Σε «σκόπελο» διαστάσεων αναδεικνύεται για το ζήτημα της στέγης ο αριθμός των κλειστών ακινήτων που υπάρχουν στην Ελλάδα, γεγονός που οδήγησε στην απόφαση του υπουργείου Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) να νομοθετήσει σχετικά σε προσπάθεια αντιμετώπισης του φαινομένου.
Και αυτό διότι ο αριθμός των ακινήτων που παραμένουν αναξιοποίητα είναι υπερ-τετραπλάσιος του αριθμού των κατοικιών που λείπουν από την αγορά έτσι ώστε να ομαλοποιηθεί η στεγαστική κρίση που αντιμετωπίζουν χιλιάδες πολίτες. Συγκεκριμένα, υπολογίζονται σε πάνω από 900.000 ενώ ο αριθμός που λείπει από την αγορά είναι περίπου 200.000. Ως εκ τούτου, το ΥΠΟΙΚ προωθεί λύσεις που θα κινητροδοτήσουν χιλιάδες ιδιοκτήτες να ανοίξουν ξανά τα ακίνητα τους διαθέτοντας τα προς μίσθωση.
Ωστόσο, το φαινόμενο δεν είναι τόσο απλό καθώς δεν πρόκειται απλά για ιδιοκτησίες ιδιωτών αλλά και για πολλές περιπτώσεις όπου σπίτια παραμένουν στην κατοχή servicers, τραπεζών, ή ακόμα και του Δημοσίου.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής» υπολογίζεται πως περίπου 500.000 ιδιοκτησίες έχουν περάσει στον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου, προερχόμενα από σχολάζουσες κληρονομιές ή αποποιήσεις κληρονομιάς ενώ 400.000 βρίσκονται στην κυριότητα τραπεζών και servicers λόγω χρεών των ιδιοκτητών τους.
Ακόμα παραπέρα, θα πρέπει σε αυτά να προστεθούν και περιπτώσεις όπου σπίτια φαίνονται ως κλειστά αλλά οι ιδιοκτήτες τους τα νοικιάζουν «μαύρα». Σε αυτό το πεδίο, θεωρούνται κομβικής σημασίας οι έλεγχοι που ετοιμάζει η ΑΑΔΕ προκειμένου να κάνει διασταυρώσεις στοιχείων με τη ΔΕΗ, για να φανεί ποια από αυτά τα «κλειστά» ακίνητα ηλεκτροδοτούνται κανονικά.
Η παρέμβαση του ΥΠΟΙΚ και οι αντιδράσεις
Στην κατεύθυνση αντιμετώπισης του φαινομένου κινούνται και οι παρεμβάσεις του ΥΠΟΙΚ.
Σε ό,τι αφορά τα κλειστά ακίνητα που ανήκουν σε ιδιώτες, τα μέτρα της ΔΕΘ τα οποία εξειδίκευσε πρόσφατα το οικονομικό επιτελείο, είναι στοχευμένα στην κινητροδότηση των ιδιοκτητών προκειμένου να ρίξουν ξανά τα σπίτια τους στην αγορά.
Συγκεκριμένα, η νέα πρόβλεψη δίνει κίνητρο τριετούς φοροαπαλλαγής σε ιδιοκτήτες οι οποίοι θα μισθώνουν μακροχρόνια ακίνητα, εφόσον πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Τα ακίνητα θα πρέπει να ήταν κλειστά ή σε βραχυχρόνια μίσθωση για τρία χρόνια, να έχουν επιφάνεια έως 120 τετραγωνικά μέτρα, να νοικιαστούν για τουλάχιστον τρία χρόνια μέχρι το τέλος του 2025 και να ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα.
Παράλληλα, το ΥΠΟΙΚ «τρέχει» νέα προγράμματα για την ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση των σπιτιών έτσι ώστε πολλοί ιδιοκτήτες οι οποίοι δεν είχαν την δυνατότητα να πάρουν ενεργειακό πιστοποιητικό κρατώντας τις ιδιοκτησίες τους κλειστές, να προβούν στις απαραίτητες τροποποιήσεις ανοίγοντας και πάλι τα ακίνητα τους.
Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακινήτων εξέφρασαν τις αντιρρήσεις τους για τη ρύθμιση της τριετούς φοροαπαλλαγής καθώς θεωρούν πως θέτει αχρείαστους «κόφτες» και περιορισμούς που δεν έχουν νόημα. Από την πλευρά, όπως έχει γράψει το newsit.gr, αρμόδιες πηγές δηλώνουν πως θα μπορούσε να εξεταστεί το αίτημα των ιδιοκτητών για χαλάρωση των περιορισμών αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει βάση η οποία στηρίζεται σε στοιχεία.
Τι γίνεται με τα ακίνητα του Δημοσίου
Για την αξιοποίηση των δημόσιων ακινήτων το ΥΠΟΙΚ έχει ενεργοποιήσει από πέρυσι το Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας στο οποίο περιλαμβάνονται 365.853 καταχωρίσεις με τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας να επιλέγει τμηματικά ομάδες ακινήτων τα οποία είναι έτοιμα για αξιοποίηση και να προχωρά σε διαγωνισμούς.
Ανάμεσα σε αυτά, υπάρχουν και περισσότερα από 60.000 αστικά ακίνητα ιδιοκτησίας ΕΦΚΑ ο οποίος είναι και ο δεύτερος μεγαλύτερος ιδιοκτήτης στην Ελλάδα. Τα συγκεκριμένα ακίνητα έχουν περιέλθει στην ιδιοκτησία του Οργανισμού, κυρίως από τα ταμεία ΤΕΒΕ, ΤΑΕ και ΙΚΑ, και ανήκαν σε ασφαλισμένους που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα χρέη τους.
Με την ενεργοποίηση του Μητρώου και με την πραγματοποίηση διαγωνισμών ανά ομάδες ακινήτων, ο στόχος του ΥΠΟΙΚ είναι να «τρέξει» τις διαδικασίες αξιοποίησής τους, και να βρεθούν πόσα από αυτά παραμένουν αναξιοποίητα, έτσι ώστε ακολουθώντας τις αναγκαίες κινήσεις να ξαναδιατεθούν στην αγορά.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163