Η Τράπεζα Eurobank κατέχει το μεγαλύτερο ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο μεταξύ των ελληνικών τραπεζών, σύμφωνα με τη μελέτη της Petrofin Research για το έτος 2023 σχετικά με τις τράπεζες που χρηματοδοτούν την ελληνική ναυτιλία.
Συγκεκριμένα, η UBS (Credit Suisse) κατέχει την 1η θέση στη διεθνή κατάταξη των τραπεζών με τα μεγαλύτερα ναυτιλιακά χαρτοφυλάκια, ενώ την 2η θέση κατέχει η Τράπεζα Eurobank ξεπερνώντας την Alpha bank.
Ακολουθεί η Τράπεζα Πειραιώς στην 3η θέση έχοντας ανέβει δύο θέσεις. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί η σταθερή είσοδος της Παγκρήτιας Τράπεζας στην ελληνική ναυτιλία.
Αναλυτικά, τα χαρτοφυλάκια δείχνουν τόσο τα εκκρεμή ναυτιλιακά δάνεια, όσο και τα δάνεια που έχουν δεσμευτεί, αλλά δεν έχουν αναληφθεί. Τα δεσμευμένα αλλά μη αναληφθέντα δάνεια μπορούν να θεωρηθούν ως ένδειξη της δυναμικής δανειοδότησης πλοίων κάθε τράπεζας ή/και του βαθμού συμμετοχής της στη χρηματοδότηση νέων ναυπηγείων.
Πάνω από το 80% των δανείων των τραπεζών προς τους Έλληνες πλοιοκτήτες έχουν ανεκμετάλλευτη χωρητικότητα και επιθυμία να αυξήσουν τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια, σύμφωνα με την Petrofin Research. Αυτό ενισχύει την άποψη για πιθανή ανάκαμψη των συνολικών τραπεζικών χορηγήσεων.
Τα σημαντικότερα σημεία των φετινών αποτελεσμάτων για την ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση είναι τα εξής:
- Η χρηματοδότηση πλοίων από την Τράπεζα για την ελληνική ναυτιλία μειώθηκε κατά 2% κατά τη διάρκεια του 2023. Το σύνολο των ελληνικών δανείων (τόσο αναληφθέντα και δεσμευμένα αλλά μη αναληφθέντα) που έχουν καταχωρηθεί τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως στις 31/12/2023 μειώθηκαν σε 50.891,42 δολάρια σε σύγκριση με 51.909,77 εκατ. δολάρια το 2022, 52.580,03 εκατ. δολάρια το 2021, 49.794,51 εκατ. δολάρια το 2020, 53.107,8 εκατ. δολάρια το 2019, 53.176,32 εκατ. δολάρια το 2018, 53.994,96 εκατ. δολάρια το 2017 και 57.211,35 δολάρια το 2016.
- Παρά την εύρωστη δημιουργία νέων δανείων κατά την εξέλιξη του έτους, τα υψηλά επιτόκια και οι αποπληρωμές δανείων κατέστησαν δύσκολο για τις περισσότερες τράπεζες να επιτύχουν αύξηση του χαρτοφυλακίου τους το 2023. Επιπλέον, η χρηματοδότηση SLB (Sale and Leaseback) ανταγωνίστηκε έντονα τις τράπεζες για τη χρηματοδότηση νέων κτιρίων και μεταχειρισμένων πλοίων.
- Ο Δείκτης Petrofin για τη χρηματοδότηση των ελληνικών πλοίων, ο οποίος ξεκίνησε από το 100 το 2001 και κορυφώθηκε στο 443 το 2008, συνεχίζει την καθοδική του καμπύλη στο 308 το 2023 από 314 το 2022. Τα τελευταία 14 χρόνια το χαρτοφυλάκιο έχει μειωθεί κατά 23%.
- Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο δείκτης Petrofin αφορά μόνο τη χρηματοδότηση που σχετίζεται με τράπεζες. Η χρηματοδότηση μέσω SLBs και άλλες μορφές δανεισμού δεν περιλαμβάνονται. Ωστόσο, η έρευνά μας δείχνει ότι αυτές οι εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης αυξήθηκαν σημαντικά το 2023 και παρείχαν στον Έλληνα πλοιοκτήτη μια ευρύτερη γκάμα επιλογών χρηματοδότησης πλοίων.
-
Οι διεθνείς τράπεζες με ελληνική παρουσία ανέτρεψαν την αύξηση του 2022 και υποχώρησαν κατά 2,23% σημειώνοντας τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των 3 τραπεζικών ομάδων.
- Οι ελληνικές τράπεζες αποτελούν τη μόνη ομάδα που παρουσιάζει ανάπτυξη, με 12,25%, η οποία είναι αρκετά πιο δυναμική από το περσινό 3,7%. Η ανοδική τάση συνεχίζεται αδιάλειπτα από το 2017.
- Οι διεθνείς τράπεζες διαπίστωσαν ότι η δυνατότητα των ελληνικών τραπεζών να μειώσουν τα δανειακά τους περιθώρια υποβαθμίζει την ανταγωνιστικότητά τους.
- Τα αναληφθέντα δάνεια μειώθηκαν κατά 5,27% συνεχίζοντας την πτωτική τάση που ξεκίνησε το 2022.
- Είναι χαρακτηριστικό ότι οι αναλήψεις υποχρεώσεων στο τέλος του έτους σημείωσαν τεράστια αύξηση της τάξης του 42,03%, διπλασιάζοντας την αύξηση του 2022 κατά 22,43%.
- Καθώς εξελισσόταν το 2023, η δραστηριότητα χρηματοδότησης πλοίων αυξήθηκε και ως εκ τούτου οι υψηλές αναλήψεις υποχρεώσεων στο τέλος του έτους.
- Ο αριθμός των τραπεζών που συμμετέχουν στη χρηματοδότηση ελληνικών πλοίων παρέμεινε ο ίδιος.
- Η UBS (Credit Suisse) εξακολουθεί να διατηρεί την πρώτη θέση, παρά την περαιτέρω μείωση του χαρτοφυλακίου κατά 7,27%.
- Οι 10 μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες χρηματοδότησης πλοίων ανήλθαν σε 33,1 δισ. δολάρια έναντι 32,1 δισ. δολαρίων το 2022 και 30,45 δισ. δολαρίων το 2021, σημειώνοντας αύξηση 3,15%. Το μερίδιο αγοράς τους ανήλθε στο 65% από 62% το 2022, έναντι 57,9% το 2021 και 58,25% το 2020.
- Η σταθερή μείωση της έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών συνεχίζεται, αλλά με βραδύτερο ρυθμό (0,4% το 2023). Το μερίδιο αγοράς τους έχει αυξηθεί στο 74,02% πλησιάζοντας τα επίπεδα του 2021. Το μερίδιό τους το 2022 ήταν 72,89% του μεριδίου αγοράς, 74,33% το 2021, 73,84% το 2020, 75,8% το 2019, 76,9%, το 2018, 78,70% το 2017, 81,04% το 2016.
- Πιστεύεται ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες που παραμένουν στην ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση είναι αποφασισμένες να παραμείνουν στον τομέα αυτό. Πράγματι, από τις τράπεζες που συμμετέχουν στην ελληνική ναυτιλιακή χρηματοδότηση, η συντριπτική πλειοψηφία έχει υψηλότερους προϋπολογισμούς χαρτοφυλακίου δανείων για το 2024 και περιορίζεται από την ανάπτυξη μόνο από τον ανταγωνισμό από μη τραπεζικές σχετικές χρηματοδοτήσεις και τις προπληρωμές λόγω της υψηλής ρευστότητας των Ελλήνων πλοιοκτητών και των υψηλών επιτοκίων, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά τις ταμειακές ροές των νέων δανειακών συναλλαγών.
- Επίσης, το σύνολο των Επικεφαλής Διαχειριστών είναι μειωμένο κατά 22,3%.
- Η αύξηση των προθεσμιακών δεσμεύσεων αντικατοπτρίζεται στα ποσά που κατευθύνονται σε νεότευκτα πλοία, τα οποία αυξήθηκαν στο 14% το 2023 έναντι της μείωσης κατά 3% το 2022.
- Συνολικά, το 2023 θεωρείται ως ένα έτος κατά το οποίο η τραπεζική χρηματοδότηση αντιμετώπισε ορισμένες προκλήσεις όσον αφορά την επίτευξη αύξησης των δανείων, παρά την προθυμία των τραπεζών να το πράξουν.