Η είδηση της απόπειρας δολοφονίας του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο την Τετάρτη 14 Μαΐου 2024 σόκαρε την Ευρώπη, την ίδια στιγμή που έφερε στην επιφάνεια τη σύνδεση του ονόματος του με τη Ρωσία.
O Ρόμπερτ Φίτσο και προ της απόπειρας δολοφονίας έχει πολλάκις κατηγορηθεί για την στάση του υπέρ της Ρωσίας στον πόλεμο με την Ουκρανία και ευρύτερα, ενώ οι ίδιες του οι προεκλογικές εξαγγελίες για τις οποίες επανεξελέγη το 2023, αφορούσαν σε υποσχέσεις να σταματήσει τις αποστολές όπλων στην Ουκρανία, να εμποδίσει την πιθανή ένταξη του Κιέβου στο ΝΑΤΟ και να αντιταχθεί στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Μετά την εκδήλωση της απόπειρας δολοφονίας, μάλιστα, ο Βούλγαρος φιλο-Ρώσος πολιτικός Κωνσταντίν Κωνσταντίνοφ, έθεσε το ερώτημα ποιος θα ενδιαφερόταν να σκοτώσει τον Φίτσο. «Σε αυτή την κατάσταση, κάθε φυσιολογικός Ευρωπαίος θα πρέπει να θέσει στον εαυτό του δύο ερωτήματα: Ποιος ενδιαφέρεται για τον θάνατο του Σλοβάκου πολιτικού; Ποιος θα είναι ο επόμενος;» σχολίασε.
Τι αναφέρει το ΔΝΤ
Ωστόσο, η φιλορωσική στάση του Φίτσο δεν «πατάει» στο κενό, καθώς υπάρχουν στενές οικονομικές συνδέσεις ανάμεσα στην ίδια του τη χώρα, Σλοβακία, με την Ρωσία.
Όπως επεσήμανε το ΔΝΤ σε έκθεση του τον Μάρτιο 2024, η Σλοβακία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στον πόλεμο στην Ουκρανία, δεδομένης της γεωγραφικής εγγύτητάς της, αλλά και της εναπομένουσας εξάρτησής της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, καθώς και της υψηλής της ενσωμάτωσης στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας.
Παράλληλα, το Ταμείο προβλέπει πως η διαφοροποίηση της Σλοβακίας από το ρωσικό πετρέλαιο θα διαρκέσει περισσότερο από άλλες χώρες της ΕΕ, δεδομένων των αναγκών αναδιαμόρφωσης των διυλιστηρίων πετρελαίου της.
Γι’ αυτούς τους λόγους η Σλοβακία έχει εξαιρεθεί από το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο το οποίο κάθε κράτος μέλος είναι υποχρεωμένο να τηρεί, έως το τέλος του 2024, ενώ η χώρα είναι υποχρεωμένη να προωθήσει τη διαδικασία διαφοροποίησης και από τα ρωσικά πυρηνικά καύσιμα, έχοντας δεχτεί «κρούσεις» από τη κρατική εταιρεία της Γαλλίας, Électricité de France – EDF, για να συνεργαστούν για την ανάπτυξη ολόκληρου του πυρηνικού της οικοσυστήματος.
Όσον αφορά συνολικά στις οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών, το 2022, η Ρωσία εξήγαγε 7,55 δισ. δολάρια στη Σλοβακία. Όπερ σημαίνει πως η Ρωσία απέστειλε σε προϊόντα το 6,71% των εισαγωγών της Σλοβακίας, αντιπροσωπεύοντας το 6,5% του ΑΕΠ της. Τα κυριότερα προϊόντα που εξήχθησαν από τη Ρωσία στη Σλοβακία ήταν το αέριο (4,61 δισ. δολάρια), το αργό πετρέλαιο (2,48 δισ. δολάρια) και το σιδηρομετάλλευμα (64,5 εκατ. δολάρια). Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 27 ετών οι εξαγωγές της Ρωσίας προς τη Σλοβακία αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 8,63%, από 808 εκατ. Δολάρια το 1995 σε 7,55 δισ. δολάρια το 2022.
Στον αντίποδα, το 2022, η Σλοβακία εξήγαγε 572 εκατ. δολάρια στη Ρωσία. Τα κυριότερα προϊόντα που εξήχθησαν από τη Σλοβακία στη Ρωσία ήταν τα αυτοκίνητα (123 εκατ. δολάρια), οι αντλίες αέρα (38,5 εκατ. δολάρια) και τα μηχανοκίνητα οχήματα-μέρη και εξαρτήματα (26,6 εκατ. δολάρια). Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 27 ετών οι εξαγωγές της Σλοβακίας προς τη Ρωσία αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 2,11%, από 326 εκατ. δολάρια το 1995 σε 572 εκατ. δολάρια το 2022.