Κατώτατος μισθός: Τι και πότε θα αλλάξει στο μηχανισμό καθορισμού του

Με τον κατώτατο μισθό να είναι το επίκεντρο συζητήσεων, η υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, θα παρουσιάσει σήμερα (31.10.2024) στο υπουργικό συμβούλιο το νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της κοινοτικής Οδηγίας για αξιοπρεπείς κατώτατους μισθούς στο εθνικό δίκαιο.

Από το 2028, ο κατώτατος μισθός θα υπολογίζεται με έναν μαθηματικό τύπο ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη του οικονομικούς παράγοντες, σύμφωνα με το ΕΡΤnews, όπως τον πληθωρισμό, την αύξηση της παραγωγικότητας συνολικά, την αγοραστική δύναμη και το γενικό επίπεδο των ακαθάριστων αποδοχών.

Το νέο σύστημα επιτρέπει το «πάγωμα» της αυτόματης αναπροσαρμογής του μισθού σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, όχι όμως και τη μείωσή του, ώστε να διασφαλίζεται το γενικό επίπεδο προστασίας των εργαζομένων και να στηρίζονται τα πιο οικονομικά αδύναμα νοικοκυριά.

Ένα βασικό στοιχείο είναι ότι ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα θα ισχύσει και για τον νεοεισερχόμενο στο δημόσιο.
Διευκρινίζεται ότι το 2025 η διαδικασία καθορισμού του κατώτατου μισθού θα παραμείνει ίδια ενώ η δεύτερη, ενδιάμεση φάση θα ξεκινήσει την 1η Ιουνίου 2025, ώστε εντός του 2025 να διεξαχθεί η διαβούλευση σύμφωνα με τις νέες προθεσμίες και τη νέα σύνθεση των Επιτροπών για τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο που θα ισχύσει από την 1.1.2026. Η ενδιάμεση φάση θα διαρκέσει έως την 31.12.2027.

Στο πόρισμα της επιστημονικής επιτροπής για τον νέο τρόπο υπολογισμού του κατώτατου μισθού, προτείνεται η ετήσια μεταβολή του κατώτατου μισθού να προκύπτει από το άθροισμα:

1. του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή μεταξύ της 1ης Ιουλίου του προηγούμενου έτους και της 30ης Ιουνίου του τρέχοντος για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών και
2. του ημίσεως του ετήσιου ποσοστού μεταβολής της αγοραστικής δύναμης του γενικού δείκτη μισθών κατά την ίδια χρονική περίοδο. Δηλαδή η Επιτροπή προτείνει η αυτόματη αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού να λαμβάνει υπόψιν και τον πληθωρισμό και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας.

Όπως αναφέρει το πόρισμα, το νέο σύστημα προτείνεται να εφαρμοστεί από την 1.1.2028 προκειμένου η ΕΛΣΤΑΤ να έχει το απαραίτητο χρονικό περιθώριο να «κατασκευάσει» δύο βασικούς δείκτες που σήμερα δεν υπάρχουν:

1. τον δείκτη μεταβολής μισθών που θα χρησιμοποιείται στο μέλλον και για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών και
2. τον δείκτη τιμών καταναλωτή για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών ο οποίος δείχνει ότι ο πληθωρισμός επηρεάζει περισσότερο τα φτωχά νοικοκυριά.

Στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης της κοινοτικής οδηγίας, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας μελετάει παρεμβάσεις και στο πεδίο των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, με την κατάρτιση οδικού χάρτη με στόχο να αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές διαπραγματεύσεις ώστε να αυξηθούν οι μέσοι μισθοί.

Η κοινοτική οδηγία θέτει στόχο να αυξηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από Συλλογικές Συμβάσεις στο 80%. Στην Ελλάδα το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από Συλλογικές Συμβάσεις κυμαίνεται από 25% έως 30%.

Στο φορολογικό νομοσχέδιο που θα τεθεί σε διαβούλευση αναμένεται να ενταχθούν δύο διατάξεις ως τροπολογίες:

• Οι αλλαγές στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων(ΕΑΣ) και η μείωση των εισφορών από 1/1/2025.
• Στο ίδιο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών αναμένεται να ενταχθούν οι ρυθμίσεις για τις επιταγές ακρίβειας προς τους ευάλωτους που θα καταβληθούν τα Χριστούγεννα.