Στην φετινή 78η επέτειο της απελευθέρωσης του στρατοπέδου Άουσβιτς – Μπιρκενάου, η τελετή μνήμης του Ολοκαυτώματος στην γερμανική Βουλή θα εστιάσει για πρώτη φορά σε κάτι που δεν έχει γίνει στο παρελθόν. Η τελετή θα βάλει στο επίκεντρο την εξύμνηση στους ανθρώπους που ανήκαν στην ΛΟΑΤΚΙ+ και καταδιώχθηκαν για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό.
Από την 27η Ιανουαρίου 1996, οι Γερμανοί βουλευτές οργανώνουν τελετή μνήμης του Ολοκαυτώματος και της απελευθέρωσης του ναζιστικού στρατοπέδου του θανάτου, επικεντρωμένη κατά παράδοση στην μνήμη των 6 εκατομμυρίων Εβραίων που εξοντώθηκαν από το καθεστώς του Αδόλφου Χίτλερ αλλά και στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
Ακόμη και αν ο πρόεδρος του γερμανικού κράτους Ρομάν Χέρτσογκ (1994-1999) αναφέρθηκε το 1996 στην τραγική μοίρα των ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών υπό το ναζιστικό καθεστώς, οι ακτιβιστές της κοινότητας επιμένουν ότι η δική τους ιστορία έχει περιθωριοποιηθεί, ακόμη και ξεχαστεί.
Η σημερινή τελετή στην Μπούντεσταγκ, κατά την οποία ο διωγμός τους θα καταλάβει κεντρική θέση, αποτελεί «σημαντικό σύμβολο αναγνώρισης των δεινών και της αξιοπρέπειας των φυλακισμένων, βασανισμένων και δολοφονημένων θυμάτων», ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών, σύμφωνα με την Χένι Ενγκελς, της ένωσης για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων.
«Η ομάδα αυτή είναι για μένα σημαντική διότι εξακολουθεί να υφίσταται εχθρότητα και διακρίσεις», δήλωσε η πρόεδρος της Μπούντεσταγκ Μπέρμπελ Μπας.
Το ροζ αστέρι
Σε ορισμένες πόλεις της Γερμανίας, και ιδίως στο Βερολίνο, η κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ άνθησε κατά την διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης στην δεκαετία του 1920.
Ο ποινικός κώδικας απαγόρευσε από το 1871 τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ των ανδρών, αλλά η εφαρμογή της απαγόρευσης ήταν μάλλον περιορισμένη.
Όλα άλλαξαν με την άνοδο στην εξουσία του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος το 1933.
Από το 1935, το καθεστώς αυστηροποίησε τον νόμο που πλέον επέβαλλε ποινή 10 ετών καταναγκαστικών έργων σε περίπτωση σεξουαλικών σχέσεων μεταξύ ανδρών.
Περί τις 57.000 άνθρωποι φυλακίστηκαν και 6.000 έως 10.000 στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης φορώντας στις στολές τους ένα ροζ αστέρι, σύμβολο του σεξουαλικού προσανατολισμού τους.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιστορικών, 3.000 έως 10.000 ομοφυλόφιλοι χάθηκαν υπό το ναζιστικό καθεστώς, ενώ πολλοί ευνουχίστηκαν ή υποβλήθηκαν σε τρομακτικά «ιατρικά» πειράματα.
Χιλιάδες λεσβίες, διεμφυλικοί, πόρνες, που θεωρήθηκαν «έκφυλοι», φυλακίσθηκαν επίσης στα ναζιστικά στρατόπεδα.
«Σεβόμαστε και τιμάμε όλα τα θύματα».
Υπενθυμίζοντας ότι το Ολοκαύτωμα είχε ως πρωταρχικό στόχο τους Εβραίους, ο διευθυντής του Yad Vashem της Ιερουσαλήμ, ο Ντάνι Νταγιάν, χαιρέτισε την επέκταση αυτή της μνήμης από την γερμανική βουλή.
«Το Ολοκαύτωμα ήταν επίθεση κατά της ανθρωπότητας: Κατά των ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+, των Ρομά και των Σίντι, των ανθρώπων που έπασχαν από ψυχικά νοσήματα, αλλά κυρίως κατά των Εβραίων», δήλωσε ο Ντάνι Νταγιάν πρόσφατα στο AFP. «Σεβόμαστε και τιμάμε όλα τα θύματα».
Κατά την διάρκεια της τελετής η οποία θα πραγματοποιηθεί στο ιστορικό κτίριο του Ράιχσταγκ, στην καρδιά του Βερολίνου, τον λόγο στο Ημικύκλιο θα πάρει η 80χρονη Ολλανδή Εβραία Ροζέτ Κατς, οι γονείς της οποίας χάθηκαν στο Άουσβιτς.
Κοντά στα 80 χρόνια μετά την απελευθέρωση των στρατοπέδων συγκέντρωσης, δεν θα υπάρξει μαρτυρία επιζήσαντα των ναζιστικών διωγμών κατά της κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+. Αντ’ αυτού, ηθοποιοί θα διαβάσουν κείμενα που αφηγούνται τραγικές ιστορίες ομοφυλοφίλων υπό το χιτλερικό καθεστώς.
Ο Γερμανός Σίντερβαν, ο οποίος καταδικάσθηκε το 1964 για την ομοφυλοφιλία του, θα έρθει όμως να δώσει την δική του μαρτυρία το όνομα όλων εκείνων που συνέχισαν να διώκονται μετά τον πόλεμο, βάσει της χιτλερικής νομοθεσίας που παρέμεινε στην θέση της.
Στην Δυτική Γερμανία, η παράγραφος 175 του ποινικού κώδικα που ποινικοποιούσε την ομοφυλοφιλία θα επιστρέψει υπό την μορφή που είχε πριν από την επιβολή του ναζιστικού καθεστώτος το 1969, πριν καταργηθεί οριστικά το 1994. Στην Ανατολική Γερμανία η ναζιστική νομοθεσία θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι το 1968.
Η αποκατάσταση των καταδικασθέντων της ναζιστικής περιόδου θα ψηφισθεί το 2002 στην ενωμένη πλέον Γερμανία.
Αλλά, θα πρέπει να φτάσουμε στον Μάρτιο 2017 για την αποκατάσταση των 50.000 ανθρώπων που διώχθηκαν μετά το 1945 και την καταβολή αποζημιώσεων.
Τότε, πολλά από τα θύματα δεν βρίσκονταν πια στην ζωή», δήλωσε η πρόεδρος της γερμανικής βουλής.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163