Με έντονο ενεργειακό χρώμα οι επενδύσεις της Ισπανίας στην Ελλάδα

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρωταγωνιστούν στις επενδύσεις που έχουν πραγματοποιήσει οι επιχειρήσεις της Ισπανίας στην ελληνική οικονομία.

Όπως προκύπτει από τη νεότερη έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών σχετικά με τις διμερείς οικονομικές σχέσεις και το εμπόριο, οι επενδύσεις της Ισπανίας στη χώρα μας μειώθηκαν πέρυσι κατά 54,75 εκατ. ευρώ, όμως εξακολουθούν να βρίσκονται σε επίπεδα άνω του ενός δισ. ευρώ.

Το γεγονός αυτό καθιστά την Ισπανία 12η μεταξύ των κορυφαίων ξένων επενδυτών στη χώρα μας.

Οι ισπανικές επενδύσεις αφορούν σε μεγάλο βαθμό τον τομέα της ενέργειας και επικεντρώνονται κυρίως στις ΑΠΕ και την αποθήκευση, περιλαμβάνουν όμως και τομείς όπως το φυσικό αέριο και τα πετρελαιοειδή.

Αναλυτικότερα, οι εταιρείες και οι επενδύσεις τους έχουν ως εξής:

Iberdrola: Τη διετία 2004-2006 ο ισπανικός ενεργειακός κολοσσός Iberdrola εξαγόρασε το 49,9% του ελληνικού Ομίλου ΑΠΕ ΡΟΚΑΣ ΑΒΕΕ (Rokas Renewables).

Η εξαγορά ολοκληρώθηκε το 2007, με αύξηση του ποσοστού συμμετοχής της Iberdrola στο 52,7% του μετοχικού κεφαλαίου της ΡΟΚΑΣ.

Ο Όμιλος Iberdrola δραστηριοποιείται στην Ελλάδα μέσω της συμμετοχής του στον Όμιλο Rokas Renewables, διαθέτοντας σήμερα αιολικά και ηλιακά έργα σε ολόκληρη την Ελλάδα, συγκεκριμένα στην Κεντρική Ελλάδα, την Κρήτη, τη Θράκη, τη Δυτ. Μακεδονία, τη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο και τα Δωδεκάνησα.

Ο Όμιλος Rokas Renewables συνιστά έναν εκ των market leaders στην ελληνική αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, έχοντας εγκατεστημένα 23 αιολικά και 4 φωτοβολταϊκά πάρκα στην Ελλάδα, συνολικής ισχύος 421 MW, εκ των οποίων 365 MW αφορούν projects αιολικής ενέργειας.

Τον Απρίλιο 2022 η Iberdrola ξεκίνησε την κατασκευή αιολικού πάρκου Askio III, δυναμικότητας 50,4 MW, με δυνατότητα τροφοδοσίας 54.000 νοικοκυριών, στην περιοχή της Κοζάνης. Το εν λόγω αιολικό πάρκο, που βρίσκεται ήδη σε λειτουργία, αποτελείται από 12 ανεμογεννήτριες ισχύος 4,2 MW εκάστη.

Σημειώνεται ότι η Iberdrola, σε συνεργασία με τον Όμιλο Rokas, εργάζεται για τη δημιουργία τριών ακόμη αιολικών πάρκων στην Ελλάδα (τα δύο εκ των οποίων έχουν ολοκληρωθεί), συγκεκριμένα των ακολούθων:

1. Mikronoros στη Ροδόπη, ισχύος 33,6 MW (που έχει τεθεί σε λειτουργία και συνδεθεί με το ελληνικό ηλεκτρικό δίκτυο τον Ιούνιο 2022),
2. Rokani στη Βοιωτία, ισχύος 18 MW και
3. Askio II στην Κοζάνη, ισχύος 37,8 MW.

Το Σεπτέμβριο 2023, η Iberdrola ανακοίνωσε την ολοκλήρωση διεξαγωγής τεχνικών ελέγχων και τη θέση σε λειτουργία των δύο εκ των τριών ανωτέρω projects αιολικών πάρκων που είχαν ανακοινωθεί νωρίτερα, συγκεκριμένα στις περιοχές Κοζάνης με την επωνυμία «Askio II» και Βοιωτίας με την επωνυμία «Rokani».

Το πρώτο επενδυτικό έργο συμπληρώνει ουσιαστικά το αιολικό πάρκο «Askio III», το οποίο λειτουργεί ήδη σε πλήρη δυναμικότητα με παραγωγική ισχύ 50,4 MW, με τη συνολική επένδυση για τα δύο έργα να ανέρχεται σε πλησίον των 100 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με την Iberdrola, το νέο αιολικό πάρκο «Askio II» περιλαμβάνει 9 ανεμογεννήτριες, εκάστη των οποίων διαθέτει δυναμικότητα 4,2 MW.

Όσον αφορά το project «Rokani» στη Βοιωτία, τούτο αποτελείται από 3 ανεμογεννήτριες, εκάστη των οποίων διαθέτει δυναμικότητα 6 MW, ενώ αναφέρεται ότι πρόκειται για τις μεγαλύτερες και υψηλότερης ισχύος ανεμογεννήτριες που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα.

ΕDP Renewables: Το 2018 ανακοίνωσε την είσοδό της στην Ελλάδα στον τομέα των αιολικών πάρκων, ενώ έως το 2020 είχε εξασφαλίσει χαρτοφυλάκιο αιολικών έργων συνολικής δυναμικότητας 156 MW, μέσω δημοπρασιών. Επιπλέον, το 2020 σύναψε στρατηγική συνεργασία με τον ΕΛΛΑΚΤΩΡ (αξία 1 δισ. ευρώ).

Η EDP Renewables εγκαινίασε το 2021 το πρώτο της έργο στην Ελλάδα, ένα αιολικό πάρκο με εγκατεστημένη ισχύ 45MW και παραγωγική δυναμικότητα 42 GWh στην περιοχή Λιβάδι, κοντά στη Μαλεσίνα, στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

Fotowatio Renewable Ventures (FRV): Ο εν λόγω ισπανικός Όμιλος εισήλθε στην Ελλάδα το 2022 με ποσοστό 51% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ΕΚ Συστήματα Αποθήκευσης Ενέργειας, εταιρεία του Ομίλου Βοώτης Α.Ε.

Το χαρτοφυλάκιο έχει προγραμματισμένη λειτουργική ισχύ 600 MW συνολικά, ενώ οι δύο εταιρείες στοχεύουν να αναπτύξουν από κοινού έργα «battery energy storage systems» συνολικής ισχύος 300 MW.

Η FRV φέρει πολυετή εμπειρία στοn τομέα των ΑΠΕ και εμπειρία στην κατασκευή, διαχείριση και λειτουργία μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία.

Elmya S.A: Ο Όμιλος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με έδρα τη Σεβίλλη, Elmya, με εξειδίκευση στο σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την κατασκευή και τη λειτουργία ηλιακών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, ευρίσκεται στην Ελλάδα σε διαδικασία ανάπτυξης αδειοδότησης από το αρχικό στάδιο έως την εμπορική λειτουργία, για 14 έργα ηλιακών φωτοβολταϊκών (ΦΒ) και αποθήκευσης ενέργειας σε μπαταρίες (BESS), συνολικής ισχύος 3 GW, σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Η δραστηριοποίηση του Ομίλου Elmya στην Ελλάδα ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο 2020. Το ύψος των επενδεδυμένων κεφαλαίων μέχρι το 2023 ανερχόταν σε 11,3 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό ύψος της σχεδιαζόμενης επένδυσης ανέρχεται σε 45 εκατ. ευρώ.

Enagás: Ο εν λόγω μεγάλος ισπανικός Όμιλος διαχείρισης συστημάτων φυσικού αερίου απέκτησε το Σεπτέμβριο του 2014, μερίδιο 16% του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP) που αποτελεί το ευρωπαϊκό σκέλος του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, συστήματος μεταφοράς αερίου από κοιτάσματα της Κασπίας.

Τον Ιανουάριο 2023 ο ισπανικός ενεργειακός κολοσσός συμφώνησε με τον ελβετικό Όμιλο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Axpo την εξαγορά μεριδίου 4% από τη συμμετοχή του -με 5% συνολικά- στο κεφάλαιο.

Το εν λόγω μερίδιο προστέθηκε στο 16% που ήδη κατέχει η Enagás, αυξάνοντας το συνολικό της μερίδιο στο 20% του κεφαλαίου του Αγωγού. Στον ΤΑΡ συμμετέχουν, επίσης, οι Όμιλοι BP (20%), SOCAR (20%), Statoil (20%) και Fluxys (20%).

Επιπλέον, η Enagás συμμετέχει σε επενδυτικό σχήμα SENFLUGA, μαζί με την ιταλική Snam και τη βελγική Fluxys, το οποίο έχει αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο του μετοχικού κεφαλαίου του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) στην Ελλάδα. Η Enagás κατέχει μερίδιο 12% του κεφαλαίου του ΔΕΣΦΑ.

Grupo Ecoener: Ο ισπανικός ενεργειακός Όμιλος με έδρα την Coruña πραγματοποιεί δυναμική είσοδο στην ελληνική αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η παρουσία του Ομίλου στην ελληνική αγορά υφίσταται μέσω της θυγατρικής Ecoener Hellas, ιδρυθείσας το Μάρτιο 2023, ενώ υπάρχει δέσμευση για επένδυση περίπου 300 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, ισχύος 350 MW, για την οποία έχει ήδη εκδοθεί η πρώτη διοικητική άδεια.

Η Ecoener Hellas έχει λάβει έγκριση από την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) για 7 φωτοβολταϊκά projects, με ενσωματωμένη διάταξη αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (συσσωρευτές), που αφορούν παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκό σταθμό στις Περιφερειακές Ενότητες Σερρών, Καστοριάς, Φθιώτιδας και Κοζάνης.

Σημειώνεται ότι Ecoener διαθέτει δύο ακόμη εν εξελίξει projects στην Ελλάδα, συγκεκριμένα ενός αιολικού πάρκου δυναμικότητας 42 MW και ενός φωτοβολταϊκού σταθμού παραγωγικής ισχύος 50 MW, τα οποία θα είναι έτοιμα να κατασκευασθούν μέχρι το τέλος του 2025 και έχουν προγραμματισθεί να συνδεθούν με το δίκτυο το πρώτο εξάμηνο του 2027.

Επιπλέον, η Ecoener έχει αναλάβει άλλα οκτώ φωτοβολταϊκά έργα στην Ελλάδα, συνολικής ισχύος 272 MW, τα οποία έχουν επίσης λάβει την πρώτη άδεια και είναι έτοιμα να κατασκευασθούν το πρώτο εξάμηνο του 2026.

Οι νέες εγκαταστάσεις θα κατασκευαστούν στις Περιφέρειες Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας και Κεντρικής Μακεδονίας.

Solaria: Η ισπανική πολυεθνική εξειδικεύεται στην ηλιακή ενέργεια και αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρεία στην εν λόγω ενέργεια στη νότια Ευρώπη. Κατασκευάζει και διαχειρίζεται φωτοβολταϊκά πάρκα στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ουρουγουάη και την Ελλάδα. Στη χώρα μας κατέχει από το έτος 2010 φωτοβολταϊκό πάρκο στην Ελασσόνα συνολικής ισχύος 0,4 MW.

Siemens Gamesa: Η παρουσία της στην Ελλάδα έγκειται στο γεγονός ότι περίπου 663 MW παράγονται στη χώρα από ανεμογεννήτριες κατασκευασμένες από την Siemens Gamesa, γεγονός που την καθιστά τον τρίτο μεγαλύτερο προμηθευτή ανεμογεννητριών της Ελλάδας.

Η εταιρεία διατηρεί τη θυγατρική της στη χώρα μας (SIEMENS GAMESA RENEWABLE ENERGY GREECE EPE), αν και έχει πωλήσει το χαρτοφυλάκιό της υπό ανάπτυξη αιολικών projects στη Ν. Ευρώπη (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα).

Acciona: Δραστηριοποιείτο με την Acciona Ενεργειακή, η οποία ήταν η μητρική της Αιολική Βεργίου Ε.Ε., κατόχου του αιολικού πάρκου στο Βέργιο. Επιπλέον, μέσω της σύμπραξης με την τότε Cesa Hellas, κατείχε την Αιολική Παναχαϊκή καθιστώντας την, την πρώτη ισπανική εταιρεία που επένδυσε στην Ελλάδα στον τομέα των ΑΠΕ.

Παρά τη δυναμική της παρουσία στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι διαμάχες που είχε με τοπικούς της συνεργάτες κατέληξαν στην αποχώρησή της από την Ελλάδα, πωλώντας όλες τις συμμετοχές και περιουσιακά στοιχεία στη χώρα.

Endesa: Στην Ελλάδα, είχε δημιουργήσει τη θυγατρική της, Endesa Hellas, της οποίας κατείχε το 50,01%, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ανήκε στον όμιλο Μυτιληναίος. Η εν λόγω εταιρεία κατασκεύασε τη μονάδα συνδυασμένου κύκλου στον Άγιο Νικόλαο της Βοιωτίας, η οποία ξεκίνησε το 2007.

Ο μητρικός ιταλικός Όμιλος της Endesa, Enel, το 2010, αποφάσισε να πωλήσει το μερίδιο της Endesa Hellas στον όμιλο Μυτιληναίου έναντι 140 εκατ. ευρώ.

Η πώληση έγινε αφότου η Endesa είχε εξαγοραστεί από τον ιταλικό όμιλο, διότι ο τελευταίος, την περίοδο εκείνη, αποφάσισε να αλλάξει στρατηγική και να μειώσει το επίπεδο δανεισμού, πωλώντας ευρωπαϊκά περιφερειακά περιουσιακά στοιχεία. Ο ιταλικός ενεργειακός Όμιλος συνεχίζει να έχει παρουσία στην Ελλάδα.

Repsol: Ο εν λόγω ισπανικός πετρελαϊκός κολοσσός δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα από τις αρχές του 2017, σε συνεργασία με την Energean Oil, στην έρευνα κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα.

Το έτος 2020 ελήφθη η απόφαση εγκατάλειψης της ελληνικής αγοράς, μαζί με ακόμη τέσσερις χώρες όπου πραγματοποιούσε έρευνες και στις αρχές του 2022 πώλησε το τελευταίο ελληνικό κοίτασμα επί του οποίου είχε δικαιώματα έρευνας, στο Ιόνιο Πέλαγος.