Σάββατο, 23 Νοε.
12oC Αθήνα

7η Οκτωβρίου 2023: Πώς η επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ άνοιξε τον ασκό του Αιόλου στη Μέση Ανατολή

REUTERS/Gonzalo Fuentes
REUTERS/Gonzalo Fuentes

To ημερολόγιο δείχνει 7 Οκτωβρίου 2024. Έχει περάσει ένας χρόνος ακριβώς, από την ημέρα που οι ρουκέτες της Χαμάς έπεσαν στο Ισραήλ και οι μαχητές της αιματοκύλισαν ένα μουσικό φεστιβάλ.

Με τη δέσμευση να συνθλίψει την Χαμάς και να απελευθερώσει τους ομήρους, το Ισραήλ ξεκίνησε ως αντίποινα στρατιωτική εκστρατεία στη Λωρίδα της Γάζας από στεριά, θάλασσα και αέρα και οι συνέπειες ήταν ολέθριες.

Έκτοτε ακολούθησε ένα κύμα βίας και η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Δώδεκα μήνες μετά οι ανθρώπινες απώλειες αυξάνονται καθημερινά, ενώ η ανθρωπιστική κρίση φτάνει σε πρωτοφανή επίπεδα.

Το χρονικό της σύγκρουσης 

Τα ξημερώματα της 7ης Οκτωβρίου ομοβροντία ρουκετών εξαπολύθηκε εναντίον του Ισραήλ από τη Γάζα. Εκατοντάδες μαχητές της Χαμάς διείσδυσαν από θαλάσσης, ξηράς και αέρος, αιφνιδιάζοντας τους Ισραηλινούς στρατιώτες.

Έσπειραν τον τρόμο στις μικρές πόλεις Σντερότ και Οφάκιμ καθώς και στα περίχωρα της Ασκελόν, σφαγιάζοντας άνδρες, γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους.

Πάνω από 1.400 άνθρωποι σκοτώθηκαν, στην πλειονότητά τους άμαχοι που πυροβολήθηκαν, πυρπολήθηκαν ζωντανοί ή κατακρεουργήθηκαν, μεταξύ των οποίων 270 άτομα που συμμετείχαν στο μουσικό φεστιβάλ «Supernova».

Η επίθεση προκάλεσε τον θάνατο 1.205 ανθρώπων στην ισραηλινή πλευρά, κυρίως αμάχων, σύμφωνα με την καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου (AFP) που βασίστηκε σε επίσημα ισραηλινά στοιχεία και περιλαμβάνει τους νεκρούς ομήρους ή αυτούς που σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν υπό κράτηση στη Λωρίδα της Γάζας.

REUTERS/Hatem Khaled     TPX IMAGES OF THE DAY

Τέτοια «βαρβαρότητα έχουμε να δούμε από το Ολοκαύτωμα», δήλωνε στις 11 Οκτωβρίου ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και υποσχέθηκε να «αφανίσει» τη Χαμάς, που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, την ΕΕ και το Ισραήλ.

Εκείνη την ημέρα, 251 άνθρωποι απήχθησαν όμηροι και μεταφέρθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας. Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, 97 συνεχίζουν να κρατούνται στο παλαιστινιακό έδαφος, εκ των οποίων οι 33 έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον στρατό.

Ύστερα από εκστρατεία βομβαρδισμών στη Λωρίδα της Γάζας, η οποία βρίσκεται υπό ολοκληρωτική πολιορκία, το Ισραήλ καλεί στις 13 Οκτωβρίου στους κατοίκους στο βόρειο τμήμα της Γάζας να την εγκαταλείψουν και να κινηθούν προς τον νότο. Η μεγάλη πλειονότητα των 2,4 εκατ. κατοίκων στη Λωρίδα της Γάζας θα εκτοπιστεί τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου.

Στις 17 Οκτωβρίου η κατάσταση κλιμακώθηκε δραματικά μετά την έκρηξη πολεμικού υλικού στο αραβικό νοσοκομείο Αλ Αχλί στη πόλη της Γάζας.

Τόσο η Χαμάς όσο και ο ισραηλινός στρατός αρνούνται τη συμμετοχή τους στην ενέργεια αυτή, ρίχνοντας τα βάρη ο ένας στον άλλο. Η έκρηξη σκότωσε περίπου 300 άτομα και πυροδότησε μεγάλες αντιδράσεις και πορείες διαμαρτυρίες τόσο στο αραβικό όσο και στο δυτικό κόσμο.

Στις 20 Οκτωβρίου το Ισραήλ ανακοίνωσε τους στόχους της στρατιωτικής εκστρατείας στη Λωρίδα της Γάζας. Οι πολεμικοί στόχοι περιλαμβάνουν την εξόντωση της Χαμάς, μέσω της καταστροφής των στρατιωτικών και κυβερνητικών της δυνατοτήτων, την πλήρη παραίτηση του Ισραήλ από κάθε ευθύνη στη Γάζα και τη δημιουργία ενός νέου «καθεστώτος ασφαλείας».

Σε αυτό το πλαίσιο, από τις 28 Οκτωβρίου, το Ισραήλ προχώρησε σε εκτεταμένες χερσαίες επιχειρήσεις μέσα στη Λωρίδα.

Ο ισραηλινός στρατός ξεκινά από τις 27 Οκτωβρίου χερσαίες επιχειρήσεις. Στις 15 Νοεμβρίου, μπαίνει στο νοσοκομείο αλ-Σίφα στην πόλη της Γάζας όπου βρίσκεται, σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους, στρατιωτική υποδομή της Χαμάς, η οποία το αρνείται.

Στις 24 Νοεμβρίου ξεκινά μια εκεχειρία μίας εβδομάδας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς. Η συμφωνία επιτρέπει την απελευθέρωση 80 ομήρων, Ισραηλινών ή με διπλή υπηκοότητα, με αντάλλαγμα 240 Παλαιστινίους που κρατούνταν από το Ισραήλ.

Ελεύθεροι αφέθηκαν επίσης 25 αλλοδαποί ή άνθρωποι με διπλή υπηκοότητα, κυρίως Ταϊλανδοί που εργάζονταν στον αγροτικό τομέα.

Η εκεχειρία επιτρέπει την είσοδο, από την Αίγυπτο, μεγαλύτερων αυτοκινητοπομπών με ανθρωπιστικές προμήθειες, οι οποίες ωστόσο συνεχίζουν να μην επαρκούν, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

REUTERS/Florion Goga

Με την επανέναρξη των εχθροπραξιών, ο ισραηλινός στρατός εισβάλλει με τεθωρακισμένα στις 4 Δεκεμβρίου στη νότια Γάζα, όπου πραγματοποιεί πολλές αεροπορικές επιδρομές και χερσαίες μάχες.

Στις 29 Φεβρουαρίου 2024, 120 άνθρωποι σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά, σύμφωνα με τη Χαμάς, κατά τη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας στην πόλη της Γάζας. Το Ισραήλ δηλώνει ότι το πλήθος όρμησε στην αυτοκινητοπομπή πλήθος και ότι στρατιώτες «πυροβόλησαν συγκεκριμένα κατά αρκετών υπόπτων». 

Αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, αρχίζουν από τις αρχές Μαρτίου να κάνουν αεροπορικές ρίψεις ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, η οποία απειλείται από λιμό, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Το πρώτο σκάφος που μεταφέρει βοήθεια και που ξεκίνησε από την Κύπρο φθάνει στις 15 Μαρτίου.

Επτά εργαζόμενοι της αμερικανικής μκο World Central Kitchen σκοτώνονται την 1η Απριλίου σε πλήγμα στη Γάζα, με τον ισραηλινό στρατό να παραδέχεται «ένα σοβαρό λάθος».

Το Ιράν, που στηρίζει τη Χαμάς, ξεκινά στις 13 Απριλίου μια άνευ προηγουμένου επίθεση με drones και πυραύλους στο ισραηλινό έδαφος, σε αντίποινα για πλήγμα στο προξενείο του στη Δαμασκό την 1η Απριλίου, η οποία αποδόθηκε στο Ισραήλ.

Ο ισραηλινός στρατός ξεκινά από τις 7 Μαΐου «στοχευμένες» διεισδύσεις στη ανατολική Ράφα, αποκτά τον έλεγχο συνοριακού περάσματος με την Αίγυπτο και στη συνέχεια στοχοθετεί καταυλισμό προσφύγων και αρκετά σχολεία που φιλοξενούν εκτοπισμένους.

Πλήγματα στις 13 Ιουλίου κοντά στη Χαν Γιούνις έχουν ως αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο επικεφαλής της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς, ο Μοχάμεντ Ντέιφ, σύμφωνα με το Ισραήλ.

Στις 20 Ιουλίου, το Ισραήλ βομβαρδίζει το στρατηγικό λιμάνι της Χοντέιντα στην Υεμένη, σε αντίποινα για φονικό πλήγμα με drone στο Τελ Αβίβ από τους αντάρτες Χούθι, που υποστηρίζονται από το Ιράν.

Στα ισραηλινολιβανικά σύνορα, οι ανταλλαγές πυρών μεταξύ του ισραηλινού στρατού και της ισλαμιστικής λιβανικής φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ εντείνονται.

 REUTERS/Jim Urquhart

Στις 27 Ιουλίου, επίθεση με ρουκέτα σκοτώνει 12 παιδιά 10-16 ετών στο Ματζντάλ Σαμς, χωριό Δρούζων στα συριακά Υψίπεδα του Γκολάν που έχουν προσαρτηθεί από το Ισραήλ. Η Χεζμπολάχ αρνείται ότι είναι υπεύθυνη για αυτό.

Ισραηλινό πλήγμα, σε αντίποινα, σκοτώνει στις 30 Ιουλίου τον στρατιωτικό διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ κοντά στη Βηρυτό.

Την επομένη, επίθεση στην Τεχεράνη, που αποδίδεται στο Ισραήλ, σκοτώνει τον πολιτικό ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια. Η Χαμάς ορίζει τον Γιαχία Σινουάρ αντικαταστάτη του, τον οποίο το Ισραήλ κατηγορεί ότι ενορχήστρωσε την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Ύστερα από δυο ημέρες διαπραγματεύσεων στη Ντόχα, η Ουάσινγκτον παρουσιάζει στις 16 Αυγούστου μια πρόταση για συμφωνία κατάπαυσης πυρός, η οποία απορρίφθηκε αμέσως από τη Χαμάς. Οι συζητήσεις ξαναρχίζουν στις 22 Αυγούστου στο Κάιρο και στη συνέχεια διεξάγονται στην πρωτεύουσα του Κατάρ.

Το Ισραήλ και η παλαιστινιακή οργάνωση αλληλοκατηγορούνται ότι δεν επιθυμούν συμφωνία.

Στις 25 Αυγούστου, το Ισραήλ ανακοινώνει ότι απέτρεψε μεγάλη επίθεση της Χεζμπολάχ χάρη σε προληπτικά πλήγματα, ενώ η λιβανική οργάνωση δηλώνει ότι εξαπέλυσε «με επιτυχία» εκατοντάδες drones και ρουκέτες προς το Ισραήλ για να εκδικηθεί τον θάνατο του Φουάντ Σουκρ.

Στις 28 Αύγουστου, το Ισραήλ ξεκινά στρατιωτική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας κατά ενόπλων οργανώσεων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Ο ΟΗΕ ζητά τον άμεσο τερματισμό της επιχείρησης αυτής.

Μετά τον εντοπισμό από τον στρατό έξι νεκρών ομήρων σε σήραγγα, αυξάνεται η πίεση στο Ισραήλ για να επιτύχει την απελευθέρωσή τους. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου παραμένει αμετακίνητος.

Δύο κύματα εκρήξεων σε παγιδευμένους βομβητές και ασυρμάτους, που χρησιμοποιούνται από μέλη της Χεζμπολάχ, προκάλεσαν 37 νεκρούς και σχεδόν 3.000 τραυματίες στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου στον Λίβανο.

Οι επιθέσεις, που αποδίδονται στο Ισραήλ, το οποίο δεν τις σχολιάζει, εντείνουν τους φόβους για πόλεμο μεγάλης κλίμακας. 

Σχεδόν ένα χρόνο μετά την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, το Ισραήλ έχει στρέψει το ενδιαφέρον του στον Λίβανο, εντείνοντας σημαντικά την εκστρατεία του εναντίον της Χεζμπολάχ.

Πολλοί κάτοικοι του Λιβάνου φοβούνται ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη χώρα θα έχουν την πορεία της Γάζας, παρά τις διαβεβαιώσεις του Ισραήλ ότι τα πλήγματά του στοχεύουν τοποθεσίες όπλων και μαχητές της Χεζμπολάχ.

Ήδη τις τελευταίες μέρες παρατηρείται κλιμάκωση της κατάστασης και παρά τις διπλωματικές προσπάθειες που βρίσκονται εν εξελίξει η ιρανική πυραυλική επίθεση άλλαξε τα δεδομένα, με την προοπτική ενός περιφερειακού ολοκληρωτικού πολέμου να είναι όλο και πιο κοντά. 

Πληροφορίες από BBC, AFP, ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πηγή φωτογραφιών: Reuters

Κόσμος Τελευταίες ειδήσεις