναι να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ, για το οποίο έχουν ήδη ξεκινήσει συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και από το Ταμείο Ανάκαμψης, στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης των πόρων που αντιστοιχούν στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Ως το τέλος του έτους, θα δημοσιευθεί η πρόσκληση προς ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες για παραχώρηση των ακινήτων τους και θα ακολουθήσουν το 2023 η επιλογή και η ανακαίνιση κατοικιών, καθώς και η επιλογή των δικαιούχων.
Πιλοτική δράση κοινωνικής κατοικίας για ευάλωτες ομάδες
Το έργο έχει ήδη ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ και βρίσκεται στο στάδιο υπογραφής προγραμματικών συμβάσεων με τους δήμους. Αφορά στην ανακαίνιση 70 διαμερισμάτων στον δήμο Αθηναίων και 30 στον δήμο Θεσσαλονίκης, στα οποία θα στεγαστούν τουλάχιστον 200 νέοι και νέα ζευγάρια έως 39 ετών, με κριτήρια που θα καθοριστούν έως το τέλος του έτους. Η δράση καλύπτει, μεταξύ άλλων, το κόστος της ανακαίνισης των σπιτιών και της αποκατάστασης τυχόν φθορών που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της διαμονής των ωφελουμένων. Η αξιολόγηση και η επιλογή των κατοικιών θα ολοκληρωθεί το 2023, η ανακαίνιση των σπιτιών και η επιλογή των ωφελουμένων προγραμματίζεται το 2024.
Κοινωνική αντιπαροχή (1): Αξιοποίηση ακινήτων της ΔΥΠΑ
Θεσμοθετείται η κοινωνική αντιπαροχή για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του τέως ΟΕΚ. Θα παραχωρηθούν, κατόπιν διαγωνισμού, ακίνητα της ΔΥΠΑ, (που είναι διάδοχος του ΟΕΚ) και συνολικά του Δημοσίου, εντός και εκτός αστικών κέντρων, σε τεχνικές εταιρείες, οι οποίες αναλαμβάνουν να κατασκευάσουν με δικά τους έξοδα και με βάση τεχνικές προδιαγραφές της ΔΥΠΑ σύγχρονα κτίρια κατοικίας. Τα μισά από τα διαμερίσματα που θα κατασκευαστούν θα διατίθενται για λογαριασμό του Δημοσίου, με χαμηλά ενοίκια σε νέους έως 39 ετών, βάσει οικονομικών κριτηρίων, με ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους. Τα υπόλοιπα μισά ακίνητα θα αξιοποιούνται εμπορικά.
Η δράση στοχεύει την ανέγερση 2.500 κατοικιών, στις οποίες θα στεγαστούν 5.000 ωφελούμενοι. Η επιλογή των οικοπέδων θα ξεκινήσει εφέτος, ενώ ο διαγωνισμός για την επιλογή των αναδόχων προγραμματίζεται για τα μέσα του 2023. Θα ακολουθήσει η ανέγερση των κατοικιών, η πρόσκληση και η επιλογή των ωφελουμένων.
Πρόκειται για το υπόδειγμα φθηνής στέγης που χρησιμοποιούν επιτυχημένα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αυστρία, η Ολλανδία και η Ισπανία.
Κοινωνική αντιπαροχή (2): Αξιοποίηση ακινήτων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Τέλος, ο κ. Χατζηδάκης υπογράμμισε ότι το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων συμβάλλει στη συνολική προσπάθεια αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος με αξιοποίηση ακινήτων που ανήκαν στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας και σήμερα είναι ανενεργά.
Ειδικότερα, η δράση αφορά στην ανακαίνιση 40 ακινήτων και τη διάθεσή τους ως κοινωνικές κατοικίες σε νεαρά ζευγάρια και νέους έως 39 ετών, εφαρμόζοντας ως μοντέλο διάθεσης είτε το ενοίκιο, (που θα είναι χαμηλό έως μηδενικό), είτε το μοντέλο rent to own. Εκτιμάται ότι οι ωφελούμενοι θα είναι 80 νέοι. Ο προϋπολογισμός είναι 1.750.000 ευρώ και καλύπτεται από πόρους της ΔΥΠΑ.
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την έναρξη διάθεσης των κατοικιών στο 4ο τρίμηνο του 2023, αφού ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των ακινήτων και η επιλογή των ωφελουμένων.
Η δράση έχει δυνατότητα επέκτασης σε επιπλέον διαθέσιμα ακίνητα, κατόπιν σχετικής χαρτογράφησης και προσδιορισμού της κατάστασης του κάθε ακινήτου.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163