Η είσοδος στην τεχνολογική πρόοδο και τον ψηφιακό μετασχηματισμό συνδέεται με είσοδο νέων δεδομένων, προκλήσεων και απαιτήσεων στην αγορά εργασίας.
Η καθημερινότητα μας, εργασιακή και προσωπική, είναι γεμάτη από συσκευές, εφαρμογές και τεχνολογικά σκευάσματα. Η πραγματικότητα αυτή επηρεάζει αναπόφευκτα τις επιχειρήσεις αλλά και τον άνθρωπο γενικότερα.
Ο άνθρωπος για να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα αυτή και να ακολουθεί την αγορά εργασίας χρειάζεται ορισμένες δεξιότητες, κάποιες από αυτές θα υπάρχουν ήδη και καλείται να τις εξελίξει και όσες δεν υπάρχουν καλείται να τις αναπτύξει. Θέτοντας στο επίκεντρο τις δεξιότητες και το μέλλον της εργασίας είναι επίκαιρη ανάγκη να αναλογιστούμε ποιες είναι οι δεξιότητες αυτές και ποιά είναι τα κοινά τους χαρακτηριστικά.
Αναζητώντας τις δεξιότητες εκείνες που θα κάνουν τον μελλοντικό επαγγελματία ικανό, επαρκή, αποτελεσματικό και ανταγωνιστικό καταλήγουμε στις εξής:
1. Συναισθηματική και κοινωνική νοημοσύνη. Μέσα από αυτή ο επαγγελματίας διαχειρίζεται, χρησιμοποιεί και αντιλαμβάνεται συναισθήματα ενώ ταυτόχρονα συνδέεται με τους άλλους.
2. Καινοτόμος σκέψη και νοοτροπία ανάπτυξης. Ο καινοτόμα σκεπτόμενος εργαζόμενος αντιμετωπίζει τις παλιές προκλήσεις με νέους τρόπους, τις αλλάζει και τις ξεπερνά βλέποντας μπροστά.
3. Επικοινωνία, διαπροσωπικές δεξιότητες και προσανατολισμός εξυπηρέτησης. Ο επαγγελματίας δίνει και παίρνει πληροφορίες, ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις προσδοκίες των γύρω του και έχει μια επιτυχημένη επικοινωνία με το περιβάλλον του.
4. Ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα. Ένας εργαζόμενος ψυχικά και επαγγελματικά ανθεκτικός μπορεί να προσαρμοστεί στις συνθήκες, να λύσει προβλήματα, να διαχειριστεί το χρόνο και το άγχος του και να δείχνει δυναμισμό.
5. Ψηφιακός γραμματισμός και τεχνικός σχεδιασμός. Οι δεξιότητες αυτές συνεπάγονται χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, δημιουργία και ενασχόληση γύρω από τις ψηφιακές εμπειρίες χρηστών.
6. Διαδραστική μάθηση, κριτική και αναλυτική σκέψη. Η συμμετοχή στην μάθηση μέσω συζήτησης, διερεύνησης, σκέψης και ανάλυσης είναι μια στρατηγική που μπορεί να υιοθετηθεί από κάθε επαγγελματία.
Η συγκέντρωση των στοιχείων αυτών αλλά και των σύγχρονων εργασιακών δεδομένων, ορίζει και τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά των δεξιοτήτων για τα επαγγέλματα του μέλλοντος. Οι δεξιότητες δίνουν τη θέση τους στις μεταδεξιότητες, στις υψηλού επιπέδου δεξιότητες υπό τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να εξελιχθούν πολλές ακόμα επιμέρους. Η επικοινωνία για παράδειγμα εμπερικλείει άλλες δεξιότητες όπως η συνεργατικότητα, η διαπραγμάτευση, η πώληση ή και η ηγεσία.
Η αγορά εργασίας με τη διαρκή αλλαγή συνθηκών και περιβάλλοντος αναζητά μεταβιβάσιμες δεξιότητες που μπορούν να μεταπηδούν από έναν επαγγελματικό κλάδο σε έναν άλλο και έτσι να αυξάνουν τις διεξόδους και τις προοπτικές των επαγγελματιών. Η εξέλιξη, τέλος, φέρνει τη δια βίου μάθηση στο προσκήνιο καθώς οι δεξιότητες δεν διαγράφονται αλλά αναπτύσσονται, προσαρμόζονται και ανανεώνονται για να συμπνέουν με τις ανάγκες της κάθε εποχής.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουμε ατομική ευθύνη για τις αποφάσεις μας, αν στοχεύουμε να γίνουμε μελλοντικά επιτυχημένοι και ευτυχισμένοι επαγγελματίες χρειάζεται να δράσουμε σαν “ανοικτά συστήματα”, να μην αγνοούμε τι γίνεται γύρω μας στον κόσμο και να βρίσκουμε τον κατάλληλο τρόπο να προσαρμοζόμαστε.
Συνυπολογίζοντας ότι η εργασία ακολουθεί την βασική εκπαίδευση είναι απαραίτητο να στραφεί και το εκπαιδευτικό σύστημα στο σύνολό του προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης σύγχρονων δεξιοτήτων.
Ελπινίκη Λέκκα, Σύμβουλος Εκπαίδευσης και Σταδιοδρομίας της Career Gate
Θεόδωρος Καλαϊτζίδης, Πρόεδρος Ομίλου ΔΙΑΚΡΟΤΗΜΑ – AFTER SCHOOL – Μαθηματικός, www.diakrotima.gr.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163