Το ράλι των αποδόσεων στην ευρωπαϊκή αγορά χρέους με «καύσιμο» την ευρωπαϊκή «εκστρατεία» αύξησης των αμυντικών δαπανών, ήταν αναπόφευκτο να συμπαρασύρει και τα ελληνικά ομόλογα, λίγες μόλις ώρες προτού η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) καταλήξει σε μια, πρώτη, έγκριση του σχεδίου της Κομισιόν για αύξηση των αμυντικών δαπανών, και ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής, μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση.
Έτσι, ανεξάρτητα από το πώς θα καταλήξουν οι λεπτομέρειες του σχεδίου Φον ντερ Λάιεν στις επικείμενες ευρωπαϊκές συναντήσεις, μετά από το αρχικό «πράσινο φως» που έδωσε χθες η Σύνοδος Κορυφής, τα έως τώρα δεδομένα λένε πως η ευρωπαϊκή, και ελληνική, αγορά χρέους βρίσκεται αντιμέτωπη με προκλήσεις και σημαντικές αλλαγές το αμέσως επόμενο διάστημα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η Σύνοδος Κορυφής στο κείμενο της απόφασής της χαιρετίζει την πρόταση της Κομισιόν για ενεργοποίηση, με συντονισμένο τρόπο, της εθνικής ρήτρας διαφυγής στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης ως άμεσο μέτρο, και καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω μέτρα που θα διασφαλίζουν παράλληλα τη βιωσιμότητα του χρέους.
Καλεί την Κομισιόν να προτείνει πρόσθετες πηγές χρηματοδότησης με βάση τις αρχές της αντικειμενικότητας, της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης των κρατών μελών, κατά τη χρήση των τρεχουσών κατανομών τους στο πλαίσιο των σχετικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ και σε εξέταση της πρότασης της Κομισιόν για τον νέο μηχανισμό των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ. Επίσης, χαιρετίζει την επικείμενη εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στα εν λόγω σχέδια και υπογραμμίζει τη σημασία της κινητοποίησης της ιδιωτικής χρηματοδότησης για την αμυντική βιομηχανία και καλεί την Κομισιόν να εξετάσει μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.
Πάντως, πατώντας πάνω στον «πυρετό» εξοπλισμών, την Πέμπτη (06.03.2025) η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου διαμορφώθηκε στο 3,690%, την στιγμή, μάλιστα, που μόλις πριν μία εβδομάδα η απόδοση κυμαινόταν πέριξ του 3,290%. Εάν μαζί με την απόδοση των ελληνικών τίτλων δημόσιου χρέους δεν εκτοξεύτηκε και το spread είναι εξαιτίας ότι η ίδια η Γερμανία γνώρισε ρεκόρ 36ετίας στην αύξηση αποδόσεων του bund, ως συνέπεια των εξαγγελιών για αναστολή του φρένου χρέους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τι μπορεί να σημαίνει η, καταρχήν, έγκριση του σχεδίου Φον ντερ Λάιεν
Αν και απομένουν ακόμα πολλά να αποσαφηνιστούν, όπως το ποιοι είναι οι λεπτομερείς όροι με τους οποίους θα μπορούσε να ενταχθεί μία χώρα στη ρήτρα διαφυγής, εάν η φόρμουλα ενεργοποίησης της ρήτρας διαφυγής συμπεριλάβει και την περίπτωση της Ελλάδας, η χώρα θα αποκτήσει ευχέρεια για μεγαλύτερες δαπάνες χωρίς αυτές να «βαραίνουν» στην διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Ωστόσο είναι αμφίβολο αν θα υπάρχει τρόπος να μην εγγράφονται γενικά στο χρέος της χώρας, επηρεάζοντας κατά αυτόν τον τρόπο και το πιστοληπτικό προφίλ της ελληνικής οικονομίας.
Αύξηση του κόστους δανεισμού μιας οικονομίας, ωστόσο, σημαίνει λιγότερα για επενδύσεις και άλλου τύπου δαπάνες, ό,τι και αν σημαίνει αυτό για την ανάπτυξη και τις προοπτικές της.
Οι εν λόγω εξελίξεις έρχονται σε μία περίοδο που η Ελλάδα «παλεύει» για την κατάκτηση μεγαλύτερης επενδυτικής βαθμίδας (της «πρώτης» επενδυτικής βαθμίδας στην περίπτωση της Moody’s). Απόψε το βράδυ, μάλιστα, αναμένεται ο «χρησμός» της καναδικής DBRS ενώ σε μία εβδομάδα ακολουθεί και η Moody’s.
Πέραν όμως της γενικευμένης οικονομικής αβεβαιότητας σε διεθνές επίπεδο, άλλος ένας παράγοντας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη: όλες οι προηγούμενες αναβαθμίσεις του ελληνικού αξιόχρεου βασίστηκαν, με βάση τα όσα οι ίδιοι οίκοι αξιολόγησης είπαν, στο κλίμα πολιτικής σταθερότητας που κυριαρχούσε στη χώρα. Κάτι που, επί του παρόντος, δείχνει να έχει χαθεί στην Ελλάδα όπου μόλις χθες ξεκινούσε στη Βουλή η συζήτηση για μία πρόταση δυσπιστίας.
