«Προστατεύουμε την κληρονομιά των προγόνων μας», δήλωσε σήμερα Δευτέρα (6.5.24) ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην τελετή για την ολοκλήρωση των έργων της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων για τη συντήρηση 201 ιστορικών μνημείων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί.
«Συγχαίρω τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων που προστατεύει την κληρονομιά των προγόντων μας», ανέφερε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια της τελετής.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο 56 ιστορικά μνημεία αποκαταστάθηκαν πριν από εμάς, μεταξύ 1996 και 2002, θα φανεί πόσο μεγάλη επιτυχία έχει καταγράψει η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων», υποστήριξε ο Τούρκος πρόεδρος.
Ενώ επισήμανε πως «όχι μόνο στην Τουρκία, όχι μόνο στην Ανατολία και τη Θράκη, αλλά οπουδήποτε στον κόσμο υπάρχει ένα αντικείμενο ή μια πολιτιστική κληρονομιά που ανήκει σε εμάς και τους προγόνους μας, φτάνουμε εκεί και το φέρνουμε στο φως».
Vakıf Haftası 100’üncü Yıla Özel 201 Eser Toplu Açılış Töreni
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) May 6, 2024
https://t.co/oO3XUwFGkQ
2024 yılı Vakıf Haftası’nı, yurt içinde ve yurt dışında restorasyonu tamamlanan 201 vakıf eserinin toplu açılışını yaparak idrak ettik.
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) May 6, 2024
Hem haftamızın hem de açılışını yaptığımız vakıf-kültür varlıklarımızın ülkemize, milletimize hayırlı olmasını diliyorum.… pic.twitter.com/OXzYSAg5Pd
«Βλέπω αυτή τη σημαντική τελετή σήμερα ως μια ακόμα ένδειξη της ευαισθησίας που επιδεικνύουμε όσον αφορά την προστασία της κληρονομιάς» συνέχισε ο Ερντογάν, ενώ όταν ήρθε η σειρά στη Μονή της Χώρας έδωσε τον λόγο στον επαρχιακό μουφτή της Κωνσταντινούπολης, Σαφί Αρπάγκιους, ο οποίος ανέφερε:
«Κύριε πρόεδρε, έπειτα από 79 χρόνια, αναστηλώνεται και ξανανοίγει για τους πιστούς από τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων. Το “Καριγέ” μετατράπηκε σε μουσείο 79-80 χρόνια μετά το τέμενος της Αγίας Σοφίας. Ήταν ένα μέρος που εχρησιμοποιείτο ως τζαμί προηγουμένως. Αυτό το τζαμί, που έγινε μουσείο μετά το 1947, ανακαινίστηκε και επισκευάστηκε με τις προσπάθειες και την υποστήριξη των ιδρυμάτων μας και σήμερα, με τη βοήθεια του Θεού, θα αποδοθεί ξανά για προσευχή και θα υποδεχτεί τους πιστούς στην Κωνσταντινούπολη».
Στο σημείο αυτό ο Τούρκος πρόεδρος έδωσε το πρόσταγμα για να κοπή η κορδέλα των εγκαινίων: «Έχεις το ψαλίδι στα χέρια σου και την κορδέλα μπροστά σου. Όλοι μαζί να πούμε “εις το όνομα του Κυρίου” (για Αλλάχ μπσμιλάχ) και να κόψουμε την κορδέλα. Με το καλό»!
Το τζαμί θα λειτουργεί στο πρότυπο της Αγίας Σοφίας. Tα ψηφιδωτά στους τοίχους στον χώρο της προσευχής καλύφθηκαν, ενώ καθορίστηκε περιοχή που θα την επισκέπτονται οι τουρίστες με ξεναγό.
Αναφορά στη Γάζα
Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και στον πόλεμο στη Γάζα, υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία είναι η χώρα που έχει συνδράμει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη τους αμάχους, στέλνοντας 50.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας.
❝Bugüne kadar toplam 50 bin tona ulaşan insani yardım miktarıyla Türkiye, dünyada Gazze’ye en fazla yardım gönderen ülke konumuna ulaştı❞
— Anadolu Ajansı (@anadoluajansi) May 6, 2024
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Vakıf Haftası 100. Yıla Özel 201 Eser Toplu Açılış Töreni’nde konuştu https://t.co/eRLvR5yDFN pic.twitter.com/MKGpvyCL5T
Τζαμί μετά από 79 χρόνια
Ήδη στα social media ανεβαίνουν βίντεο με την πρώτη προσευχή στο τζαμί, πλέον, της Μονή της Χώρας.
Elhamdulillah!
— Cihad GÖKDEMİR (@JihatG) May 6, 2024
79 sene sonra Kariye Camii’nde ilk namaz. pic.twitter.com/xQ3p3eEpmV
Πρόκειται για το μνημείο με τα περισσότερα και πλέον περίτεχνα βυζαντινά ψηφιδωτά που διασώζεται στην Κωνσταντινούπολη, μαζί με την Αγία Σοφία και τη Μονή της Παμμακάριστου, που επίσης λειτουργεί ως τέμενος με την ονομασία Φετχιγέ. Η Αγία Σοφία είχε επίσης αποδοθεί στη μουσουλμανική θρησκευτική λατρεία το 2020.
Η Μονή της Χώρας μετατράπηκε σε τζαμί το 1511, 58 χρόνια μετά την Άλωση της Πόλης. Ωστόσο, με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Τουρκίας, το 1945 έγινε μουσείο.
Μετά την απόφαση αυτή, ειδικοί από τις ΗΠΑ εκτέλεσαν τεράστιο έργο αποκατάστασης και συντήρησης των ψηφιδωτών και νωπογραφιών, ξηλώνοντας σοβάδες που τα κάλυπταν. Οι εργασίες, που ξεκίνησαν το 1948, ολοκληρώθηκαν δέκα χρόνια αργότερα, το 1958.
Όμως το 2019 το Συμβούλιο της Επικρατείας (Danistay) της Τουρκίας ακύρωσε την απόφαση του 1945 και, έναν χρόνο αργότερα, ο πρόεδρος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι το μνημείο θα λειτουργήσει ξανά ως τζαμί.