Η αυτοφροντίδα σε ορισμένα μέρη του κόσμου παραμένει ο κύριος τρόπος διατήρησης της καλής υγείας λόγω έλλειψης πρόσβασης σε υγειονομικές υπηρεσίες.
Για παράδειγμα, το βούρτσισμα των δοντιών αποτελεί μια σημαντική καθημερινή πράξη αυτοφροντίδας στο πλαίσιο διατήρησης καλής υγείας, όπως έγραψαν οι Narasimhan et al. στο British Medical Journal το 2019.
Στην εννοιολογική προσέγγιση του όρου της αυτοφροντίδας, οι εν λόγω συγγραφείς φτάνουν στο σημείο να πραγματευθούν τη σημασία της αυτοφροντίδας όσον αφορά τις πολιτικές που ακολουθούνται στον τομέα της υγείας εν γένει.
Συγκεκριμένα, αναφέρονται σε τρεις τομείς αυτοφροντίδας που εδράζουν στη διεπαφή της καθημερινής ζωής και του συστήματος υγείας:
Αυτοδιαχείριση (σε ό,τι αφορά π.χ. πιθανή φαρμακευτική αγωγή),
Αυτοέλεγχος/αυτοεξέταση (π.χ. αυτοέλεγχος για πιθανότητα εγκυμοσύνης) και
Αυτογνωσία/αυτεπίγνωση (συνειδητοποίηση της δύναμης του ατόμου να ενεργεί, να εκπαιδεύεται και να δρα αποτελεσματικά).
Επομένως, αυτοφροντίδα σημαίνει να φροντίζει κανείς τον εαυτό του, σε μια προσπάθεια ελέγχου των σωματικών, ψυχικών και κοινωνικών διαστάσεων της υγείας του.
O αυτοέλεγχος είναι δυνατόν να περιορίσει την εμφάνιση και την εξέλιξη των διάφορων ασθενειών.
Αυτοέλεγχος για κορονοϊό
Από την έναρξη της πανδημίας του κορονοϊού αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής η ταυτοποίηση των κρουσμάτων γίνεται κυρίως με τη διενέργεια μοριακών διαγνωστικών ελέγχων αλλά η διαδικασία αυτή έχει αρκετά μειονεκτήματα, όπως:
-Το κόστος
-Η εργαστηριακή υποδομή που συνήθως απαιτείται για τη διεξαγωγή της εξέτασης
-Η έγκαιρη παράδοση των αποτελεσμάτων
Επομένως, τις περισσότερες φορές η ταυτοποίηση γίνεται μετά από θετικό self-test λήψης ρινικού επιχρίσματος καθώς το τελευταίο συνιστά έναν ταχύτερο και οικονομικότερο τρόπο ελέγχου. Ο αυτοέλεγχος παρουσιάζει σαφή οφέλη στη διατήρηση της επίπτωσης του COVID-19 σε χαμηλότερα επίπεδα.
Επίσης, στην Ευρώπη, ο αυτοέλεγχος έχει χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό εργαλείο για την ταυτοποίηση των κρουσμάτων και τον εντοπισμό των ατόμων που έχουν αναπτύξει κάποια μορφή ανοσίας στον COVID, επιτρέποντας στους ανθρώπους να επιστρέψουν με ασφάλεια στην εργασία τους, καθώς και για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά με την εξέλιξη της επιδημίας, συμπεριλαμβανομένου του πότε έχει επιτευχθεί το όριο ανοσίας της αγέλης.
Αυτοέλεγχος για HIV
Ο αυτοέλεγχος για HIV είναι ένας τρόπος που θα βοηθήσει τα άτομα που έχουν μολυνθεί να διαγνωστούν πριν αρρωστήσουν.
Αυτοέλεγχος για HIV σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιήσουν στοματικό υγρό ή αίμα που θα πάρουν από το δάχτυλό τους, σε μια ιδιωτική και βολική τοποθεσία, για να μάθουν για την κατάστασή τους. Τα αποτελέσματα είναι έτοιμα μέσα σε 20 λεπτά ή και λιγότερο.
Εκείνοι με θετικά αποτελέσματα συνιστάται να προβούν σε επιβεβαιωτικές δοκιμές σε κλινικές υγείας.
Ο ΠΟΥ συνιστά να λαμβάνουν πληροφορίες και συνδέσμους για την παροχή συμβουλών, καθώς και την ταχεία παραπομπή σε υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας και περίθαλψης.
Άλλα παραδείγματα αυτοελέγχου
Θερμομέτρηση: Η πιο βασική και απλή διαδικασία αυτοελέγχου είναι η θερμομέτρηση. Η ακριβής θερμομέτρηση έχει εξαιρετικά μεγάλη ιατρική σημασία. Επιτρέπει τη διάγνωση ασθενειών σε πρώιμο στάδιο αλλά και την παρακολούθηση της εξέλιξής τους και της αποτελεσματικότητας της φαρμακευτικής αγωγής.
Οξυμετρία: Μία ακόμα συσκευή αυτοελέγχου, ιδιαιτέρως χρήσιμη είναι το οξύμετρο. Πρόκειται για ευρέως διαθέσιμη, χαμηλού κόστους συσκευή που μετρά το οξυγόνο στο αίμα του ατόμου που το χρησιμοποιεί. Τα στοιχεία έχουν δείξει ότι η πτώση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα αποτελεί κρίσιμη ένδειξη ότι η υγεία ενός ασθενούς με COVID-19 επιδεινώνεται και ότι μπορεί να χρειάζεται στενότερη παρακολούθηση και επείγουσα θεραπεία.
Μέτρηση επιπέδων γλυκόζης στο αίμα: Επίσης, ο αυτοέλεγχος της γλυκόζης αίματος αποτελεί σημαντική συνιστώσα της σύγχρονης θεραπείας του σακχαρώδους διαβήτη και προτείνεται σε άτομα με διαβήτη. Στόχο αποτελεί η συλλογή λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σε πολλά χρονικά σημεία, ώστε να καταστεί δυνατή η διατήρηση ενός πιο σταθερού επιπέδου γλυκόζης στο αίμα. Βάσει των μετρήσεων που θα προκύψουν μπορεί να συμβάλλει στην ακριβέστερη προσαρμογή του προτεινόμενου από τον γιατρό θεραπευτικού σχήματος στις ανάγκες του εκάστοτε πάσχοντος.
Μέτρηση αρτηριακής πίεσης: Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό είναι να παρακολουθούμε την αρτηριακή μας πίεση, καθώς αποτελεί σημαντικό δείκτη υγείας. Ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να μετρήσεις την αρτηριακή πίεση δεν είναι άλλος από τα γνωστά μας πιεσόμετρα, αναλογικά ή ψηφιακά. Τα αναλογικά πιεσόμετρα είναι στην ουσία μανόμετρα τα οποία μετρούν με ακρίβεια την πίεση του αίματος στις αρτηρίες μας. Τις τελευταίες δεκαετίες ωστόσο, πολλοί από εμάς επιλέγουν τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα, τα οποία και αποτυπώνουν τις μετρήσεις τους ψηφιακά. Με ψηφιακό τρόπο πραγματοποιείται και η κατά προσέγγιση μέτρηση αρτηριακής πίεσης με smartwatch.
Η αυτοδιάγνωση μπορεί να γίνει επικίνδυνη;
Δεν είναι λίγες οι φορές που δεν συνειδητοποιούμε τις επιπτώσεις πρακτικών οι οποίες βάζουν στο επίκεντρο τον «ασθενή ως υπεύθυνο για την υγείας του». Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι εγείρονται διάφορα ζητήματα, με βασικότερο το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία αναφορικά με το αν και κατά πόσον η αυτοδιάγνωση θα μπορούσε να συμβάλλει αποτελεσματικά στην ολοκληρωμένη φροντίδα των ασθενών.
Με το όρο αυτοδιάγνωση χαρακτηρίζεται η πρακτική κατά την οποία ο ασθενής προβαίνει μόνος του σε διαγνώσεις. Ο ασθενής μπορεί να καταλήγει στη διάγνωση μόνο με βάση τις προσωπικές του εμπειρίες και τις εμπειρίες φίλων του ή να κρίνει με βάση πηγές που θεωρεί αξιόπιστες όπως το internet, βιβλία ή και περιπτώσεις ασθενών με παραπλήσια συμπτώματα.
Το φαινόμενο της αυτοδιάγνωσης έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της οικονομικής κρίσης και της αύξησης της δυνατότητας πρόσβασης στο διαδίκτυο.
Η αυτοδιάγνωση μπορεί να οδηγήσει σε λάθη και σημαντικές καθυστερήσεις τις περισσότερες φορές τόσο στο πεδίο της διάγνωσης όσο και στο πεδίο της θεραπείας.
Πηγή: iatropedia/sosiatroi.gr
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163