Μείζονα θέματα προτεραιοτήτων και συντονισμού αναδεικνύει σε Ελλάδα και Κύπρο η καθυστέρηση στις αποφάσεις για το καλώδιο Great Sea Interconnector.
Ως γνωστόν, η συγκεκριμένη ηλεκτρική διασύνδεση σχεδιάζεται να ενώσει Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ ώστε να δώσει τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου.
Το «σίριαλ» με τις διαρκείς καθυστερήσεις για μια οριστική συμφωνία πήρε νέα παράταση αυτή την εβδομάδα, όταν και αποφασίστηκε να γίνει μια σύσκεψη κορυφής την προσεχή Τρίτη με τη συμμετοχή της κυπριακής κυβέρνησης, του Έλληνα υπουργού ενέργειας, Θ. Σκυλακάκη, του ΑΔΜΗΕ και της αναδόχου Nexans.
Ως κεντρικό σημείο διαφοράς αναδεικνύεται πλέον ο διαβόητος γεωπολιτικός κίνδυνος, δηλαδή ποιος θα πληρώσει τα σπασμένα σε περίπτωση που το έργο δεν υλοποιηθεί ως αποτέλεσμα ανωτέρας βίας, που στην πράξη σημαίνει μια παρέμβαση της Άγκυρας στη θαλάσσια περιοχή. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι η Τουρκία αντιτίθεται σε οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα στα διεθνή ύδατα που θεωρεί ότι είναι δικής της δικαιοδοσίας στα πλαίσια του ψευδούς τουρκολιβυκού μνημονίου για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Το προηγούμενο της Κάσου φαίνεται πως έχει θορυβήσει έντονα Αθήνα και Λευκωσία, που καλούνται τώρα να επαναβεβαιώσουν την πολιτική τους στήριξη προς το έργο και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για την εύρυθμη υλοποίησή του σε περίπτωση που φτάσουν σε οριστική συμφωνία.
Με βάση τα παραπάνω, διαμορφώνονται δύο σενάρια:
Η μια υπόθεση λέει ότι τουλάχιστον μια εκ των δύο κυβερνήσεων έχει δεύτερες σκέψεις και δεν θέλει να ρισκάρει το ενδεχόμενο στρατιωτικής κλιμάκωσης και θερμού επεισοδίου με τους Τούρκους. Στην περίπτωση αυτή, τα όσα λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες εβδομάδες ερμηνεύονται ως εύσχημος τρόπος να μπει το έργο στον «πάγο» με επίκληση αμιγώς οικονομικών κριτηρίων. Αν κάτι τέτοιο ισχύει, τότε τίθεται το ερώτημα γιατί έπρεπε να δαπανηθεί τόσο πολιτικό κεφάλαιο εδώ και χρόνια και να επωμιστεί ο ΑΔΜΗΕ το βάρος εξ αρχής.
Το δεύτερο σενάριο είναι ότι Ελλάδα και Κύπρος έχουν σταθερή βούληση να δουν το έργο να υλοποιείται. Αν τα πράγματα είναι έτσι, τότε σίγουρα θα χρειαστεί ένα σχέδιο προστασίας των πλοίων που θα αναλάβουν την έρευνα και μετά την πόντιση του καλωδίου ώστε να μην μπορέσει η Τουρκία να τα σταματήσει.
Καθώς η απόσταση της θαλάσσιας περιοχής είναι αρκετά μεγάλη από τις βάσεις του ελληνικού πολεμικού ναυτικού, μια τέτοια επιχείρηση θα αποτελούσε γερή δοκιμασία των δυνατοτήτων της χώρας μας να προβάλει στρατιωτική ισχύ στο ζωτικό χώρο μέχρι την Κύπρο.
Με βάση τα παραπάνω, η συνάντηση της ερχόμενης Τρίτης (10.9.24) θα είναι καθοριστική όχι μόνο για τον Great Sea Interconnector, αλλά και για το σύνολο της ενεργειακής και εξωτερικής πολιτικής Ελλάδας-Κύπρου.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163