Σαν σήμερα το 1890 το νησί Έλις, ανοιχτά του Μανχάταν, γίνεται ο πρώτος σταθμός των Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική.
Μια μέρα σαν τη σημερινή στις 11 Απριλίου του 1890, οι πρώτοι Έλληνες μετανάστες φτάνουν στην Αμερική, στο νησί Έλις αναζητώντας μία καλύτερη ζωή.
Από το 1892 έως 1924, πάνω από μισό εκατομμύριο Έλληνες βρέθηκαν στο μικρό νησί που έμεινε στην ιστορία ως ένας τόπος ελπίδας για εκατομμύρια ανθρώπους από τα τέλη του 19ου αιώνα και κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ου.
Αρχικά, το Ellis Island μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα ονομαζόταν Γκαλ και στις 12 Ιουλίου του 1603 ο κυβερνήτης του Νέου Άμστερνταμ (μετέπειτα Νέας Υόρκης) το αγόρασε από τους Ινδιάνους και το μετονόμασε σε Όιστερ Άιλαντ (Oyster Island).
Λίγο καιρό μετά, μετονομάστηκε σε Έλις Άιλαντ και από το 1892 μετατράπηκε σε σταθμό υποδοχής μεταναστών.
Το νησί άνοιξε τότε τις πύλες του και μέχρι το 1954 υποδέχθηκε πάνω από 20 εκατομμύρια μετανάστες απ’ όλο τον κόσμο.
Το Ellis Island αποτελούσε μια τελευταία στάση πριν από το όνειρο. Όλοι ήλπιζαν για μία καλύτερη ζωή στη «Γη της Επαγγελίας», μακριά από τον πόλεμο, την πείνα, τις κακουχίες και τις διώξεις.
Μετά από ένα μεγάλο και κουραστικό ταξίδι στη θάλασσα, κάτω από εξαιρετικά ανθυγιεινές συνθήκες, οι επιβάτες έφταναν στη Νέα Υόρκη.
Από εκεί περνούσαν από επιθεώρηση προκειμένου να αποφασιστεί αν θα τους επιτραπεί η είσοδος και η παραμονή τους στην Αμερική.
Για αρκετούς, η αναμονή είχε πλέον τελειώσει. Για κάποιους άλλους βέβαια, τελείωνε το όνειρο αφού θα έπρεπε να γυρίσουν πίσω.
Όσοι είχαν εισιτήρια της πρώτης και της δεύτερης θέσης, είχαν εξεταστεί ήδη μέσα στο καράβι και ήταν ελεύθεροι να ξεκινήσουν τη νέα τους ζωή στην Αμερική.
Οι ταξιδιώτες της τρίτης θέσης ωστόσο, έβαζαν τα πράγματά τους σε βάρκες και μεταφέρονταν στο νησί Ellis, για να υποβληθούν σε ιατρικό έλεγχο.
Εκεί, τους αναλάμβαναν οι «γιατροί των έξι δευτερολέπτων», όπως είχαν ονομαστεί επειδή τόσα ήταν τα δευτερόλεπτα που χρειάζονταν για να διαπιστώσουν την κατάσταση της υγείας ενός μετανάστη.
Αν όλα ήταν καλά, οι μετανάστες έπαιρναν την πολυπόθητη άδεια και έβρισκαν κατοικία, τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια, στη Νέα Υόρκη και το Νιου Τζέρσεϊ.
Για άλλους πάλι, τα πράγματα δεν εξελίσσονταν καλά και επέστρεφαν στην πατρίδα τους με το ίδιο πλοίο που τους είχε φέρει ως εκεί.
Από το 1924 το νησί χρησιμοποιήθηκε μόνο για κρατουμένους και πρόσφυγες. Η υποδοχή των συνηθισμένων μεταναστών γινόταν σε άλλους σταθμούς.
Το Ellis Island λειτούργησε και ως μία κολυμπήθρα, καθώς πολλοί άνθρωποι απέκτησαν εκεί ένα νέο όνομα.
Λέγεται πως αν κάποιος από τους υπαλλήλους δεν μπορούσε να εκφέρει το όνομα ενός μετανάστη, το άλλαζε κατά προσέγγιση σε κάτι πιο σύντομο και απλό. Ιδιαίτερα, στις περιπτώσεις που ο νεοφερμένος δεν ήξερε να γράφει και να διαβάζει Αγγλικά.
Μια ανάλογη κατάσταση αποτυπώθηκε και στα πρώτα λεπτά της ταινίας «Ο Νονός ΙΙ», όπου μικρός Βίτο Αντολίνι από το χωριό Κορλεόνε της Σικελίας έφτασε στην Αμερική.
Μη καταφέρνοντας να συνεννοηθεί στο νησί Ellis με τις αρχές, ο υπάλληλος του άλλαξε το όνομα σε Βίτο Κορλεόνε.
Σήμερα, τις ημέρες αυτές θυμίζει το Μουσείο Μετανάστευσης των ΗΠΑ που στεγάζεται στο Ellis Island.
Μέσω της ψηφιοποίησης των αρχείων και της εφαρμογής στο https://www.ellisisland.org/ ο καθένας πλέον μπορεί να εντοπίσει συγγενείς που πριν χρόνια μετανάστευασαν στις ΗΠΑ και πέρασαν από την «διαλογή» του Έλις.
Κατά καιρούς, πολλοί εξέφρασαν την άποψη ότι σ’ αυτό το νησί θα έπρεπε να βρίσκεται και το Άγαλμα της Ελευθερίας, λόγω του συμβολισμού του.
Φωτογραφίες αρχείου: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163