Δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης: Σχέδιο για συγχωνεύσεις και κούρεμα χρεών

Η ριζική αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης βρίσκεται στο τραπέζι της κυβέρνησης.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του newsit.gr από αρμόδια στελέχη της κυβέρνησης η αναμόρφωση αυτή προβλέπει τη συγχώνευση των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης σε επίπεδο περιφέρειας και την εφαρμογή της ρήτρας ανάκτησης του κόστους των υπηρεσιών ύδατος.

Η τελευταία ρήτρα αυτή, η οποία υποχρεώνει του δημοτικούς παρόχους ύδρευσης να καλύπτουν στο 100% τος κόστους λειτουργίας τους, προβλέπεται ανανεωμένη στο νέο νόμο για τη “Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων” κλπ. (ν. 5037/2023) ο οποίος έχει τεθεί σε ισχύ από το Μάρτιο του 2023.

Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων μετά το Σεπτέμβριο αναμένεται να στείλει σύσταση προς όλες -συνολικά 294 – δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας προκειμένου να εφαρμόσει την προαναφερθείσα ρήτρα.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως μόνο οι μισές δημοτικές επιχειρήσεις έχουν στείλει έως τώρα στοιχεία στην Αρχή σε σχέση με το κόστος λειτουργίας και έτσι δεν είναι καθόλου σαφές αν οι άλλες μισές την τηρούν.

Η εικόνα την οποία έχουν αρμόδια στελέχη είναι πως υπάρχουν δημοτικές εταιρείες ύδρευσης, οι οποίες καλύπτουν μόλις το… 35% του κόστους λειτουργίας τους, με το κράτος να έρχεται να καλύψει το έλλειμμά τους.

Οι βασικοί λόγοι για την μη κάλυψη του κόστους λειτουργίας τους βασικά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι τα χαμηλά τέλη ύδρευσης, η χαμηλή εισπραξιμότητα των λογαριασμών, η μη χρέωση ορισμένων “πελατών” αλλά και τα χρέη ορισμένων δημοσίων φορέων προς αυτές.

Η “ώρα της αλήθειας”, όμως, για τις δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης οι οποίες είτε δεν καλύπτουν το κόστος λειτουργίας τους, είτε δεν στέλνουν καν στοιχεία στην αρμόδια αρχή, δεν θα έλθει παρά όταν περάσει μία νέα νομοθετική πρωτοβουλία την οποία σχεδιάζει η κυβέρνηση για τον ερχόμενο Οκτώβριο.

Αυτή θα προβλέπει τη συγχώνευση όλων των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης ανά περιφερειακή ενότητα. Για παράδειγμα, όλες οι δημοτικές επιχειρήσεις της Αιτωλοακαρνανίας (πχ Μεσολογγίου, Ναυπάκτου, κλπ.) θα ενταχθούν σε μία ενιαία δημοτική επιχείρηση της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Αιτωλοακαρνανίας. Έτσι θα πάψουν να υπάρχουν οι σημερινές δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και θα αντικατασταθούν με περιφερειακές επιχειρήσεις ίσες περίπου με τον αριθμό των περιφερειακών ενοτήτων (τέως νομών).

Αφού περάσει ένας τέτοιος νόμος και τεθεί σε εφαρμογή, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, θα γίνει ένας έλεγχος του κόστους λειτουργίας των κατά τόπους επιχειρήσεων ύδρευσης σε περιφερειακό επίπεδο και με βάση τα αποτελέσματα του θα δοθεί ένας ορισμένος χρόνος προκειμένου να συμμορφωθούν με τη ρήτρα της ανάκτησης του κόστους.

Προκειμένου να καταστούν ικανές οι σχεδιαζόμενες περιφερειακές επιχειρήσεις ύδρευσης να καλύπτουν το 100% του κόστους λειτουργίας τους, αρμόδια στελέχη αναφέρουν στο newsit.gr πως στο τραπέζι βρίσκονται κινήσεις όπως η ρύθμιση οφειλών των δημοτικών επιχειρήσεων προς τη ΔΕΗ (οι οποίες ανέρχονται σε 340 εκατ. ευρώ), αλλά και η πληρωμή των χρεών των διαφόρων δημοσίων φορέων προς τις επιχειρήσεις αυτές.

Σε σχέση με τα χρέη προς τη ΔΕΗ, εξετάζεται ρύθμιση του 75% του χρέους των δημοτικών επιχειρήσεων σε 25 ισόποσες ετήσιες δόσεις και κούρεμα του υπολοίπου 25%.

Όσον αφορά τα χρέη του δημοσίου προς τις δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης, το Υπουργείο Ενέργειας αναμένεται να πιέσει το ΥΠΟΙΚ προκειμένου να γίνει αυτή η εξόφληση.

Μία άλλη πληγή για τα οικονομικά των δημοτικών επιχειρήσεων (αν και μικρότερη σε σχέση με εκείνη των χρεών προς τη ΔΕΗ) είναι και τα χρέη τους προς τους διαφόρους προμηθευτές τους.

Ένα ακόμα “καυτό” ζήτημα σε σχέση με το κόστος λειτουργίας των δημοτικών επιχειρήσεων είναι και το μισθολόγιο τους.

Αρμόδια στελέχη αναφέρουν στο newsit.gr πως από τους 294 παρόχους ύδρευσης σε δημοτικό επίπεδο, μόλις 8 εφαρμόζουν το Ενιαίο Μισθολόγιο, το οποίο ισχύει στο υπόλοιπο δημόσιο, με τους υπόλοιπους 286 να τηρούν το δικό τους καθεστώς, το οποίο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές είναι πιο ευνοϊκό σε σχέση με το υπόλοιπο δημόσιο, γεγονός που θέτει ζήτημα εναρμόνισης του με το τελευταίο.

Τέλος, στο τραπέζι βρίσκεται το ζήτημα της απώλειας νερού. Εκτιμάται ότι το 25% του νερού που καταναλώνεται προέρχεται από απώλειες στο δίκτυο, γεγονός που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί σημαντικά μέσω μεθόδων όπως η τηλεμετρία και τα ψηφιακά υδρόμετρα. Τα μέτρα αυτά σε συνδυασμό με το “κυνήγι” των ανείσπρακτων οφειλών αλλά και των “αφανών” οφειλών (δηλαδή οφειλών που γεννούνται έμμεσα από την κατανάλωση νερού χωρίς να υπάρχει καταγραφή του σε λογαριασμό) αναμένεται να βελτιώσουν τα οικονομικά των κατά τόπους επιχειρήσεων ύδρευσης, προκειμένου να αποφευχθούν μέτρα όπως η αύξηση των τελών ύδρευσης ή ακόμα και τιμολογίων.