Ο Ρίντλεϊ Σκοτ κλείνει τα 85 του στις 30 Νοεμβρίου, παραμένοντας ακατάβλητος αλλά και ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες όλων των εποχών έχοντας στο ενεργητικό του εμβληματικές ταινίες.
Ο Ρίντλεϊ Σκοτ, δημιουργός αριστουργημάτων όπως το Blade Runner, το 1492, Alien, Θέλμα και Λουίζ, Χάνιμπαλ, ο Μονομάχος κ.α, έχει θαυμαστές σε όλο τον κόσμο, που θα σπεύσουν να δουν ό,τι γυρίζει.
Άλλωστε, ο Βρετανός σκηνοθέτης, που εξακολουθεί να βρίσκεται στην κινηματογραφική αιχμή του δόρατος και να είναι ένα από τα πιο «καυτά» ονόματα του Χόλιγουντ, στα 45 χρόνια πορείας του στο σινεμά.
Αναλυτές θεωρούν πως ο Ρίντλεϊ ΣΚοτ είχε αρξετά σκαμπανεβάσματα στην ποιότητα των ταινιών του, και ο λόγος είναι ίσως η αλλαγή των καιρών, με την είσοδο στα κινηματογραφικά στούντιο των τεχνοκρατών, των λογιστών, των αλλότριων επιχειρηματικών επιδιώξεων, ειδικά μετά τη δεκαετία του ‘80.
Θεωρούν πως ο Σκοτ παρά τις τεράστιες επιτυχίες του, δεν έχει καταφέρει να επιβληθεί σε όλο αυτό το σινάφι, να βάζει πάνω από κάθε κινηματογραφικό σχέδιο τις δικές του απόψεις.
Οι συμβιβασμοί του ορισμένες φορές τον οδήγησαν στην καλλιτεχνική αποτυχία, παρότι σχεδόν πάντα άφηνε το δικό του προσωπικό στίγμα.
Κάποιοι δε θεωρούν τυχαίο το ότι ακόμη δεν έχει κερδίσει το Όσκαρ Σκηνοθεσίας, ωστόσο για έναν σκηνοθέτη με τόσο εμβληματικές ταινίες, μάλλον είναι σκάνδαλο.
Ο Ρίντλεϊ Σκοτ σε λίγες ημέρες μπαίνει στα 85 του χρόνια και συνεχίζει να δείχνει ακμαίος. Πέρυσι γύρισε δυο ταινίες, την «Η Τελευταία Μονομαχία» και το βιογραφικό δράμα «Ο Οίκος των Γκούτσι» ενώ συνεχίζει να σχεδιάζει τα επόμενα βήματά του.
Το ξεκίνημα
Ο Ρίντλεϊ Σκοτ γεννήθηκε στις 30 Νοεμβρίου του 1937 στην Αγγλία και συγκεκριμένα, στο Σάουθ Σιλντς. Παρότι γεννήθηκε δυο χρόνια πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν είχε δύσκολα παιδικά χρόνια, αν και ο πατέρας του ως στρατιωτικός απουσίαζε σχεδόν πάντα από το σπίτι.
Ο θείος και αδελφός του πατέρα του, Ντίξον Σκοτ, θα ανοίξει αλυσίδα κινηματογράφων στους οποίους χώθηκε ο μικρός Ρίντλεϊ από τα γεννοφάσκια του. Μάλιστα και ο μικρότερος αδελφός του Τόνι Σκοτ, έγινε πετυχημένος σκηνοθέτης, γνωστός από τις περιπέτειες «Τοπ Γκαν» και «Κρίμσον Τάιντ», αλλά πέθανε πρόωρα, αυτοκτονώντας, στις 19 Αυγούστου του 2012, για λόγους που δεν έγιναν γνωστοί, παρά τις όποιες εικασίες.
Το Βασιλικό Κολέγιο και ο Κιούμπρικ
Σπούδασε στο Βασιλικό Κολέγιο των Τεχνών στο Λονδίνο, συμβάλλοντας στην ίδρυση κινηματογραφικού τμήματος. Ωστόσο, το ενδιαφέρον του για την επιστημονική φαντασία, ένα είδος που απογείωσε, με τις περίφημες ταινίες του «Άλιεν, ο Επιβάτης του Διαστήματος» και «Μπλέιντ Ράνερ», θα ξεκινήσει από παιδί. Διαβάζοντας ιστορίες και βλέποντας ταινίες. Εκεί όμως που θα πάρει την απόφαση να γίνει σκηνοθέτης και να κάνει ταινίες επιστημονικής φαντασίας, ήταν μόλις είδε το κλασικό αριστουργηματικό φιλμ του Στάνλεϊ Κιούμπρικ «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος».
Μαθαίνοντας στη διαφήμιση
Την ίδια χρονιά, ο Ρίντλεϊ Σκοτ, μαζί με τον αδελφό του Τόνι, ίδρυσαν την εταιρεία παραγωγής ταινιών Ridley Scott Associates. Με συνεργάτες τους Άλαν Πάρκερ, μετέπειτα σημαντικό σκηνοθέτη («Ο Μισισιπής Καίγεται») και τον κινηματογραφιστή Χιου Τζόνσον θα αρχίσει να ασχολείται με την παραγωγή διαφημίσεων, μεταξύ των οποίων και εκείνη για ένα ψωμί, που η νοσταλγική της γοητεία, αιχμαλώτισε τη φαντασία του κοινού και περίπου 40 χρόνια μετά ψηφίστηκε ως η αγαπημένη διαφήμιση στο Ηνωμένο Βασίλειο. Θα ακολουθήσουν κι άλλες πετυχημένες διαφημίσεις, ενώ η συνεργασία με τη Chanel, θα δώσει την ευκαιρία στα δυο αδέλφια να γυρίσουν μίνι ταινίες «σουρεαλιστικής φαντασίας και αποπλάνησης».
Η ταινία – ντεμπούτο
Το 1977 θα κάνει το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο με το ιστορικό δράμα «Οι Μονομάχοι», που γύρισε στην Ευρώπη και προτάθηκε για το μεγάλο βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών, αλλά τελικά περιορίστηκε σε αυτό του πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη.
Ένα φιλμ ξεχωριστό για την καλλιτεχνική διεύθυνσή του, εμπνευσμένο από το «Μπάρι Λίντον» – και πάλι ο Κιούμπρικ – και πρωταγωνιστές τους Χάρβεϊ Καϊτέλ και Κιθ Καραντάιν.
Άλιεν, η πρώτη εμβληματική ταινία
Δύο χρόνια μετά, θα γυρίσει το εξαιρετικό φιλμ επιστημονικής φαντασίας και τρόμου «Άλιεν, ο Επιβάτης του Διαστήματος», όπου ο Σκοτ δείχνει τα δόντια του και το εξωγήινο πλάσμα, που εισβάλει σε ένα διαστημόπλοιο, τα νύχια του στους θαυμάσιους πρωταγωνιστές Σιγκούρνι Γουίβερ, Τομ Σκέριτ, Τζον Χερτ και Χάρι Ντιν Στάντον. Ένα φιλμ που έκοψε τα ύπατα σε χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, αλλά αγνοήθηκε επιδεικτικά στα Όσκαρ.
Blade Runner – Το αριστούργημα της ζωής του
Η δεκαετία του ‘80 θα σημαδευτεί από το ανεπανάληπτο θρίλερ επιστημονικής φαντασίας «Blade Runner», που γύρισε το 1982 με πρωταγωνιστή τον Χάρισον Φορντ.
Ο συνδυασμός της επιστημονικής φαντασίας με το φιλμ νουάρ, τις σκοτεινές υγρές σκηνές, τα απίστευτα πλάνα του, με τη μεγαλειώδη γεωμετρία τους (βασικό γνώρισμα του Σκοτ), το εμπνευσμένο μοντάζ, η ανεπανάληπτη φωτογραφία και η αξεπέραστη μουσική σύνθεση του δικού μας Βαγγέλη Παπαθανασίου, θα καταστήσουν το «Blade Runner» ως εμβληματική ταινία, που θα αλλάξει τον κινηματογραφικό φουτουρισμό για πάντα.
Σκαμπανεβάσματα αλλά και πάλι… Ρίντλεϊ Σκοτ
Ο Ρίντλεϊ Σκοτ, παρόλο που δεν ήταν λίγες οι φορές που απέδειξε το σκηνοθετικό του ταλέντο, την αρτιότητα στην καλλιτεχνική διεύθυνση, ορισμένες φορές δε μπόρεσε ποτέ να ξεπεράσει το ίδιο του το έργο, να πετάξει πάνω ή δίπλα από το διαστημικό όχημα του «Ρικ Ντέκαρντ» (Blade Runner).
Οι συμβιβασμοί, τα «όχι» που δεν είπε (σύμφωνα με κάποιους) η υποβάθμιση των όποιων ιδεολογικών του αρχών, θα τον κάνουν να υπογράψει άθλιες ιδεολογικά ταινίες όπως το πολεμοκάπηλο «Black Hawk Down», ένα πάντως καλογυρισμένο φιλμ, με το οποίο ήταν υποψήφιος για το Όσκαρ σκηνοθεσίας.
Ωστόσο είπαμε, πολλές οι εμβληματικές ταινίες, και μέσα σε αυτές ήταν και όπως το «1492-Χριστόφορος Κολόμβος» με επίσης φοβερή μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου, «Θέλμα και Λουίζ», με τις Σούζαν Σάραντον και Τζίνα Ντέιβις και το αριστοτεχνικά γυρισμένο θρίλερ «Χάνιμπαλ», σίκουελ της «Σιωπής των Αμνών», με τον Άντονι Χόπκινς.
Ο Μονομάχος και η ανεπανάληπτη μάχη
Το 2000 θα γυρίσει την τεράστια επιτυχία «Ο Μονομάχος» (Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας) με τον Ράσελ Κρόου κι ένα λαμπρό πολυπρόσωπο καστ. Συνάμα, όμως, διαθέτει και με μία από τις καλύτερες σεκάνς μάχης όλων των εποχών, στην έναρξη της ταινίας, με την οποία, εκτός από τον θαυμασμό που προκαλεί, θα καταφέρει να αλλάξει και τα αισθήματα του νεανικού κοινού, το οποίο αρχικά θα ταυτιστεί με τις ανυπόταχτες γερμανικές φυλές και μετά από λίγο θα υποκλιθεί στη στρατηγική ικανότητα των Ρωμαίων και του στρατηγού Μάξιμου.
Φυσικά ανάμεσα στις αξιοπρόσεκτες ταινίες του είναι και το αστυνομικό θρίλερ, γυρισμένο στην Ιαπωνία, «Καυτή Βροχή», όπου και πάλι ξεχωρίζουν τα γεωμετρικά του πλάνα και η φωτογράφηση της Οσάκα, με πρωταγωνιστικό δίδυμο τους Μάικλ Ντάγκλας και Άντι Γκαρσία, η αστυνομική περιπέτεια «Κάποιος να με Προσέχει», με Τομ Μπέρετζερ – Μίμι Ρότζερς, το «American Gangster», με Ντένζελ Ουάσινγκτον – Ράσελ Κρόου, το επικό «Το Βασίλειο των Ουρανών» με τον Ορλάντο Μπλουμ το «Μια Καλή Χρονιά» και πάλι με τον Κρόου αλλά και το «The Martian», σε μια εντελώς διαφορετική θεματολογία για τον Ρίντλεϊ Σκοτ, που όμως και πάλι τα κατάφερε καλά.
Ο Ρίντλεΐ Σκοτ δεν ξέρουμε αν θα πιάσει σε ηλικία τον… γερόλυκο Κλιντ Ίστγουντ, αλλά σίγουρα και αυτός θα ζει και θα αναπνέει για το σινεμά μέχρι τέλους.
Άλλωστε και τα τρία του παιδιά έχουν μπει ήδη στον χώρο απ’ τον οποίο ξεκίνησε και ο πατέρας τους, τη διαφήμιση, όπου και διαπρέπουν. Η συνέχεια επί της οθόνης…
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163