Κίνα: «Βουλιάζει» η ζήτηση για σιτηρά – Απειλή για τους αγρότες παγκοσμίως

Οι αποθήκες σε όλη την Κίνα στοιβάζουν σιτηρά καθώς η οικονομική κρίση βαθαίνει, αφήνοντας τους αγρότες όλους του κόσμου αντιμέτωπους με την προοπτική μιας μακροχρόνιας επιβράδυνσης που θα πλήξει έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες τους.

Η πίεση σε όλες τις παγκόσμιες αγορές σιτηρών είναι ήδη εμφανής. Οι γαλλικές εξαγωγές κριθαριού προς την Κίνα έχουν καταρρεύσει και οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη πουλήσει ένα πλήρες φορτίο καλαμποκιού σε όλη τη νέα περίοδο. Οι αγρότες σιταριού στην Αυστραλία είναι πιθανό να είναι ανήσυχοι καθώς ετοιμάζονται να αρχίσουν τη συγκομιδή της νέας σοδειάς τους τις επόμενες εβδομάδες.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, τίποτα από αυτά δεν θα αλλάξει σύντομα και ο συνδυασμός της γήρανσης του πληθυσμού και της επιβραδυνόμενης οικονομίας προοιωνίζει άσχημες εξελίξεις για το μέλλον. Οι έμποροι και οι αγρότες θα πρέπει να αρχίσουν να προσαρμόζονται σε μια πολύ διαφορετική προοπτική ζήτησης.

Ακόμα και αν οι ανησυχίες για την ασφάλεια των τροφίμων διατηρήσουν τις εισαγωγές ισχυρές για τα επόμενα χρόνια, η μετεωρική ανάπτυξη που παρατηρήθηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες είναι πιθανό να έχει τελειώσει.

Η επιβράδυνση της οικονομίας Κίνας και η κρίση στην αγορά ακινήτων της χώρας έχουν πλήξει την καταναλωτική εμπιστοσύνη, ωθώντας τα νοικοκυριά να περικόψουν το κρέας και να «ξεχάσουν» τις εξόδους στα εστιατόρια, περιορίζοντας την ποσότητα των καλλιεργειών που απαιτούνται για τη διατροφή ενός κοπαδιού γουρουνιών ή για το τηγάνισμα των τροφίμων.

Το Πεκίνο έχει ήδη λάβει μέτρα για να προσπαθήσει να προστατεύσει τους αγρότες, ζητώντας από τους εμπόρους να περιορίσουν τις υπερπόντιες αγορές καλαμποκιού, κριθαριού και σόγιας – μια προσπάθεια να μειωθεί η υπερπροσφορά που επιδεινώθηκε από ένα «όργιο» αγορών νωρίτερα μέσα στο έτος, όταν οι έμποροι άρπαζαν φθηνά φορτία από το εξωτερικό. Τα φορτία αυτά κατέληξαν τελικά στα κινεζικά λιμάνια, ακριβώς όταν η κατανάλωση εξασθένησε. Η χώρα έχει επίσης προχωρήσει στη μείωση της χρήσης του αλεύρου σόγιας στις ζωοτροφές.

Συρρίκνωση του εμπορίου

Η οικονομική άνθιση της Κίνας στις αρχές του αιώνα μετέτρεψε την οικονομία της σε έναν ισχυρό καταναλωτή εμπορευμάτων από σιτηρά μέχρι μέταλλα και πετρέλαιο και οδήγησε τις πλούσιες σε πόρους χώρες να αυξήσουν την παραγωγή τους για να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση. Η ίδια η γεωργική βιομηχανία της Κίνας είναι τεράστια, αλλά η ανάγκη να θρέψει 1,4 δισ. ανθρώπους σημαίνει ότι έχει γίνει ένας μεγαλοεισαγωγέας σόγιας με την πάροδο των ετών – και πιο πρόσφατα ένας σημαντικός αγοραστής σιταριού.

Για την περίοδο που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο, οι ΗΠΑ πούλησαν μόνο 13.400 μετρικούς τόνους καλαμποκιού στην Κίνα, σε σύγκριση με περισσότερους από 564.000 τόνους ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2023-24, οι εξαγωγές ήταν κατά 63% χαμηλότερες. Οι αποστολές από τη Βραζιλία μειώθηκαν επίσης.

Οι εξαγωγές γαλλικού κριθαριού -συμπεριλαμβανομένης της βύνης που χρησιμοποιείται για την παρασκευή μπύρας- είναι σχεδόν 50% χαμηλότερες αυτή τη σεζόν από το βασικό λιμάνι της Ρουέν σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν. Η βιομηχανική ομάδα Intercereales έστειλε αντιπροσωπεία στην Κίνα αναζητώντας σαφήνεια από τους πελάτες της σχετικά με ένα πρόσφατο αίτημα των αρχών να περιορίσουν τις εισαγωγές.

Ένα βασικό εμπόρευμα στο οποίο η Κίνα θα συνεχίσει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές είναι η σόγια, με τη Βραζιλία και τις ΗΠΑ να είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι από το εμπόριο. Η εγχώρια παραγωγή της απέχει πολύ από το να είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες της, ακόμη και αν η ζήτηση έχει επιβραδυνθεί.

Η Βραζιλία σημείωσε ρεκόρ εξαγωγών προς την Κίνα νωρίτερα φέτος χάρη στα φθηνότερα φασόλια, που χρησιμοποιούνται για μαγειρικό λάδι και ζωοτροφές για χοίρους. Αλλά κοιτάζοντας μπροστά, οι ΗΠΑ έχουν μέχρι στιγμής πουλήσει λιγότερους από 5 εκατομμύρια τόνους για παράδοση την περίοδο 2024-25 – το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 ετών εκτός του εμπορικού πολέμου του 2018-19, και μειωμένο κατά 25% σε σχέση με ένα χρόνο πριν.

Και οι ντόπιοι αγρότες δεν είναι οι μόνοι που αισθάνονται την πίεση, με τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων εστίασης στο Πεκίνο να σημειώνουν πτώση 88% κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, καθώς οι καταναλωτές έγιναν πιο λιτοί.

Οι προοπτικές για την κινεζική οικονομία παραμένουν δυσοίωνες, με τον αποπληθωρισμό να δείχνει σημάδια διόγκωσης και τον ετήσιο στόχο ανάπτυξης της χώρας για φέτος να φαίνεται όλο και πιο απρόσιτος. Ορισμένοι στη γεωργική βιομηχανία της Κίνας αρχίζουν να υπολογίζουν τους αριθμούς για το πώς μπορεί να μοιάζουν οι εισαγωγές το 2024-25.

Οι υπερπόντιες αποστολές καλαμποκιού θα μπορούσαν να μειωθούν περισσότερο από το μισό σε 9 έως 11 εκατομμύρια τόνους, ενώ οι εισαγωγές σιταριού μπορεί να μειωθούν σε περίπου 7 έως 9 εκατομμύρια τόνους – από 13 εκατομμύρια το 2023-24 – σύμφωνα με πηγές του Bloomberg.

Ενώ οι ξένοι αγρότες και έμποροι θα δουν πιθανώς τα κέρδη να συρρικνώνονται, το θετικό για τους παγκόσμιους καταναλωτές είναι ότι τα φθηνότερα σιτηρά θα μπορούσαν να μειώσουν την πίεση στον πληθωρισμό των τροφίμων που αυξήθηκε μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Ο άλλος άγνωστος παράγοντας ενόψει του 2025 είναι το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο, το οποίο θα μπορούσε να ανατρέψει τις εμπορικές ροές, εάν ο νικητής υιοθετήσει σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα.

Ένα τελευταίο ερωτηματικό είναι ο καιρός, ο οποίος θα μπορούσε ακόμη να πλήξει τα σχέδια μείωσης των αγορών στο εξωτερικό. Η Κίνα αναγκάστηκε να ταΐσει μεγάλο μέρος του σιταριού της στα ζώα πέρυσι μετά από ζημιές που προκάλεσε η βροχή, ενισχύοντας τις εισαγωγές.

Η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής αυστραλιανού σιταριού τα τελευταία δύο χρόνια. Τώρα είναι ένας ακόμη παραγωγός και ορισμένοι αγρότες ήδη κοιτάζουν αλλού.