Η ανεξάρτητη εξεταστική επιτροπή (Civilian Commission of Inquiry) που συστάθηκε στο Ισραήλ για να διερευνήσει τα αίτια και τις συνθήκες υπό τις οποίες πραγματοποιήθηκε η αιματηρή επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, δημοσίευσε σήμερα (26.11.2024) τα πορίσματα των ερευνών της.
Η επιτροπή εξαπέλυσε «πυρά» κατά του Πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων (IDF), κατά της αστυνομίας και αρκετών μελών της κυβέρνησης επειδή απέτυχαν να αποτρέψουν την επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου αλλά και να προστατέψουν τους αμάχους από τις αιματηρές επιδρομές της Χαμάς.
Αρχικά, το πόρισμα της επιτροπής τονίζει ότι ο Νετανιάχου είναι «υπεύθυνος για την υπονόμευση όλων των κέντρων λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένου του υπουργικού συμβουλίου και του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, με τρόπο που απέτρεψε οποιαδήποτε σοβαρές διαβουλεύσεις για σημαντικά ζητήματα ασφάλειας».
«Φταίει η κυβέρνηση και ο στρατός»
Ακόμα, προσθέτει ότι ο Νετανιάχου αγνόησε τις ενδείξεις και τις προειδοποιήσεις για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου ενώ στη συνέχεια φίμωσε τους επικριτές των πολιτικών του επιλογών για την διπλωματική προσέγγιση στη Χαμάς με στόχο την απελευθέρωση των ομήρων.
Η ισραηλινή επιτροπή άσκηση σκληρή κριτική και στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων διότι τα τελευταία χρόνια έχουν προωθήσει ένα «δόγμα υπερβολικής εξάρτησης» από την τεχνολογία, έχοντας μειώσει παράλληλα το προσωπικό που υπηρετεί στους IDF, γεγονός που επηρέασε την επιχειρησιακή ετοιμότητα του στρατού να ανταποκριθεί στις απειλές και στις επιθέσεις της Χαμάς.
Ακόμα, η έκθεση της επιτροπής επιρρίπτει ευθύνες και σε μέλη του υπουργικού Συμβουλίου, επειδή απέτυχαν να δώσουν απαντήσεις στις οικογένειες των αγνοουμένων και των αιχμαλώτων της Χαμάς. «Οι Ισραηλινοί ηγέτες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η εθνική ασφάλεια «κατέρρευσε και δεν είναι πλέον βιώσιμη» και πρέπει να αναθεωρηθεί» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Στο «στόχαστρο» οι υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών
«Οι βασικές εκτιμήσεις στις οποίες βασίζεται η έννοια της ασφάλειας πρέπει να εξετάζονται ξανά και συχνά. Οι συστηματικές αξιολογήσεις καταστάσεων θα πρέπει να περιλαμβάνουν την εξέταση των νέων απειλών και των μεταβαλλόμενων προθέσεων του εχθρού, και την ενσωμάτωση ειδικών από διάφορους τομείς στο έργο των υπηρεσιών πληροφοριών και της στρατηγικής. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να δομηθούν οι διαδικασίες στο έργο των επικεφαλής τομέων σε διάφορα επίπεδα, μέχρι και τον πρωθυπουργό», υπογραμμίζει η Επιτροπή στην τελική της έκθεση, η σύνταξη της οποίας διήρκησε πάνω από τέσσερις μήνες.
Η επιτροπή καλεί τις ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών να «αναπτύξουν αξιόπιστους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς για την αποφασιστική αντιμετώπιση των παρανοήσεων που θα προκύπτουν σχεδόν αναπόφευκτα μεταξύ των υπευθύνων λήψης αποφάσεων», καλλιεργώντας παράλληλα μια «κουλτούρα να ακούν οι ιθύνοντες ο ένας τον άλλον» σε συνδυασμό με την πρακτική να παρουσιάζουν «στους υπευθύνους λήψης αποφάσεων πιθανές εναλλακτικές λύσεις στις υπάρχουσες πληροφορίες μαζί με τη δική τους ανάλυση και να παρουσιάζουν πιθανότητες ο εχθρός να ενεργήσει διαφορετικά».
Τι αλλαγές προτείνει
«Η πρώτη και πιο σημαντική σύσταση είναι για όλους μας: να υιοθετήσουμε μια κουλτούρα ανάληψης ευθύνης, εκμάθησης, έρευνας και διόρθωσης σε εθνικό επίπεδο», αναφέρει η Επιτροπή .
«Κάθε σύστημα, μεγάλο και μικρό, πρέπει να έχει ένα σύστημα ελέγχου και αναθεώρησης σε πολλούς τομείς, ιδιαίτερα σε αυτούς που αφορούν την πολιτική, τη στρατηγική και την ανθρώπινη ζωή. Οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ χρειάζονται ένα τέτοιο σύστημα και η ισραηλινή κυβέρνηση επίσης».
Η Επιτροπή συνιστά επίσης εστίαση σε μεγάλο βαθμό σε μια στρατηγική για την «επόμενη μέρα» στον Λίβανο, στη Γάζα και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, καθώς και να καταβληθούν προσπάθειες για την ενίσχυση της ασφάλειας στο νότιο Ισραήλ.
«Η παρακολούθηση, οι θέσεις πυρών, η στρατιωτική διοίκηση και ο έλεγχος πρέπει να παραμένουν κρυφά από τον εχθρό και να προστατεύονται συστηματικά και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης», ενώ «το σύστημα πολιτικής άμυνας πρέπει να ανοικοδομηθεί και να μπορεί να ανταποκριθεί στον σκοπό του να προστατεύει τους οικισμούς μέχρι να φτάσει ο στρατός», συμπληρώνει η έκθεση.