Η σοκαριστική κατάρρευση της γέφυρας στη Βαλτιμόρη. Η γέφυρα που κόπηκε στα δύο στη νότια Κίνα. Ζημιές σε γέφυρα της Αργεντινής. Τρία περιστατικά συνέβησαν μέσα στους τρεις πρώτους μήνες του 2024, σύμφωνα με ρεπορτάζ του CNN. Και στα τρία εμπλέκονται μεγάλα εμπορικά πλοία, που προσέκρουσαν πάνω στις γέφυρες.
Αυτά τα περιστατικά με απολογισμό τουλάχιστον πέντε νεκρούς στην Κίνα και έξι στη Βαλτιμόρη υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να ελεγχθούν και να θωρακιστούν οι παλιές γέφυρες, ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν τα τεράστια πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων χωρίς κινδύνους.
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτή η γέφυρα κατασκευάστηκε πριν από 50 χρόνια και τα πλοία εκείνη την εποχή ήταν ένα κλάσμα του μεγέθους αυτού που είναι σήμερα το Dali», δήλωσε στο CNN ο Sal Mercogliano, ειδικός σε θέματα ναυτιλίας σχετικά με την κατάρρευση της γέφυρας Francis Scott Key στη Βαλτιμόρη.
«Και το Dali δεν είναι καν ένα μεγάλο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, υπάρχουν πολύ μεγαλύτερα πλοία που βρίσκονται εκεί έξω» είπε και πρόσθεσε:
«Έτσι από πολλές απόψεις έχουμε υποδομές που χτίστηκαν για μία άλλη εποχή» εξήγησε.
Τα περιστατικά σε Κίνα και Αργεντινή
Τα παρόμοια συμβάντα σε Κίνα και Αργεντινή έχουν θορυβήσει τους ειδικούς που εκπέμπουν SOS για την ασφάλεια γεφυρών που δεν ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες.
Το περιστατικό στην Κίνα έλαβε χώρα στα τέλη Φεβρουαρίου, όταν ένα φορτηγό πλοίο έπεσε στη γέφυρα Lixinsha στο Δέλτα του ποταμού Pearl, στη νότια επαρχία Γκουανγκζου- έναν σημαντικό διεθνή ναυτιλιακό κόμβο και βιομηχανική καρδιά της χώρας.
Δραματικές φωτογραφίες έδειχναν τη γέφυρα κομμένη στα δύο. Ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός CCTV ανέφερε ότι οι εργασίες ενίσχυσης στη γέφυρα λόγω δομικών ανησυχιών είχαν αναβληθεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια.
Ένα μήνα νωρίτερα, ένα μεγάλο φορτηγό πλοίο προσέκρουσε στις γέφυρες Zárate–Brazo Largo που διασχίζουν τον ποταμό Πράνα στην Αργεντινή, σύμφωνα με το κυβερνητικό πρακτορείο ειδήσεων Télam, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στο πλοίο και στη γέφυρα, η οποία όμως δεν κατέρρευσε.
Αν και στα χαρτιά αυτά τα περιστατικά μπορεί να φαίνονται παρόμοια – αφού σε όλες τις περιπτώσεις ένα μεγάλο πλοίο πέφτει πάνω σε μια γέφυρα – μπορεί οι παράγοντες που οδήγησαν στα ατυχήματα να διαφέρουν αισθητά, εξηγεί ο Bassem O. Andrawes, καθηγητής δομικής μηχανικής στο University of Illinois και ειδικός στις καταρρεύσεις γεφυρών.
Για παράδειγμα, το περιστατικό στην Κίνα φαίνεται να δείχνει το σκάφος να χτυπά το σώμα της γέφυρας, και όχι τους πυλώνες της – τις κάθετες στήλες που κρατούν ψηλά τη δομή- κάτι που υποδεικνύει ότι «το πλοίο είχε ένα ορισμένο ύψος που αγνοήθηκε».
«Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος», εξηγεί ο καθηγητής.
Οι προκαταρκτικές έρευνες για τη σύγκρουση υποδηλώνουν επίσης ότι το ατύχημα προκλήθηκε από «ακατάλληλη συμπεριφορά του πληρώματος του σκάφους», σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο China Daily.
Αντίθετα, στο παράδειγμα της Βαλτιμόρης, το κανάλι και η γέφυρα είναι αρκετά φαρδιά και ψηλά για να φιλοξενήσουν μεγάλα σκάφη και το φορτηγό πλοίο χτύπησε τον πυλώνα της γέφυρας, όχι την ίδια τη γέφυρα, τόνισε ο ίδιος.
«Υπάρχουν διαφορετικές αιτίες για όλες αυτές τις περιπτώσεις», πρόσθεσε. «Αλλά υπάρχει τώρα περισσότερη επίγνωση ότι υπάρχει πιθανότητα, και δεν είναι μια μικρή πιθανότητα αλλά μια πολύ μεγάλη, ένα σκάφος να χτυπήσει μέρος της γέφυρας – είτε πρόκειται για την προβλήτα είτε για την υπερκατασκευή».
Όταν τα σκάφη χτυπούν στον πυλώνα, μπορεί να είναι «καταστροφικό», επειδή αυτό είναι το πιο αδύναμο σημείο της γέφυρας.
Επισήμανε ακόμα την κατάρρευση του 1980 της γέφυρας Sunshine Skyway στη Φλόριντα μετά από χτύπημα από φορτηγό, σκοτώνοντας 35 ανθρώπους.
Αυτό το περιστατικό ώθησε την κοινότητα μηχανικών και μεταφορών να «εξετάσει πραγματικά πώς να σχεδιάσει προβλήτες που να μπορούν να αντέξουν κάτι τέτοιο», είπε.
Επιτακτική για καλύτερες υποδομές
Το τελευταίο περιστατικό με την κατάρρευση της γέφυρας στη Βαλτιμόρη έφερε στο προσκήνιο την επιτακτική ανάγκη για καλύτερες υποδομές.
Πρόσθετες κατασκευές όπως προφυλακτήρες μπορούν να προστεθούν σε γέφυρες, κάτω από το νερό και μακριά από το οπτικό πεδίο, εκτρέποντας τα πλοία που πλησιάζουν πολύ κοντά.
Πολλά λιμάνια και πλωτές οδοί χρησιμοποιούν «δελφίνια» – κατασκευές που έχουν τις ρίζες τους στον βυθό ή την κοίτη του ποταμού, που εκτείνονται πάνω από το νερό, συνήθως κατασκευασμένες από ξύλο ή χάλυβα.
Αν και χρησιμοποιούνται συχνά ως σημείο πρόσδεσης πλοίων, μπορούν επίσης να προστατεύσουν τις γέφυρες από το να χτυπηθούν από πλοία – με τη γέφυρα Sunshine Skyway να είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Ο ο Bassem O. Andrawes, πρόσθεσε ότι οι γέφυρες θα πρέπει να κατασκευάζονται με πρόσθετα προστατευτικά στον σχεδιασμό τους – έτσι ώστε όταν ένα στοιχείο καταρρέει, άλλα να μπορούν να αντέχουν το φορτίο.
Οι ειδικοί πάντως επισημαίνουν ότι υπάρχει επίσης πολύς δρόμος για τη βελτίωση των γεφυρών που κατασκευάστηκαν για μικρότερα σκάφη σε άλλη εποχή, ακόμη και με σύγχρονους κανονισμούς και κώδικες σχεδιασμού.
Αν και οι νεότερες γέφυρες – ειδικά αυτές που διασχίζουν μεγάλους ποταμούς – μπορεί να έχουν πρόσθετες προστατευτικές δομές, οι γέφυρες σε μικρότερα κανάλια ή σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες μπορεί να μην έχουν.
«Η επένδυση σε υποδομές είναι κρίσιμης σημασίας για το δημόσιο καλό και είναι ζωτικής σημασίας να αντιμετωπιστούν αυτές οι γηρασμένες υποδομές», δήλωσε ο Jerome Hajjar, πρόεδρος του Ινστιτούτου Δομικής Μηχανικής της Αμερικανικής Εταιρείας Πολιτικών Μηχανικών.
Εκτός από τη βελτίωση των παλιών γεφυρών για τις σύγχρονες απαιτήσεις, οι υποδομές πρέπει να αναβαθμιστούν για να συμβαδίζουν με την τελευταία πρόοδο στην τεχνολογία, πρόσθεσε.
Πληροφορίες από CNN