Σε αδιέξοδο βρίσκεται η Ευρώπη για τους Σύρους πρόσφυγες που βρίσκονται στα εδάφη της.
Παρ’ ότι στο πρόσφατο Συμβούλιο των υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης της Ε.Ε. συμφωνήθηκε να εκπονηθεί ένα σχέδιο επιστροφών Σύρων πολιτών, αρχικά σε εθελοντική βάση, στις Βρυξέλλες γνωρίζουν πολύ καλά ότι το αεροπλάνο της επιστροφής θα το πάρουν ελάχιστοι Σύροι.
Την περασμένη εβδομάδα, οπότε και βρέθηκα στη Βελγική πρωτεύουσα, σε επαφές με αξιωματούχους, μου έγινε πολύ σαφές ότι η απόφαση για αυτό το περίφημο «σχέδιο επιστροφών», ήταν «κομμένη και ραμμένη» στα μέτρα της Γερμανίας, η οποία βιώνει πολιτική αστάθεια και οδηγείται σε πρόωρες κάλπες. Ένα «χαρτί» στα χέρια του Σολτς για να αντιμετωπίσει προεκλογικά στις ακροδεξιές φωνές στη χώρα του που έχουν κάνει σημαία το μεταναστευτικό / προσφυγικό.
Η ακροδεξιά στην Ευρώπη «τρίζει τα δόντια της»
Η ακροδεξιά στροφή της Ε.Ε. μοιάζει να είναι δεδομένη λόγων των αντιμεταναστευτικών φωνών που όλο και δυναμώνουν.
Και δεν είναι μόνο η Γερμανία, είναι και άλλες χώρες, όπως η Ολλανδία αλλά και η Γαλλία, όπου η ακροδεξιά έχει σημειώσει… «υψηλές πτήσεις» και… «δείχνει τα δόντια της».
Μπρος… τοίχος!
Στο θέμα της Συρίας όλοι πέφτουν σε… τοίχο. Η απέλαση Σύρων παρά τη θέληση τους, οι εξαναγκαστικές επιστροφές δηλαδή, δεν είναι «εφικτές» και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή προσέρχονται στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, με τις εξελίξεις στη Συρία να είναι βασικό θέμα στην ατζέντα τους.
Γνωρίζουν καλά ότι δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις ασφαλούς επιστροφής τους, ενώ, να θυμίσουμε, ότι για την Ε.Ε. οι αντάρτες της HTS που ελέγχουν τη Δαμασκό θεωρούνται τρομοκρατική οργάνωση.
«Να γυρίσουν που; Όλα έχουν γίνει σκόνη. Δεν υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες για επιστροφή προσφύγων. Δεν υπάρχουν τα σπίτια τους, πως θα ζήσουν;» μας εξηγούσε ευρωπαίος αξιωματούχος, υπογραμμίζοντας παράλληλα και τη ρευστότητα στο νέο πολιτικό περιβάλλον στη Συρία. «Μπρος… γκρεμός και πίσω… γκρεμός» δήλωνε.
Στάση αναμονής και αμηχανίας από την Ευρώπη
Μέχρι να ξεκαθαρίσει η εικόνα, η Ευρώπη τηρεί στάση αναμονής και αμηχανίας.
Ποια θα είναι η φυσιογνωμία της νέας κρατικής οντότητας;
Θα προκύψει ένας θεοκρατικό, τζιχαντιστικό καθεστώς που θα «κυνηγήσει» όσους δεν ταυτίζονται μαζί του;
Πως θα αντιμετωπίσει τους πρώην υποστηρικτές του Άσαντ, τους Αλαουνίτες, τους χριστιανικούς πληθυσμούς;
Μπορεί ο Τζολάνι να έχει διαμηνύσει ότι δεν θα διώξει τις θρησκευτικές μειονότητες, όμως αυτό μείνει να φανεί. Κανείς δεν παραγνωρίζει ότι η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) είναι Ισλαμιστική και Τζιχαντιστική οργάνωση, πρώην βραχίονας της Αλ Κάϊντα στη Συρία.
Το «δέλεαρ» των 1.000 ευρώ ως «μπόνους επιστροφής»
Η απόφαση της Αυστρίας, να προσφέρει «μπόνους επιστροφής» ύψους 1.000 ευρώ σε Σύρους πρόσφυγες για να γυρίσουν στην πατρίδα τους μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, μένει να φανεί αν μπορεί να λειτουργήσει.
Αν θέλαμε να διακινδυνεύσουμε μία πρόβλεψη, θα λέγαμε πως η Δύση πιθανώς θα επιχειρήσει με οικονομικά κίνητρα, τόσο στους Σύρους πρόσφυγες, όσο και στη νέο καθεστώς, να βρει λύση στο αδιέξοδο.
Αξιωματούχοι των Βρυξελλών πάντως φαίνεται να μην πιστεύουν αυτή τη «λύση»
Όπως μας εξηγούσαν, οι Σύροι που έφτασαν στην Ευρώπη, ως διωκόμενοι από το καθεστώς Άσαντ, μπήκαν ευθύς σε καθεστώς πρόσφυγα. Πήραν άσυλο και στη συνέχεια νόμιμα βρήκαν δουλειές, έχουν τακτοποιηθεί οι περισσότεροι μαζί με τις οικογένειες τους σε μία νέα ζωή…
Έτσι, οι προσδοκίες είναι χαμηλές.
Οι εφιαλτικοί αριθμοί
Οι Σύριοι που εγκατέλειψαν τη χώρα τους στα 13 χρόνια εμφύλιου σπαραγμού είναι εκατομμύρια…Σχεδόν επτά εκατομμύρια είναι οι εκτοπισμένοι εντός συνόρων και άλλοι έξι εκατομμύρια εκτός της χώρας.
Σχεδόν το 26% του πληθυσμού της χώρας έχει φύγει. Στην Τουρκία, πρώτη χώρα υποδοχής και φιλοξενίας Σύρων προσφύγων, έχουν βρει καταφύγιο περισσότεροι από τρία εκατομμύρια άνθρωποι. Στον Λίβανο ζουν 783.000 Σύροι πρόσφυγες, στην Ιορδανία 632.000, στο Ιράκ 287.000 και την Αίγυπτο 158.000.
Σε Ευρωπαϊκό έδαφος, η Γερμανία είναι η χώρα με τους περισσότερους Σύρους πρόσφυγες. Περίπου 781.000 πρόσφυγες έχουν λάβει ή έχουν αιτηθεί άσυλο από τις γερμανικές αρχές, ενώ σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 222.610 άτομα συριακής υπηκοότητας εργάζονται σήμερα νόμιμα στη χώρα.
Στην Ολλανδία βρίσκονται 79.000 Σύροι πρόσφυγες, στη Σουηδία 87.700, στην Ελλάδα 51.000, στη Γαλλία 45.600 και στη Βρετανία, 23.000.
Σε εγρήγορση η Αθήνα
Η Ελλάδα, όπως είναι γνωστό, συντάχθηκε πλήρως με την Ευρώπη. Όπως αποφάσισε το ΚΥΣΕΑ, εξακολουθεί να δέχεται αιτήματα ασύλου και να τα αξιολογεί, όμως, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν εκδίδει αποφάσεις και πάντως παραμένει σε εγρήγορση.
Παρ’ ότι προσώρας οι ροές είναι μειωμένες, η αγωνία για ένα νέο τσουνάμι προσφυγιάς είναι μεγάλη και η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να ανησυχεί ως χώρα πρώτης υποδοχής.
Αλεβίτες, σιίτες και χριστιανοί, αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο μέλλον, τώρα που οι αντάρτες ανέλαβαν την εξουσία. Τουρκία και Λίβανος, για διαφορετικούς λόγους, δεν είναι πια μια πιθανή επιλογή για αυτούς.
Αδιέξοδο…
Σε κάθε περίπτωση η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε νέα δεδομένα… Από τη μία επιχειρεί να οδηγήσει Σύρους πρόσφυγες πίσω στην κατεστραμμένη πατρίδα τους και από την άλλη γνωρίζει καλά ότι ένας νέος εφιάλτης προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών είναι κάτι παραπάνω από πιθανός.
