Έρευνα & Ανάπτυξη: Οδηγώντας τις εξελίξεις στον κλάδο του φαρμάκου

Η φαρμακοβιομηχανία DEMO πρωτοπορεί, επενδύοντας στο μέλλον και σε φάρμακα που θα αναβαθμίσουν την φροντίδα των ασθενών.

Σε διαρκή αναζήτηση νέων φαρμάκων, που θα καλύψουν ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες και θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών, βρίσκεται η φαρμακευτική βιομηχανία, επενδύοντας ετησίως πολλά δισεκατομμύρια στην Έρευνα & Ανάπτυξη (R&D).

Υπολογίζεται ότι παγκοσμίως η R&D αυξάνεται με ρυθμό 4,2% τον χρόνο και θα φτάσει στα 233 δισεκατομμύρια ευρώ το 2026. Το ποσό αυτό καλύπτει ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, μεγάλο μέρος των οποίων είναι η ανακάλυψη, ερευνητική αξιολόγηση και ανάπτυξη νέων δραστικών μορίων.

Οι ΗΠΑ πρωταγωνιστούν στην αναζήτηση αυτή, σχεδόν 96 δισεκατομμύρια δολάρια για τον σκοπό αυτό. Σημαντική επένδυση, αν και σαφώς μικρότερη, γίνεται στην Ευρώπη, η οποία χρησιμοποιεί το σχεδόν ένα τρίτο του συνολικού ποσού της R&D. Μεγάλη αύξηση, εξάλλου, παρατηρείται στην Έρευνα & Ανάπτυξη στην Κίνα και άλλες αγορές.

Η τεράστια αυτή επένδυση προϋποθέτει διάθεση σημαντικού μέρους των εσόδων των φαρμακευτικών εταιρειών. Κατά μέσον όρο, δαπανούν πλέον το ένα τέταρτο των καθαρών εσόδων τους στην Έρευνα & Ανάπτυξη – μερίδιο σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο του 2000.

Η επένδυση αυτή, όμως, είναι αναπόφευκτη. Η Έρευνα & Ανάπτυξη αποτελεί το μέσον που επιτρέπει στις φαρμακευτικές εταιρείες να εισάγουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες στην αγορά, οδηγώντας τις εξελίξεις στον κλάδο τους. Παρότι δεν αποφέρει άμεσο κέρδος, τους εξασφαλίζει μακροπρόθεσμη κερδοφορία και απόδοση της επένδυσης που κάνουν. Ταυτοχρόνως συνδέεται με ανεκτίμητα οφέλη για τους πάσχοντες από χρόνια ή οξέα προβλήματα υγείας, ενώ ενισχύει την Οικονομία και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας σε εξειδικευμένους τομείς.

DEMO: Η Ελληνική πρωτοπορία

Στην Ελλάδα, η φαρμακοβιομηχανία DEMO πρωτοπορεί, με τη λειτουργία από το 2022 του Κέντρου Έρευνας & Ανάπτυξης φαρμάκων στη Θέρμη Θεσσαλονίκης. Κύριος στόχος είναι η ανάπτυξη πρώτων υλών για φάρμακα χημικής προέλευσης – κάτι που θα συμβεί για πρώτη φορά στη χώρα μας.

Το Κέντρο έχει συνολική έκταση 2.400 τετραγωνικών μέτρων και στεγάζει 13 ξεχωριστά εργαστήρια και 34 βοηθητικούς χώρους. Έχει εξοπλιστεί με 403 εργαστηριακά όργανα και πολλά ειδικά συστήματα και κατασκευές. Διαθέτει, μεταξύ άλλων, 50 υπερσύγχρονα Συστήματα Χρωματογραφίας (HPLC, UPLC, GC), που είναι τα περισσότερα που εγκαταστάθηκαν το 2021 σε φαρμακευτική εταιρεία στην Ευρώπη.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι στο Κέντρο λειτουργεί Εργαστήριο Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού (NMR), που επιτρέπει την αποτύπωση και ταυτοποίηση της δομής των οργανικών μορίων. Είναι το μοναδικό στην Ελλάδα Εργαστήριο NMR σε μη ακαδημαϊκό χώρο.

Το Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης της DEMO στελεχώνεται από υψηλής κατάρτισης επιστημονικό προσωπικό. Σε πλήρη λειτουργία θα απασχολεί σχεδόν 100 νέους επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης.

Οι ερευνητικές δραστηριότητές του βρίσκονται σε εξέλιξη. Στόχος είναι να αναπτύσσονται σε ετήσια βάση πέντε νέες δραστικές ουσίες για φάρμακα χημικής προέλευσης και 21 τελικά προϊόντα.

Στρατηγικό επενδυτικό πλάνο

Το Κέντρο εντάσσεται στο ευρύτερο επενδυτικό πλάνο της DEMO, που ανακοινώθηκε πριν από τρία χρόνια, ολοκληρώνεται το 2027 και είναι το μεγαλύτερο του Κλάδου Με το πλάνο αυτό η εταιρεία ενισχύει στρατηγικά τη θέση της στην παραγωγή φαρμάκων στην Ευρώπη και στον κόσμο. Και αυτό, διότι της παρέχει τη δυνατότητα της ανάπτυξης και διάθεσης στην αγορά τελικών φαρμακευτικών προϊόντων χημικής προέλευσης, που θα διευρύνουν το χαρτοφυλάκιό της σε Ευρώπη και ΗΠΑ.

Η επένδυσή της στη Θεσσαλονίκη συμβάλλει επίσης στην περιφερειακή ανάπτυξη και αξιοποιεί το υψηλού επιπέδου επιστημονικό και ερευνητικό προσωπικό της Βόρειας Ελλάδας. Επιπρόσθετα, η τεχνογνωσία που αναπτύσσεται θα μεταφερθεί μέσω του εξειδικευμένου της προσωπικού, στα νέα εργοστάσια που κατασκευάζει η εταιρία στην Τρίπολη. Σε αυτά θα παράγονται, μεταξύ άλλων, σε βιομηχανική κλίμακα Δραστικές Πρώτες Ύλες φαρμάκων σε μεγάλες ποσότητες. Είναι κάτι που θα συμβεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Οι επενδύσεις αυτές αποτελούν τμήμα της απάντησης της DEMO στην ανάγκη της Ελλάδας και γενικότερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επάρκεια και αυτονομία σε πρώτες ύλες φαρμάκων, ώστε να απεμπλακεί από την εξάρτησή της από τρίτες χώρες η οποία ευθύνεται για τις συνεχιζόμενες ελλείψεις που την μαστίζουν από την εποχή της πανδημίας.

^{Φωτογραφία:iStock}