Μια μεγάλη ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης είναι σε εξέλιξη σήμερα Πέμπτη (01.08.2024), μέρος της οποίας ήταν και η απελευθέρωση του δημοσιογράφου της Wall Street Journal, Εβάν Γκερσκόβιτς και του πρώην πεζοναύτη των ΗΠΑ, Πολ Γουΐλαν.
Είκοσι έξι άτομα που κρατούνταν σε φυλακές σε επτά διαφορετικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας, ανταλλάχθηκαν σε μεγάλη ανταλλαγή κρατουμένων στην Άγκυρα, ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.
Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες και πιο ασυνήθιστες ανταλλαγές κρατουμένων στη σύγχρονη ιστορία.
Όχι μόνο για τον μεγάλο αριθμό των κρατουμένων που εμπλέκονται – πάνω από 24 – αλλά και για τον αριθμό των χωρών, ΗΠΑ, Ρωσία, Γερμανία και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν συμφώνησε σε ανταλλαγή κρατουμένων με τη Ρωσία και αναμένεται να εξασφαλίσει την απελευθέρωση τριών Αμερικανών πολιτών που είναι φυλακισμένοι στη Ρωσία, σύμφωνα με το BBC.
Ένα ρωσικό κυβερνητικό αεροσκάφος προσγειώθηκε σήμερα στην τουρκική πρωτεύουσα Άγκυρα, δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας στο Reuters, λίγο αφότου η τουρκική Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (MIT) δήλωσε ότι συντονίζει μια εκτεταμένη ανταλλαγή κρατουμένων. Δεν κατέστη σαφές ποιοι επέβαιναν στο αεροπλάνο.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, τουλάχιστον 12 πολιτικοί κρατούμενοι που κρατούνται στη Ρωσία αναμένεται να αφεθούν ελεύθεροι στη Γερμανία.
Οκτώ Ρώσοι υπήκοοι αναμένεται να επιστραφούν στη Ρωσία, μεταξύ των οποίων αρκετοί με ύποπτους δεσμούς με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Ένας από αυτούς είναι ο Βαντίμ Κράζικοφ, ο οποίος αναγνωρίστηκε από Γερμανούς αξιωματούχους ως συνταγματάρχης της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών FSB, ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για τη δολοφονία ενός αντιπάλου του Κρεμλίνου το 2019 σε ένα πάρκο του Βερολίνου.
Στους κρατούμενους περιλαμβάνονται ο δημοσιογράφος της Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς, ο βετεράνος πεζοναύτης των ΗΠΑ Πολ Γουίλαν και η ρωσοαμερικανίδα ραδιοφωνική δημοσιογράφος Άλσου Κουρμασέβα.
Και ο «δολοφόνος του Tiergarten» μεταξύ των κρατουμένων που θα αφεθούν ελεύθεροι
Ο Βαντίμ Κράζικοφ, γνωστός και ως «δολοφόνος του Tiergarten», ο οποίος το 2019 δολοφόνησε στο κέντρο του Βερολίνου έναν Γεωργιανό που είχε λάβει μέρος στον Δεύτερο Πόλεμο της Τσετσενίας, περιλαμβάνεται, σύμφωνα με την BILD, στην ανταλλαγή κρατουμένων που συμφωνήθηκε μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα, ο 58χρονος Κράζικοφ, ο οποίος εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για τη δολοφονία του Ζελιμχάν Κανγκοσβίλι στις 23 Αυγούστου του 2019 στο πάρκο Tiergarten του Βερολίνου, κατ΄εντολήν της ρωσικής μυστικής υπηρεσίας FSB, βρίσκεται ήδη καθ’ οδόν προς τη Ρωσία.
Μετά τη σύλληψή του από τις γερμανικές αρχές, είχαν αυξηθεί οι συλλήψεις δυτικών πολιτών στη Ρωσία, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως διαπραγματευτικά όπλα, επισημαίνει η Bild.
Η εφημερίδα σημειώνει ακόμη ότι δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί η πληροφορία ότι μεταξύ των υπό ανταλλαγή κρατουμένων βρίσκεται και ο Γερμανός πρώην υγειονομικός υπάλληλος του Ερυθρού Σταυρού Ρίκο Κρίγκερ, ο οποίος καταδικάστηκε πρόσφατα σε θάνατο από δικαστήριο του Μινσκ με κατηγορίες για τρομοκρατία, για να του δοθεί μόλις προχθές χάρη από τον πρόεδρο της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο.
Ο Πολ Γουίλαν
Η Frankfurter Allgemeine Zeitung μεταδίδει επίσης ότι ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς θα τοποθετηθεί απόψε σε σχέση με την «ιστορική» ανταλλαγή κρατουμένων, ενώ θα υποδεχθεί ο ίδιος τους Γερμανούς οι οποίοι θα αφεθούν ελεύθεροι.
Όσα ξέρουμε μέχρι τώρα
Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας ανταλλαγής κρατουμένων μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης εξακολουθούν να μην είναι γνωστές, αλλά το BBC ρίχνει μια ματιά σε όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής:
- Τρεις Αμερικανοί πολίτες που είναι φυλακισμένοι στη Ρωσία αναμένεται να απελευθερωθούν σήμερα στο πλαίσιο της συμφωνίας που συμφώνησε η κυβέρνηση Μπάιντεν
- Πρόκειται για τον δημοσιογράφο της Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς, τον βετεράνο πεζοναύτη των ΗΠΑ Πολ Γουίλαν και τη ρωσοαμερικανίδα ραδιοφωνική δημοσιογράφο Άλσου Κουρμασέβα
- Συνολικά, η ανταλλαγή θα αφορά 24 κρατούμενους που κρατούνται στη Ρωσία, τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και τρεις άλλες δυτικές χώρες
- Οκτώ Ρώσοι υπήκοοι αναμένεται να επιστραφούν στη Ρωσία, μεταξύ των οποίων αρκετοί με ύποπτους δεσμούς με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες
- Η ανταλλαγή δεν έχει γίνει ακόμη, αλλά αναμένεται αργότερα σήμερα.
Οι εικασίες σχετικά με μια μεγάλη ανταλλαγή μεταξύ διαφόρων χωρών αυξήθηκαν αφού αρκετοί αντιφρονούντες και δημοσιογράφοι που φυλακίστηκαν στη Ρωσία φέρεται να μεταφέρθηκαν από τα κελιά τους σε άγνωστες τοποθεσίες
Ο Βλαντίμιρ Καρά-Μούρζα, αντίπαλος του Κρεμλίνου με διπλή ρωσοβρετανική υπηκοότητα, είναι ένας από τους κρατούμενους των οποίων η τοποθεσία είναι άγνωστη, γεγονός που έχει τροφοδοτήσει τις προσδοκίες ότι θα μπορούσε και αυτός να απελευθερωθεί
Εάν πραγματοποιηθούν όλες οι απελευθερώσεις, θα πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες ανταλλαγές μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης στην ιστορία.
Ωστόσο, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία που έχει επιταχυνθεί μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022, είναι σαφές ότι έχουν διατηρηθεί επαφές μεταξύ των διαφόρων μυστικών υπηρεσιών.
Η εμπλοκή της Τουρκίας δεν είναι τυχαία. Ο Ιμπραήμ Καλίν, ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών MIT, φέρεται να συναντήθηκε με τον Ρώσο ομόλογό του στην Άγκυρα την περασμένη εβδομάδα.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, διατηρεί καλές σχέσεις με τη Μόσχα, εν μέρει λόγω της στενής σχέσης εργασίας μεταξύ του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ποιος είναι ο Έβαν Γκέρσκοβιτς
Ο Έβαν Γκέρσκοβιτς, Αμερικανός δημοσιογράφος της εφημερίδας Wall Street Journal, συνελήφθη από τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας τον Μάρτιο του 2023, ενώ βρισκόταν σε ταξίδι ρεπορτάζ στην πόλη Εκατερίνμπουργκ, περίπου 1.600 χιλιόμετρα ανατολικά της Μόσχας.
Οι εισαγγελείς τον κατηγόρησαν ότι εργαζόταν για την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA) για τη συλλογή «μυστικών πληροφοριών» από ένα ρωσικό εργοστάσιο αρμάτων, ισχυρισμοί που ο Γκέρσκοβιτς, η Wall Street Journal και οι ΗΠΑ αρνήθηκαν έντονα.
Ο 32χρονος Γκέρσκοβιτς κρίθηκε ένοχος για κατασκοπεία από ρωσικό δικαστήριο τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους μετά από μια μυστική δίκη που καταδικάστηκε ως «απάτη» από τον εργοδότη του, την οικογένειά του και τον Λευκό Οίκο.
Καταδικάστηκε σε 16 χρόνια κάθειρξη σε σωφρονιστική αποικία υψίστης ασφαλείας. Δυτικοί πολιτικοί καταδίκασαν απερίφραστα την ετυμηγορία.
Μετά την αρχική του σύλληψη κρατήθηκε στη διαβόητη φυλακή Λεφόρτοβο της Μόσχας.
Σηματοδότησε την πρώτη καταδίκη Αμερικανού δημοσιογράφου για κατασκοπεία στη Ρωσία από τότε που έληξε ο Ψυχρός Πόλεμος πριν από 30 και πλέον χρόνια.
Ποια είναι Άλσου Κουρμασέβα
Η Ρωσοαμερικανίδα δημοσιογράφος Άλσου Κουρμασέβα καταδικάστηκε σε φυλάκιση εξήμισι ετών από ρωσικό δικαστήριο τον περασμένο μήνα.
Η Κουρμασέβα, η οποία κατέχει τόσο την αμερικανική όσο και τη ρωσική υπηκοότητα, κατηγορήθηκε για διασπορά ψευδών πληροφοριών σχετικά με τον ρωσικό στρατό.
Οι συνάδελφοί της στο χρηματοδοτούμενο από τις ΗΠΑ Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL) δήλωσαν ότι η μητέρα δύο παιδιών συνελήφθη τον περασμένο Οκτώβριο επειδή δεν είχε εγγραφεί ως ξένος πράκτορας όταν επισκέφθηκε την οικογένειά της στην πόλη Καζάν της κεντρικής Ρωσίας.
Η Κουρμασέβα αρνήθηκε κάθε αδίκημα και ο Stephen Capus, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του RFE/RL, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AP ότι η καταδίκη της ήταν «παρωδία της δικαιοσύνης».
Πληροφορίες από BBC, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163