Επιπλέον οικονομικά βάρη εκτιμά ο γερμανικός τύπος πως θα έχει για την Ευρώπη και ειδικά για τη Γερμανία και τη Γαλλία η διαφαινόμενη σταδιακή μείωση της στήριξης της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ.
Και αυτό γιατί θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί η παραγωγή επιπλέον αμυντικού υλικού για την Ουκρανία (από Γερμανία και Γαλλία) πέρα από τα 50 δισ. ευρώ οικονομικής στήριξης (τα οποία συμφώνησε η τελευταία έκτακτη σύνοδος κορυφής της ΕΕ) για την κάλυψη των μη αμυντικών δαπανών του ουκρανικού κρατικού προϋπολογισμού.
Το ζήτημα αυτό θα απασχολήσει την επικείμενη συνάντηση του Γερμανού Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς και του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
Τα νέα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Welt δείχνουν ότι η στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ έχει στερέψει.
Η Ευρώπη θα πρέπει να διπλασιάσει τις προμήθειές της σε όπλα. Οι ΗΠΑ αφήνουν ευγενικά την Ευρώπη να πάει πρώτη – είτε το θέλει είτε όχι. Σήμερα (16.02.24), ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναμένεται στο Βερολίνο και το Παρίσι για να υπογράψει συμφωνίες ασφαλείας με τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες εδώ και καιρό πρωτοστατούν στην προστασία της Ουκρανίας, δεν θα υπογράψουν ένα τέτοιο έγγραφο μέχρι αργότερα φέτος.
Η αλληλουχία μπορεί να διαβαστεί ως συμβολισμός μιας νέας εποχής στη βοήθεια προς την Ουκρανία. Καθώς αρχίζει η «καυτή» φάση της αμερικανικής προεκλογικής εκστρατείας, οι ΗΠΑ υποχωρούν στη δεύτερη σειρά και καθιστούν σαφές ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας -και κατά συνέπεια ολόκληρης της ηπείρου- είναι πρωτίστως καθήκον της Ευρώπης.
Οι συμφωνίες ασφαλείας που διαπραγματεύονται όλα τα κράτη της G7 με την Ουκρανία είναι κάτι σαν “Nato light”.
Πρόκειται για ένα είδος βραβείου παρηγοριάς για την άρνηση του Κιέβου να γίνει δεκτό στη δυτική αμυντική συμμαχία.
Δεν είναι ακόμη γνωστό πώς ακριβώς θα είναι οι συμφωνίες με το Βερολίνο και το Παρίσι. Ωστόσο, είναι πιθανό να είναι παρόμοιες με την πρώτη τέτοια συμφωνία που σύναψε το Κίεβο με το Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές του έτους.
Το 16σέλιδο έγγραφο υπόσχεται στην Ουκρανία μόνιμες προμήθειες όπλων, βοήθεια στην εκπαίδευση στρατιωτών και την ανάπτυξη της αμυντικής της βιομηχανίας.
Οι συμφωνίες αποσκοπούν στην προστασία της Ουκρανίας από μια νέα ρωσική εισβολή σε περίπτωση λήξης του τρέχοντος πολέμου.
Το όγδοο κεφάλαιο του μακροσκελούς καταλόγου λεπτομερών διαβεβαιώσεων περιέχει τον πυρήνα της συμφωνίας: σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο θα παράσχει “ταχεία και συνεχή υποστήριξη ασφαλείας”. Πρόκειται για μια υπόσχεση υποστήριξης που είναι σημαντικά ασθενέστερη από εκείνη του Χάρτη του ΝΑΤΟ. Το άρθρο 5 του χάρτη ορίζει ότι όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ θεωρούν την ένοπλη επίθεση εναντίον ενός μέλους ως επίθεση εναντίον ολόκληρης της συμμαχίας. Με άλλα λόγια, ένα μέλος του ΝΑΤΟ γίνεται αυτόματα μέρος του πολέμου. Οι εταίροι της Ουκρανίας, ωστόσο, θα παρείχαν – όπως συμβαίνει σήμερα – μόνο εξωτερική βοήθεια.
“Έχουμε ένα μήνυμα. Η Μεγάλη Βρετανία δεν θα κάνει πίσω. Θα σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας στις πιο σκοτεινές ώρες της και στις καλύτερες στιγμές που έρχονται”, δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σουνάκ μετά την υπογραφή της συμφωνίας ασφαλείας τον Ιανουάριο.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς (SPD) και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είναι πιθανό να χρησιμοποιήσουν παρόμοια λόγια κατά την τελετή υπογραφής.
Δεν συμφωνούν όλοι, όμως, με κάτι τέτοιιο. “Εργαζόμαστε επίσης για μια τέτοια συμφωνία”, δήλωσε πρόσφατα στη Welt ανώτερος εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης. “Αλλά αυτές οι συμφωνίες μοιάζουν περισσότερο με σχέδια δράσης παρά με πραγματικές εγγυήσεις ασφαλείας. Είναι μια περίληψη αυτών που ήδη κάνουμε”.
Ακόμη και αν υποθέσει κανείς ότι οι συμφωνίες ασφαλείας θα ενισχύσουν τη συμμαχία μεταξύ του Κιέβου και των συμμάχων του στο μέλλον: Η αποφασιστική φάση του πολέμου βρίσκεται στο άμεσο παρόν – και η κατάσταση δεν είναι πολύ ελπιδοφόρα.
Στη νέα της έκθεση “Focus 2024”, η νορβηγική υπηρεσία πληροφοριών NIS γράφει ότι η Κίνα, η Λευκορωσία, η Βόρεια Κορέα και το Ιράν παρέχουν στη συμμαχική Ρωσία “σημαντική” υποστήριξη με τη μορφή υλικών, όπλων και πυρομαχικών.
Η ρωσική πολεμική παραγωγή τρέχει με πλήρη ταχύτητα
“Η Ρωσία βρίσκεται σε καλύτερη θέση από ό,τι πριν από ένα χρόνο”. Η Ουκρανία έχασε την πρωτοβουλία στο θέατρο του πολέμου στις αρχές του 2024, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Η Ρωσία έχει καταφέρει να κινητοποιήσει τουλάχιστον τρεις φορές περισσότερους στρατιώτες από την Ουκρανία. Επιπλέον, η πολεμική παραγωγή τρέχει σε πλήρη ταχύτητα, παρακάμπτοντας τις δυτικές κυρώσεις. “Η Ρωσία βρίσκεται στη διαδικασία να αποκτήσει το πάνω χέρι στρατιωτικά. Είναι αναμενόμενο ότι το Κρεμλίνο θα αυξήσει περαιτέρω τις πολεμικές του προσπάθειες στο μέλλον”, αναφέρει η έκθεση.
Τα τελευταία στοιχεία για τις παραδόσεις όπλων από τη Δύση στην Ουκρανία ταιριάζουν με αυτό.
Σύμφωνα με την τελευταία επικαιροποίηση του “Ukraine Support Tracker” του Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου (IfW), η οποία είναι στη διάθεση του Welt, η ευρωπαϊκή βοήθεια έχει εδώ και καιρό ξεπεράσει σημαντικά εκείνη των ΗΠΑ. Ωστόσο, ο αποκλεισμός στο Κογκρέσο απειλεί με πλήρη ακύρωση των αμερικανικών παραδόσεων όπλων το 2024.
“Για να αντικαταστήσει πλήρως τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ το 2024, η Ευρώπη θα πρέπει να διπλασιάσει το σημερινό επίπεδο και τον ρυθμό της βοήθειας σε όπλα”, εξηγούν οι συντάκτες της μελέτης του IfW.
Κατά την υπό εξέταση περίοδο από την 1η Νοεμβρίου 2023 έως τις 15 Ιανουαρίου 2024, υποσχέθηκαν συνολικά 9,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε βοήθεια, δηλαδή μόνο το ένα τρίτο περίπου του ποσού του προηγούμενου έτους. Σύμφωνα με την έκθεση, η αμερικανική βοήθεια που έχει παρασχεθεί μέχρι σήμερα έχει πλέον καταβληθεί στο σύνολό της και δεν πρόκειται να υπάρξει κάτι περισσότερο.
Παρόλο που η ΕΕ εξέδωσε πρόσφατα ένα πακέτο βοήθειας ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, πρόκειται για οικονομική βοήθεια προς το ουκρανικό κράτος. Όσον αφορά τις παραδόσεις όπλων, από την άλλη πλευρά, “η δυναμική της ΕΕ έχει επιβραδυνθεί”, εξηγεί ο Kρίστοφ Τρέμπες (Christoph Trebesch), υπεύθυνος για τη μελέτη του Κιέλου.
Ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος χορηγός εξακολουθεί να είναι η Γερμανία, η οποία έχει παράσχει στρατιωτική βοήθεια συνολικού ύψους 17,7 δισεκατομμυρίων ευρώ από την έναρξη του πολέμου. Το ποσό αυτό είναι σημαντικά μικρότερο από τα περίπου 43 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν παράσχει οι ΗΠΑ μέχρι σήμερα. Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται στην τρίτη θέση πίσω από τη Γερμανία με 9,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο όγκος της στρατιωτικής βοήθειας αυξήθηκε πρόσφατα ιδιαίτερα απότομα στη Δανία, η οποία κατατάσσεται πλέον στην τέταρτη θέση παγκοσμίως με 8,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μόνο από την 1η Νοεμβρίου, η Κοπεγχάγη ανακοίνωσε στρατιωτική βοήθεια ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τρεις από τις πέντε μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες – η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία – εξακολουθούν να υστερούν κατά πολύ. Η Γερμανία και η Γαλλία βρέθηκαν πρόσφατα σε αντιπαράθεση για το ύψος της βοήθειας προς την Ουκρανία.
Ωστόσο, η Ουκρανία δεν έχει χρόνο για αψιμαχίες μεταξύ των συμμάχων της. Οι Ρώσοι λέγεται ότι έχουν εισβάλει στη γραμμή του μετώπου σε 15 έως 20 σημεία, σε ορισμένες περιπτώσεις για χιλιόμετρα. Το σκληρά αμφισβητούμενο χωριό Avdiivka στα ανατολικά της χώρας βρίσκεται στα πρόθυρα της πτώσης, όπως και η στρατηγικής σημασίας πόλη Kupyansk. Οι διπλωμάτες του ΝΑΤΟ δεν αναμένουν αντεπιθέσεις ή ακόμη και ανακαταλήψεις φέτος.
Από τη σκοπιά του ΝΑΤΟ, θα ήταν ήδη επιτυχία αν η Ουκρανία μπορούσε να κρατήσει τις θέσεις της. Ακόμη και τα μηνύματα που ανακοινώθηκαν στη συνάντηση των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ την Πέμπτη είναι απίθανο να το αλλάξουν αυτό. Ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι φέτος, ένας αριθμός ρεκόρ 18 χωρών του ΝΑΤΟ εκπλήρωσαν την εθελοντική τους δέσμευση να επενδύσουν το 2% της οικονομικής τους παραγωγής στην άμυνα.
Η Γερμανία θα επιτύχει τον στόχο του 2% για πρώτη φορά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου με επενδύσεις ύψους 73,41 δισ. ευρώ – σύμφωνα με διπλωμάτες, το ποσοστό είναι “μεταξύ 2,0 και 2,1%”. Η Γαλλία θέλει επίσης να επιτύχει τον στόχο του 2% φέτος.
Ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Γερμανία, έχουν επίσης δεσμευτεί να προμηθεύσουν πυρομαχικά αξίας 1,1 δισ. ευρώ σε συμφωνία με τις αντίστοιχες εταιρείες και να δημιουργήσουν νέες ικανότητες για την παραγωγή πυρομαχικών πυροβολικού. Ωστόσο, οι νέες επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ θα αρχίσουν μόνο να αποδίδουν. Σημαντικές αυξήσεις στην παραγωγή πυρομαχικών δεν αναμένονται πριν από το τέλος του έτους. Αυτό θα μπορούσε να είναι πολύ αργά για την Ουκρανία, καταλήγει το ίδιο δημοσίευμα.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163