Τα μέτρα και οι δημοσκοπήσεις
Για τα μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός, το συνδυασμό νέων παροχών και παρέμβασης στις τράπεζες, θα διαβάσετε πλήθος πανηγυρικών αναλύσεων. Περισσεύει η θέση της στήλης! Η στήλη θα σταθεί στους λόγους για τους οποίους ανακοινώθηκαν αυτά τα μέτρα που δεν είναι άλλα από μια σειρά δημοσκοπήσεων που δείχνουν την οργή των πολιτών απέναντι στην ακρίβεια, στη στάση των τραπεζών. Παράλληλα οι πολίτες βαθμολογούν με χαμηλούς βαθμούς τις κυβερνητικές επιδόσεις σε τομείς από την υγεία μέχρι την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Πως να μην προχωρήσεις σε νέες παροχές και να ανακοινώσεις νέες πρωτοβουλίες κατά της ακρίβειας όταν το 90% των πολιτών, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, θεωρεί πως τα μέχρι σήμερα μέτρα για την ακρίβεια είναι αναποτελεσματικά. Οκτώ στους δέκα Έλληνες δηλώνουν στις δημοσκοπήσεις πως τα εισοδήματά τους δεν φτάνουν για να πληρώσουν λογαριασμούς και ένας στους δύο δηλώνει πως δυσκολεύεται να πληρώσει ενοίκια ή στεγαστικά δάνεια. Ακόμα και υπουργοί που κατά την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης της ΝΔ συγκέντρωναν υψηλή βαθμολογία στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων, τώρα κατακρημνίζονται γιατί συμπαρασύρονται από τη γενικευμένη οργή. Και όλα αυτά συμβαίνουν όταν ρέει πολύ χρήμα στην Ελλάδα, από το Ταμείο Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ και άλλα εργαλεία, μεγάλο τμήμα του οποίου μετατρέπεται, δυστυχώς, σε επιδόματα.
Και διπλάσιος ΕΝΦΙΑ για servicers και τράπεζες, αλλά και διευκόλυνση τακτοποιήσεων στα ακίνητα
Από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για τις τράπεζες, η στήλη επικεντρώνεται στο διπλασιασμό του ΕΝΦΙΑ των ακινήτων που βρίσκονται στα χέρια των τραπεζών και των servicers από το 2026. Σίγουρα ο Κυρ. Μητσοτάκης εννοούσε τα διαμερίσματα και όχι όλα τα ακίνητα. Ειδικά σε μια περίοδο που κάποιες τράπεζες αγοράζουν ακίνητα που πώλησαν προ ετών σε ΑΕΕΑΠ (και σε πολύ υψηλότερες τιμές…). Οι τράπεζες και οι servicers έχουν σήμερα στην κατοχή τους δεκάδες χιλιάδες διαμερίσματα και δεν θέλουν να μπουν στον κόπο και την ταλαιπωρία να τα «τακτοποιήσουν» από πολεοδομικές και άλλες εκκρεμότητες. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που αυτά τα ακίνητα μένουν στο ράφι με τις διοικήσεις ορισμένων τραπεζών να προτείνουν νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέπει στον αγοραστή να τα τακτοποιήσει πολεοδομικά. Από την άλλη πλευρά, γιατί να ταλαιπωρηθεί ο αγοραστής που δεν έχει και στρατιές δικηγόρων όπως οι τράπεζες; Πρέπει, σε κάθε περίπτωση να βρεθεί η χρυσή τομή που θα επιτρέψει την ταχύτερη «τακτοποίηση» ώστε να βγουν καθαρά αυτά τα διαμερίσματα στην αγορά. Σε διαφορετική περίπτωση, ούτε ο διπλασιασμός του ΕΝΦΙΑ θα είναι ισχυρό κίνητρο για τράπεζες και servicers.
Το παραγωγικό μοντέλο και οι αέναοι διαγωνισμοί
Εν μέσω της νέας βροχής επιδομάτων και παροχών συζητάμε, δήθεν, για το νέο παραγωγικό μοντέλο, αλλά οι κρίσιμοι διαγωνισμοί και οι επενδύσεις που θα βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση στοιχειώνουν. Ο διαγωνισμός για το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο ολοκληρώθηκε πριν από σχεδόν δέκα χρόνια και ακόμα δεν έχει μπει ούτε τούβλο! Κάποια στιγμή φέτος ακούγεται πως θα επιλεγεί ο εργολάβος από την εταιρεία ΘΕΚ ΑΕ στην οποία μετέχουν η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ και η Goldair. Αλλά και η γειτονική επένδυση για τις υποδομές που θα συνδέουν το εμπορευματικό με το σιδηρόδρομο, κ.α. βαλτωμένη είναι. Στο δεύτερο διαγωνισμό για το Θριάσιο είχε επικρατήσει μια κοινοπραξία της Hellenic Train με τον όμιλο Κοπελούζου που δεν βιάζεται αφού σέρνεται το κυρίως εμπορευματικό κέντρο. Σήμερα έχει προγραμματιστεί η κατάθεση προσφορών για το επίσης στοιχειωμένο εμπορευματικό κέντρο της Θεσσαλονίκης στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου. Εκεί θέλουμε να κάνουμε εμπορευματικό χωρίς σύνδεση με τρένο! Τώρα ακούγεται πως μπορεί να μετακομίσει στο πρώην στρατόπεδο και η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, πάλι χωρίς σύνδεση με τρένο.
Οι διακρίσεις της Sunlight και το gigafactory μπαταριών στη Δυτική Μακεδονία
Και επειδή μιλάμε για το νέο παραγωγικό μοντέλο, η Sunlight του ομίλου Olympia κατάφερε φέτος να πάρει τη δεύτερη μεγαλύτερη χρηματοδότηση στην Ευρώπη μέσω του Innovation Fund (Ταμείο Καινοτομίας) της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι σε παγκόσμιους βιομηχανικούς κολοσσούς που είχαν καταθέσει αιτήματα στήριξης μεγάλων επενδύσεων. Η Sunlight εξασφάλισε 240 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Καινοτομίας για να χρηματοδοτήσει την επένδυση για το gigafactory μπαταριών λιθίου στη Δυτική Μακεδονία. Η διοίκηση του ομίλου Olympia δεν έχει προς το παρόν λάβει οριστικές αποφάσεις για το αν θα προχωρήσει ή όχι τη μεγάλη επένδυση, άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, για το gigafactory. Οι αρνητικές εξελίξεις σε άλλα ευρωπαϊκά εγχειρήματα στο χώρο των μπαταριών, όπως η υπόθεση της Northvolt, παίζουν και αυτές το ρόλο τους. Φαίνεται πως η όποια απόφαση θα ληφθεί σε πολύ υψηλό επίπεδο και αφού εξεταστούν όλα τα σενάρια στην παγκόσμια αγορά μπαταριών στην οποία κυριαρχούν οι Κινέζοι.
Τα Σπήλαια Διρού και ο νέος Κώδικας Δημόσιας Περιουσίας
Στον προγραμματισμό της κυβέρνησης για το 2025, σε έναν από τους φακέλους που παρέδωσε το Μέγαρο Μαξίμου στους υπουργούς, περιλαμβάνεται και η αποκατάσταση των Σπηλαίων Διρού στη Λακωνία. Πρόκειται για εγκατάσταση που έχει ταλαιπωρηθεί επί δεκαετίες από τοπικά μικροσυμφέροντα, απουσία σοβαρής οργάνωσης και αδιαφορίας των υπευθύνων της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ). Να φανταστείτε πως είχε υπογραφεί σύμβαση παραχώρησης με ιδιώτη για την εκμετάλλευση των Σπηλαίων Διρού, η υπόθεση δεν προχώρησε, ο ιδιώτης προσέφυγε στα δικαστήρια και κέρδισε αποζημίωση 6 – 7 εκατ. ευρώ αφού την ημέρα εκδίκασης της υπόθεσης δεν εμφανίστηκε καν δικηγόρος από την ΕΤΑΔ. Πληροφορήθηκαν πως έχασαν όταν ο ιδιώτης προχώρησε σε δέσμευση κατάθεσής έναντι του ποσού που είχε κερδίσει! Η νέα διοίκηση της ΕΤΑΔ, που παρέλαβε την κατάσταση που περιγράφει η στήλη, προσπαθεί τώρα να βάλει μια τάξη και να συμμαζέψει το χάος. Θα έχει σοβαρή βοήθεια και από το νέο Κώδικα Δημόσιας Περιουσίας που θα προωθήσει το υπουργείο Οικονομικών μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2025. Με το νέο Κώδικα το δημόσιο θα μπορεί να παραχωρήσει / πωλήσει ακίνητα σε πακέτα όπως έχει εξαγγείλει ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης.
Συνεχίζει ακάθεκτη η Nova στα έργα τεχνολογίας
Τη δραστηριότητα των έργων Πληροφορικής χτίζουν σταθερά οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι που, ως γνωστόν, εδώ και πολλά χρόνια-με τη βοήθεια και των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης-διαφοροποιούν το αντικείμενό τους. Έτσι, η Nova ITC, δηλαδή ο κλάδος της εταιρείας που αναλαμβάνει και υλοποιεί ψηφιακά projects, ανέλαβε, πρόσφατα, το έργο της αναβάθμισης του εθνικού συστήματος διαχείρισης κρίσεων και εθνικής βάσης δεδομένων που έχει προϋπολογισμό περίπου 26 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ και δικαιώματα προαίρεσης. Το έργο θα επιτρέψει, μεταξύ άλλων, στις Αρχές όχι μόνο να παρακολουθούν «live» την εξέλιξη μιας φυσικής καταστροφής ή κρίσης, αλλά και να την προβλέψουν προτού αυτή εκδηλωθεί. Κι αυτό μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία θα επεξεργάζεται «έξυπνα» τα στοιχεία για καταστροφές και φυσικά φαινόμενα που υπάρχουν στην εθνική βάση δεδομένων κινδύνων, απειλών και απωλειών καταστροφών. Μιλώντας για έργα ITC και εταιρείες τηλεπικοινωνιών, να σημειώσουμε πως αρχές του Νοεμβρίου ο ΟΤΕ σε κοινοπραξία με την εταιρεία Satways υπέγραψαν έργο 10 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος Engage που αποτελεί πραγματικό εργαλείο για όσους εμπλέκονται στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών.
Όταν κάποιοι πάνε Λονδίνο, οι Λονδρέζοι βλέπουν προς το NYSE!
Την ίδια περίοδο που κάποιες ελληνικές εταιρείες, με κυριότερη την Metlen, είτε ετοιμάζονται για εισαγωγή στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, είτε το βλέπουν ως μια εναλλακτική πρόταση, στη βρετανική πρωτεύουσα επικρατεί μεγάλη ανησυχία. Ισχυροί όμιλοι του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου έχουν ήδη ανακοινώσει πως θα μετακομίσουν στο αμερικανικό χρηματιστήριο (NYSE ή NASDAQ). Η τελευταία ανακοίνωση έγινε την προηγούμενη εβδομάδα από το βιομηχανικό όμιλο Ashtead που δημοσιοποίησε την πρόθεση εξόδου από το βρετανικό χρηματιστήριο με παράλληλη είσοδο στο NYSE. Είχαν προηγηθεί και άλλες εταιρείες όπως η εταιρεία οικοδομικών υλικών CRH, η Flutter που ελέγχει την εταιρεία στοιχηματισμού Paddy Power, κ.α. Οι χθεσινοί Times αναφέρουν πως ήδη κυκλοφορεί μια λίστα βρετανικών εταιρειών που πραγματοποιούν περισσότερο από το 50% των πωλήσεών τους στις ΗΠΑ ως υποψήφιες για έξοδο από το χρηματιστήριο του Λονδίνου. Πρώτη είναι η 4imprint, μια εισηγμένη στο Λονδίνο που κατασκευάζει διαφημιστικό εξοπλισμό (ρούχα, τσάντες, κ.α.) και το 91% των πωλήσεων γίνεται στις ΗΠΑ. Η λίστα περιλαμβάνει και τον γνωστό εκδοτικό όμιλο Pearson, την εταιρεία πιστοληπτικής αξιολόγησης Experian και άλλους.
Εν μέσω ενστάσεων και προσφυγών η γραμμή 4 του μετρό Αθήνας
Σε μια διαρκή αναταραχή φαίνεται να βρίσκεται το έργο της κατασκευής της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας. Στα νέα επεισόδια του σήριαλ ήρθαν να προστεθούν κι οι ανατάσεις. Η κατασκευάστρια κοινοπραξία του έργου Αβαξ, Ghella και Alstom Transport είχε καταθέσει ένσταση, διεκδικώντας αποζημίωση άνω του 1,3 εκατ. ευρώ για δαπάνες που πραγματοποίησε ως μη όφειλε, κατά το σκεπτικό της. Εν τέλει, το υπουργείο Υποδομών απέρριψε την ένσταση της κοινοπραξίας ως αβάσιμη και απαράδεκτη. Το ερώτημα είναι τι θα γίνει και με τις περίφημες τεράστιες προκαταβολές που έχουν δοθεί και τα πριμ πριν καν ξεκινήσει το έργο. Η προσοχή είναι στραμμένη (και) στον σταθμό Ευαγγελισμός ύστερα από την μερική δικαίωση του εφοπλιστή Ν. Πατέρα από το ΣτΕ. Είχε προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο, ζητώντας την ακύρωση πράξεων της διοίκησης για τη χωροθέτηση του νέου σταθμού στο πάρκο. Στο υπουργείο Υποδομών αναπροσαρμόζουν την μελέτη του σταθμού με βάση το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ με στόχο το μεγαλύτερο τμήμα του εργοταξίου να είναι στη οδό Ριζάρη και όχι στο ομώνυμο πάρκο. Ίδωμεν.
Γιατί οι μισθοί μπορεί να κρίνουν την παραπέρα πορεία της ελληνικής οικονομίας
Αν και το ακόλουθο νέο, το αναφέραμε πρόσφατα, οφείλουμε και μέσω της στήλης να το τονίσουμε (για όποιον δεν κατάλαβε ή κάνει πως δεν καταλαβαίνει), δίνοντας του παράλληλα μια ευρύτερη μακρο-οικονομική διάσταση: Οι Βρυξέλλες θέτουν εμμέσως ζήτημα ελαστικοποίησης της …ελαστικής απασχόλησης. Συγκεκριμένα, θεωρούν πολύ «σφικτό» το θεσμικό πλαίσιο της χώρας μας, το οποίο τη μερική απασχόληση. Δηλαδή το πλαίσιο που διέπει τα 4ωρα, 5ωρα και 6ωρα ανά πενθήμερο. Ο παράγοντας αυτός μαζί με άλλους, όπως αναντιστοιχία δεξιοτήτων – θέσεων εργασίας (οι οποίοι οδηγούν σε έλλειψη του εργατικού δυναμικού), αλλά και η εξαγγελθείσες αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, θα οδηγήσουν σε αύξηση των ονομαστικών μισθών πάνω από τον πληθωρισμό και έτσι σε πιέσεις για ανάκαμψη του πληθωρισμού, κάτι που δεν είναι επιθυμητό (για τις Βρυξέλλες) ενώ ακόμη μάχη για την τιθάσευση του μέσω των συνεχών μειώσεων των επιτοκίων, την ώρα που «καίνε» ακόμα οι τιμές του φυσικού αερίου. Αν και στις Βρυξέλλες δεν το συνδέουν ρητά, η λογική της ανάλυσης τους -σύμφωνα με όσα αντιλαμβάνεται η στήλη- το συνδέει ξεκάθαρα: Αν δεν καμφθούν οι αυξητικές πιέσεις στον πληθωρισμό (και πίσω από αυτόν στους πραγματικούς μισθούς), δεν πρόκειται να δούμε μία αποφασιστική μείωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, μέσω της καθαρής αύξησης των εξαγωγών. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν μπορεί να αποκλείει κανένας μία ανάκαμψη του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών από τα τέλη του 2026 – αρχές 2027, όταν θα τελειώσει το Ταμείο Ανάκαμψης. Έτσι η το εργασιακό – μισθολογικό (το οποίο αποτελεί την καρδιά της ανταγωνιστικότητας ειδικά της ελληνικής οικονομίας, ας μη …γελιόμαστε), χωρίς να υπερβάλλει κανείς, αποτελεί ξανά το «κλειδί» (μαζί φυσικά με τη διατήρηση της συνετής δημοσιονομικής πορείας) για την αποφυγή περιπετειών τύπου της προηγούμενης 15ετίας.
